. Najwięcej takowej ryby koło Sycylii. Nie raz z włoku się wygryzłszy, znowu zemsty szukając weń wpada, wtedy bywa schwytana, mówi Schottus l. 10. mir.
AELURUS Kot ryba, której oczy rosną i ubywają, z miesiąca przybywaniem, albo ubywaniem, według Rawizjusza in Officina.
ALOSA inaczej Clupea, alias sardela ryba w morza i w rzekach się poławiająca, jest srebrnego koloru, boków płaskich, od brzucha jak ostrze u noża cienka. Delektuje się brząkaniem, śpiewaniem, dzwonkami; dlatego rybacy do sieci brząkadeł jakich nawiązawszy, ich dostają. W rzekach Renie i Moselli często je znajdują nie żywe, gdy grzmoty i pioruny powstaną,
. Naywięcey takowey ryby koło Sycylii. Nie raz z włoku się wygryzłszy, znowu zemsty szukaiąc weń wpada, wtedy bywa schwytana, mowi Schottus l. 10. mir.
AELURUS Kot ryba, ktorey oczy rosną y ubywaią, z miesiąca przybywaniem, albo ubywaniem, według Rawizyusza in Officina.
ALOSA inaczey Clupea, alias sardela ryba w morza y w rzekach się poławiaiąca, iest srebrnego koloru, bokow płaskich, od brzucha iak ostrze u noża cienka. Delektuie się brząkaniem, spiewaniem, dzwonkami; dlatego rybacy do sieci brząkadeł iakich nawiązawszy, ich dostaią. W rzekach Renie y Moselli często ie znayduią nie żywe, gdy grzmoty y pioruny powstaną,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 306
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
miastem Włoskim w rzece Padus poławia: która że jest gnuśna, do takiej przy- O Rybach Historia naturalna.
chodzi otyłości i tlustości, że na tysiąc funtów jej waga wynosi; i jak się uchwyci za wędę, aż kilka par wołów do wyciągnienia jej z wody potrzeba, a przecie tak wielką machinę clupea, rybka alias sardela w pysk jej szeroki wpadłszy, pewnej tam uchwyciwszy się pyskiem żyły, ją zabija. Plinius libr. 9. cap. 16. Tak na świecie nihil tam firmum, cui non subsit periculum etiam ab invalido.
BALAENA wieloryb samica, Cete zaś, albo Cetus jest wieloryb samiec jako dystyngwuje Albertus Magnus. Wielkość czy to
miastem Włoskim w rzece Padus poławia: ktora że iest gnusna, do takiey przy- O Rybach Historia naturalna.
chodzi otyłości y tlustości, że na tysiąc funtow iey waga wynosi; y iak się uchwyci za wędę, áż kilka par wołow do wyciągnienia iey z wody potrzeba, á przecie tak wielką machinę clupea, rybka alias sardela w pysk iey szeroki wpadłszy, pewney tam uchwyciwszy się pyskiem żyły, ią zabiia. Plinius libr. 9. cap. 16. Tak na swiecie nihil tam firmum, cui non subsit periculum etiam ab invalido.
BALAENA wieloryb samica, Cete zaś, albo Cetus iest wieloryb samiec iako distingwuie Albertus Magnus. Wielkość czy to
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 307
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. Drugie Napomnienie.
COkolwiek się mówi o Kapłonach/ to rozumiej i o ptakach/ a co o ptakach/ to i o gołębiach/ a co o gołębiach/ to i o cielęcinie/ bo jako te ono/ tak i drugie gotować możesz/ tymże sposobem/ i z tym kondymentem. XI. Kapłon z Sardellami.
WEźmij Kapłona pięknie ochędożonego/ rozbierz w członki/ nie piecz/ ułóż w piękne naczynie gliniane/ albo srebrne/ wlej Wina/ Pietruszki/ i Cebule drobno/ Sardelli płokanych włóz/ a nakrywszy warz/ przydawszy Imbieru w kostkę/ Kwiatu Muszkatowego/ masła dobrego i soli/ a podsadziwszy daj na Stół gorąco/
. Drugie Nápomnienie.
COkolwiek się mowi o Kapłonach/ to rozumiey y o ptakách/ á co o ptakach/ to y o gołębiach/ a co o gołębiách/ to y o ćielęcinie/ bo iako te ono/ tak y drugie gotować możesz/ tymże sposobem/ y z tym kondymentem. XI. Kápłon z Sárdellámi.
WEźmiy Kápłoná pięknie ochędożonego/ rozbierz w członki/ nie piecz/ vłoż w piękne naczynie gliniane/ albo srebrne/ wley Winá/ Pietruszki/ y Cebule drobno/ Sardelli płokánych włoz/ a nakrywszy warz/ przydawszy Imbieru w kostkę/ Kwiátu Muszkátowego/ masła dobrego y soli/ a podsadźiwszy day na Stoł gorąco/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 18
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
i o cielęcinie/ bo jako te ono/ tak i drugie gotować możesz/ tymże sposobem/ i z tym kondymentem. XI. Kapłon z Sardellami.
WEźmij Kapłona pięknie ochędożonego/ rozbierz w członki/ nie piecz/ ułóż w piękne naczynie gliniane/ albo srebrne/ wlej Wina/ Pietruszki/ i Cebule drobno/ Sardelli płokanych włóz/ a nakrywszy warz/ przydawszy Imbieru w kostkę/ Kwiatu Muszkatowego/ masła dobrego i soli/ a podsadziwszy daj na Stół gorąco/ XII. Z Sardellami Ożory takoż gotuj.
In defectu. Sardelli, z Śledziem krajanem surowym tak gotuj: Sta Potraw Mięśnych. XIII. Potrawa z Kasztanami,
WEźmij
y o ćielęcinie/ bo iako te ono/ tak y drugie gotować możesz/ tymże sposobem/ y z tym kondymentem. XI. Kápłon z Sárdellámi.
WEźmiy Kápłoná pięknie ochędożonego/ rozbierz w członki/ nie piecz/ vłoż w piękne naczynie gliniane/ albo srebrne/ wley Winá/ Pietruszki/ y Cebule drobno/ Sardelli płokánych włoz/ a nakrywszy warz/ przydawszy Imbieru w kostkę/ Kwiátu Muszkátowego/ masła dobrego y soli/ a podsadźiwszy day na Stoł gorąco/ XII. Z Sárdellami Ożory tákoż gotuy.
In defectu. Sardelli, z Sledźiem kraiánem surowym ták gotuy: Stá Potraw Mięśnych. XIII. Potráwá z Kásztanámi,
WEźmiy
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 18
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
pięknie ochędożonego/ rozbierz w członki/ nie piecz/ ułóż w piękne naczynie gliniane/ albo srebrne/ wlej Wina/ Pietruszki/ i Cebule drobno/ Sardelli płokanych włóz/ a nakrywszy warz/ przydawszy Imbieru w kostkę/ Kwiatu Muszkatowego/ masła dobrego i soli/ a podsadziwszy daj na Stół gorąco/ XII. Z Sardellami Ożory takoż gotuj.
In defectu. Sardelli, z Śledziem krajanem surowym tak gotuj: Sta Potraw Mięśnych. XIII. Potrawa z Kasztanami,
WEźmij Kapłona albo Cielęciny/ abo ptaki jakie masz/ ochędoż pięknie /rozbierz/ włóż w naczynie piękne gliniane albo srebrne/ wlej trochę wody/ pietruszki i cebule drobno/ soli
pięknie ochędożonego/ rozbierz w członki/ nie piecz/ vłoż w piękne naczynie gliniane/ albo srebrne/ wley Winá/ Pietruszki/ y Cebule drobno/ Sardelli płokánych włoz/ a nakrywszy warz/ przydawszy Imbieru w kostkę/ Kwiátu Muszkátowego/ masła dobrego y soli/ a podsadźiwszy day na Stoł gorąco/ XII. Z Sárdellami Ożory tákoż gotuy.
In defectu. Sardelli, z Sledźiem kraiánem surowym ták gotuy: Stá Potraw Mięśnych. XIII. Potráwá z Kásztanámi,
WEźmiy Kápłona álbo Cielęćiny/ ábo ptaki iákie masz/ ochędoż pięknie /rozbierz/ włoż w naczynie piękne gliniáne álbo srebrne/ wley trochę wody/ pietruszki y cebule drobno/ soli
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 18
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ ułóż w piękne naczynie gliniane/ albo srebrne/ wlej Wina/ Pietruszki/ i Cebule drobno/ Sardelli płokanych włóz/ a nakrywszy warz/ przydawszy Imbieru w kostkę/ Kwiatu Muszkatowego/ masła dobrego i soli/ a podsadziwszy daj na Stół gorąco/ XII. Z Sardellami Ożory takoż gotuj.
In defectu. Sardelli, z Śledziem krajanem surowym tak gotuj: Sta Potraw Mięśnych. XIII. Potrawa z Kasztanami,
WEźmij Kapłona albo Cielęciny/ abo ptaki jakie masz/ ochędoż pięknie /rozbierz/ włóż w naczynie piękne gliniane albo srebrne/ wlej trochę wody/ pietruszki i cebule drobno/ soli/ masła dobrego niemało: a gdy zawre pod
/ vłoż w piękne naczynie gliniane/ albo srebrne/ wley Winá/ Pietruszki/ y Cebule drobno/ Sardelli płokánych włoz/ a nakrywszy warz/ przydawszy Imbieru w kostkę/ Kwiátu Muszkátowego/ masła dobrego y soli/ a podsadźiwszy day na Stoł gorąco/ XII. Z Sárdellami Ożory tákoż gotuy.
In defectu. Sardelli, z Sledźiem kraiánem surowym ták gotuy: Stá Potraw Mięśnych. XIII. Potráwá z Kásztanámi,
WEźmiy Kápłona álbo Cielęćiny/ ábo ptaki iákie masz/ ochędoż pięknie /rozbierz/ włoż w naczynie piękne gliniáne álbo srebrne/ wley trochę wody/ pietruszki y cebule drobno/ soli/ masłá dobrego niemáło: á gdy zawre pod
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 18
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
łojem/ usiekaj drobno/ przydawszy zieloności/ Soli/ Pieprżu/ i Gałki/ nakladaj Pierożki/ zawijaj/ a uwarz w wodzie/ a gdy będziesz dawał Kapłona/ albo to co gotujesz do Pierożków włożywszy wprzód Materią Mieśną/ obłóz Pierożkami/ zalej rosołem/ a daj gorąco na stół. XXXVI. Potrawa z Rakami z Sardellami.
WEźmij Kapłona albo Gołembi/ albo cielęciny/ ociągnij/ odbierz/ roźbierz w członki/ Weźmij Raków odbierz na bigosek/ odwarżywszy, złoż to pospołu w naczynie gliniane/ włóż masła dobrego wymocz Sardelle/ uwierć albo drobno pokraj/ wlej rosolu/ i wina/ Kwiatu i Pieprzu/ przywarz/ a daj gorąco na
łoiem/ vśiekay drobno/ przydawszy źielonośći/ Soli/ Pieprżu/ y Gałki/ nakladay Pierożki/ zawiiay/ a vwarz w wodźie/ a gdy będźiesz dawał Kapłona/ albo to co gotuiesz do Pierożkow włożywszy wprzod Materyą Mieśną/ obłoz Pierożkami/ zaley rosołem/ a day gorąco na stoł. XXXVI. Potrawá z Rákámi z Sárdellámi.
WEźmiy Kápłoná albo Gołembi/ álbo ćielęćiny/ oćiągniy/ odbierz/ roźbierz w członki/ Weźmiy Rákow odbierz na bigosek/ odwárżywszy, złoż to pospołu w naczynie gliniane/ włoż masłá dobrego wymocz Sárdelle/ vwierć álbo drobno pokray/ wley rosolu/ y winá/ Kwiátu y Pieprzu/ przywarz/ a day gorąco ná
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 23
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
wprzód Materią Mieśną/ obłóz Pierożkami/ zalej rosołem/ a daj gorąco na stół. XXXVI. Potrawa z Rakami z Sardellami.
WEźmij Kapłona albo Gołembi/ albo cielęciny/ ociągnij/ odbierz/ roźbierz w członki/ Weźmij Raków odbierz na bigosek/ odwarżywszy, złoż to pospołu w naczynie gliniane/ włóż masła dobrego wymocz Sardelle/ uwierć albo drobno pokraj/ wlej rosolu/ i wina/ Kwiatu i Pieprzu/ przywarz/ a daj gorąco na stół. Pietruszki/ i Cebule drobno usiekanej przydawszy. Toż o samym Bigosku Rakowym rozamiej. XXXVII. Potrawa z Rakami, albo Bigoskiem Rakowym.
WEźmij Kapłona/ albo Cielęciny/ albo Golembi/ wymocz
wprzod Materyą Mieśną/ obłoz Pierożkami/ zaley rosołem/ a day gorąco na stoł. XXXVI. Potrawá z Rákámi z Sárdellámi.
WEźmiy Kápłoná albo Gołembi/ álbo ćielęćiny/ oćiągniy/ odbierz/ roźbierz w członki/ Weźmiy Rákow odbierz na bigosek/ odwárżywszy, złoż to pospołu w naczynie gliniane/ włoż masłá dobrego wymocz Sárdelle/ vwierć álbo drobno pokray/ wley rosolu/ y winá/ Kwiátu y Pieprzu/ przywarz/ a day gorąco ná stoł. Pietruszki/ y Cebule drobno vśiekaney przydawszy. Toż o sámym Bigosku Rákowym rozamiey. XXXVII. Potráwá z Rákámi, álbo Bigoskiem Rákowym.
WEźmiy Kápłoná/ álbo Cielęćiny/ álbo Golembi/ wymocz
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 23
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
mięso na bigosek/ włóż to pospołu/ pietruszki i cebule drobniusienko nakraj/ masła dobrego niemało/ Szczawiu siekanego/ albo Agrestu albo Wina zielonego/ przywarz przydawszy pieprzu i kwiatu/ a daj ciepło/ może też być bez Szczawiu i Agrestu/ i Wina. Toż rożumiej o samym Bigosku Rakowym. XXXVIII. Raki z Sardellami. Rozdział Pierwszy,
RAki przywarz w piwie w pół/ wymocz Sardelle/ albo Śledzie krajane/ wkraj w Raki przewarzone niemało/ włóż masła dobrego z potrzebę/ Pietruszki zielonej/ albo kopru/ przywarz a daj prżydawszy Pieprzu/ Kwiatu/ albo Gałki/ Możesz tak i z Oliwą dać. XXXIX. Potrawa z Rakami,
mięso na bigosek/ włoż to pospołu/ pietruszki y cebule drobniuśienko nakray/ masła dobrego niemało/ Sżczawiu śiekanego/ albo Agrestu albo Wina źielonego/ przywarz przydawszy pieprzu y kwiátu/ á day ćiepło/ może też bydź bez Szczawiu y Agrestu/ y Winá. Toż rożumiey o sámym Bigosku Rákowym. XXXVIII. Ráki z Sárdellámi. Rozdźiał Pierwszy,
RAki przywarz w piwie w puł/ wymocz Sárdelle/ albo Sledźie kráiáne/ wkray w Ráki przewarzone niemało/ włoż masła dobrego z potrzebę/ Pietruszki źieloney/ albo kopru/ przywarz á day prżydawszy Pieprzu/ Kwiátu/ álbo Gáłki/ Możesz ták y z Oliwą dáć. XXXIX. Potráwá z Rakámi,
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 23
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ masła dobrego niemało/ Szczawiu siekanego/ albo Agrestu albo Wina zielonego/ przywarz przydawszy pieprzu i kwiatu/ a daj ciepło/ może też być bez Szczawiu i Agrestu/ i Wina. Toż rożumiej o samym Bigosku Rakowym. XXXVIII. Raki z Sardellami. Rozdział Pierwszy,
RAki przywarz w piwie w pół/ wymocz Sardelle/ albo Śledzie krajane/ wkraj w Raki przewarzone niemało/ włóż masła dobrego z potrzebę/ Pietruszki zielonej/ albo kopru/ przywarz a daj prżydawszy Pieprzu/ Kwiatu/ albo Gałki/ Możesz tak i z Oliwą dać. XXXIX. Potrawa z Rakami, z Botwiną.
WEźmij Kapłona/ albo Gołembi/ albo Cieleciny/ rozbierz
/ masła dobrego niemało/ Sżczawiu śiekanego/ albo Agrestu albo Wina źielonego/ przywarz przydawszy pieprzu y kwiátu/ á day ćiepło/ może też bydź bez Szczawiu y Agrestu/ y Winá. Toż rożumiey o sámym Bigosku Rákowym. XXXVIII. Ráki z Sárdellámi. Rozdźiał Pierwszy,
RAki przywarz w piwie w puł/ wymocz Sárdelle/ albo Sledźie kráiáne/ wkray w Ráki przewarzone niemało/ włoż masła dobrego z potrzebę/ Pietruszki źieloney/ albo kopru/ przywarz á day prżydawszy Pieprzu/ Kwiátu/ álbo Gáłki/ Możesz ták y z Oliwą dáć. XXXIX. Potráwá z Rakámi, z Botwiną.
WEźmiy Kápłoná/ álbo Gołęmbi/ álbo Cieleciny/ rozbierz
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 24
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
