i Głębokościach, postępuje do Rozmierzania Obwodu wszelkich Figur Płaskich; jakie są Trianguły, Kwadraty, Piąciokąty, Sześciokąty, i insze Wielościenne, nie tylko Doskonałe, ale i Niedoskonałe. CZĘSC I. Sposób łatwiusińki Rozmierzania Obwodu Triangułów, Kwadratów, i inszych Figur Wielościennych; tak Doskonałych jako i Niedoskonałych, bez Synusów, Tangensów, Sekansów, bez Arytmetycznych Kwadratów i Ścian; tak doskonale, jako i inszym Geometrycznym trybem pracowitszym. Nauka I Miarę i Proporcją Ścian wszelkiego Triangułu znaleźć. NIech będą trzy ściany CN, NL, LC, triangułu CNL, niewiadomej proporcyj, i miary. Weźmi każdą z osobna ścianę w cyrkiel, i zmierz ją na skali,
y Głębokośćiách, postępuie do Rozmierzánia Obwodu wszelkich Figur Płáskich; iákie są Tryánguły, Kwádraty, Piąćiokąty, Sześćiokąty, y insze Wielośćienne, nie tylko Doskonáłe, ále y Niedoskonáłe. CZĘSC I. Sposob łátwiuśińki Rozmierzánia Obwodu Tryángułow, Kwádratow, y inszych Figur Wielośćiennych; ták Doskonáłych iáko y Niedoskonáłych, bez Synusow, Tángensow, Sekánsow, bez Arythmetycznych Kwádratow y Sćian; ták doskonále, iáko y inszym Geometrycznym trybem prácowitszym. NAVKA I Miárę y Proporcyą Sćian wszelkiego Tryángułu ználeść. NIech będą trzy śćiány CN, NL, LC, tryángułu CNL, niewiádomey proporcyi, y miáry. Weźmi káżdą z osobná śćiánę w cyrkiel, i zmierz ią ná skáli,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 63
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, abyś wiedział miarę w łokciach jednej ściany figury zrysowanej. A gdy ją tyle razy weżmiesz, ile liczy ścian figura; dowiesz się o jej zupełnym obwodzie. Koniec Zabawy VIII. Część Wtórą tej Zabawy która daje sposób rozmierzania obwodu wszelkich Triangułów, Kwadratoe, i inszych Figur Wielościennych, przez Synusy, Tangensy, i Sekansy, znajdziesz w Suplemencie. GEOMETRY POLSKIEGO, ZABAWA IX. Około Rozmierzania Pola Figur.
OD Rozmierzania Obwodu Figur, postępuje Geometra do Rozmierzania Pola, abo Placu Figur wszelakich Gładkich, abo Płaskich. PRZESTROGA. JAko długości Geometrowie mierzą miarami długimi: stopami, laskami, sznurami, etc: Tak Pola Figur, abo place,
, ábyś wiedźiał miárę w łokćiách iedney śćiány figury zrysowáney. A gdy ią tyle rázy weżmiesz, ile liczy śćian figurá; dowiesz się o iey zupełnym obwodżie. Koniec Zábáwy VIII. Część Wtorą tey Zábáwy ktora dáie sposob rozmierzánia obwodu wszelkich Tryángułow, Kwádratoe, y inszych Figur Wielośćiennych, przez Synusy, Tángensy, y Sekánsy, znaydżiesz w Supplemenćie. GEOMETRY POLSKIEGO, ZABAWA IX. Około Rozmierzánia Polá Figur.
OD Rozmierzánia Obwodu Figur, postępuie Geometrá do Rozmierzánia Polá, ábo Plácu Figur wszelákich Głádkich, ábo Płáskich. PRZESTROGA. IAko długośći Geometrowie mierzą miárámi długimi: stopámi, laskámi, sznurámi, etc: Ták Polá Figur, ábo pláce,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 74
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
odprawić, na części mniejsze a mniejsze, proporcją przerzeczoną; bez rysowania półcyrkułu, i bez jego podziału na 180 części. 77. 86. Drugi sposób podzielenia linii by nadłuższy, łatwiejszy poprzedzającego. 78. 87. Linią daną podzielić na proporcjonalne części większe a większe, na perspektywę bardzo wysoką, tą proporcją, którą Sekansy, (to jest linie przecinające kwadrans z centrum przez lunetę połkwadransa) dzielą Tangensa. 79. 88. Linią długą daną, podzielić na proporcjonalne części, większe a większe do miary Tangensów, bez rysowania Kwadransa. 79. 89. Daną linią podzielić na części proporcjonalne, taką proporcją, jaką może być dzielona Tangensa półcyrkułu
odprawić, ná części mnieysze á mnieysze, proporcyą przerzeczoną; bez rysowánia połcyrkułu, y bez iego podziału na 180 części. 77. 86. Drugi sposób podzielęnia linii by nadłuższy, łatwieyszy poprzedzaiącego. 78. 87. Liniią dáną podzielić ná proporcyonálne części większe á większe, ná perspektywę bárdzo ẃysoką, tą proporcyą, ktorą Sekansy, (to iest liniie przecináiące kwádrans z centrum przez lunetę połkwádránsá) dzielą Tangensa. 79. 88. Liniią długą dáną, podzielić ná proporcyonalne części, ẃiększe á większe do miary Tangensow, bez rysowánia Kwádránsa. 79. 89. Daną liniią podzielić ná części proporcyonálne, taką proporcyą, iaką może bydź dzielona Tángensá połcyrkułu
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 10
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
Circuli. Przemienienie cyrkułu na kwadrat równy, albo na prostą linią równą. Kwadruplikować: Quadruplicare: L. M. N. Jednę miarę brać cztery razy: Czworkować. Kwinduplikować. Quinduplicare. Jednę miarę brać pięć razy. L. LAteraliter. Lateraliter. Pobocznie. Na pierwszej albo ostatniej kolumnie Tablice Synusów, Tangensów, Sekansów, i inszych. Libella: Libella. Srzodwaga. Instrument do ważenia długości i szerokości, jeżeli tak równo stoją, jako woda cicha w sadzawce, albo w statku jakim. Linia: Linea ducibilis. długość zryfowana na czym. Linija stolarska: Regula. Instrument podle którego linie rysujemy. Linia w bród. Linea infinita
Circuli. Przemienienie cyrkułu ná kwádrat rowny, álbo ná prostą liniią rowną. Kwádruplikowáć: Quadruplicare: L. M. N. Iednę miárę bráć cztery rázy: Czworkowáć. Kwinduplikowáć. Quinduplicare. Iednę miárę bráć pięć rázy. L. LAteraliter. Lateraliter. Pobocznie. Ná pierwszey álbo ostátniey kolumnie Tablice Synusow, Tángensow, Sekánsow, y inszych. Libellá: Libella. Srzodwagá. Instrument do ważęnia długośći y szerokośći, ieżeli ták rowno stoią, iáko wodá ćicha w sádzawce, álbo w státku iákim. Liniia: Linea ducibilis. długość zryfowána ná czym. Liniiia stolárska: Regula. Instrument podle ktorego liniie rysuiemy. Liniia w brod. Linea infinita
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 4
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
ŚCiana: Crus: Latus. Bok figury. Ściana liczby: Radyks kwadrata: Ściana liczby kwadratowej, albo liczby płaskiej, jaka jest 2. względem 4. Czytaj definicją 60. Ściana liczby pełnej: Radix cubica: Radix solidi numeri. Czytaj definicją 60. Segment. Segmentum. Część odcięta: Odcinek: Rościnek. Sekans: Secans. Czytaj definicją 26. Sektór: Sector: klin Cyrkułu, Czytaj definicją 76. Semidiameter: Semidiameter: Półdiameter: Promeń w Cyrkule od cenrum do obwodu. Sfera: Sphaera: Gałka okrągła; kula. Sferyczny anguł. Sphaericus angulus. Anguł który składają dwa cyrkuły nawiększe Sfery. Siedmiokąt: Heptagonum: Figura
SCiáná: Crus: Latus. Bok figury. Sćiáná liczby: Radix quadrata: Sćiáná liczby kwádrátowey, álbo liczby płáskiey, iáka iest 2. względem 4. Czytay definicyą 60. Sćiáná liczby pełney: Radix cubica: Radix solidi numeri. Czytay definicyą 60. Segment. Segmentum. Część odćięta: Odćinek: Rośćinek. Sekáns: Secans. Czytay definicyą 26. Sektor: Sector: klin Cyrkułu, Czytay definicyą 76. Semidyámeter: Semidiameter: Połdyámeter: Promeń w Cyrkule od cenrum do obwodu. Sferá: Sphaera: Gałká okrągła; kulá. Sferyczny ánguł. Sphaericus angulus. Anguł ktory składáią dwá cyrkuły nawiększe Sfery. Siedmiokąt: Heptagonum: Figurá
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 7
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
równe kwadransowi CL, gradusów 90. Definicje Linij.
Tangens, albo Tangensa, jest linia prosta (CE,) w końcu (C,) diametrowi (CHT,) krzyżowa. Tej aczby się mogło dać nazwisko Polskie. Przystawiona: Jednak zachowa Łacińskie Imię dla tejże przyczyny, dla której i Synus. Sekans, albo Sekansa, jest linia prosta (HSE,) z centrum (H) cyrkułu, za obwód cyrkułu wyprowadzona, aż do tangensy (CE.) To nazwisko zachowa dla tejże przyczyny; dla której, i Synus, i tangensa. Strzała: jest linia (DL,) między śrzodkiem Cięciwy (SDR
rowne kwádránsowi CL, gradusow 90. Definicye Liniy.
Tángens, álbo Tángensá, iest liniia prosta (CE,) w końcu (C,) dyámetrowi (CHT,) krzyżowa. Tey áczby się mogło dáć názwisko Polskie. Przystáwiona: Iednák záchowa Łáćińskie Imię dla teyże przyczyny, dla ktorey y Synus. Sekáns, álbo Sekánsá, iest liniia prosta (HSE,) z centrum (H) cyrkułu, zá obwod cyrkułu wyprowádzona, áż do tángensy (CE.) To názwisko záchowa dla teyże przyczyny; dla ktorey, y Synus, y tángensá. Strzałá: iest liniia (DL,) między śrzodkiem Cienćiwy (SDR
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 13
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
, gradusów 90. Definicje Linij.
Tangens, albo Tangensa, jest linia prosta (CE,) w końcu (C,) diametrowi (CHT,) krzyżowa. Tej aczby się mogło dać nazwisko Polskie. Przystawiona: Jednak zachowa Łacińskie Imię dla tejże przyczyny, dla której i Synus. Sekans, albo Sekansa, jest linia prosta (HSE,) z centrum (H) cyrkułu, za obwód cyrkułu wyprowadzona, aż do tangensy (CE.) To nazwisko zachowa dla tejże przyczyny; dla której, i Synus, i tangensa. Strzała: jest linia (DL,) między śrzodkiem Cięciwy (SDR,) lunety
, gradusow 90. Definicye Liniy.
Tángens, álbo Tángensá, iest liniia prosta (CE,) w końcu (C,) dyámetrowi (CHT,) krzyżowa. Tey áczby się mogło dáć názwisko Polskie. Przystáwiona: Iednák záchowa Łáćińskie Imię dla teyże przyczyny, dla ktorey y Synus. Sekáns, álbo Sekánsá, iest liniia prosta (HSE,) z centrum (H) cyrkułu, zá obwod cyrkułu wyprowádzona, áż do tángensy (CE.) To názwisko záchowa dla teyże przyczyny; dla ktorey, y Synus, y tángensá. Strzałá: iest liniia (DL,) między śrzodkiem Cienćiwy (SDR,) lunety
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 13
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
postawiwszy całą CmE, w części 1000. nie w 1414; będą służyły cząsteczki wypisane na tejże Tablicy B, cząsteczkom Eb, Ed, Em, etc. Co się miało demonstrować. Nauka LXXXVII. Linią (ED) daną podzielić na proporcjonalne części większe a większe, na perspektywę bardzo wysoką, tą proporcją którą Sekansy: (to jest linie BV, BT, Bks, BH, BI, BK, BM, BO, BD, przecinające Kwadrans z centrum przez lunetę połkwadransa (EF) dzielą Tangensę (ED.) DAną linią ED, przystaw na krzyż jednym końcem E, do końca drugiej linii równej EB; i na EB
postáwiwszy cáłą CmE, w częśći 1000. nie w 1414; będą służyły cząsteczki wypisáne ná teyże Tablicy B, cząsteczkom Eb, Ed, Em, etc. Co się miáło demonstrowáć. NAVKA LXXXVII. Liniią (ED) dáną podźielić ná proporcyonálne częśći większe á większe, ná perspektywę bárdzo wysoką, tą proporcyą ktorą Sekánsy: (to iest liniie BV, BT, Bx, BH, BI, BK, BM, BO, BD, przećináiące Kwádráns z centrum przez lunetę połkwádránsá (EF) dźielą Tángensę (ED.) DAną liniią ED, przystaw ná krzyż iednym końcem E, do końcá drugiey linii rowney EB; y ná EB
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 79
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
albo tysiączną, w tak krrotkim miejscu, jako szerokość palca zastąpi. SKal różnych zażywają Geometrowie i Architektowie do podziału swobodnego wszelkich linij; ale osobliwie do granic i gruntów na Mapach, których pomocą, wszytko prawie odprawić mogą, cokolwiek w mierzeniu Długości, Odległości, Obwodów, i Placów pracowite wyrachowanie Synusów, Tangensów, i Sekansów, odprawuje: jako przeczytasz w Zabawie 7, 8, 9, 10, 11. Takowe Skale bywają wydzielone na 100. części; na 10 000, na 100 000. Wtej Nauce Skalę na 100 części tak wystawisz. Szerokości na palec jeden obranej FH; przystaw krzyżowe FE, HC, długie do upodobania (
álbo tyśiączną, w ták krrotkim mieyscu, iáko szerokość pálcá zástąpi. SKál rożnych záżywáią Geometrowie y Architektowie do podźiału swobodnego wszelkich liniy; ále osobliẃie do gránic y gruntow ná Máppách, ktorych pomocą, wszytko práwie odpráwić mogą, cokolwiek ẃ mierzeniu Długośći, Odległośći, Obwodow, y Plácow prácowite ẃyráchowánie Synusow, Tángensow, y Sekánsow, odpráwuie: iáko przeczytasz ẃ Zábáwie 7, 8, 9, 10, 11. Tákowe Skále bywáia wydźielone ná 100. częśći; ná 10 000, ná 100 000. Wtey Náuce Skálę ná 100 częśći ták wystáwisz. Szerokośći ná pálec ieden obráney FH; przystaw krzyżowe FE, HC, długie do vpodobánia (
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 87
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
Zabawy 3. Znajduje się gradusów 45, zaczym jego połowica, anguł CTD, gradusów 22, minut 30:) która Tangensa CD w Tablicy Synusów, ma części 41 421. jakich promień CT, albo ściana EC jemu równa, 100 000. Ze zaś ED, jest równa z rysowania samej TB, która jest Sekansa wpołkwadracie TCB, gradusów 45, i w Tablicy Sekansów ma części 141 421. wyjąwszy zniej EC, 100 000, zostanie CD 41 421 Tangensa CD. Coby być nie mogło, gdyby CD, połowica samej ściany PD Ośmiokątuu, była mniejsza albo większa. Rzemieślnicy zwykli polściany BC, kwadratu BNFE dzielić na części
Zabáwy 3. Znáyduie się gradusow 45, záczym iego połowicá, ánguł CTD, gradusow 22, minut 30:) ktora Tángensá CD w Tablicy Synusow, ma częśći 41 421. iákich promień CT, álbo śćiáná EC iemu rowna, 100 000. Ze záś ED, iest rowna z rysowánia sámey TB, ktora iest Sekánsá wpołkwádraćie TCB, gradusow 45, y w Tablicy Sekánsow ma częśći 141 421. wyiąwszy zniey EC, 100 000, zostánie CD 41 421 Tángensa CD. Coby bydź nie mogło, gdyby CD, połowicá sámey śćiány PD Ośmiokątuu, byłá mnieysza álbo większa. Rzemieśnicy zwykli polśćiány BC, kwádratu BNFE dźielić ná częśći
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 140
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
