i proch, jako na swym miejscu powie się. Albowim mało pożyteczne byłyby działa, gdyby ich nie było czym nabijać na obrażenie nieprzyjaciela i obronienie się jemu. Może mi kto doświadczony mówić — kędy nie będzie kule, może się nabić sztuka kawalcami żelaznymi, gwoździami, łańcuchami, kamieńmi, drągami, postronkami, kulami ruszniczemi albo muszkietowymi, a na ostatek niech leje cynę w domu i zrobi 50 kul rusznicznych, które by włożył do działa na zabicie wszystkich w obozie sułtana Solimana, który umarł, a nie postrzegł się ten mądry, że wdał się we dwie rzeczy ostateczne. I jako godzien jest wielki sławy dla industryjej, który chce zażywać
i proch, jako na swym miescu powie się. Albowim mało pożyteczne byłyby działa, gdyby ich nie było czym nabijać na obrażenie nieprzyjaciela i obronienie się jemu. Może mi kto doświadczony mówić — kędy nie będzie kule, może się nabić sztuka kawalcami żelaznymi, gwoździami, łańcuchami, kamieńmi, drągami, postronkami, kulami ruszniczemi albo muszkietowymi, a na ostatek niech leje cynę w domu i zrobi 50 kul rusznicznych, które by włożył do działa na zabicie wszystkich w obozie sułtana Solimana, który umarł, a nie postrzegł się ten mądry, że wdał się we dwie rzeczy ostateczne. I jako godzien jest wielki sławy dla industryjej, który chce zażywać
Skrót tekstu: AquaPrax
Strona: 146
Tytuł:
Praxis ręczna działa
Autor:
Andrzej Dell'Aqua
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1624 a 1639
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1639
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Tadeusz Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1969
rusznicą na plecach/ idą kędykolwiek potrzeba. Nie wiele używają/ dla gęstych lasów/ ani pik/ ani włóczeń: bo też i konni służą z rusznicą. Ta piechota jest dobra/ a zwłaszcza dla tej przyczyny miedzy inszemi/ iż każdy z nich może sam sobie to zrobić/ czego tylo potrzebuje/ aż do puzdra ruszniczego. Skąd znać/ iż się małem mogą kontentować. Bo tak też i w Peru/ i w krajach przyległych/ iż się ludzie małem obyli: przeto pospólstwo rabiali/ i dziś jeszcze robią każdą rzecz potrzebną w domu i sobie. Każdy tam w Szwecji umie budować/ tkać/ robić sukna/ i szyć suknie/
rusznicą ná plecách/ idą kędykolwiek potrzebá. Nie wiele vżywáią/ dla gęstych lásow/ áni pik/ áni włoczeń: bo też y konni służą z rusznicą. Tá piechotá iest dobra/ á zwłasczá dla tey przyczyny miedzy inszemi/ iż káżdy z nich może sam sobie to zrobić/ czego tylo potrzebuie/ áż do puzdrá ruszniczego. Zkąd znáć/ iż się máłem mogą contentowáć. Bo ták też y w Peru/ y w kráiách przyległych/ iż się ludźie máłem obyli: przeto pospolstwo rabiáli/ y dźiś iescze robią káżdą rzecz potrzebną w domu y sobie. Káżdy tám w Szweciey vmie budowáć/ tkáć/ robić sukná/ y szyć suknie/
Skrót tekstu: BotŁęczRel_III
Strona: 37
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. III
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
wraz dobrze, smaruj piórem.
Item warz suchą Rzepę w wodzie, włożywszy masła, pilnując aby nie skipiało, jak dobrze uwre, odlej polewkę, zbierz masło w którym maczając pióro, smaruj, jest rzecz pewna.
Item maść Topolową zmieszaj z gorzałką, i białkiem od jaja, smaruj. Sposoby leczenia Na oparzenia prochem ruśniczym.
WEźmi wapna niegaszonego miałko utartego, roszczyń go śmietaną, przydaj trochę miodu prasnego, umieszaj i smaruj.
Item weźmi masła młodego nie słonego, wosku żółtego zarówno, rozpuść nad ogniem, jak przestydnie, przydaj białek od jaja ubity, umieszaj, nasmaruj bibułę, i przyłóż, czyn to dwa razy na dzień. O
wraz dobrze, smáruy piorem.
Item warz suchą Rzepę w wodźie, włożywszy másłá, pilnuiąc áby nie skipiáło, iák dobrze uwre, odley polewkę, zbierz másło w którym maczáiąc pioro, smáruy, iest rzecz pewna.
Item máść Topolową zmieszay z gorzałką, y białkiem od iájá, smáruy. Sposoby leczenia Ná oparzenia prochem ruśniczym.
WEźmi wapná niegászonego miáłko utártego, roszczyń go śmietáną, przyday trochę miodu prásnego, umieszay y smáruy.
Item weźmi másłá młodego nie słonego, wosku żołtego zárowno, rospuść nád ogniem, iák przestydnie, przyday białek od iájá ubity, umieszay, násmáruy bibułę, y przyłoż, czyn to dwá rázy ná dźień. O
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 104
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
służące rzeczy, 275
P
Parszywe powieki, 31 Powiek wyrośnienie albo wywrócenie, 33 Pedogrę leczyć, 35 Plaster sekretny na pedogrę, 38 Puchliny sposoby leczenia, 44 Puchlina wodnista, 45 Puchlina wietrzna, 46 Puchlina w nogach, 47, 176 Paraliżu leczenia sposoby, 57 Pleury sposoby leczenia, 69 Płuc zapalenie; tamże Prochem ruśniczym opalenie, 104 Piersi białogłowskich różne afekcje, 111 Pokarm zgubić, 112 Pokarm zsiadły w piersiach, tamże. PPokarmu utraconego nabyć, 113 Piersi białogłowskich zapalenie albo Roża, 114 Pokarm zbytni gubić, 115 Pokarm mnożyć, tamże. Poronienie, 116 Płodu nieżywego pozbyć, 124 Parchy na głowie, 135 Podniebienia zapalenie, i inne
służące rzeczy, 275
P
Parszywe powieki, 31 Powiek wyrośnienie álbo wywrocenie, 33 Pedogrę leczyć, 35 Plaster sekretny ná pedogrę, 38 Puchliny sposoby leczenia, 44 Puchliná wodnista, 45 Puchliná wietrzna, 46 Puchliná w nogách, 47, 176 Páraliżu leczenia sposoby, 57 Pleury sposoby leczenia, 69 Płuc zápálenie; támże Prochem ruśniczym opálenie, 104 Pierśi białogłowskich rożne áfekkcye, 111 Pokarm zgubić, 112 Pokarm zśiádły w pierśiach, támże. PPokármu utraconego nábydź, 113 Pierśi białogłowskich zápálenie álbo Roża, 114 Pokarm zbytni gubić, 115 Pokarm mnożyć, támże. Poronienie, 116 Płodu nieżywego pozbyć, 124 Párchy ná głowie, 135 Podniebienia zápálenie, y inne
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 296
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
nie mający/ dwa razy pokazował ubrawszy chłopa w kirys/ a dawszy mu gołą szpadę/ ale nie ostrą na to przygotowaną w ręce/ i bić okrom oka wszędzie pozwalał. Ktemu tenże na pospolitych triumfach które się rocznie w Neapolim zachowywają/ w pewne dni święte/ do trąb/ do kurzaw/ huków działnych i ruszniczych tak się z ochotą sam ściągał i wyrywał/ że na nim siedzący dosyć co z sobą zadzierżywając czynić miał/ czegom sam świadom częściuchno nanim siadając. Ale to nie tak dalece z ćwiczenia jako z natury miał w sobie/ że ile razów do niego kto bez kule gołym prochem strzelił/ tyle razów nie ustał
nie máiący/ dwá rázy pokázował vbrawszy chłopá w kiris/ á dawszy mu gołą szpadę/ ále nie ostrą ná to przygotowáną w ręce/ y bić okrom oká wszędźie pozwalał. Ktemu tenże ná pospolitych tryumphách ktore się rocznie w Neápolim záchowywáią/ w pewne dni święte/ do trąb/ do kurzaw/ hukow dźiałnych y ruszniczych ták sie z ochotą sam śćiągał y wyrywał/ że ná nim śiedzący dosyć co z sobą zádźierżywáiąc czynić miał/ czegom sam świádom częśćiuchno nánim śiadáiąc. Ale to nie ták dálece z ćwiczenia iáko z nátury miał w sobie/ że ile rázow do niego kto bez kule gołym prochem strzelił/ tyle rázow nie vstał
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Bij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
w Powiecie Lwowskim leżącej Sienawiskiemi się zwali. Jan Brat rodzony Rafałów pojął Chodorowską Dziedziczkę Drozdowskiej i Kurpatnickiej majętności, a od tego Drozdowa Drozdowscy, (Dom zacny i dobrze Rzeczypospolitej zasłużony) i podziś dzień pochodzą. Nie tak tą sprawą na Rusi Rok ten światu godny zalecenia, jako niegodny pamięci wynalazkiem czyli wymysłem czartowskim oręża Ruśniczego, którego pierwszy eksperyment w krajach Francuskich tego Roku na świat wybuchął, wdobywaniu pewnego Miasta Francuskiego. Tu już stary sposób bicia się kopijami i strzałąmi zdał się być ustawać. Po tej transakcyj Król Ludwik prosto z Polski do Węgier, niedufając Polakom, pojechał. Tam się cały Rok smutkiem trapił, że jego Impreza
w Powiecie Lwowskim leżącey Sienawiskiemi sie zwali. Ian Brat rodzony Rafałow poiął Chodorowską Dziedziczkę Drozdowskiey y Kurpatnickiey maiętnośći, á od tego Drozdowa Drozdowscy, (Dom zacny y dobrze Rzeczypospolitey zasłużony) y podziś dźień pochodzą. Nie tak tą sprawą na Ruśi Rok ten światu godny zalecęnia, iako niegodny pamięći wynalazkiem czyli wymysłem czartowskim oręża Ruśniczego, ktorego pierwszy experiment w kraiach Francuskich tego Roku ná świat wybuchął, wdobywaniu pewnego Miasta Francuskiego. Tu iuż stary sposob bicia się kopiiami y strzałąmi zdał się bydź ustawać. Po tey transakcyi Krol Ludwik prosto z Polski do Węgier, niedufaiąc Polakom, poiechał. Tam się cały Rok smutkiem trapił, że iego Impreza
Skrót tekstu: MurChwałPam
Strona: Z3v
Tytuł:
Pamiętnik albo Kronika Pruskich Mistrzów i Książąt Pruskich
Autor:
Mikołaj Chwałkowski
Drukarnia:
Jan Tobiasz Keller
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
geografia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1712
Data wydania (nie wcześniej niż):
1712
Data wydania (nie później niż):
1712
