/ które nie wypuszcza z siebie wody/ tylko od miesiąca Juniusa/ aż do Augusta/ poranu i wieczor/ a inszego czasu przez dzień wysycha. Ku południowi od tego Kantona leży Berna/ która acz nie jest starym miastem; jest jednak ozdobna i bogata: była przed tym pod Biskupem/ Panem dziedzicznym/ któremu rebelizowawszy/ rządzi się jako Rzeczpospolita/ i barzo się wzbili/ pobrawszy niemało Państw Książętom Sawojskim/ z których trzyma do tych czasów Losannę/ i wielie inszych miejsc/ nad brzegiem tamtego jeziora. Miasto to/ dla wód/ które je obeszły wokoło z rzeki Aar/ jest jako wyspa/ rozdzielona na trzy Kontrady. Ma
/ ktore nie wypuscza z śiebie wody/ tylko od mieśiącá Iuniusá/ áż do Augustá/ poránu y wieczor/ á inszego czásu przez dźień wysycha. Ku południowi od te^o^ Kántoná leży Berná/ ktora ácz nie iest stárym miástem; iest iednák ozdobna y bogáta: byłá przed tym pod Biskupem/ Pánem dźiedźicznym/ ktoremu rebellizowawszy/ rządźi się iáko Rzeczpospolita/ y bárzo się wzbili/ pobrawszy niemáło Państw Kśiążętom Sáwoyskim/ z ktorych trzyma do tych czasow Losánnę/ y wielie inszych mieysc/ nád brzegiem támtego ieźiorá. Miásto to/ dla wod/ ktore ie obeszły wokoło z rzeki Aár/ iest iáko wyspá/ rozdźielona ná trzy Contrády. Ma
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 107
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
a tego może być w około 12. mil/ posadzone na miejscu wydatnym. Jest ozdobione budowaniem tak pospolitym/ jako i osobnym/ i murami/ i wieżami tak grzecznymi/ iż dla jego spaniałości i piękności/ ma imię jakoby konterfet świata. Panowała w tym kraju za czasów naszych Crementina pani mężna i urodziwa/ która rebelizowawszy królowi Baldurio/ któremu pierwej trybut płaciła/ pozbawiona była miasta Citor/ kędy się była umocniła mając 30000. piechoty/ i 2000. koni. Teraz gdyśmy już opisali krainę/ nie będzie od rzeczy powiedzieć dwie słowie o przymiotach jej/ i ludzi tamecznych. Wyżywienie tedy przednie Indianów jest z ryżu/ i z palmowego
á tego może bydź w około 12. mil/ posádzone ná mieyscu wydátnym. Iest ozdobione budowániem ták pospolitym/ iáko y osobnym/ y murámi/ y wieżámi ták grzecznymi/ iż dla iego spániáłośći y pięknośći/ ma imię iákoby konterfet świátá. Pánowáłá w tym kraiu zá czásow nászych Crementiná páni mężna y vrodźiwa/ ktora rebellizowawszy krolowi Báldurio/ ktoremu pierwey trybut płáćiłá/ pozbáwioná byłá miástá Citor/ kędy się byłá vmocniłá máiąc 30000. piechoty/ y 2000. koni. Teraz gdysmy iuż opisáli kráinę/ nie będźie od rzeczy powiedźieć dwie słowie o przymiotách iey/ y ludźi támecznych. Wyżywienie tedy przednie Indyanow iest z ryżu/ y z pálmowego
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 186
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
dolin/ i miejsc pożytecznych/ i chłodnych/ a niektóre są tak wesołe/ iż pokazują wieczną Wiosnę.
Przebywszy Caput Nigrum, brzeg morski/ nawróciwszy się trochę ku wschodowi/ idzie jakby prosto ku pułnocy/ aż do granic Angole. To jest jedno królestwo/ które przedtym posłuszne było króla de Congo: lecz jeden Gubernator rebelizowawszy mu/ stał się za rozmaitemi wojnami/ barzo potężnym i bogatym. jest to kraina dobrze nasiadła. Na wojnę tam idą milionami/ bo żadem prawie w domu nie zostaje: lecz za niedostatkiem żywności/ muszą koniecznie opuszczać ją we śrzodku prawie. Walczył z tym królem Paulus Diaz Portugalczyk: a okazja tej wojny była;
dolin/ y mieysc pożytecznych/ y chłodnych/ á niektore są ták wesołe/ iż pokázuią wieczną Wiosnę.
Przebywszy Caput Nigrum, brzeg morski/ náwroćiwszy się trochę ku wschodowi/ idźie iákby prosto ku pułnocy/ áż do gránic Angolae. To iest iedno krolestwo/ ktore przedtym posłuszne było krolá de Congo: lecz ieden Gubernator rebellizowawszy mu/ sstał się zá rozmáitemi woynami/ bárzo potężnym y bogátym. iest to kráiná dobrze náśiádła. Ná woynę tám idą millionámi/ bo żadem práwie w domu nie zostáie: lecz zá niedostátkiem żywnośći/ muszą koniecznie opusczáć ią we śrzodku prawie. Walczył z tym krolem Paulus Diaz Portogálczyk: á okázya tey woyny byłá;
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 239
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
. i w drugim/ za staraniem Biskupim/ i dwu Jezuitów/ przywróciła się do kościoła ś. kraina Zwinga/ w której jest miasto Laufen/ i przytym 5. abo 6. wsi. I nawrócili się tam wszyscy/ oprócz trochy Nowochrzeczeńców. Losanna idzie za wiarą Berneńczyków/ którym się podała w roku 1536 rebelizowawszy Książęciu Sawojskiemu Panu swemu przyródnemu. Biskup stąd ustąpił do Friburgu/ który jest z Kantonów Katolickich Szwajcarskich. Bele jest w Sawojej/ w której Prowincji (co się tycze Książąt) nie dopuszczają używać inszej Religii/ tylko prawdziwej: acz graniczy z Genewą (która jest pod Arcybiskupem Wienneńskim) z której wychodzi jak z Kloaki/
. y w drugim/ zá stárániem Biskupim/ y dwu Iezuitow/ przywroćiłá się do kośćiołá ś. kráiná Zwingá/ w ktorey iest miásto Lauffen/ y przytym 5. ábo 6. wśi. Y náwroćili się tám wszyscy/ oprocz trochy Nowochrzeczeńcow. Losánná idźie zá wiárą Berneńczykow/ ktorym się podáłá w roku 1536 rebellizowawszy Kśiążęćiu Sáwoyskiemu Pánu swemu przyrodnemu. Biskup ztąd vstąpił do Friburgu/ ktory iest z Kántonow Kátholickich Szwáycárskich. Bele iest w Sáwoiey/ w ktorey Prouinciey (co się tycze Kśiążąt) nie dopusczáią vżywáć inszey Religiey/ tylko prawdźiwey: ácz grániczy z Genewą (ktora iest pod Arcibiskupem Wienneńskim) z ktorey wychodźi iák z Kloáki/
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 39
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
ustawiczna Panów na wojnach Francuskich: pod którymi wojnami herezja wstawiła nogę w Kasztele Baronów/ i w domy priuatnych ludzi: zaczym potym wzięła śmiałość/ aby się kusiła i o więtsze miasta: podniosła głowę za supliką podaną Księżnie z Paremy. Porzuciła maszkarę i obawianie wszelakie za tumultami Antuerpu i inszych miast. Puściła korzeń głęboko/ rebelizowawszy królowi Hiszpańskiemu/ i za sztukami których zażywał Książę z Oranges w Zelandii/ Holandii/ w Utrech/ w Frisiej. Rozszerzyła się po Brabanciej/ po Flandrii/ gdy Kazimierz przyprowadził 7000. jezcy/ i 20000. piechoty heretyków: i gdy przybył Książę Alanzońskie/ który się pisał Protektorem obojej Religii. Lecz nic więcej nie
vstáwiczna Pánow ná woynách Fráncuskich: pod ktorymi woynámi haeresia wstáwiłá nogę w Kásztelle Baronow/ y w domy priuatnych ludźi: záczym potym wźięłá śmiáłość/ áby się kuśiłá y o więtsze miástá: podniosłá głowę zá suppliką podáną Kśiężnie z Páremy. Porzućiłá mászkárę y obawiánie wszelákie zá tumultámi Antuerpu y inszych miast. Puśćiłá korzeń głęboko/ rebelizowawszy krolowi Hiszpáńskiemu/ y zá sztukámi ktorych záżywał Kśiążę z Oránges w Zelándiey/ Holándiey/ w Vtrech/ w Frisiey. Rozszerzyłá się po Brábánciey/ po Flándriey/ gdy Káźimierz przyprowádźił 7000. iezcy/ y 20000. piechoty haeretykow: y gdy przybył Kśiążę Alánzońskie/ ktory się pisał Protektorem oboiey Religiey. Lecz nic więcey nie
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 108
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
koszeniu traw przy pasieniu koni jaka jest z dawna tego Narodu moda, A Niemcy tym Czasem Turków jak biją znieśli ich wstępnym bojem w tym Roku dwa razy Pobrali Miasta Fortece, Nowe Zamki Budy i Insze superioris et Inferioris Hungariae dawno zawojowane i od Turków pobrane kraje. Wenetowie tak że wzięli Makłaków którzy się im dobrowolnie poddali Rebelizowawszy Turkom. Regnum Moreae wzięli i inszych Miast in Collateralitate wiele nabrali. Poprostu smarowno rzeczy idą kiedy się to dwaj zmowią na jednego. A przecię nasi. Polacy tego szczęścia po łasce Boskiej Największym są powodem, et Praecipue król że się Rezolwował oburzyć natego Całemu światu strasznego Nieprzyjaciela sam Personaliter i z wojskiem poszedł, począł
koszeniu traw przy pasieniu koni iaka iest z dawna tego Narodu moda, A Niemcy tym Czasem Turkow iak biią zniesli ich wstępnym boiem w tym Roku dwa razy Pobrali Miasta Fortece, Nowe Zamki Budy y Insze superioris et Inferioris Hungariae dawno zawoiowane y od Turkow pobrane kraie. Wenetowie tak że wzięli Makłakow ktorzy się im dobrowolnie poddali Rebellizowawszy Turkom. Regnum Moreae wzięli y inszych Miast in Collateralitate wiele nabrali. Poprostu smarowno rzeczy idą kiedy się to dway zmowią na iednego. A przecię nasi. Polacy tego szczęscia po łasce Boskiey Naywiększym są powodem, et Praecipue krol że się Rezolwował oburzyć natego Całemu swiatu strasznego Nieprzyiaciela sąm Personaliter y z woyskięm poszedł, począł
Skrót tekstu: PasPam
Strona: 278
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Jan Chryzostom Pasek
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1656 a 1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1656
Data wydania (nie później niż):
1688
odprawowania rzeczy niektórych zjechali/ wiadomość wziąwszy/ ani konnych/ ani okrętów/ ani żyta u Rzymian widząc/ do tego z niewielkości obozu (który i dla tego zdał się drobny/ że było bez impedymentów wojsko za morze przyjechało) o małości ludu sądząc/ szeptj miedzy sobą czynić poczęli/ i jako radę zdrową uchwalili/ rebelizowawszy/ naszym picowania bronić/ ku zimie ich tak zatrzymać/ tym sposobem abo zwyciężyć/ abo zwrot do domu odjąć/ zaczymby na potym do Brytanii nikt się nie ważył na wojnę jeździć. Otoż powtóre koniuracją udziałali/ nie znacznie z obozu wychodzili/ także swoich potajemnie z ról zbierali. Ale Cezar/ chociaż
odpráwowánia rzeczy niektorych ziácháli/ wiádomość wźiąwszy/ áni konnych/ áni okrętow/ áni żytá v Rzymian widząc/ do tego z niewielkośći obozu (ktory y dla tego zdał sie drobny/ że było bez impedimentow woysko zá morze przyiecháło) o máłośći ludu sądząc/ szeptj miedzy sobą czynić poczęli/ y iáko rádę zdrową vchwalili/ rebellizowawszy/ nászym picowánia bronić/ ku źimie ich ták zátrzymáć/ tym sposobem ábo zwyćiężyć/ ábo zwrot do domu odiąć/ záczymby ná potym do Brytánniey nikt sie nie ważył ná woynę ieźdźić. Otoż powtore koniurácyą vdźiáłáli/ nie znácznie z obozu wychodźili/ tákże swoich potáiemnie z rol zbieráli. Ale Cezár/ choćiaż
Skrót tekstu: CezWargFranc
Strona: 88.
Tytuł:
O wojnie francuskiej ksiąg siedmioro
Autor:
Gajusz Juliusz Cezar
Tłumacz:
Andrzej Wargocki
Drukarnia:
Drukarnia wdowy Jakuba Sibeneychera
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1608
Data wydania (nie wcześniej niż):
1608
Data wydania (nie później niż):
1608
