zaleca. Ja od niej z dwóch przyczyn superseduję. Pierwszej: iż bez abrysów i figur jej opisanie i zrozumienie obejść się nie może, do których wyrobienia i na rzemiesniku i n a koszcie schodzi. Drugiej: iż dostatecznie masz wydaną językiem Polskim od naszego X. Solskiego pod tytułem Geometra Polski. Tu tylko się krótko regestrują miary tak Geometryczne, jako i pospolite, które w codziennym są używaniu. O miarach Geometrycznych.
XXIV. Miary Geometryczne, których Geometrowie zażywają czyli to w abrysach, czyli w mierzeniu jakichkolwiek płaszczyzn, pełnych figur, i gruntów, są następujące. Według których wymiar podany jest w Informacjach, Architektonicznej pospolitej i wojennej, Polemiczney
zaleca. Ja od niey z dwoch przyczyn superseduię. Pierwszey: iż bez abrysow y figur iey opisanie y zrozumienie obeyść sie nie może, do ktorych wyrobienia y ná rzemiesniku y n á koszcie zchodzi. Drugiey: iż dostatecznie masz wydáną ięzykiem Polskim od nászego X. Solskiego pod tytułem Geometra Polski. Tu tylko się krotko regestruią miary ták Geometryczne, iáko y pospolite, ktore w codziennym są uzywaniu. O miarach Geometrycznych.
XXIV. Miary Geometryczne, ktorych Geometrowie zażywaią czyli to w abrysach, czyli w mierzeniu iákichkolwiek płaszczyzn, pełnych figur, y gruntow, są nástępuiące. Według ktorych wymiar podany iest w Jnformacyach, Architektoniczney pospolitey y woienney, Polemiczney
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Z
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, Z tamtąd kniemu przeciwnej NOTUS dóbył mocy.
Oprócz tych wiatrów kardynalnych czterech, Marynarze upatrzyłi więcej, niby tym czterem subalternos. Zeglujący po Morzu Medyterraneum, albo Internum, albo Środko Ziemnym przez Europę, Azją Afrykę rozlanym, liczą ich 6, Którzy zaś żeglują po Morzu, Oceanie, Morzu zewnętrznym, osobliwie Niemcy regestrują ich 32. każdemu dawszy własne imię, jako je widać na kompasie Morskim, Pyxis Nautica rzeczonym.
Taż ZIEMIA czyli movetar circa Astra, czy też Astra koło ziemi? racjocynuje nad tym ASTRONOMIA THEORICA; która prawdziwsza. Część tej Kwestyj pokaże się ex sequentibus. Naprzód trzymają Astronomowie sześć SYSTEMATÓW Świata. Systema,
, Z tamtąd kniemu przeciwney NOTUS dóbył mocy.
Oprocz tych wiatrow kardynalnych czterech, Marynarze upatrzyłi więcey, niby tym czterem subalternos. Zegluiący po Morzu Mediterraneum, albo Internum, albo Srodko Ziemnym przez Europę, Azyą Afrykę rozlanym, liczą ich 6, Ktorzy zaś żegluią po Morzu, Oceanie, Morzu zewnętrznym, osobliwie Niemcy regestruią ich 32. każdemu dawszy własne imie, iako ie widać na kompasie Morskim, Pyxis Nautica rzeczonym.
TAZ ZIEMIA czyli movetar circa Astra, czy też Astra koło ziemi? racyocynuie nad tym ASTRONOMIA THEORICA; ktora prawdziwsza. Część tey Kwestyi pokaże się ex sequentibus. Naprzod trzymaią Astronomowie sześc SYSTEMATOW Swiata. Systemá,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 169
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Świat sławne były: Memfis, koło teraźniejszego Kairu, Tehe i Heliopolis Słońca Miasto, Rzym, Syracusoe w Sycylii, Kartago: Największe w Świecie Ninive, bo trium dierum itinero rozciągnione. Tandem wyliczam Miasta znaczniejsze w Świecie, Starożytnością, Wojną, Obywatelami sławne; bo mniej znacznych jest bez liczby. W samych Niemczech pryncypalniejszych regestrują Miast 204.
ARBELA było Miasto w Persyj, gdzie Dariusz Król Perski od Wielkiego Aleksandra Macedona zniesiony ad intericionem.
ALEKsANDRIA, lubo opisana w Egipskim Peregrynancie, to o niej ad dendum, że przedtym zwała się aman, No, tojest Miasto wielkie. Probuję tego z Jeremiasza Proroka cap. 46 versu 25 gdzie mówi BÓG
Swiat sławne były: Memphis, koło teraznieyszego Kairu, Thehae y Heliopolis Słońca Miasto, Rzym, Syracusoe w Sycylii, Carthago: Naywiększe w Swiecie Ninive, bo trium dierum itinero rościągnione. Tandem wyliczam Miasta znacznieysze w Swiecie, Starożytnością, Woyną, Obywatelami sławne; bo mniey znacznych iest bez liczby. W samych Niemczech pryncypalnieyszych regestruią Miast 204.
ARBELA było Miasto w Persyi, gdzie Daryusz Krol Perski od Wielkiego Alexandra Macedona zniesiony ad intericionem.
ALEXANDRIA, lubo opisana w Egypskim Peregrynancie, to o niey ad dendum, że przedtym zwała się aman, No, toiest Miasto wielkie. Probuię tego z Ieremiásza Proroka cap. 46 versu 25 gdzie mowi BOG
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 408
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. Drugi Hevelius trzyma, że Góry eciam primae magnitudinis w Świecie perpendiculariter zmierzone, nie przechodzą Niemieckiej mili, co jest rzecz pewna.
Wiele też jest GÓROgien wybuchających,które zowią VULCANOS ŁACINNICI?
ODpowiadam, że w całym Świecie jest ich dosyć. Szentywani Autor naliczył Gór Ognistych 53. Kircher zaś, Maffaeus, i Varenius regestrują ich w całym Świecie więcej niżeli 100. Jakoto w samej Ameryce około miejsc złotych Minerałów, w Królestwach Peru i Chile więcej ich jest nad 30, co ogień wybuchają. W Azyj więcej także niżeli 30, osobliwie koło Insuły Java, koło Insuł Timorys, koło Malukceńskich Insuł Góra Ternateńska, koło Insuły Bandanas, Góra
. Drugi Hevelius trzyma, że Gory eciam primae magnitudinis w Swiecie perpendiculariter zmierzone, nie przechodzą Niemieckiey mili, co iest rzecz pewna.
Wiele też iest GOROgien wybuchaiących,ktore zowią VULCANOS ŁACINNICI?
ODpowiadam, że w całym Swiecie iest ich dosyć. Szentywani Autor naliczył Gor Ognistych 53. Kircher zaś, Maffaeus, y Varenius regestruią ich w cáłym Swiecie więcey niżeli 100. Iákoto w samey Ameryce około mieysc złotych Minerałow, w Krolestwach Peru y Chile więcey ich iest nad 30, co ogień wybuchaią. W Azyi więcey także niżeli 30, osobliwie koło Insuły Iava, koło Insuł Timoris, koło Malukceńskich Insuł Gora Ternateńska, kòło Insuły Bandanas, Gora
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 551
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
wygasła, znowu przez Societatem Jezu różniecona, osobliwie przez X Rudolfa Akwawiwę w Stolicy Mogolskiej Agra wzieła incrementum. Dokąd OO. Karmelici przybyli Socit laboris z wielkim Dusz pożytkiem, tak dalece że w Roku 1667 w Agrze Stolicy 25 tysięcy samych liczono Chrześcijan. W Mieście Daki i Królestwie Bendala w Indii na 20 tysięcy regestrują Chrześcijan, koło których Pasterską czujność ma Biskup Z. Tomasza z Jezuitami i Augustynianami W Mieście Tatta Mogolskim, OO. Karmelici; w Mieście Suratte OO Kapucim; w Mieście Indulkan, Kapłani Kongregacyj Z. Neriusza, z Apostołskim Wikariuszem pracują: w Mieście Diu teraz do Luzytanów należącym pracują około Dusz OO. Augustyanie, Dominikanie
wygasła, znowu przeż Societatem IESU roznieconá, osobliwie przeż X Rudolfa Akwawiwę w Stolicy Mogolskiey Agra wzieła incrementum. Dokąd OO. Karmelici przybyli Socit laboris z wielkim Dusz pożytkiem, tak dalece że w Roku 1667 w Agrze Stolicy 25 tysięcy samych liczono Chrześcian. W Mieście Daky y Krolestwie Bendala w Indii na 20 tysięcy regestruią Chrześcian, koło ktorych Pasterską czuyność ma Biskup S. Tomásza z Iezuitami y Augustinianami W Mieście Tatta Mogolskim, OO. Karmelici; w Mieście Suratte OO Kapucim; w Mieście Indulkan, Kapłani Kongregacyi S. Neriusza, z Apostolskim Wikariuszem pracuią: w Mieście Diu teraz do Luzytanow należącym pracuią około Dusz OO. Augustyanie, Dominikanie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1014
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Umierając w Klarewalli w Kampanii Francuskiej nad Rzeką Albula. (gdzie Ciało jego cudami słynie) zostawił Zakonników 700. w samej Klarewalli, a według drugich 870. Zakonnikom tym samym Matka Najświętsza w połu pracnicąjm czoła z potu ocierała ; nie raz od Aniołów do Chóru budzeni, od nich w Chórze turyfikowani. Świętych utriusque seksus regestrują swoich Kanonizowanych 125. HERB i Sygnet Zakonu, Twarz Najświętszej Panny,
KAZNODZIEJSKI Zakon fundowany Roku 1220. od Z. Dominika, którego nosząc w żywocie Matka, sen miała, że szczenię z pochodnią świat zapalającą, porodziła, na znak że świątobliwśocią, Kazaniami on i Zakon jego siawt zapalą i oświecą. Widziany od Honoriusza
Umieraiąc w Klarewalli w Kampánii Francuskiey nad Rzeką Albula. (gdzie Ciało iego cudami słynie) zostawił Zakonnikow 700. w samey Klarewalli, á według drugich 870. Zakonnikom tym samym Matka Nayświętszá w połu pracnicąym czoła z potu ocierała ; nie ráz od Aniołow do Choru budzeni, od nich w Chorze turifikowani. Swiętych utriusque sexûs regestruią swoich Kanonizowanych 125. HERB y Sygnet Zakonu, Twárz Nayświętszey Panny,
KAZNODZIEYSKI Zakon fundowany Roku 1220. od S. Dominika, ktorego nosząc w żywocie Matka, sen miała, że szczenię z pochodnią świat zapalaiącą, porodziła, ná znak że świątobliwśocią, Kazaniami on y Zakon iego śiawt zapálą y oświecą. Widziany od Honoriusza
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1034
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Mieszkańców 19. Milionów, 94. tysiące 146. wszystkich.
Miast we Francyj narachowano znaczniejszych 865. Arcybiskupów olim 15. potym 19. teraz 24. Biskupów 110. Kanoników tam liczą Gremialnych na 16. tysięcy. Generałów Zakonnych 12. Opactw 1370. Księń 160. Kommendariatus Kawalerów Maltańskich 260. Plebanii w całej Francyj regestrują 26. tysięcy. Boterus liczy więcej, bo 27. tysięcy czterysta, każdej po jednemu dając Plebanie. Konwentów Zakonnych na 14. tysięcy 950. W Innych czytam Autorach, że tych samych Zakonników co mają Intraty, jest co do Osób na 35600, a tych co żyją kwestą, jest 13500. EUROPA. O
Mieszkańcow 19. Millionow, 94. tysiące 146. wszystkich.
Miast we Fráncyi naráchowano znácznieyszych 865. Arcybiskupow olim 15. potym 19. teráz 24. Biskupow 110. Kánonikow tam liczą Gremialnych ná 16. tysięcy. Generáłow Zákonnych 12. Opáctw 1370. Xięń 160. Kommendariatus Kawálerow Maltańskich 260. Plebanii w całey Fráncyi regestruią 26. tysięcy. Boterus liczy więcey, bo 27. tysięcy czterysta, każdey po iednemu daiąc Plebanie. Konwentow Zákonnych ná 14. tysięcy 950. W Innych czytam Autorách, że tych samych Zakonnikow co maią Intráty, iest co do Osob ná 35600, á tych co żyią kwestą, iest 13500. EUROPA. O
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 69
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
, druga Iuventutis naturalnością i pięknością amorem commovent; czemu zabieżono, certas partes złotą obducendo blachą, 10. Jest Głowa Z. Andrzeja Apostoła, która na wielkie Święta ku Weneracyj bywa wystrawiona. 11. Bogactw tu sine numero: samych Lichtarzów srebrnych kilka skrzyń, Dwunastu srebrnych Apostołów wielkości rosłego Mężczyzny. Aparatów Papieskich więcej tu regestrują niżeli 40. bardzo drogich. Jeden dochodzi pretium 50. tysięcy szkutów, od Króla Luzytańskiego sprawiony. 12. Jest tu Ołtarz Sancta Sanctorum, przy którym Ociec Święty Nabożeństwo odprawuje. 13. Przy tym Kościele jest Porta Sancta, którą pod czas Jubileuszu wielkiego otwierają, a przy konkluzyj tego zamykają. 14. Tuż przy
, druga Iuventutis náturalnością y pięknością amorem commovent; czemu zábieżono, certas partes złotą obducendo blachą, 10. Iest Głowá S. Andrzeiá Apostoła, ktorá ná wielkie Swięta ku Weneracyi bywá wystrawiona. 11. Bogactw tu sine numero: samych Lichtarzow srebrnych kilka skrzyń, Dwunástu srebrnych Apostołow wielkości rosłego Męszczyzny. Apparátow Papieskich więcey tu regestruią niżeli 40. bardzo drogich. Ieden dochodźi pretium 50. tysięcy szkutow, od Krola Luzytańskiego spráwiony. 12. Iest tu Ołtarz Sancta Sanctorum, przy ktorym Ociec Swięty Nabożeństwo odpráwuie. 13. Przy tym Kościele iest Porta Sancta, ktorą pod czas Iubileuszu wielkiego otwieráią, á przy konkluzyi tego zamykáią. 14. Tuż przy
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 109
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
od Besariona Kardynała legowana, potym przez Senat corocznie aukcjonowana. Cekauz z Arsenałem inter Miracula numerandus, na dwie mili Włoskich mający cyrkumferencyj, aliàs na 2000. kroków: w którym Sal 44 gdzie Okrętów, Galer innumerus numerus. Tam Rzemieślników na dwa tysiące, samych starych białygłów żagle reparujących bywa po kilka set.
Armat tu regestrują więcej niżęłi 2500. Możdzierz tak wielki, że kulę o 600. funtach rzuca. Działo jedno srebrne w skrzyni deponowane, którą, gdy kto nie umiejętny otwiera, ze czterech pistoletów, tam ukrytych artificiosè, postrzelony bywa. Inne Działa są, z których raz nabitych, może kilka razy wystrzelić.
Jest tu Gmach wielki
od Besarioná Kardynała legowána, potym przez Senát corocznie aukcyonowaná. Cekauz z Arsenáłem inter Miracula numerandus, ná dwie mili Włoskich maiący circumferencyi, aliàs ná 2000. krokow: w ktorym Sal 44 gdźie Okrętow, Galer innumerus numerus. Tam Rzemieślnikow ná dwá tysiące, samych starych białygłow żagle reparuiących bywá po kilka set.
Armat tu regestruią więcey niżęłi 2500. Możdźierz ták wielki, że kulę o 600. funtach rzuca. Dźiało iedno srebrne w skrzyni deponowáne, ktorą, gdy kto nie umieiętny otwierá, ze czterech pistoletow, tam ukrytych artificiosè, postrzelony bywá. Inne Dźiała są, z ktorych ráz nábitych, może kilka razy wystrzelić.
Iest tu Gmach wielki
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 186
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
tych; ale mylił się, bo Uniwersalnym Patriarchą jest Papież Rzymski ex sensu wszystkich Generalnych Koncyliów. Trzymają Moskwa, jako i inna Ruś cała oba Testamenta, Stary i Nowy. Kapita albo Rozdziały w Piśmie Świętym zowią Hławami: w Ewangeliach czterech Initia albo początki zowią Zaczałami; tych Zaczałów w Mateuszu liczą 116. w Marku regestrują Zaczałów 71. w Łukaszu 114. w Janie Zaczałów 67. EUROPA. Rusyiskie Imperium.
Doktorów i Ojców Świętych tych tylko trzymają się nauki: Bazylego Wielkiego, Grzegorza Naziańskiego, Jana Chryzostoma.
Za ŚWIĘTYCH tych tylko mają, którzy przez Siedm pierwszych Synodów generałnych pro Sanctis deklarowani: to jest przez Synod Niceński I. Konstantynopolitański
tych; ale mylił się, bo Uniwersalnym Patryarchą iest Papież Rzymski ex sensu wszystkich Generálnych Konciliow. Trzymaią Moskwá, iáko y inna Ruś całá oba Testamenta, Stary y Nowy. Capita albo Rozdźiały w Piśmie Swiętym zowią Hławámi: w Ewángeliach czterech Initia albo początki zowią Záczałami; tych Záczałow w Mateuszu liczą 116. w Marku regestruią Záczałow 71. w Łukaszu 114. w Ianie Záczałow 67. EUROPA. Rusyiskie Imperium.
Doktorow y Oycow Swiętych tych tylko trzymaią się náuki: Bazylego Wielkiego, Grzegorzá Naziańskiego, Ianá Chryzostoma.
Zá SWIĘTYCH tych tylko maią, ktorzy przez Siedm pierwszych Synodow generáłnych pro Sanctis deklarowáni: to iest przez Synod Niceński I. Konstantynopolitański
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 425
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
