być może, mastykując w uściech Kubeby, Kolęder, albo Rad: Dorenici. Jeżeliby z okazji Wątroby, albo Śledziony, tę trzeba leczyć jako o tym na swoich miejscach najdziesz nauki. Item Łajno Prawie; na proch starte, przydawszy do niego Bursztynu miałko utartego zadane w piwie, na raz ćwierć łota, przysłodziwszy, jest osobliwym sekretem, pod czas womit uczyni. Item. Sok z trybule z winem zażyty, znacznie pomaga. Item. Morselki skuteczne. R. Pulv. Treos. Deronci Cubebarum aa. drach. r. Flor Levand. Beton. Cardam. aã. Scrup: 2. Saccari in Aqv: Beton:
bydź może, mástykuiąc w uściech Kubeby, Kolęder, álbo Rad: Dorenici. Ieżeliby z okázyey Wątroby, álbo Sledźiony, tę trzebá leczyć iáko o tym ná swoich mieyscách naydziesz náuki. Item Łayno Prawie; ná proch ztárte, przydawszy do niego Bursztynu miáłko utártego zádáne w piwie, ná raz ćwierć łotá, przysłodźiwszy, iest osobliwym sekretem, pod czás womit uczyni. Item. Sok z trybule z winem záżyty, znácznie pomaga. Item. Morselki skuteczne. R. Pulv. Treos. Deronci Cubebarum aa. drach. r. Flor Levand. Beton. Cardam. aã. Scrup: 2. Saccari in Aqv: Beton:
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 104
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
otrzeć chustkę zmoczoną, wodką Chelidoniej. I to pewna. V. Marrubij unc. 2. Lupuli inc. 1. Rad. Buglos. Enul . Eupator aã. dr .s. Rhabar. dr. 1. Aloes dr. 1. warz w pułgarcu Wina zaspuntowawszy, aż trzecia część wywre, przecedź, przysłodź, dawaj choremu po kwaterce. Jeżeliby gorączka była, miasto Wina warz in aqv. Endiv. Item. Rzecz pewna, wszedszy do kąpieli, napij się soku z rzodkwi, powtórz jeżeli trzeba. Mają insi za sekret pić urynę dziecięcą, albo własną, komu to smakuje, niech tego serketu sprobuje. Rzecz doświdczona
otrzeć chustkę zmoczoną, wodką Chelidoniey. Y to pewna. V. Marrubij unc. 2. Lupuli inc. 1. Rad. Buglos. Enul . Eupator aã. dr .s. Rhabar. dr. 1. Aloes dr. 1. warz w pułgárcu Winá záspuntowawszy, áż trzećia część wywre, przecedź, przysłodź, daway choremu po kwáterce. Ieżeliby gorączká byłá, miásto Winá warz in aqv. Endiv. Item. Rzecz pewna, wszedszy do kąpieli, nápiy się soku z rzodkwi, powtorz ieżeli trzebá. Máią inśi zá sekret pić urynę dziećięcą, álbo własną, komu to smakuie, niech tego serketu sprobuie. Rzecz doświdczona
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 289
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
umieszać dobrze. Tyż też lekarstwa służą niechęci do jedzenia/ i żołądkowi nie trawiącemu. Zielnik D. Symona Syrenniusa/ Item. Womitom.
Womitom i niezatrzymaniu pokarmów/ używając ich na czczo i na noc/ dobrze.
Może też trunek przeciwko tymże nie dostatkom taki uczynić: Warzyć korzenie Dzięgielowe w winie/ a miodem przysłodzić odszymowanym/ i po kieliszku nie wielkim/ rano na czczo i na noc pić: Abowiem taki trunek Krwi w ciele.
Krew w ciele wychędaża/ a oziębłą rozgrzewa/ i dobrą czyni. (Turn.) Chorobactwu w zębiech.
Chorobactwo które zęby toczy/ zabija. (tenże.) Płucom i Piersiom Dychawicznym
vmieszáć dobrze. Tyż też lekárstwá służą niechęći do iedzenia/ y żołądkowi nie trawiącemu. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/ Item. Womitom.
Womitom y niezátrzymániu pokármow/ vżywáiąc ich ná czczo y ná noc/ dobrze.
Może też trunek przećiwko tymże nie dostátkom táki vczynić: Wárzyć korzenie Dźięgielowe w winie/ á miodem przysłodźić odszymowánym/ y po kieliszku nie wielkim/ ráno ná czczo y ná noc pić: Abowiem táki trunek Krwi w ćiele.
Kreẃ w ćiele wychędaża/ á oźiębłą rozgrzewa/ y dobrą czyni. (Turn.) Chorobáctwu w zębiech.
Chorobáctwo ktore zęby toczy/ zábiia. (tenże.) Płucom y Pierśiom Dycháwicznym
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 88
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ohydy Byłby ten wieisz, gdyby miał wszytkie ich niewstydy Wyrazić. Tego tylko brakowało zgoła, Eksperyment miłości iż nie był u stoła! Rzecz straszna: u jednego siedzący pułmiska Mąż, z żoną się mu inszy i pieści i ściska I żona w oczach męża gdy swego częstuje Polubieńca, każdy kęs słowy przycukruje I różową przysłodzi wargą, którą klii Z jego wargami coraz rzepiąc się do szyi. A w ostatku gdy trunkiem Włoch dolewał pory, Pobrawszy się za ręce poszli do komory Wenerze tam zwyczajne oddawać ofiary, A Włoch się w izbie został. Siedzi dureń stary, Oczy mu zakipiały, zaswędził bez miary Nos nikocjanną, co go siodła w
ohydy Byłby ten wieisz, gdyby miał wszytkie ich niewstydy Wyrazić. Tego tylko brakowało zgoła, Eksperyment miłości iż nie był u stoła! Rzecz straszna: u jednego siedzący pułmiska Mąż, z żoną sie mu inszy i pieści i ściska I żona w oczach męża gdy swego częstuje Polubieńca, kożdy kęs słowy przycukruje I rożową przysłodzi wargą, ktorą klii Z jego wargami coraz rzepiąc sie do szyi. A w ostatku gdy trunkiem Włoch dolewał pory, Pobrawszy sie za ręce poszli do komory Wenerze tam zwyczajne oddawać ofiary, A Włoch się w izbie został. Siedzi dureń stary, Oczy mu zakipiały, zaswędził bez miary Nos nikocjanną, co go siodła w
Skrót tekstu: KorczWiz
Strona: 96
Tytuł:
Wizerunk złocistej przyjaźnią zdrady
Autor:
Adam Korczyński
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1698
Data wydania (nie wcześniej niż):
1698
Data wydania (nie później niż):
1698
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Roman Pollak, Stefan Saski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Polska Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1949
pokrywkę warz lekkim ogniem godzinę i więcej, przecedziwszy daj pić choremu co chce, a jeżeliby był słaby, możesz czasami przylewać po trosze wina, także dla smaku może przydawać soków w cukrze smażonych, jako to Malinowego, lubo Poziemkowego, Porzyczkowego etc.
Item warz w wodzie Jabłka świeże lubo suche, odlej polewkę, przysłodź sokiem wiśniowym, daj do picia dla ochłodzenia; albo warz Cytryny w wodzie, przysłodź tymże albo innym sokiem, dawaj do picia.
Item weźmi szyszek małych, które na drzewach Brzożowych rosną suchych lub świeżych, warz w wodzie, przecedziwszy daj pić, znacznie gasi pragnienie i gorączkę oddala.
Na schnący język, u
pokrywkę warz lekkim ogniem godzinę y więcey, przecedziwszy day pić choremu co chce, á ieżeliby był słáby, możesz czásami przylewáć po trosze winá, tákże dla smáku może przydáwáć sokow w cukrze smáżonych, iáko to Málinowego, lubo Poźiemkowego, Porzyczkowego etc.
Item warz w wodzie Iábłka świeże lubo suche, odley polewkę, przysłodź sokiem wiśniowym, day do pićia dla ochłodzenia; álbo warz Cytryny w wodźie, przysłodź tymże álbo innym sokiem, daway do pićia.
Item wezmi szyszek máłych, ktore ná drzewách Brzożowych rosną suchych lub swieżych, warz w wodźie, przecedźiwszy day pić, znácznie gáśi prágnienie y gorączkę oddala.
Ná schnący ięzyk, u
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 13
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
jeżeliby był słaby, możesz czasami przylewać po trosze wina, także dla smaku może przydawać soków w cukrze smażonych, jako to Malinowego, lubo Poziemkowego, Porzyczkowego etc.
Item warz w wodzie Jabłka świeże lubo suche, odlej polewkę, przysłodź sokiem wiśniowym, daj do picia dla ochłodzenia; albo warz Cytryny w wodzie, przysłodź tymże albo innym sokiem, dawaj do picia.
Item weźmi szyszek małych, które na drzewach Brzożowych rosną suchych lub świeżych, warz w wodzie, przecedziwszy daj pić, znacznie gasi pragnienie i gorączkę oddala.
Na schnący język, ukroj kawałek płaski słoniny, niech chory trzyma na języku, jest rzecz bardzo dobra,
ieżeliby był słáby, możesz czásami przylewáć po trosze winá, tákże dla smáku może przydáwáć sokow w cukrze smáżonych, iáko to Málinowego, lubo Poźiemkowego, Porzyczkowego etc.
Item warz w wodzie Iábłka świeże lubo suche, odley polewkę, przysłodź sokiem wiśniowym, day do pićia dla ochłodzenia; álbo warz Cytryny w wodźie, przysłodź tymże álbo innym sokiem, daway do pićia.
Item wezmi szyszek máłych, ktore ná drzewách Brzożowych rosną suchych lub swieżych, warz w wodźie, przecedźiwszy day pić, znácznie gáśi prágnienie y gorączkę oddala.
Ná schnący ięzyk, ukroy káwáłek płáski słoniny, niech chory trzyma ná ięzyku, iest rzecz bárdzo dobra,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 13
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
. różnych chorób.
Miesięczne zatrzymanie gdy nie będzie zastarzałe, albo z innej jakiej choroby pochodzące, temi sposobami otworzyć się może Weźmi ziół Poleju, Maruny Szanty białej, Bylice, każdego zarówno pokraj drobno, na każdy poranek weźmi tego ziela (które ma być suche) dwie szczypty, warz w kwaterce wody, przecedź, przysłodź Cukrem wypij.
Item weźmi Bylice, Maruny, Poleju, Macierzanki Dzwonków, Kopytniku, Lebiodki, Sabiny, korzenia Tatrskiego ziela, Jałowcu, każdego coć się zda, warz w wodzie, wlej do wanny, niech się kąpie tylko po pas, nie dalej.
Służy na to osobliwie upuszczenie krwi z nogi przy kostce
. rożnych chorob.
Mieśięczne zátrzymánie gdy nie będzie zástárzałe, álbo z inney iákiey choroby pochodzące, temi sposobámi otworzyć się może Weźmi zioł Poleiu, Máruny Szánty białey, Bylice, káżdego zárowno pokray drobno, ná káżdy poránek wezmi tego źiela (ktore ma bydź suche) dwie szczypty, warz w kwáterce wody, przecedź, przysłodź Cukrem wypiy.
Item weźmi Bylice, Máruny, Poleiu, Máćierzanki Dzwonkow, Kopytniku, Lebiodki, Sábiny, korzenia Tatrskiego ziela, Jáłowcu, káżdego coć się zda, warz w wodźie, wley do wánny, niech się kąpie tylko po pás, nie dáley.
Służy ná to osobliwie upuszczenie krwi z nogi przy kostce
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 119
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
, daj spuł kieliszka pokarmu inszej białogłowy zażyć, wielom to pomaga. różnych chorób.
Item weźmi Węgorzową wątrobkę, oraz z żołcią, ususz, utrzyj, daj zażyć na raz skrupuł w winie.
Item weźmi korzenia Pokrzywy, warz w Winie, przecedź, włóż do tego Wina Cynamonu, i Szafranu, po trosze, przysłodź Cukrem, daj wypić.
Item łajno Jastrzębie ususz, utrzyj na proch, daj jak naparsztek w Winie, lubo w piwie.
Item Olbrot, nasienie Orlikowe, Pokrzywiane, są pomocne, zażywając ich na proch utarszy.
Item Kąpiel po pas, na to jest pożyteczna, osobliwie, gdy wiatrów będzie pełność, na co
, day zpuł kieliszka pokármu inszey białogłowy záżyć, wielom to pomaga. rożnych chorob.
Item weźmi Węgorzową wątrobkę, oraz z żołćią, ususz, utrzyi, day záżyć ná raz skrupuł w winie.
Item weźmi korzenia Pokrzywy, warz w Winie, przecedź, włoż do tego Winá Cynámonu, y Száfránu, po trosze, przysłodź Cukrem, day wypić.
Item łáyno Jastrzębie ususz, utrzyi ná proch, day iák napársztek w Winie, lubo w piwie.
Item Olbrot, naśienie Orlikowe, Pokrzywiáne, są pomocne, záżywáiąc ich ná proch utárszy.
Item Kąpiel po pás, ná to iest pozyteczna, osobliwie, gdy wiátrow będźie pełność, ná co
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 123
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
i języczka opadnienie, Płokanie.
A Naprzód jeżliby wielkie zapalenie było trzeba wprzód z pod języka krew puścić, lubo z ręki, albo pijawki za uszyma stawić, przytym używać Płokania takiego.
Weźmi Gorczyce białej ćwierć łota, Roży suchej dwie szczypty, Pieprzu trochę, wlej octu pół kwarty, warz, przecedź, przysłodź miodem, daj do płokania.
Item weźmi Gorczyce utartej, Pieprzu, Imbieru, korzenia Tormentilli, Roży suchej, Lukreciej, każdego coć się podoba, warz w occie, przecedziwszy, płocz usta. Na opadnienie podniebienia, które podczas bywa trudne do uleczenia, zażyj tego sposobu.
PRzepurgowawszy chorego raz i drugi,
y ięzyczka opádnienie, Płokánie.
A Naprzod ieżliby wielkie zápálenie było trzebá wprzod z pod ięzyká krew puśćić, lubo z ręki, álbo pijawki zá uszymá stáwić, przytym używáć Płokánia tákiego.
Weźmi Gorczyce białey ćwierć łotá, Roży suchey dwie szczypty, Pieprzu troche, wley octu puł kwárty, wárz, przecedz, przysłodź miodem, day do płokánia.
Item weźmi Gorczyce utártey, Pieprzu, Imbieru, korzenia Tormentilli, Roży suchey, Lukreciey, káżdego coć się podoba, warz w octćie, przecedźiwszy, płocz ustá. Ná opádnienie podniebienia, ktore podczás bywa trudne do uleczenia, záżyi tego sposobu.
PRzepurgowawszy chorego raz y drugi,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 140
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
Gwoździków, skorek Cytrynowych i Pomarańczowych suchych, miodu odsmażonego według potrzeby, umieszaj, postaw na iseple, żeby zakisło, i schowaj dla używaną do potraw.
Prostą Musztardę zrobić możżasz z ośrodki chleba rzanego uwarzywszy w occie, przydawszy Gorczyce, miodu i korzenia jakie mieć możesz, choć tylko Imbieru, Pieprzu, i Kminu, przysłodziwszy miodem. Sposoby robienia Masa sekretna na wszelkie gorączki.
WEźmi rogu Jeleniego nie starego z samych końców, subtelno uskrobanego łotów cztery, oczek Rakowych z żywych Raków wybieranych, i subtelno utartych, nóg Rakowych wielkich czarnych ususzonych i na proszek utartych, obojga po trzy łoty, KOrali czerwonych preparowanych, Bursztynu białego preparowanego, Cynamonu każdego
Gwozdźikow, skorek Cytrynowych y Pomarańczowych suchych, miodu odsmażonego według potrzeby, umieszay, postaw ná iseple, żeby zakisło, y schoway dla używáną do potráw.
Prostą Musztardę zrobić możżász z ośrodki chlebá rzánego uwárzywszy w octćie, przydáwszy Gorczyce, miodu y korzenia iákie mieć możesz, choć tylko Imbieru, Pieprzu, y Kminu, przysłodźiwszy miodem. Sposoby robienia Mássa sekretná ná wszelkie gorączki.
WEźmi rogu Jeleniego nie stárego z samych końcow, subtelno uskrobánego łotow cztery, oczek Rákowych z żywych Rákow wybieránych, y subtelno utártych, nog Rákowych wielkich czárnych ususzonych y ná proszek utártych, oboygá po trzy łoty, KOrali czerwonych preparowanych, Bursztynu białego preparowánego, Cynámonu káżdego
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 250
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716