nowina, iż się królowi Janowi syn urodził. Po tej pociesznej nowinie rozmaite wesela znaki były pokazowane; nie jedno po ulicach, a zwłaszcza przed dworem ks. Samuela Maciejowskiego, podkanclerzego na on czas koronnego i biskupa chełmskiego, a rychło potym płockiego, ale i po górach nad Wilnem strzelby rozmaite, rac puszczania i insze puszkarskich przypraw ognie były zapalone. Lecz to wesele w kilka dni pogonił smutek, gdy królowa Izabella dała znać, iż małżonek jej król Jan wzięt do chwały bożej. Był z tego król Zygmunt barzo zasmucony, widząc, co za śmiercią tego pana urość miało. Jakoż rychło potym o królowej Izabelli wieść przyszła, iż oblężona na
nowina, iż się królowi Janowi syn urodził. Po tej pociesznej nowinie rozmaite wesela znaki były pokazowane; nie jedno po ulicach, a zwłaszcza przed dworem ks. Samuela Maciejowskiego, podkanclerzego na on czas koronnego i biskupa chełmskiego, a rychło potym płockiego, ale i po górach nad Wilnem strzelby rozmaite, rac puszczania i insze puszkarskich przypraw ognie były zapalone. Lecz to wesele w kilka dni pogonił smutek, gdy królowa Izabella dała znać, iż małżonek jej król Jan wzięt do chwały bożej. Był z tego król Zygmunt barzo zasmucony, widząc, co za śmiercią tego pana urość miało. Jakoż rychło potym o królowej Izabelli wieść przyszła, iż oblężona na
Skrót tekstu: GórnDzieje
Strona: 151
Tytuł:
Dzieje w Koronie Polskiej
Autor:
Łukasz Górnicki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1637
Data wydania (nie wcześniej niż):
1637
Data wydania (nie później niż):
1637
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła wszystkie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Piotr Chmielowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Salomon Lewental
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1886
Francuzami dobywał/ i rozmaitych sposobów/ naczynia/ i gotowości szturmując używał/ tedy wszytkie inne opuściwszy/ tylko które sam w tych Księgach swoich wspomina/ dla ich lepszego wyrozumienia/ króciuchno opiszę/ co się jednak i do inszych Historyj Pogańskich zejdzie/ ponieważ sposób szturmowania tenże w on czas gdy jeszcze Dział/ i strzelby Puszkarskiej nie było/ mieli wszyscy. Musculi.
Naprzód tedy Cezar/ chcąc dobywać jakiego miasta/ jeśli przekopy miało około siebie/ tedy budował komory takie. Budował mówię komory drzewiane/ mniejsze i subtelniejsze niżeli one/ które zwali Vineas/ a więtsze i mocniejsze nadte/ które też nazywano Pluteos/ będziem wnetże o obojgu
Fráncuzámi dobywał/ y rozmáitych sposobow/ naczynia/ y gotowośći szturmuiąc vżywał/ tedy wszytkie inne opuśćiwszy/ tylko ktore sam w tych Kśięgách swoich wspomina/ dla ich lepszego wyrozumienia/ kroćiuchno opiszę/ co sie iednák y do inszych Historiy Pogáńskich zeydźie/ ponieważ sposob szturmowánia tenże w on czás gdy ieszcze Dźiał/ y strzelby Puszkárskiey nie było/ mieli wszyscy. Musculi.
Naprzod tedy Cezár/ chcąc dobywáć iákiego miástá/ ieśli przekopy miáło około śiebie/ tedy budował komory tákie. Budował mowię komory drzewiáne/ mnieysze y subtelnieysze niżeli one/ ktore zwáli Vineás/ á więtsze y mocnieysze nádte/ ktore też názywano Pluteos/ będźiem wnetże o oboygu
Skrót tekstu: CezWargFranc
Strona: 47
Tytuł:
O wojnie francuskiej ksiąg siedmioro
Autor:
Gajusz Juliusz Cezar
Tłumacz:
Andrzej Wargocki
Drukarnia:
Drukarnia wdowy Jakuba Sibeneychera
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1608
Data wydania (nie wcześniej niż):
1608
Data wydania (nie później niż):
1608
albo inszy potrzeby, o robieniu mostu dla przeprowadzenia wojska i działa, o petardzie i używaniu jej, o robieniu granatów, moździerzyków albo o inakszych ognistych rzeczach tak dla wojny, jako dla uciechy, o saletrze, prochu i jako mają być chowane, aby długo trwały, o egzaminowaniu puszkarza, o sposobie formowania zgromadzenia szkoły puszkarski w państwie, gdzie nigdy nie bywała, aby się mogli puszkarstwa uczyć na posługę swego króla i rządzić sobą i swoim zgromadzeniem. A na koniec o dyskursie z hetmanem potrzebnym i pożytecznym każdy osobie, która w wojsku rządzi i używa dział. Złożona i wydana przez Andrzeja dell’Aqua inżyniera jego królewskiej mości roku pańskiego 1630
albo inszy potrzeby, o robieniu mostu dla przeprowadzenia wojska i działa, o petardzie i używaniu jej, o robieniu granatów, mozdzerzyków albo o inakszych ognistych rzeczach tak dla wojny, jako dla uciechy, o saletrze, prochu i jako mają być chowane, aby długo trwały, o egzaminowaniu puszkarza, o sposobie formowania zgromadzenia szkoły puszkarski w państwie, gdzie nigdy nie bywała, aby się mogli puszkarstwa uczyć na posługę swego króla i rządzić sobą i swoim zgromadzeniem. A na koniec o dyskursie z hetmanem potrzebnym i pożytecznym każdy osobie, która w wojsku rządzi i używa dział. Złożona i wydana przez Andrzeja dell’Aqua indziniera jego królewskiej mości roku pańskiego 1630
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 38
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
nie dał.
Książę: Około zamojskiej fortece czyni się co?
Autor: Muruje się, ale się nic sprawić nie mogą. Atoli reformowałem po części w Tarnopolu zamek.
Książę: Powiedz mi W. M. Pan jako dobry człowiek. Chciałeś, słyszę, W. M. Pan otworzyć szkołę inżynierską i puszkarską i do druku podałeś książeczkę.
Autor: J. O. M. Książę, prawda to jest, ale nie wydam, bo najdują się, którzy rozumieją, iż to czynię dla zysku i że żaden nie będzie chciał się uczyć tych nauk prostych, że mechanicze są. Bóg widzi, żem to raczej
nie dał.
Książę: Około zamojskiej fortece czyni się co?
Autor: Muruje się, ale się nic sprawić nie mogą. Atoli reformowałem po części w Tarnopolu zamek.
Książę: Powiedz mi W. M. Pan jako dobry człowiek. Chciałeś, słyszę, W. M. Pan otworzyć szkołę indzinierską i puszkarską i do druku podałeś książeczkę.
Autor: J. O. M. Książę, prawda to jest, ale nie wydam, bo najdują się, którzy rozumieją, iż to czynię dla zysku i że żaden nie będzie chciał się uczyć tych nauk prostych, że mechanicze są. Bóg widzi, żem to raczej
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 44
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
Autor: Jakiżkolwiek jestem, zawszem jest gotowy na usługę W. K. M.
Książę: Co tam macie?
Autor: Książeczkę jedną, którą komponuję dla księcia J. M., rodzonego W. K. M., bo mi J. K. M. dal młodzieńca jednego, aby się uczył puszkarskiej praxim i rzeczy ognistych, ale Rusin jest.
Książę: Religia nie jest przeszkodą do umiejętności, raczej pijaństwo albo jakie insze występki, do których skłonna jest młódź; ten umie pisać?
Autor: J. O. Książę, nie umie, a na tym wielce należy i z trudnością mu dostatecznie postąpić, albowiem umieć
Autor: Jakiżkolwiek jestem, zawszem jest gotowy na usługę W. K. M.
Książę: Co tam macie?
Autor: Książeczkę jedną, którą komponuję dla księcia J. M., rodzonego W. K. M., bo mi J. K. M. dal młodzieńca jednego, aby się uczył puszkarskiej praxim i rzeczy ognistych, ale Rusin jest.
Książę: Religia nie jest przeszkodą do umiejętności, raczej pijaństwo albo jakie insze występki, do których skłonna jest młódź; ten umie pisać?
Autor: J. O. Książę, nie umie, a na tym wielce należy i z trudnością mu dostatecznie postąpić, albowiem umieć
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 45
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
snadź by dokazać nie mogła. Ja, abym się przypatrzył Konstantynopolowi, trzykroć jeździłem, a za czwartym razem małąm garła nie dał.
Książę: Co tam macie?
Autor: Książkę, którą komponuję dla księcia jego mości, rodzonego waszej książęcej mości, bo książę jego mość dał mi młodzieńca, aby się uczył puszkarskiej praxim i rzeczy ognistych, ale Rusin jest i pisać nie umie.
Książę: Religia nie jest przeszkodą do umiejętności raczy pijaństwo albo jakie insze występki. Źle, że nie umie pisać, i z wielką pracą będziesz waszmość miał uczyć.
Autor: Choćby najtrudniejsza i nawiększa praca lekka mi będzie na usługę księcia jego mości
snadź by dokazać nie mogła. Ja, abym się przypatrzył Konstantynopolowi, trzykroć jeździłem, a za czwartym razem małąm garła nie dał.
Książę: Co tam macie?
Autor: Książkę, którą komponuję dla księcia jego mości, rodzonego waszej książęcej mości, bo książę jego mość dał mi młodzieńca, aby się uczył puszkarskiej praxim i rzeczy ognistych, ale Rusin jest i pisać nie umie.
Książę: Religia nie jest przeszkodą do umiejętności raczy pijaństwo albo jakie insze występki. Źle, że nie umie pisać, i z wielką pracą będziesz waszmość miał uczyć.
Autor: Choćby najtrudniejsza i nawiększa praca lekka mi będzie na usługę księcia jego mości
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 45
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
się formuje od końca cyrkla A, a drugi koniec ma wpadać w B, i z nim idąc dokoła narysujesz tą linią okrągłą, aby się złączyła i skończyła w B, formując tę figurę sphaericam i okrągłą, bo bez tej liniej albo sfery nie byłby nazwany centrum, ale punkt samy. Które centrum do profesyjej puszkarskiej jest barzo potrzebne, ponieważ nim przyjdzie się formować duszę, gębę, ciało i koła od działa, i wiele inszych dywizyj, które wszystkie się wyjmują z centrum, jako się będzie w inszych rozdziałach demonstrowało.
Drugim przykładem naturalnym pokazuje się ta figura, to jest, jako centrum od wszystkiego niech się ruszy, tak koniec
się formuje od końca cyrkla A, a drugi koniec ma wpadać w B, i z nim idąc dokoła narysujesz tą liniją okrągłą, aby się złączyła i skończyła w B, formując tę figurę sphaericam i okrągłą, bo bez tej linijej albo sfery nie byłby nazwany centrum, ale punkt samy. Które centrum do profesyjej puszkarskiej jest barzo potrzebne, ponieważ nim przyjdzie się formować duszę, gębę, ciało i koła od działa, i wiele inszych dywizyj, które wszystkie się wyjmują z centrum, jako się będzie w inszych rozdziałach demonstrowało.
Drugim przykładem naturalnym pokazuje się ta figura, to jest, jako centrum od wszystkiego niech się ruszy, tak koniec
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 62
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
tylko ciężkiego noszenia, ale trudne do nawracania, jeśli będą krótsze, strzelanie będzie najkrótsze. I nabijają weń trzy części, co waży kula ołowiana, prochem dobrym, bywszy słabszy, tedy dać tak wiele, jako waży sama kula. Co się tknie ich efektów, nieskończone są, i choć ta nie jest profesyja puszkarska, ale muszkieterska, przeć się mówię, aby mógł się składać ciałem w celu, w liniej widomej, wzruszenie ciała i oka jest barzo potrzebne, żeby przyszedł na większą praxim działa. Do tego z muszkietu możesz przyjść do rozumienia strzelania wysoko i nisko od punktu dod skwadry C aż do 6 z mniejszym kosztem prochu.
tylko ciężkiego noszenia, ale trudne do nawracania, jeśli będą krótsze, strzelanie będzie najkrótsze. I nabijają weń trzy części, co waży kula ołowiana, prochem dobrym, bywszy słabszy, tedy dać tak wiele, jako waży sama kula. Co się tknie ich efektów, nieskończone są, i choć ta nie jest profesyja puszkarska, ale muszkieterska, przeć się mówię, aby mógł się składać ciałem w celu, w linijej widomej, wzruszenie ciała i oka jest barzo potrzebne, żeby przyszedł na większą praxim działa. Do tego z muszkietu możesz przyjść do rozumienia strzelania wysoko i nisko od punktu dod skwadry C aż do 6 z mniejszym kosztem prochu.
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 70
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
Drabinka. Drąg. ROZDZIAŁ IV O ŁAWIE ALBO ŚWINI, INSTRUMENCIE SPOSOBNYM DLA PODNOSZENIA KTÓRYKOLWIEK SZTUKI DZIAŁA I POŁOŻENIA NA SWOJEJ ŁOŻY I KOŁACH BARZO ŁACNIE
Nie może się negować, aby instrumenta demonstrowane w przeszłych rozdziałach nie mieli tej mocy, który potrzeba do podnoszenia każdy sztuki działa, jako przez eksperyjencyją i używanie tak wielu lat profesyjej puszkarski doznawało się i doznawa się, mianowicie teraz, że i w przeszły kozie przyczyniłem więcej mocy, jako z tym będzie sposobniejszą do uczynienia dosyć swej powinności w podnoszeniu, przeć się nie zaniecham, żebym ni miał demonstrować i drugiego instrumentu, który nazywają ławą albo świnią. Instrument sposobny i sposobniejszy niż pierwszy na uczynienie
Drabinka. Drąg. ROZDZIAŁ IV O ŁAWIE ALBO ŚWINI, INSTRUMENCIE SPOSOBNYM DLA PODNOSZENIA KTÓRYKOLWIEK SZTUKI DZIAŁA I POŁOŻENIA NA SWOJEJ ŁOŻY I KOŁACH BARZO ŁACNIE
Nie może się negować, aby instrumenta demonstrowane w przeszłych rozdziałach nie mieli tej mocy, który potrzeba do podnoszenia każdy sztuki działa, jako przez eksperyjencyją i używanie tak wielu lat profesyjej puszkarski doznawało się i doznawa się, mianowicie teraz, że i w przeszły kozie przyczyniłem więcy mocy, jako z tym będzie sposobniejszą do uczynienia dosyć swej powinności w podnoszeniu, przeć się nie zaniecham, żebym ni miał demonstrować i drugiego instrumentu, który nazywają ławą albo świnią. Instrument sposobny i sposobniejszy niż pierwszy na uczynienie
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 134
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
nie będzie zawsze leżał na kole, ale na mianowanym ośle, włożywszy pod tył każdego działa to drewno E, aby od wilgotności nie zgniło, mając zawsze w takim cekauzie klinów F i drewien G dostatek. Co zaś należy do umiejętności rysowania sztuki działa ex prospectiva albo z przykładu, to nie jest tak dalece potrzebne rzemiosło puszkarskie. Przeć się potrzebne jest tym, którzy się chcą pokazać światu za ludzi umiejętnych i zostawić swą pamiątkę, dając na druk swoje prace. A tego nie mógłby uczynić, jedno przez demonstracyją, bo trzeba potrafić, aby to pojął ten, który ma rzezać figury na drzewie albo na miedzi, albo też gdyby mu
nie będzie zawsze leżał na kole, ale na mianowanym ośle, włożywszy pod tył każdego działa to drewno E, aby od wilgotności nie zgniło, mając zawsze w takim cekauzie klinów F i drewien G dostatek. Co zaś należy do umiejętności rysowania sztuki działa ex prospectiva albo z przykładu, to nie jest tak dalece potrzebne rzemięsło puszkarskie. Przeć się potrzebne jest tym, którzy się chcą pokazać światu za ludzi umiejętnych i zostawić swą pamiątkę, dając na druk swoje prace. A tego nie mógłby uczynić, jedno przez demonstracyją, bo trzeba potrafić, aby to pojął ten, który ma rzezać figury na drzewie albo na miedzi, albo też gdyby mu
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 162
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
