zowią Archangieliką. Ten na swym miejscu osobnym będzie opisany: Wdzięcznie pachniący/ ale nie tak mocno/ jako ogródny: jednak listu jest więtszego i szerszego/ ciemno zielonego/ po ziemi się rozściełającego/ od spodku są szaro błękitne/ jako liście Cynowodowe/ albo Orlikowe. A gdy na Wiosnę z ziemie się pokazują/ bywają rumiennawe. Prętu wielkiego czczego/ knodowatego/ albo kolankowatego/ jako Trzcina/ Trzyłokietny wzwyż/ rumienny/ wiele także odnóg/ jako pierwszy z siebie wydający/ na których się okołki sowite a szerokie pokazują/ na pozór barzo piękne i wdzięczne: Te kwiatkami żółtemi kwitną: Z których za czasem nasienie niemałe a cienkie bywa/ jako
zowią Archángieliką. Ten ná swym mieyscu osobnym będźie opisány: Wdźięcznie páchniący/ ále nie ták mocno/ iáko ogrodny: iednák listu iest więtszego y szerszego/ ćiemno źielonego/ po źiemi sie rozśćiełáiącego/ od spodku są száro błękitne/ iáko liśćie Cynowodowe/ álbo Orlikowe. A gdy ná Wiosnę z źiemie sie pokázuią/ bywáią rumiennáwe. Prętu wielkiego cżczego/ knodowátego/ álbo kolankowátego/ iáko Trzćiná/ Trzyłokietny wzwysz/ rumienny/ wiele tákże odnog/ iáko pierwszy z śiebie wydáiący/ ná ktorych sie okołki sowite á szerokie pokázuią/ ná pozor bárzo piękne y wdźięcżne: Te kwiatkámi żołtemi kwitną: Z ktorych zá czásem naśienie niemáłe á ćienkie bywa/ iáko
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 87
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
mięższejszego nad inne Dzięgiele/ i dłuższego z wielą odnóżek: wszakże nie tak gęsto jako ogródny. Zapachu przyjemnego/ smaku także nie tak ostrego/ jako inne. Liścia więtszego/ szerszego/ ciemnozielonego/ po ziemi się rozkładającego. Od spodku szarobłękitne/ jako liście Cynowodu/ albo Orlikowe: a na Wiosnę z ziemię pokazuje się rumianawe. Kłącza miąższego/ czczego/ kolankowatego/ jako trzcina/ wzwyż na trzy łokcie/ rumienne: wiele także odnóg i gałązek/ jako i pierwszy z siebie wydając. I Na tych jako na kłączu samym/ oganiste okołki sowite/ kwiecia żółtego/ niekiedy białego/ z których potym nasienie płaskoszerokie/ cienkie: jednak mięższejsze niżli
mięższeyszego nád inne Dźięgiele/ y dłuższego z wielą odnożek: wszákże nie ták gęsto iáko ogrodny. Zapáchu przyiemnego/ smáku tákże nie ták ostrego/ iáko inne. Liśćia więtszego/ szyrszego/ ćiemnoźielonego/ po źiemi sie roskłádáiącego. Od spodku szárobłękitne/ iáko liśćie Cynowodu/ álbo Orlikowe: á ná Wiosnę z źiemię pokázuie sie rumiánáwe. Kłącza miąższego/ czczego/ kolankowátego/ iáko trzćiná/ wzwysz ná trzy łokcie/ rumienne: wiele tákże odnog y gáłązek/ iáko y pierwszy z śiebie wydáiąc. Y Ná tych iáko ná kłączu sámym/ ogániste okołki sowite/ kwiećia żołtego/ niekiedy białego/ z ktorych potym naśienie płáskoszerokie/ ćienkie: iednák mięższeysze niżli
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 98
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Kunegundy Trankiem/ abo zielem mianujemy. Pierwszy samcem. Drugi samicą możem nazwać. Samiec korzenia długiego/ cienkiego włosienkowatego i gęstego/ w ziemi postronach i tam i sam rozpierchłego. Liścia długiego/ ciemno zielonego/ około kraju karbowanego/ liściu Konopnemu podobnego/ więtszego/ a trochę wełnistego. Klącza abo rózgi oblej/ rumiennawej/ dwułokietnej pod czas i wyższej odnożystej/ wewnątrz pełne drżenia białego/ zwierzchu złekka białokośmatego. W wierzchu kwitnie w Lipcu/ cielistym kwiatem/ tym sposobem jako Kozłek/ w okołkach drobnym kwiatem. Ten gdy dojźrzeje/ w mszyste wełnianki białawe przemienia się. W tych nasienie jako w Mleczu ogródnym/ które wiatr zwiewa.
. Kunegundy Tránkiem/ ábo źielem miánuiemy. Pierwszy sámcem. Drugi sámicą możem názwáć. Sámiec korzeniá długiego/ ćienkiego włośienkowatego y gęstego/ w źiemi postronách y tám y sám rozpierchłego. Liśćia długiego/ ćiemno źielonego/ około kráiu kárbowánego/ liśćiu Konopnemu podobnego/ więtszego/ á trochę wełnistego. Klącza ábo rozgi obley/ rumiennáwey/ dwułokietney pod czás y wysszey odnożystey/ wewnątrz pełne drżeniá białego/ zwierzchu złekká białokosmátego. W wierzchu kwitnie w Lipcu/ ćielistym kwiátem/ tym sposobem iáko Kozłek/ w okołkách drobnym kwiátem. Ten gdy doyźrzeie/ w mszyste wełnianki biáłáwe przemienia się. W tych naśienie iáko w Mleczu ogrodnym/ ktore wiátr zwiewa.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 281
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
na kształt ździebełek cienkich/ abo stopek. Na wierzchu każdego po piąciu listków obdłużnych/ Rzepikowym/ abo Srebrnikowym jakokolwiek karbowanim podobne około krajów/ żyłowate: zaś u każdej stopki u spodku/ gdzie z klącza swego pochodzi/ pięć mniejszych labrzystych listeczków/ począwszy od korzenia/ aż ku wierzchu pochodzi. Klącze na piądź wzwyż/ rumianawe niekiedy/ według bujności miejsca na pułtory/ i na dwie piędzi roście. W wierzchu miewa wiele odnóżek/ albo gałązek nie wielkich/ także pięciu listeczkami drobnemi i karbowanemi obsiadłe: na tych rosczkach kwiateczki blado żółte/ z piąciu listków także złożone. Korzeń z ciemnażołtawy/ długi/ na mały palec wzmiąsz/ mając potrosze odnóżek
ná kształt źdźiebełek ćienkich/ ábo stopek. Ná wierzchu káżdego po piąćiu listkow obdłużnych/ Rzepikowym/ ábo Srebrnikowym iákokolwiek kárbowánim podobne około kráiow/ żyłowáte: záś v káżdey stopki v spodku/ gdźie z klącza swego pochodźi/ pięć mnieyszych lábrzystych listeczkow/ począwszy od korzenia/ áż ku wierzchu pochodźi. Klącze ná piądź wzwysz/ rumiánáwe niekiedy/ według buynośći mieyscá ná pułtory/ y ná dwie piędźi rośćie. W wierzchu miewa wiele odnożek/ albo gáłązek nie wielkich/ tákże pięćiu listeczkámi drobnemi y kárbowanemi obśiádłe: ná tych rosczkách kwiáteczki bládo żołte/ z piąćiu listkow tákże złożone. Korzeń z ćiemnáżołtáwy/ długi/ ná máły pálec wzmiąsz/ máiąc potrosze odnożek
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 294
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
