Fames Melia, i Fames Perusina, znaczą także extremam necessitatem, gdyż Miasta Melus w Tesfalii, i Perusium w Hetruryj, z głodu podczas oblężenia poddały się.
36 Syri adversus Phaenices, tojest Frant na Franta, bo te oba takie były Narody. o TERMINACH SCJENCJA
37 Noctuas mittere Athenas, jedno, co Morzu wody przylewać, Słońcu przydawać pochodni, bo w Atenach Sów najwięcej, toć ich tam posyłać nie należało.
38 Si vultur es, cadaver expecta; Mowiemy na łakomych Sukcesorów.
39 Zopyry Talentum, mówi się na umiejących przysłużyć stratą swoją: Zopyrus ten, gdy Dariusz Babilon obległ, twarz sobie pokrwawił, do Babilonczyków, niby
Fames Melia, y Fames Perusina, znaczą także extremam necessitatem, gdyż Miasta Melus w Tesfalii, y Perusium w Hetruryi, z głodu podczas oblężenia poddały się.
36 Syri adversus Phaenices, toiest Frant na Franta, bo te oba takie były Narody. o TERMINACH SCYENCYA
37 Noctuas mittere Athenas, iedno, co Morzu wody przylewać, Słońcu przydawać pochodni, bo w Atenach Sow naywięcey, toć ich tam posyłać nie należało.
38 Si vultur es, cadaver expecta; Mowiemy na łakomych Sukcesorow.
39 Zopyry Talentum, mowi się na umieiących przysłużyć stratą swoią: Zopyrus ten, gdy Daryusz Babylon obległ, twarz sobie pokrwawił, do Babylonczykow, niby
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 75
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
zdania Pieriusa. Na Krecie vulgo Kandii twierdzi Pliniusz, iż się sowy nie znajdują, jako też ani w Szwajcarach ile po między Alpes góry według Stufiusa Autora. Z racyj sowy te są u Łacinników przysłowia: Ovum noctuae, to jest rzecz bardzo rzadka. Noctuas Athenas mittere mowiemy, gdy kto mającemu daje, do morza przylewa wody, albo nadaremnie pracuje, gdyż w Atenach mnóstwo sów znajdowało się. Noctuae Laurioticae, bierze się za skarby, pieniądze, gdyż Laurios kraj Atyki w złote obfitował weny, i tam sową piętnowano monetę.
STRUS także opisany odemnie, to jeszcze ma o sobie curioium: że na tych coby,
zdania Pieriusa. Na Krecie vulgo Kandii twierdzi Pliniusz, iż się sowy nie znayduią, iako też ani w Szwaycarách ile po między Alpes gory według Stuffiusa Autora. Z racyi sowy te są u Łácinnikow przysłowia: Ovum noctuae, to iest rzecz bardzo rzadka. Noctuas Athenas mittere mowiemy, gdy kto máiącemu daie, do morza przylewa wody, albo nadaremnie pracuie, gdyż w Atenach mnostwo sow znaydowáło się. Noctuae Laurioticae, bierze się za skárby, pieniądze, gdyż Laurios kray Attyki w złote obfitował weny, y tam sową piętnowano monetę.
STRUS także opisany odemnie, to ieszcze ma o sobie curioium: że na tych coby,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 301
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
aby się tam wody nic nie mogło wkraść, potym spuść w staw zanurz, tak w wodzie trzymaj przez dni 40. Gdy ją wyimiesz, w tej słodkiej porze rok cały trwać będzie. Winu złemu ludzie źli to robią. Naprzód zepsute wino przelewają w chędogie naczynie, i do niego dziewiątą część mleka, z letka przylewają, w tydzień go szynkują. Drudzy kładną w takie wino wapno, skąd uryny ciężkość u pijących. Inni siarkę, albo hałun sypią, co oboje zdrowiu szkodzi. Inni zażywają Akwawiwy, inni O Ekonomice, mianowicie o Winie, etc.
prostej wody, soli, miodu. A na takim winie jak Ofiarę Pańską odprawować
aby się tam wody nic nie mogło wkraść, potym spuść w staw zanurz, tak w wodzie trzymay przez dni 40. Gdy ią wyimiesz, w tey słodkiey porze rok cały trwać będzie. Winu złemu ludzie zli to robią. Naprzod zepsute wino przelewaią w chędogie naczynie, y do niego dziewiątą część mleka, z letka przylewaią, w tydzień go szynkuią. Drudzy kładną w takie wino wapno, zkąd uryny ciężkość u piiących. Inni siarkę, albo hałun sypią, co oboie zdrowiu szkodzi. Inni zażywaią Akwawiwy, inni O Ekonomice, mianowicie o Winie, etc.
prostey wody, soli, miodu. A na takim winie iak Ofiarę Pańską odprawować
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 488
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ob periculum jakiej irrewerencyj krwie Chrystusowej. 4to Do kielichów wycierania Cerkiew Wschodnia zażywa gąbki, jako i do ucierania ust po komunii Laikom, o którą w Grecyj łatwo: tu zaś na Rusi trudno; dlatego Synod ten zwyczaj zniósł, a postanowił chusteczki albo Puryfikaterze, 5to Ponieważ Rytuał Grecki w Służbie Bożej immediate przed komunią każe przylewać do kielicha wody ciepłej po Słowieńsku Templotą zwanej, na pamiątkę krwie i wody ciepłej z boku Chrystusowego podczas śmierci płynącej, Synod Zamojski z słusznych to przyczyn znosi. 6to Zwyczaj między prosty lud wkorzeniony, iż raz tylko na rok spowiadają się wykorzenić Synod każe, i spowiadać się i komunikować często, a przynajmniej trzy razy na
ob periculum iakiey irrewerencyi krwie Chrystusowey. 4to Do kielichow wycierania Cerkiew Wschodnia zażywa gąbki, iako y do ucierania ust po kommunii Laikom, o ktorą w Grecyi łátwo: tu zaś na Rusi trudno; dlatego Synod ten zwyczay zniosł, á postanowił chusteczki albo Puryfikaterze, 5to Poniewasz Rytuał Grecki w Służbie Bożey immediate przed kommunią każe przylewać do kielicha wody ciepłey po Słowieńsku Templotą zwaney, na pamiątkę krwie y wody ciepłey z boku Chrystusowego podczas śmierci płynącey, Synod Zamoyski z słusznych to przyczyn znosi. 6to Zwyczay między prosty lud wkorzeniony, iż raz tylko na rok spowiadaią się wykorzenić Synod każe, y spowiadać się y kommunikować często, á przynaymniey trzy razy na
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 78
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Weźmij potym w rękę worek z krokosem/ żmieszaj krokos/ wyciśniej/ i wykręć potężnie/ a sok pójdzie w donicę. W tęż donicę wlej soku cytrynowego z octem ciepłym winnym/ jako wyżej powiedziano. Włóż worek w inszą donicę/ nalej gorącej wody/ i trochę ługu jako wyżej; toż powtórz póki farba wychodzi/ przylewaj soku cytrynowego. Wrzuć potym szmatki etc. I ten też mi się dość dobrze powiódł sposób. Gdy się zafarbują szmatki wypłócz je w wodzie. Potym trochę soku nalej w inszą wodę/ w niej znowu wypłócz/ wyciśnij i ususz. Potym miasto karuku/ uczyń i warz krochmal przytęższy/ gdy przestydnie/ szmatki (bo
Weźmiy potym w rękę worek z krokosem/ żmieszáy krokos/ wyćiśniey/ i wykręć potężnie/ á sok poydźie w donicę. W tęż donicę wley soku cytrynowego z octem ciepłym winnym/ iáko wyzey powiedziáno. Włoż worek w inszą donicę/ náley gorącey wody/ i trochę ługu iáko wyzey; toż powtorz poki fárba wychodźi/ przylewáy soku cytrynowego. Wrzuć potym szmátki etc. I ten też mi się dość dobrze powiodł sposob. Gdy się záfárbuią szmátki wypłocz ie w wodźie. Potym trochę soku naley w inszą wodę/ w niey znowu wypłocz/ wyćiśniy i ususz. Potym miásto káruku/ uczyń i wárz krochmal przytęższy/ gdy przestydnie/ szmátki (bo
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 196
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
wypotrzebować/ na raz/ dwa/ a bierz ją pędzlem z wierzchu gdzie klarowna. Miasto tej/ zażywają drudzy bryzeliej czerwonej/ którą warzą tak długo/ aż trzecia część wywre/ to przydają hałunu/ mieszają że się pijana uczyni: raz/ dwa/ trzy/ odbierają pianę/ farbę przecedzą; żeby była różowa/ przylewają trochę ługu. Wprzód jednak bryzelią każą moczyć w occie w innym przez dzień i noc. Poziomki tak zrobisz. Krochmal potłucz/ przesiej/ wpuść gummi dragantu krople/ przydawszy trochę i gummi Arabici/ w palcach to z sobą gniotąc połącz/ i nim uschnie/ uformuj/ potym krateczką z jedwabiu na to uczynioną/ obło
wypotrzebowáć/ na raz/ dwá/ á bierz ią pędzlem z wierzchu gdzie klárowná. Miasto tey/ záżywáią drudzy bryzeliey czerwoney/ ktorą wárzą ták długo/ áż trzećiá część wywre/ to przydaią háłunu/ mieszáią że się piiána uczyni: raz/ dwa/ trzy/ odbieráią piánę/ fárbę przecedzą; żeby byłá rożowá/ przylewáią trochę ługu. Wprzod iednák bryzelią káżą moczyć w ocćie w innym przez dźień i noc. Poźiomki ták zrobisz. Krochmal potłucz/ prześiey/ wpuść gummi drágántu krople/ przydáwszy trochę i gummi Arabici/ w pálcách to z sobą gniotąc połącz/ i nim uschnie/ uformuy/ potym kráteczką z iedwábiu ná to uczynioną/ obło
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 209
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
wielkich albo drobnych/ Cebule albo Bulwów/ Pietruszki albo Marchwie/ Jabłek kwaśnych albo Chleba białego/ a na ostatek Pasternaku; ochędoż/ wstaw przestrono w garcu/ warz/ a gdy dobrze uwre przebij przez sito/ jeżeli gęściejszego potrzeba/ nie lij tej polewki nic w którym namieniona Materia warzona jest/ a jeżeli rzedszego/ przylewaj tyle/ ile potrzeba/ tak będzież miał według woli swojej lubo rzedszy/ lubo gęściejszy Gąszcz. Rozdział Pierwszy, Sposób robienia Figatelli.
IZ się często wspominać będą Figatelie/ albo pulpety/ trzeba też i sposób robienia onych położyć/ który masz taki: Weźmij Cielęciny/ albo Kapłona/ miąsa Wołowego/ albo Zwierzyny/ albo
wielkich álbo drobnych/ Cebule álbo Bulwow/ Pietruszki albo Márchwie/ Iábłek kwáśnych álbo Chlebá białego/ a ná ostátek Pasternaku; ochędoż/ wstaw przestrono w garcu/ warz/ á gdy dobrże vwre przebiy przez śito/ ieżeli gęśćieyszego potrzeba/ nie liy tey polewki nic w ktorym námieniona Materya wárzona iest/ á ieżeli rzedszego/ przylewáy tyle/ ile potrzebá/ ták będźież miał według woli swoiey lubo rzedszy/ lubo gęśćieyszy Gąszcz. Rozdźiał Pierwszy, Sposob robienia Figátelli.
IZ się często wspomináć będą Figátelie/ álbo pulpety/ trzebá też y sposob robienia onych położyć/ ktory masz táki: Weźmiy Cielęćiny/ álbo Kápłoná/ miąsa Wołowego/ álbo Zwierzyny/ álbo
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 15
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ przelej wodą/ żebyś sól spłokał/ a gdy masz dawać/ wlej gąszcz jaki masz/ wlej Wina/ octu winnego trochę/ Cukru według smaku/ Pieprzu/ Szafranu/ Cynamonu/ Rożenków wielkich Limonij w talarki/ przywarzaj a kosztuj/ a jeżeli trzeba przydać soli/ tedy onej polewki w której wrzał Losoś: przylewaj według smaku. Tak gotuj Szczukę główną/ Czeczugę/ Jesiotra/ Wyża świeżego/ i co chcesz. O prażeniu Ryb głównych osobliwie Szczuk.
Gdy masz Szczukę jaką Główną/ albo Podgłowną o czeszawszy onę zrysuj/ włóż na misę srebrną/ albo w kocieł rozpal soli barzo gorąco/ potrząsaj Szczukę Rysowaną/ a w piecu gorącym
/ przeley wodą/ żebyś sol spłokał/ á gdy masz dawáć/ wley gąszcz iaki masz/ wley Winá/ octu winnego trochę/ Cukru według smaku/ Pieprzu/ Szafranu/ Cynamonu/ Rożenkow wielkich Limoniy w talarki/ przywarzay á kosztuy/ á ieżeli trzeba przydać soli/ tedy oney polewki w ktorey wrzał Losoś: przyleway według smáku. Ták gotuy Szczukę głowną/ Czeczugę/ Ieśiotrá/ Wyżá świeżego/ y co chcesz. O práżeniu Ryb głownych osobliwie Szczuk.
Gdy masz Szczukę iaką Głowną/ álbo Podgłowną o czeszawszy onę zrysuy/ włoż ná misę srebrną/ albo w koćieł rospal soli barzo goraco/ potrząsay Szczukę Rysowáną/ á w piecu gorącym
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 46
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Greckiego. A gdy przyszedł prawie do zgrzybiałego wieku/ zaniedbał go Perykles/ jako to pospolicie bywa u małobacznych Panów (starych sługa/ jako stary pies) Filozof tedy/ gdy mu się dostało z tymto Książęciem widzieć/ tak go z wielkiego niebaczenia strofował: O Peryklu/ i ci którzy potrzebują lampy/ wżdy do niej przylewają oliwy. Pokazując to/ iż jeśli dla biednego światła tłustości nie żałujemy: daleko więcej dla człowieka godnego/ potrzeb/ aby miał uczciwe wychowanie/ żałować nie mamy.
Gdy od Ateńczyków był na wygnanie osądzony a jeden mu rzekł: Otożeś Ateńczyków postradał: tak na to powiedział: I owszem oni mnie postradali/ nie
Greckiego. A gdy przyszedł práwie do zgrzybiáłego wieku/ zániedbał go Perikles/ iáko to pospolićie bywa v máłobácżnych Pánow (stárych sługá/ iáko stáry pies) Filozof tedy/ gdy mu się dostáło z tymto Kśiążęćiem widźieć/ ták go z wielkiego niebacżenia strofował: O Periklu/ y ći ktorzy potrzebuią lámpy/ wżdy do niey przylewáią oliwy. Pokázuiąc to/ iż ieśli dla biednego świátłá tłustośći nie żáłuiemy: dáleko więcey dla cżłowieká godnego/ potrzeb/ áby miał vcżćiwe wychowánie/ żáłowáć nie mámy.
Gdy od Atheńcżykow był ná wygnánie osądzony á ieden mu rzekł: Otożeś Atheńcżykow postradał: ták ná to powiedźiał: Y owszem oni mnie postradáli/ nie
Skrót tekstu: BudnyBPow
Strona: 54
Tytuł:
Krotkich a wezłowatych powieści [...] księgi IIII
Autor:
Bieniasz Budny
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
filozofia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
Kawa, Herba Ibea, posilają żołądek, nad to lepiej dobre wino płuży słabemu żołądkowi pomiernie go pijąc za lekarstwo. Item. weś Terpentyny pół łota, przydaj do niej Mirry twardej, i Mastyksu, po pułskrupuła, Extr: Absinthij ile potrzeba, zmięszaj, daj. Item. Warz wodę z Kolendrem, przecedziwszy przylewaj Wina, pij miasto piwa. Item. Balsamus pervianus, z cukrem zażywany, posila żołądek, także Cytwar z Mastyksem, bardzo skuteczny jest. Item.R. Conser: Rosar: Vitriol. unc. 2. Acetosae Tunic: aã dr: 3. sem. Corian. prae. aã w. Santal:
Káwá, Herba Ibea, pośiláią żołądek, nád to lepiey dobre wino płuży słábemu żołądkowi pomiernie go piiąc zá lekárstwo. Item. weś Terpentyny puł łotá, przyday do niey Mirrhy twárdey, y Mástyxu, po pułskrupułá, Extr: Absinthij ile potrzebá, zmięszay, day. Item. Warz wodę z Kolendrem, przecedziwszy przyleway Winá, piy miásto piwá. Item. Balsamus pervianus, z cukrem záżywány, pośila żołądek, tákże Cytwar z Mástyxem, bárdzo skuteczny iest. Item.R. Conser: Rosar: Vitriol. unc. 2. Acetosae Tunic: aã dr: 3. sem. Corian. prae. aã w. Santal:
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 179
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
