ma być puszczona. Lecie na Wiosnę prawe po otwieraj żyły/ Zimie/ w Jesieni z lewej/ we krwie upuść siły. A na ucieszną Wiosnę/ sercu otwórz wrota/ Wątrobę ze krwie zwolnisz lecie bez kłopota. Zimie głowie puszczadłem zdrowie dasz bez trwogi/ W jesieni zaś oczyścisz bez frasunku nogi.
O Pożytkach zacięcia Salwatelle. Salwatella zacięta pomnoży twojego/ Stosu/ i zdrowia w piersiach ciężkich serdecznego. Nie zwyczajne poznosi wygodnie przykrości/ W śledzienie bliskie w sercu ukoi ciężkości.
Koniec Szkoły Salernitańskiej. Sposób życia i ochędostwa przez każdy Miesiąc, czteroma wierszami opisany.
STYCZEN. KAsz ciepło nosić do Stołu pułmiski/ Częste niech z winem podają kieliszki
ma bydź pusczoná. Lećie ná Wiosnę práwe po otwieray żyły/ Zimie/ w Ieśieni z lewey/ we krwie vpuść śiły. A ná vćieszną Wiosne/ sercu otworz wrotá/ Wątrobę ze krwie zwolnisz lećie bez kłopotá. Zimie głowie pusczádłem zdrowie dasz bez trwogi/ W ieśieni záś oczyśćisz bez frasunku nogi.
O Pożytkách záćięćia Sálwátelle. Sálwátellá záćięta pomnoży twoiego/ Stosu/ y zdrowia w pierśiách ćiężkich serdecznego. Nie zwyczáyne poznośi wygodnie przykrośći/ W śledźienie bliskie w sercu vkoi ćiężkośći.
Koniec Szkoły Sálernitáńskiey. Sposob żyćia y ochędostwá przez káżdy Mieśiąc, czteroma wierszámi opisány.
STYCZEN. KAsz ćiepło nośić do Stołu pułmiski/ Częste niech z winem podáią kieliszki
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: E4
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
puszczona. Lecie na Wiosnę prawe po otwieraj żyły/ Zimie/ w Jesieni z lewej/ we krwie upuść siły. A na ucieszną Wiosnę/ sercu otwórz wrota/ Wątrobę ze krwie zwolnisz lecie bez kłopota. Zimie głowie puszczadłem zdrowie dasz bez trwogi/ W jesieni zaś oczyścisz bez frasunku nogi.
O Pożytkach zacięcia Salwatelle. Salwatella zacięta pomnoży twojego/ Stosu/ i zdrowia w piersiach ciężkich serdecznego. Nie zwyczajne poznosi wygodnie przykrości/ W śledzienie bliskie w sercu ukoi ciężkości.
Koniec Szkoły Salernitańskiej. Sposób życia i ochędostwa przez każdy Miesiąc, czteroma wierszami opisany.
STYCZEN. KAsz ciepło nosić do Stołu pułmiski/ Częste niech z winem podają kieliszki. Krew
pusczoná. Lećie ná Wiosnę práwe po otwieray żyły/ Zimie/ w Ieśieni z lewey/ we krwie vpuść śiły. A ná vćieszną Wiosne/ sercu otworz wrotá/ Wątrobę ze krwie zwolnisz lećie bez kłopotá. Zimie głowie pusczádłem zdrowie dasz bez trwogi/ W ieśieni záś oczyśćisz bez frasunku nogi.
O Pożytkách záćięćia Sálwátelle. Sálwátellá záćięta pomnoży twoiego/ Stosu/ y zdrowia w pierśiách ćiężkich serdecznego. Nie zwyczáyne poznośi wygodnie przykrośći/ W śledźienie bliskie w sercu vkoi ćiężkośći.
Koniec Szkoły Sálernitáńskiey. Sposob żyćia y ochędostwá przez káżdy Mieśiąc, czteroma wierszámi opisány.
STYCZEN. KAsz ćiepło nośić do Stołu pułmiski/ Częste niech z winem podáią kieliszki. Krew
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: E4
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
zebranie! Któż dzieciom (któryż rozum we grze głupi błądzi) słusznym kręgiem wygranej palmy nie przysądzi? Ci bowiem orzechami skoro grać przestają, pieniędzy zaraz różność od orzechów znają. My zaś barziej – ach, wstydzie! – rozumu nie mamy, gdy nad niebo doczesne cacki przekładamy. O, lekarze! Otwórzcie głupim salwatele, niech się głupstwo szalone przemienia w medele. Aleć widzi to Rządzce wszechmocnego oko i grzech imieniem głupstwa okrywa szeroko. Moje także szaleństwo przeziera bez miary, a – jakoby nie widząc – pogląda bez szpary. Jak więc pragnie dekretu aktorowa strona, tak i ja mych ojczystych dóbr żądam patrona, zaczym proszę, Patronem
zebranie! Któż dzieciom (któryż rozum we grze głupi błądzi) słusznym kręgiem wygranej palmy nie przysądzi? Ci bowiem orzechami skoro grać przestają, pieniędzy zaraz różność od orzechów znają. My zaś barziej – ach, wstydzie! – rozumu nie mamy, gdy nad niebo doczesne cacki przekładamy. O, lekarze! Otwórzcie głupim salwatele, niech się głupstwo szalone przemienia w medele. Aleć widzi to Rządzce wszechmocnego oko i grzech imieniem głupstwa okrywa szeroko. Moje także szaleństwo przeziera bez miary, a – jakoby nie widząc – pogląda bez spary. Jak więc pragnie dekretu aktorowa strona, tak i ja mych ojczystych dóbr żądam patrona, zaczym proszę, Patronem
Skrót tekstu: HugLacPrag
Strona: 33
Tytuł:
Pobożne pragnienia
Autor:
Herman Hugon
Tłumacz:
Aleksander Teodor Lacki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1673
Data wydania (nie wcześniej niż):
1673
Data wydania (nie później niż):
1673
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Krzysztof Mrowcewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"Pro Cultura Litteraria"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1997
Jeżeli zaś będzie z inszych przyczyn, może się uleczyć, jako gdy będzie z melancholii, z cholery, z trucizny, z macice, z żołądka, z robaków etc.o czym będziesz miał na swoich miejscach. Oprócz tego podają się sposoby osobne.
NAprzód w samym Paroksyzmie krew puścić, z ręki, najlepiej z Salwatelli, z lewej strony, przytym dawać zaraz choremu lubo Teriaki, lubo Mitridatu, albo Diascordium, nad to Lapis Bezoar: prawdziwy jest najlepszy, dać go gran trzy, w wódce Cynamonowej z proszkiem Perłowym. Item. Konfekt z kwiatu Nogietkowego jest doświadczony. Item. Wino zaprawne ziołami, i kwieciem sercu służącemi (
Ieżeli záś będzie z inszych przyczyn, może się uleczyć, iáko gdy będzie z meláncholiey, z cholery, z trućizny, z mácice, z żołądká, z robakow etc.o czym będziesz miał ná swoich mieyscách. Oprocz tego podáią się sposoby osobne.
NAprzod w samym Pároxyzmie krew puścić, z ręki, naylepiey z Sálwátelli, z lewey strony, przytym dáwáć záraz choremu lubo Theryáki, lubo Mitridatu, álbo Diascordium, nad to Lapis Bezoar: prawdziwy iest naylepszy, dáć go gran trzy, w wodce Cynámonowey z proszkiem Perłowym. Item. Konfekt z kwiátu Nogietkowego iest doświadczony. Item. Wino zapráwne źiołámi, y kwiećiem sercu służącemi (
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 174
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
fiat infulsto in decoct. Borag Fumar. Acetos Liquir Colaturae digestae Coctae et express. adde Mannae Calabr. unc. 1. S. Clarif. per alb ovi et adde Syrup. Fernel. Sol. unc. 1. Spir. Salisarmon. urin: gutt. XX. Po purgansie trzeciego dnia krew puścić z Salwatelli , z lewej ręki: a potym dawaj co dzień Dekokcją otwierająca. Naprzykład. R. Rad Aspar: Gran: Cichor: aã. unc. s. Fol. ngrimon. Cetarach. Capill Ve. Bugloff. Cichor. aã. M. S. tartari crudi albi unc. 1. Rad. CHinae
fiat infulsto in decoct. Borag Fumar. Acetos Liquir Colaturae digestae Coctae et express. adde Mannae Calabr. unc. 1. S. Clarif. per alb ovi et adde Syrup. Fernel. Sol. unc. 1. Spir. Salisarmon. urin: gutt. XX. Po purgansie trzećiego dniá krew puśćić z Salwátelli , z lewey ręki: á potym daway co dżień Dekokcyą otwieráiąca. Náprzykład. R. Rad Aspar: Gran: Cichor: aã. unc. s. Fol. ngrimon. Cetarach. Capill Ve. Bugloff. Cichor. aã. M. S. tartari crudi albi unc. 1. Rad. CHinae
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 317
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
drzewa, wypędzisz węże pewnie. O boleniu i innych afekcjach Śledziony.
GDy kto ból albo wzdęcie lub parcie w lewym boku miewa, przytym częste odrzygania, znak jest złej dyspozyciej śledziony, na co i na innne defekta podają się lekarstwa domowe.
Naprzód jakakolwiek będzie Śledziony afekcja, zawsze potrzebne jest krwi upuszczenie z żyły Salwateli z pod małego palca u ręki z lewej strony, albo hemoroidów otworzenie, przytym należą purganse otwierające.
Weźmi Wajsztynu białego, albo Jagru ususzonego i utłuczonego co chcesz, daj upalić do garcarza, żeby było białe. Weźmi upalonego tego lub owego cztery łoty, włóż do dwóch garcy wody, i warz żeby trzecia część
drzewá, wypędźisz węże pewnie. O boleniu y innych áffekcyách Sledźiony.
GDy kto bol álbo wzdęćie lub párćie w lewym boku miewa, przytym częste odrzygánia, znák iest złey dispozyciey sledźiony, ná co y ná innne defektá podáią się lekárstwá domowe.
Naprzod iákakolwiek będźie Sledźiony áffekcyá, záwsze potrzebne iest krwi upuszczenie z żyły Salwáteli z pod małego pálcá u ręki z lewey strony, álbo hemoroidow otworzenie, przytym náleżą purgánse otwieráiące.
Weźmi Wáysztynu białego, álbo Iagru ususzonego y utłuczonego co chcesz, day upalić do gárcarzá, żeby było białe. Weźmi upalonego tego lub owego cztery łoty, włoż do dwoch gárcy wody, y warz żeby trzećia część
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 151
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
Chleb ciepły, Proso etc.
Olejek kaparowy też do smarowania pomocny, także Enemy. O drzeniu Serca.
Serca drzenie z różnych przyczyn pochodzi, często się też trafia, że w lewym boku śledziona drzy, albo rusza się, co niektórzy rozumieją że serce. Sposoby do uspokojenia prawdziwego drzenia serca.
NAprzód krwi upuszczenie z Salwatelli jest bardzo potrzebne, jeżeli siły pozwola, a potym zaraz daj choremu proszku Perłowego, albo Serdecznego w wódce Cynamonowej, albo kto go nie ma, daj Driakwi, lubo Hiacintu, lubo Alkermesu.
Albo upiłuj pilnikiem subtelnym czerwonego złotego trochę, daj choremu zażyć w konfekcie Różowym.
Albo weźmi złota Malarskiego przedniego kilka listów,
Chleb ćiepły, Proso etc.
Oleiek káppárowy tesz do smárowánia pomocny, tákże Enemy. O drzeniu Sercá.
Sercá drzenie z rożnych przyczyn pochodźi, często się tesz tráfia, że w lewym boku sledźioná drzy, álbo ruszá się, co niektorzy rozumieią że serce. Sposoby do uspokoienia prawdźiwego drzenia sercá.
NAprzod krwi upuszczenie z Salwátelli iest bárdzo potrzebne, ieżeli śiły pozwola, á potym záraz day choremu proszku Perłowego, álbo Serdecznego w wodce Cynámonowey, álbo kto go nie ma, day Dryakwi, lubo Hyácinthu, lubo Alkermesu.
Albo upiłuy pilnikiem subtelnym czerwonego złotego troche, day choremu záżyć w konfekćie Rożowym.
Albo weźmi złotá Málárskiego przedniego kilka listow,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 153
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
Basijka, zostająca niżej pod Medianną w łokciu, otwierana bywa na wszelkie afekcje wątroby, żołądka, na parcie w bokach.
Żyła zwana Medianną, każdemu wiadoma, otwierana bywa na afekcje Serca, na pleurę, na sqvinancją, na Śledziony i wątroby defekta, na gorączki, etc.
Żyła pod małym palcem u ręki zwana Salwatella, otwierana bywa na żółtaczkę, na różne afekcje śledziony, na febry, osobliwie kwartanny, na Hypochondrią, na Maciczne choroby, na Nerek eksculceratie i zapalenia. w Áfekcjach melancholicznych poszczać się ma z lewej ręki. Sposoby
Żyły w obudwu nogach zostające pod kostkami, otwierane bywają Kamień cierpiącym, także białogłowom, które po porodzeniu
Basiika, zostáiąca niżey pod Medyánną w łokćiu, otwieráná bywa ná wszelkie áfekkcye wątroby, żołądká, ná párćie w bokach.
Zyłá zwáná Medyánną, káżdemu wiádoma, otwieráná bywa ná áfekkcye Sercá, ná pleurę, ná sqvinantią, ná Sledźiony y wątroby defektá, ná gorączki, etc.
Zyłá pod małym palcem u ręki zwáná Salwátella, otwieráná bywa ná żołtaczkę, ná rożne áfekkcye śledźiony, ná febry, osobliwie kwártanny, ná Hypochondryą, ná Máćiczne choroby, ná Nerek exculceratie y zápálenia. w Áffekcyách meláncholicznych poszczáć się ma z lewey ręki. Sposoby
Zyły w obudwu nogách zostáiące pod kostkámi, otwieráne bywáią Kámień ćierpiącym, tákże białogłowom, ktore po porodzeniu
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 257
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716