że bardzo mało ich stamtąd mogło się Salvować: To jednak wcały tej transaccji najosobliwsze/ że tej Floty Admirał Hiszpański Marquis Katagneta i sam został więźniem. z Reggio w Kalabriej 15. Augusta.
Jak prędko tu jeno I. M. Pan Graf Vallis stanął/ tak zaraz Fortece (zwielką ochotą ludzi Cesarskich) Katona/ Punta del Pez i Fosa St. Juan dobrze opatrzono; Pewny Zbieg Informował/ że pod Mesyną i gdzie indziej nie było Hiszpanów nad 15000. Drugą razą z Sardyniej ze ich więcej nie przyszło nad 2000. Dnia 10. t .m Flota Angelska dogoniwszy Hiszpanów koło Syrakusy/ 9. Okrętów przymusieła do bitwy/ i pięć
że bárdzo máło ich ztámtąd mogło śię Sálvowáć: To iednák wcały tey tránsáctiey nayosobliwsze/ że tey Flotty Admirał Hiszpánski Marquis Catagneta y sam został więźńiem. z Reggio w Kalábriey 15. Augustá.
Iák prędko tu ieno I. M. Pán Graff Vállis stánął/ ták záraz Fortece (zwielką ochotą ludzi Cesarskich) Catoná/ Puntá del Pez y Fossá St. Iuan dobrze opatrzono; Pewny Zbieg Informował/ że pod Messyną y gdźie indźiey nie było Hiszpánow nád 15000. Drugą rázą z Sárdiniey ze ich więcey nie przyszło nád 2000. Dniá 10. t .m Flottá Angelska dogoniwszy Hiszpanow koło Syrakusy/ 9. Okrętow przymusiełá do bitwy/ y pięc
Skrót tekstu: PoczKról
Strona: 51
Tytuł:
Poczta Królewiecka
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Królewiec
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1718
Data wydania (nie wcześniej niż):
1718
Data wydania (nie później niż):
1718
wrócił się z swymi żołdakami do Meksyku/ od którego Sibola jest 600. mil. Pierwszej części, Nowy świat. QVIVIRA.
PRzebywszy morze Bronatne/ wjeżdża się do jednej krainy suchej i nie barzo nasiadłej: gdzie miejsca znaczniejsze są Caput omylne/ Caput Krucys, plac Z. Anne, Z. Michaëlis, Piscatorum, punta abo szpica Z. Helene, góry śnieżyste/ i Caput Mendocinum, które się skłaniają ku zachodowi nabarziej na tej Peninsule. Stąd od pomienionego Caput/ jest królestwo Qujuira/ które leży in 40. gradu: ma powietrze pomierne/ i grunty pełne traw/ ziół/ i owoców. Lecz bawełna tak pospolita wszystkiemu prawie światu
wroćił się z swymi żołdakámi do Mexiku/ od ktorego Sibolá iest 600. mil. Pierwszey częśći, Nowy świát. QVIVIRA.
PRzebywszy morze Bronatne/ wieżdża się do iedney kráiny suchey y nie bárzo náśiádłey: gdźie mieyscá znácznieysze są Caput omylne/ Caput Crucis, plác S. Annae, S. Michaëlis, Piscatorum, puntá ábo szpicá S. Helenae, gory śnieżyste/ y Caput Mendocinum, ktore się skłániáią ku zachodowi nabárźiey ná tey Peninsule. Ztąd od pomienionego Caput/ iest krolestwo Quiuirá/ ktore leży in 40. gradu: ma powietrze pomierne/ y grunty pełne traw/ źioł/ y owocow. Lecz báwełná ták pospolita wszystkiemu práwie świátu
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 288
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
. Tam widzieć dosyć różnych koszów z palmy/ w których bywa pełno raków wielkich morskich/ świerczów/ i koników/ które tamci ludzie jedzą suche i słone. Idzie potym Kartago/ głowa tej Prowincji/ tak nazwanej dla jednej wyspy/ która leżąc u wjazdu portowego/ czyni je podobne owemu Hiszpańskiemu. Pokazuje się potym Punta abo klin Canoa/ mając brzeg/ który idzie prosto ku wschodowi/ aż do Caput Vele, a śrzodkiem tego klinu idzie rzeka Z. Marte, którą inszy nazywają Magdalene, a drudzy rzeką wielką. Ta się zaczyna w niektożych wielkich dolinach nad Popajan/ ze dwu źrzodeł odległych od siebie więcej niż na 40. mil
. Tám widźieć dosyć roznych koszow z pálmy/ w ktorych bywa pełno rákow wielkich morskich/ świerczow/ y konikow/ ktore támći ludźie iedzą suche y słone. Idźie potym Cártago/ głowá tey Prouinciey/ ták názwáney dla iedney wyspy/ ktora leżąc v wiázdu portowego/ czyni ie podobne owemu Hiszpáńskiemu. Pokázuie się potym Puntá ábo klin Cánoa/ máiąc brzeg/ ktory idźie prosto ku wschodowi/ áż do Caput Velae, á śrzodkiem tego klinu idźie rzeká S. Marthae, ktorą inszy názywáią Magdalenae, á drudzy rzeką wielką. Tá się záczyna w niektożych wielkich dolinách nád Popáián/ ze dwu źrzodeł odległych od śiebie więcey niż ná 40. mil
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 295
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
pagórku jakby kwadratowego/ który się na dwoję dzieli: Część jego zachodnia/ zowie się Caput Vele, a wschodnia Konkhibacoa: a tu się wjeżdża w jednę małą morską odnogę/ którą nazywają jeziorem Maracajo: przy nim jest miasto Venezzuola/ pobudowane na kamieniu równym we śrzodku wody. Idzie potym Caput Z. Romani, i Punta/ abo klin suchy/ i odnoga morska Tristo: a potym przy brzegu jakby prostym/ są miasta/ Maracapana i Cumana. Tu miedzy inszymi zwierzęty różnymi od naszych/ znajdują się Koza i Aranata: tamta jest więtsza niż osieł/ kosmata/ czarna/ nieukrocona: a ta jest wielka jako zając/ brodę mając jak
págorku iákby kwádratowego/ ktory się ná dwoię dźieli: Część iego zachodnia/ zowie się Caput Velae, á wschodnia Conchibácoa: á tu się wieżdża w iednę máłą morską odnogę/ ktorą názywáią ieźiorem Márácáio: przy nim iest miásto Venezzuolá/ pobudowáne ná kámieniu rownym we śrzodku wody. Idźie potym Caput S. Romani, y Puntá/ ábo klin suchy/ y odnogá morska Tristo: á potym przy brzegu iákby prostym/ są miástá/ Márácápáná y Cumáná. Tu miedzy inszymi źwierzęty roznymi od nászych/ znáyduią się Koza y Aránátá: támtá iest więtsza niż ośieł/ kosmáta/ czarna/ nieukrocona: á tá iest wielka iáko záiąc/ brodę máiąc iák
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 296
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
też tam wszędzie kruszce złote obfite. Po niektórych tam miejscach/ czynią sól z sztuk palmowych i z uryny. Tak to niewola nauczy przemysłu/ i nie dostatek przyciśnie czasu gwałtownej potrzeby. Zachodzi potym na Ocean/ jeden pagórek jakby na trzy granie/ mając spodek przyłączony ku ziemi. Kąt tego pagórku zachodni/ zowie się Punta Arania/ wschodni Punta Salinarum, a śrzedni zowią Trzy Punty. Wszystka ta dziedzina jest bogata w perły/ których dostając/ ginie siła ludzi: bo woda morska/ kędy Ostregi/ to jest macice perłowe/ przypięli się do skały do kamieni/ jest barzo zimna/ a potrzeba żeby oni łowcy byli pod wodą/
też tám wszędźie kruszcze złote obfite. Po niektorych tám mieyscách/ czynią sol z sztuk pálmowych y z vryny. Ták to niewola náuczy przemysłu/ y nie dostátek przyćiśnie czásu gwałtowney potrzeby. Záchodźi potym ná Ocean/ ieden págorek iákby ná trzy gránie/ máiąc spodek przyłączony ku źiemi. Kąt tego págorku zachodni/ zowie się Puntá Aránia/ wschodni Puntá Salinarum, á śrzedni zowią Trzy Punty. Wszystká tá dźiedźiná iest bogáta w perły/ ktorych dostáiąc/ ginie śiłá ludźi: bo wodá morska/ kędy Ostregi/ to iest máćice perłowe/ przypięli się do skały do kámieni/ iest bárzo źimna/ á potrzebá żeby oni łowcy byli pod wodą/
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 296
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
górą ognistą/ ma powietrze zdrowe i rozkoszne/ i powiat zawsze chłodny i kwitnący: Przybywa do jego portu srebro z Platy i z Potosi/ stamtąd go nakładają do Panamy: przybywają też tam rozmaite żywności i kupie/ aż i z Euro rozwożą je do Cuzco. Idą/ Port Hacary/ barzo pełny statków zawsze/ punta Z. Nicolai, i Sangalla/ i Collao Lime.
Lima (którą też zowią miastem królów/ bo się zaczęło w dzień Trzech królów w roku 1530.) leży nad jedną wielką rzeką/ na dwie mili od miasta/ kędy ma port nazwany Collao od jednej insuły/ która naprzeciw niemu stoi: leży 130.
gorą ognistą/ ma powietrze zdrowe y roskoszne/ y powiát záwsze chłodny y kwitnący: Przybywa do iego portu srebro z Platy y z Potosi/ ztámtąd go nákłádáią do Pánámy: przybywáią też tám rozmáite żywnośći y kupie/ áż y z Euro rozwożą ie do Cuzco. Idą/ Port Hácáry/ bárzo pełny státkow záwsze/ puntá S. Nicolai, y Sángallá/ y Colláo Limae.
Limá (ktorą też zowią miástem krolow/ bo się záczęło w dźień Trzech krolow w roku 1530.) leży nád iedną wielką rzeką/ ná dwie mili od miástá/ kędy ma port názwány Colláo od iedney insuły/ ktora náprzećiw niemu stoi: leży 130.
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 308
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
port Gaura dostateczny w sól/ i drugi Casma bogaty w drzewo/ i w rzeczy chłodzące: potym Santa i Cuanape/ skąd przyjeżdżają do Trugillo/ na dwie wielkie mile od morza. To miasto leży in 7. gradu et duabus tertiis, w dolinie rzeczonej Chimo nad brzegiem jednej błąkającej się rzeki. Ukazuje się potym punta Auguliae in 6. gradu, i Pajta skład grzeczny sub 5. gradu. Tumbes in 3. S. Elena, in 2. i Caput Laurentii, in 1. tam blisko port stary/ i Z. Jakub/ a potym Caput Paszao pod Ekwinoctiałem/ które kończy z tej strony Peru. Po prawej stronie
port Gaurá dostáteczny w sol/ y drugi Cásmá bogáty w drzewo/ y w rzeczy chłodzące: potym Sántá y Cuanape/ zkąd przyieżdżaią do Trugillo/ ná dwie wielkie mile od morzá. To miásto leży in 7. gradu et duabus tertiis, w dolinie rzeczoney Chimo nád brzegiem iedney błąkáiącey się rzeki. Vkázuie się potym puntá Auguliae in 6. gradu, y Páytá skład grzeczny sub 5. gradu. Tumbes in 3. S. Elena, in 2. y Caput Laurentii, in 1. tám blisko port stáry/ y S. Iákub/ á potym Caput Paszao pod AEquinoctiałem/ ktore kończy z tey strony Peru. Po práwey stronie
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 308
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
podługowata/ idzie od wschodu ku zachodowi dalej niż na 40. mil/ a szerzy się na 12. W okrąg jej jest do sta mil: rodzi zboże/ i dobrze jest nasiadła/ a zwłaszcza ku południowi: jest tam bowiem/ oprócz inszych osad/ Willa Franca/ miejsce mając do 500. domów/ i Punta Delgada/ która może mieć ich do 800. Terza druga wyspa jest w okrąg na 17. leuk/ a jest pod 39. gradu- sem. Rozciąga się od wschodu ku zachodowi takim sposobem/ iż jej szerokość nie jest więtsza nad 12. mil: przykra jest i skalista/ jednak dobrze nasiadła/ a zwłaszcza ku
podługowáta/ idźie od wschodu ku zachodowi dáley niż ná 40. mil/ á szerzy się ná 12. W okrąg iey iest do stá mil: rodźi zboże/ y dobrze iest náśiádła/ á zwłasczá ku południowi: iest tám bowiem/ oprocz inszych osad/ Villá Fráncá/ mieysce máiąc do 500. domow/ y Puntá Delgádá/ ktora może mieć ich do 800. Terzá druga wyspá iest w okrąg ná 17. leuk/ á iest pod 39. gradu- sem. Rozćiąga się od wschodu ku zachodowi tákim sposobem/ iż iey szerokość nie iest więtsza nád 12. mil: przykra iest y skálista/ iednák dobrze náśiádła/ á zwłasczá ku
Skrót tekstu: BotŁęczRel_II
Strona: 61
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. II
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
