także utracił, zęby w salwacji wypluł, paragrafów na pyszczek papinkowaty ponabywał, w długach i kredytach po uszy uwiązł, z rejestru dworskiego, czyli wojskowego, sromotnie wymazany, wyszczwany i wytrąbiony, po skrytych miejscach tuła się i lawiruje, niebezpieczeństwa gardła za sromotną i kryminalną akcyją uchodzi, w gnoju na ostatek publiczne sadzele i ospę liczy, gnije i od kości ropiejąc odpada. Że ów Tomuś najprzyjemniejszy mopsek, najraźniejszy synaczek, najkochańsze dzieciątko jako Świnia głupiuchny, rozgarnienia i bezpieczeństwa nie ma, złych się nałogów chwycił, pana swojego okradł, na kostki utracił, w więzieniu szubienicę wysiada, okupu i miłosierdzia rodzicielskiego o głodzie i nieznośnej mizerii wygląda
także utracił, zęby w salwacyi wypluł, paragrafów na pyszczek papinkowaty ponabywał, w długach i kredytach po uszy uwiązł, z rejestru dworskiego, czyli wojskowego, sromotnie wymazany, wyszczwany i wytrąbiony, po skrytych miejscach tuła się i lawiruje, niebezpieczeństwa gardła za sromotną i kryminalną akcyją uchodzi, w gnoju na ostatek publiczne sadzele i ospę liczy, gnije i od kości ropiejąc odpada. Że ów Tomuś najprzyjemniejszy mopsek, najraźniejszy synaczek, najkochańsze dzieciątko jako Świnia głupiuchny, rozgarnienia i bezpieczeństwa nie ma, złych się nałogów chwycił, pana swojego okradł, na kostki utracił, w więzieniu szubienicę wysiada, okupu i miłosierdzia rodzicielskiego o głodzie i nieznośnej mizeryi wygląda
Skrót tekstu: MałpaCzłow
Strona: 211
Tytuł:
Małpa Człowiek
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry, traktaty
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1715
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1715
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Archiwum Literackie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Paulina Buchwaldówna
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wroclaw
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
do lek zgodną: I co on tylko mógł sam, i czym władał, Do tego i mnie władzą równą nadał. Cokolwiek się ziół rodzi do Apteki, Co drzew, co kwiatów sposobnych na leki; W całym , jako jest rozwiedziony świecie, Wszystkie te w moc dał mnie jednej kobiecie. Ale ah ciężkie miłości sadzele! Ze ich nie może żadne zleczyć ziele? Ze w tej mizerna nie zdołam chorobie, Choć się na lekach znam, poradzić sobie. Sam wynalazca pierwszej medycyny, Stad Admetowych strzegąc za swe winy, Rażon prze moje powaby i wdzięki, Nie mógł lekami z tej się dobyć męki. Zaczym, którego ani wonne zioła
do lek zgodną: Y co on tylko mogł sam, y czym władał, Do tego y mnie władzą rowną nádał. Cokolwiek się źioł rodźi do Apteki, Co drzew, co kwiátow sposobnych ná leki; W cáłym , iáko iest rozwiedźiony świećie, Wszystkie te w moc dał mnie iedney kobiećie. Ale áh ćięszkie miłośći sadzele! Ze ich nie może żadne zleczyć źiele? Ze w tey mizerna nie zdołam chorobie, Choć się ná lekach znám, porádźić sobie. Sam wynálázcá pierwszey medycyny, Stad Admetowych strzegąc zá swe winy, Ráżon prze moie powaby y wdźięki, Nie mogł lekámi z tey się dobyć męki. Záczym, ktorego áni wonne źiołá
Skrót tekstu: OvChrośRoz
Strona: 67
Tytuł:
Rozmowy listowne
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Wojciech Stanisław Chrościński
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1695
Data wydania (nie wcześniej niż):
1695
Data wydania (nie później niż):
1695
, gdzie chcesz, zlicz we mnie do włosa — Nie mam prócz łez pieniędzy i prócz oczu trzosa. 8. KATARZYNA MorsztynOWNA: RANNA ŻYWOT MA TROSKANY
Jest od rany cyrulik, jest i od postrzału, I choć wrzody ludzkiemu przydadzą się ciału. Są flejtuchy, jest plastrów rozmaitych wiele; Lecz komu serce żalu osiędą sadzele I kto w nie od takiego ranę odniósł grotu — Nie masz doktora, nie masz na to antydotu, Musi żyć, lecz żyć w bólu od tak ciężkiej rany, Jako ta matka RANNA ŻYWOT MA sTROSKANY; Którą gdy z wychowanych śmierć sieroci dziatek,
Niechaj będzie przykładem wszytkich ziemskich matek, Że nie masz żalu,
, gdzie chcesz, zlicz we mnie do włosa — Nie mam prócz łez pieniędzy i prócz oczu trzosa. 8. KATARZYNA MORSTYNOWNA: RANNA ŻYWOT MA TROSKANY
Jest od rany cyrulik, jest i od postrzału, I choć wrzody ludzkiemu przydadzą się ciału. Są flejtuchy, jest plastrów rozmaitych wiele; Lecz komu serce żalu osiędą sadzele I kto w nie od takiego ranę odniósł grotu — Nie masz doktora, nie masz na to antydotu, Musi żyć, lecz żyć w bólu od tak ciężkiej rany, Jako ta matka RANNA ŻYWOT MA sTROSKANY; Którą gdy z wychowanych śmierć sieroci dziatek,
Niechaj będzie przykładem wszytkich ziemskich matek, Że nie masz żalu,
Skrót tekstu: PotZabKuk_I
Strona: 545
Tytuł:
Smutne zabawy ...
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
treny, lamenty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
przerwszym. Succus Iridis. Mózg chędoży
W nos puszczany/ kichanie czyni/ za czym Mózg chędoży/ nosem Flusy wodniste wywodząc/ o czym się też wyższej przypomniało. Zmazom
Zmazy wszelakie z twarzy/ i ze wszytkiego ciała ściera/ sok z miodem a z Bobową mąką zaczynony. Taber. Wrzodom
Tenże Sok Wrzody/ Sadzele/ rany plugawe wychędaża i czyści/ a czyszcząc goi. Mesue. Fernel. Fiftułom
Fiftuły wychędaża/ a zdrowym ciałem czyni narosłe/ i zawiera/ do czego może miodu przyłożyć. Melancholii
Melancholią uskramia z miodem pitym.
Puchlinę prędko i wolno z ciała wywodzi/ Sok z korzenia Fiołkowego z winem pijąc. Ale iż Fiołkowego
przerwszym. Succus Iridis. Mozg chędoży
W nos pusczány/ kichánie czyni/ zá czym Mozg chędoży/ nosem Flusy wodniste wywodząc/ o czym sie też wyższey przypomniáło. Zmázom
Zmázy wszelákie z twarzy/ y ze wszytkiego ćiáłá śćiera/ sok z miodem á z Bobową mąką záczynony. Taber. Wrzodom
Tenże Sok Wrzody/ Sadzele/ rány plugáwe wychędaża y czyśći/ á czyscząc goi. Mesue. Fernel. Fiftułom
Fiftuły wychędaża/ á zdrowym ćiáłem czyni nárosłe/ y záwiera/ do czego może miodu przyłożyć. Melánkoliey
Melánkolią vskramia z miodem pitym.
Puchlinę prędko y wolno z ćiáłá wywodźi/ Sok z korzenia Fiołkowego z winem piiąc. Ale iż Fiołkowego
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 9
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ Laetargum Grekowie i Łacinnicy zowią/ jest użyteczny Proch z korzenia miałko utarty/ a w Oliwie smażony/ do wysmażenia jej/ a to co zostanie/ na węgle ogniste kłaść/ a dym ten w nos i w usta puszczać choremu. Item. Item. Zielnik D. Simona Syrenniusza. Zapamiętaniu nad przyrodzenie Wrzodom złym Sadzelom.
Wrzody złe zagniłe. Ranom zagniłym
Rany plugawe wychędaża/ prochem jego zasypując. Jeno po wychędożeniu/ nie mają więcej nim być zasypowane/ boby je wyjadał: Ale radniej na to inej maści gojącej przykładać. Kamień w Pęcherzu.
Kamień w Pęcherzu krzy przetłukszy goi/ i w olejku/ który Muscelinum zowią/ smażony
/ Laetargum Grekowie y Laćinnicy zowią/ iest vżyteczny Proch z korzenia miáłko vtárty/ á w Oliwie smáżony/ do wysmáżenia iey/ á to co zostánie/ ná węgle ogniste kłáść/ á dym ten w nos y w vstá pusczáć choremu. Item. Item. Zielnik D. Simoná Syrenniuszá. Zápámiętaniu nád przyrodzenie Wrzodom złym Sádzelom.
Wrzody złe zágniłe. Ránom zágniłym
Rány plugáwe wychędaża/ prochem ieg^o^ zásypuiąc. Ieno po wychędożeniu/ nie máią więcey nim być zásypowáne/ boby ie wyiádał: Ale rádniey ná to iney máśći goiącey przykłádáć. Kámień w Pęchyrzu.
Kámień w Pęchyrzu krzy przetłukszy goi/ y w oleyku/ ktory Muscelinum zowią/ smażony
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 28
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Kopytnikowego garść w winie/ albo w miodowej sycie warząc/ a poranu przez kilka dni pijąc/ przydawszy Cynamonu/ i Muszkatowego Kwiatu trochę. Od Bestii ukąszonem.
Od bestii jadowitych ukąszonym/ z winem Kopytniku dawać dobrze. (Fuchs) Rany i Wrzody wychędaża.
Rany wychędaża/ juchą jego wymywane.
Także wrzody i sadzele zaplugawione. (Plat:) Zołć i Flegmę wywodzi.
Flegmę z ciała stolcami wywodzi: Także womitami: jednak flegmę więcej ciągnie/ dając go po ćwierci łota/ z gruba przetłuczonego/ z ciepłą wodą/ albo z piwem/ albo z miodem pić: jenoby potrzeba wzawód biegać potym. A gdzieby zatym
Kopytnikowego garść w winie/ álbo w miodowey sycie wárząc/ á poránu przez kilká dni piiąc/ przydawszy Cynámonu/ y Muszkátowego Kwiátu trochę. Od Bestyy vkąszonem.
Od bestyy iádowitych vkąszonym/ z winem Kopytniku dawáć dobrze. (Fuchs) Rány y Wrzody wychędaża.
Rány wychędaża/ iuchą iego wymywáne.
Tákże wrzody y sádzele záplugáwione. (Plat:) Zołć y Flágmę wywodźi.
Flágmę z ćiáłá stolcámi wywodźi: Tákże womitámi: iednák flágmę więcey ćiągnie/ dáiąc go po czwierći łotá/ z grubá przetłuczonego/ z ciepłą wodą/ álbo z piwem/ álbo z miodem pić: ienoby potrzebá wzawod biegáć potym. A gdźieby zátym
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 45
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Odziebłonym częściom ciała.
Odziębnionym członkom warzyć go z korzeniem/ przydawszy mu Podróżniku także z korzeniem/ aż trzecia część wywre/ a w tej wodzie każdego dnia dwakroć odmrożone członki kąpać/ po godzinie/ po pułtory/ a prochem z Wanstynu zasypować. (Tabe.) Wrzodom zagniłym
Rany zagniłe/ albo wrzody/ i sadzele chrobaczliwe wychędaża Kozłek/ i goi/ z korzeniem jegoż warząc go/ i tą wodą ciepło i często wymywając. Także Bydlęce wrzody leczy.
Bydlęce rany/ i wrzody zagniłe leczy/ wychędażając je. Tenże Brodawki spędza.
Brodawki spądza/ tą wodą często je obmywając. Szczurki truje.
Szczurki i Myszy tym sposobem
. Odźiebłonym częśćiom ćiáłá.
Odźiębnionym członkom wárzyć go z korzeniem/ przydawszy mu Podrożniku tákże z korzeniem/ áż trzećia część wywre/ á w tey wodźie káżdego dniá dwákroć odmrożone członki kąpáć/ po godźinie/ po pułtory/ á prochem z Wánstynu zásypowáć. (Tabe.) Wrzodom zágniłym
Rány zágniłe/ álbo wrzody/ y sádzele chrobáczliwe wychędaża Kozłek/ y goi/ z korzeniem iegoż wárząc go/ y tą wodą ćiepło y często wymywáiąc. Tákże Bydlęce wrzody leczy.
Bydlęce rány/ y wrzody zágniłe leczy/ wychędażáiąc ie. Tenże Brodawki spędza.
Brodáwki spądza/ tą wodą często ie obmywáiąc. Sczurki truie.
Sczurki y Myszy tym sposobem
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 54
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
weń wpuszczać/ a utarte liście z wierzchu plastro- wać. Też tyż zioła w winie i w wodzie warząc/ dwakroć przez dzień tym przemywać. Księgi Pierwsze. Do głównych tan służy
Mamy wiedzieć/ że Biedrzeniec nie tylko jest lekarstwem osobliwym ranom świeżym/ maść z niego przerzeczonym sposobem czyniąc/ ale i ranom starym i sadzelom/ jakokolwiek zowiącym/ ze wszech najgorszym. Jednak ranom w głowie jest naosobliwszym/ także jako jeden zacny Chirurg świadczy/ by do mózgu samego była rana/ jeno sokiem tego ziela zakrapiać ją/ bez wszelakiej szkody zagoi się. Co snadnie tego doświadczyć. Przebić głowę kokoszy/ albo kapłunowi/ aż do mózgu/ jeno mózgu
weń wpusczáć/ á vtárte liśćie z wierzchu plastro- wáć. Też tyż źiołá w winie y w wodźie wárząc/ dwákroć przez dźień tym przemywáć. Kśięgi Pierwsze. Do głownych tan służy
Mamy wiedźieć/ że Biedrzeniec nie tylko iest lekárstwem osobliwym ránom świeżym/ máść z niego przerzeczonym sposobem czyniąc/ ále y ránom stárym y sadzelom/ iákokolwiek zowiącym/ ze wszech naygorszym. Iednák ránom w głowie iest naosobliwszym/ tákże iáko ieden zacny Chirurg świádczy/ by do mozgu sámego byłá ráná/ ieno sokiem tego źiela zákrápiáć ią/ bez wszelákiey szkody zágoi sie. Co snádnie tego doświádczyć. Przebić głowę kokoszy/ álbo kápłunowi/ áż do mozgu/ ieno mozgu
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 71
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
tak iż potym ona suchości ziela odwilżeje. I stąd ma niemałe zalecenie przeciwko puchlinie. Ranom i wrzodom zagniłym
Rany barzo wilgotne/ i spadki do nich spadające wysusza i leczy/ korzeń drobno pokrajany/ a w majowym maśle smażony/ tak długo aż poczernieje/ a przecedzić/ i tym je mazać.
Toż wrzody i sadzele cieknące leczy/ może też miasto masła smalcu wieprza w Maju bitego wziąć. Olejek z tego Biedrzeńcu. Oleum.
Tym sposobem ten Olej bywa z Biedrzeńcu tego robiony/ jako i z pierwszego. Ten nawięcej służy wilgotności w ciele przyrodzonej i krwi. Abowiem wilgotności grube/ klejowate/ lipkie rozczynia/ rozrzedza/ wywodzi/ i
tak iż potym oná suchośći źiela odwilżeie. Y stąd ma niemáłe zálecenie przećiwko puchlinie. Ránom y wrzodom zágniłym
Rány bárzo wilgotne/ y spadki do nich spadáiące wysusza y leczy/ korzeń drobno pokráiány/ á w máiowym másle smáżony/ ták długo áż poczernieie/ á przecedźić/ y tym ie mázáć.
Toż wrzody y sadzele ćieknące leczy/ może też miásto másłá smalcu wieprzá w Máiu bitego wźiąć. Oleiek z tego Biedrzeńcu. Oleum.
Tym sposobem ten Oley bywa z Biedrzeńcu tego robiony/ iáko y z pierwszego. Ten nawięcey służy wilgotnośći w ćiele przyrodzoney y krwi. Abowiem wilgotnośći grube/ kliiowáte/ lipkie rozczynia/ rozrzedzá/ wywodźi/ y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 77
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
(Turn.) Członkom połamanym.
Członkom połamanym jest użyteczny mażąc i nacierając tym Ekstraktem/ albo też Flajtuch w nim maczać i przykładać. Bole układa.
Boleści w nich uśmierza/ i układa/ nimi także namazując. Przymiotom ognistym.
Od przymiotów ognistych członki zachowywa i broni. Także od innych przypadków złych. Ranom i sadzelom
Rany i sadzele zaplugawione wychędaża. Kolice i morzysku
Gryzawki i morzyska/ także kolkę w żywocie układa/ namazując nim/ a tegoż ziela Olejkiem nacierać żywot. Bolączkom ziadowiconym.
Bolączki ziadowiczone i morowe/ bez szkody leczy/ i jad w nich mdli/ i wypędza/ z olejkiem tegoż ziela Ekstract zmięszany/ a
(Turn.) Członkom połámánym.
Członkom połamánym iest vżyteczny máżąc y nácieráiąc tym Extráktem/ álbo też Fláytuch w nim maczáć y przykłádáć. Bole vkłáda.
Boleśći w nich vśmierza/ y vkłáda/ nimi także námázuiąc. Przymiotom ognistym.
Od przymiotow ognistych członki záchowywa y broni. Tákże od innych przypadkow złych. Ránom y sadzelom
Rány y sadzele záplugáwione wychędaża. Kolice y morzysku
Gryzawki y morzyská/ tákże kolkę w żywoćie vkłáda/ námázuiąc nim/ á tegoż źiela Oleykiem náćierác żywot. Bolączkom ziádowiconym.
Bolączki ziádowiczone y morowe/ bez szkody leczy/ y iad w nich mdli/ y wypądza/ z oleykiem tegoż źiela Extráct zmięszany/ á
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 80
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
