dwadzieścia kroków/ a na drugich na sześć: i przeto takowe miejsca Łacinnicy zowią Vada , a naszy brody/ że może przez nie przebrnąc i przejść. A ziemia dwadzieścia razy wzmiąż jest więtsza aniżeli woda. I przeto gdy ziemię mierzają/ tedy w okrąg onę rachują na trzykroć sto tysięcy i pięć set łokci/ tedy semidiameter onej będzie (to jest w połowicy miąższość jej) na pięć tysięcy łokci. A co zadają że wiele jest miejsc na morzu/ których dna i spodku dóść nie mogą/ jedna albo dwie niezwyczajne rzeczy nie mogą nas w tym pokonać/ bo tylko to powiadają w Szwecji przy morzu/ które zowią Germanicum/ że jest
dwádźieśćiá krokow/ á ná drugich ná sześć: y przeto tákowe mieyscá Laćinnicy zowią Vada , á nászy brody/ że może przez nie przebrnąc y przeyść. A źiemiá dwádźieśćiá rázy wzmiąż iest więtsza ániżeli wodá. Y przeto gdy źiemię mierzáią/ tedy w okrąg onę ráchuią ná trzykroć sto tyśięcy y pięć set łokći/ tedy semidiameter oney będźie (to iest w połowicy miąższość iey) ná pięć tyśięcy łokći. A co zadáią że wiele iest mieysc ná morzu/ ktorych dná y spodku dóść nie mogą/ iedná álbo dwie niezwycżáyne rzecży nie mogą nas w tym pokonáć/ bo tylko to powiádáią w Szwecyey przy morzu/ ktore zowią Germanicum/ że iest
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 23.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
, według liczby gradusów semicyrkułu drogi Księżyca. Więc trzy jej dyferencje determinują Astronomowie. Tycho determinuje najmniejszą Księżyca od ziemi odległość na semidiametrów ziemi 53. to jest na mil 45680. Średnią odległość na semidiametrów ziemi 53. to jest na mil 47300. Największą odległość na semidiametrów 58. to jest na mil 49480. Bo jeden semidiameter ziemi wynosi na mil Niemieckich 860. Zaczym miąższość nieba Księżycowego, to jest droga zbliżania się ku ziemi i oddalania ku firmamentowi, jest na 5. semidiametrów ziemi, to jest namil 4300. A że diameter największy cyrkułu, to jest drogi Księżycowej, z dwóch odległości od ziemi, jako semidiametrów swoich złożony, jest
, według liczby gradusow semicyrkułu drogi Xiężyca. Więc trzy iey dyfferencye determinuią Astronomowie. Tycho determinuie naymnieyszą Xiężyca od ziemi odległość ná semidyametrow ziemi 53. to iest ná mil 45680. Srzednią odległość ná semidyametrow ziemi 53. to iest ná mil 47300. Naywiększą odległość ná semidyametrow 58. to iest ná mil 49480. Bo ieden semidyameter ziemi wynosi ná mil Niemieckich 860. Záczym miąszszość nieba Xiężycowego, to iest droga zbliżania się ku ziemi y oddalania ku firmamentowi, iest ná 5. semidyametrow ziemi, to iest námil 4300. A że dyameter naywiększy cyrkułu, to iest drogi Xiężycowey, z dwoch odległości od ziemi, iáko semidyametrow swoich złożony, iest
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: K4v
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
i zlinii wału. Która oznacza dość doniosny impet kuli z strzelby ręcznej obudwu Beluardów zobopolnie się broniących. 3. Linia krótszej defensyj: jest linia imaginaryina według linii frontu Beluardu pociągniona do samego wału. 4. Między temi dwiema liniami dłuższej i krótszej defensyj, części zabrane wału, zowią się skrzydła kortyny. 5. Semidiameter fortecznej figury: jest linia albo odległość od centrum imaginaryinego cyrkułu całej fortecy, do centrum Beluardu, to jest angułu dwóch kortyn z sobą się schodzących. 6. Anguł centru fortecy: jest ten anguł w pośród samej fortecy, który czynią dwa semidiametry z linią kortyny czyniące trianguł. Tych tedy linii i angułów składających całą figurę
y zlinii wału. Ktora oznacza dość doniosny impet kuli z strzelby ręczney obudwu Beluardow zobopolnie się broniących. 3. Linia krotszey defensyi: iest linia imaginaryina według linii frontu Beluardu pociągniona do samego wału. 4. Między temi dwiema liniami dłuszszey y krotszey defensyi, części zabrane wału, zowią się skrzydła kortyny. 5. Semidiameter forteczney figury: iest linia álbo odległość od centrum imaginaryinego cyrkułu całey fortecy, do centrum Beluardu, to iest angułu dwoch kortyn z sobą się zchodzących. 6. Anguł centru fortecy: iest ten anguł w posrod samey fortecy, ktory czynią dwa semidyametry z linią kortyny czyniące tryanguł. Tych tedy linii y angułow składáiących całą figurę
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: F3v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Architekturze Goldmanus do druku podał, skoncypowaną przez reguły Trygonometryj. Do jej wyrozumienia wiedzieć trzeba że pierwsza liczba w każdym kwadraciku oznacza stopy Geometryczne. Druga niższa liczba oznacza dziesiątą część stopy. Trzecia jeszcz niższa liczba oznacza setną część stopy. Czwarta najniższa liczba oznacza tysiączną część stopy. Na przykład że w fortecy kwadratowej albo pięćgranistej, semidiameter powinien co do długości zamykać w sobie stop 499: pięć części jednej stopy rozdzielonej na 10. części: ośm części stopy rozdzielonej na 100. części: i ośm części stopy rozdzielonej na 1000. części. Toż rozumieć o numerach innych linii fortecy. Więcej granistych fortec wymiaru tablicę podaje Tacquett Wolf. etc. Tablica
Architekturze Goldmanus do druku podał, zkoncypowaną przez reguły Trygonometryi. Do iey wyrozumienia wiedzieć trzeba że pierwsza liczba w każdym kwadraciku oznacza stopy Geometryczne. Druga niższa liczba oznacza dziesiątą część stopy. Trzecia ieszcz niższa liczba oznacza setną część stopy. Czwarta nayniższa liczba oznacza tysiączną część stopy. Ná przykład że w fortecy kwadratowey álbo pięćgranistey, semidyameter powinien co do długości zamykać w sobie stop 499: pięć części iedney stopy rozdzieloney ná 10. części: osm części stopy rozdzieloney ná 100. części: y osm części stopy rozdzieloney ná 1000. części. Toż rozumieć o numerach innych linii fortecy. Więcey granistych fortec wymiaru tablicę podaie Tacquett Wolff. etc. Tablica
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: Gv
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
trzebaby podzielić na tyle części ile stop w sobie zamykać powinien, to jest 713. J tak sporządziwszy z niego mierniczą tablicę albo skalę, według podanego opisu postępować w czynieniu abrysu. Gdyby zaś większy lub mniejszy, z racyj jakiej, przyszło determinować wszystkim częściom fortecy i inną koncypować tablicę ich wymiaru. Na przykład aby semidiameter fortecy sześćgranistej tylko zamykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mniejszy a proporcjonalny wymiar mógłby być determinowany w ten sposób. Regułę proporcyj Arytmetycznej tak formować by trzeba. Jak się ma semidiameter na stop 713. do swego boku na stop 713. albo Szyj na stop 116. Tak się ma Semidiameter na stop 500
trzebaby podzielić na tyle części ile stop w sobie zamykáć powinien, to iest 713. J ták zporządziwszy z niego mierniczą tablicę álbo skalę, według podanego opisu postępowáć w czynieniu abrysu. Gdyby zaś większy lub mnieyszy, z racyi iákiey, przyszło determinowáć wszystkim częściom fortecy y inną koncypować tablicę ich wymiaru. Ná przykład aby semidyameter fortecy sześćgranistey tylko zámykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mnieyszy á proporcyonalny wymiar mogłby być determinowany w ten sposob. Regułę proporcyi Arytmetyczney ták formować by trzeba. Ják się ma semidyameter ná stop 713. do swego boku ná stop 713. álbo Szyi ná stop 116. Ták się ma Semidyameter ná stop 500
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
zaś większy lub mniejszy, z racyj jakiej, przyszło determinować wszystkim częściom fortecy i inną koncypować tablicę ich wymiaru. Na przykład aby semidiameter fortecy sześćgranistej tylko zamykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mniejszy a proporcjonalny wymiar mógłby być determinowany w ten sposób. Regułę proporcyj Arytmetycznej tak formować by trzeba. Jak się ma semidiameter na stop 713. do swego boku na stop 713. albo Szyj na stop 116. Tak się ma Semidiameter na stop 500. do boku swego, albo Szyj swojej, lub innej części. Czwarta liczba wynaleziona będzie wymiar proporcjonalny wszystkich części fortecy. Sposób abrysu fortecy regularnej oprócz tablic.
XI. Chcąc odrysować fortecę na
zaś większy lub mnieyszy, z racyi iákiey, przyszło determinowáć wszystkim częściom fortecy y inną koncypować tablicę ich wymiaru. Ná przykład aby semidyameter fortecy sześćgranistey tylko zámykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mnieyszy á proporcyonalny wymiar mogłby być determinowany w ten sposob. Regułę proporcyi Arytmetyczney ták formować by trzeba. Ják się ma semidyameter ná stop 713. do swego boku ná stop 713. álbo Szyi ná stop 116. Ták się ma Semidyameter ná stop 500. do boku swego, álbo Szyi swoiey, lub inney części. Czwarta liczba wynaleziona będzie wymiar proporcyonalny wszystkich części fortecy. Sposob abrysu fortecy regularney oprocz tablic.
XI. Chcąc odrysowáć fortecę ná
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Na przykład aby semidiameter fortecy sześćgranistej tylko zamykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mniejszy a proporcjonalny wymiar mógłby być determinowany w ten sposób. Regułę proporcyj Arytmetycznej tak formować by trzeba. Jak się ma semidiameter na stop 713. do swego boku na stop 713. albo Szyj na stop 116. Tak się ma Semidiameter na stop 500. do boku swego, albo Szyj swojej, lub innej części. Czwarta liczba wynaleziona będzie wymiar proporcjonalny wszystkich części fortecy. Sposób abrysu fortecy regularnej oprócz tablic.
XI. Chcąc odrysować fortecę na przykład sześćgranistą oprócz tablicy, tak masz postąpić. 1mo. Według upodobanej długości semidiametru cyrkumferencyj fortecy, odrysuj cyrkuł,
Ná przykład aby semidyameter fortecy sześćgranistey tylko zámykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mnieyszy á proporcyonalny wymiar mogłby być determinowany w ten sposob. Regułę proporcyi Arytmetyczney ták formować by trzeba. Ják się ma semidyameter ná stop 713. do swego boku ná stop 713. álbo Szyi ná stop 116. Ták się ma Semidyameter ná stop 500. do boku swego, álbo Szyi swoiey, lub inney części. Czwarta liczba wynaleziona będzie wymiar proporcyonalny wszystkich części fortecy. Sposob abrysu fortecy regularney oprocz tablic.
XI. Chcąc odrysowáć fortecę ná przykład sześćgranistą oprocz tablicy, ták masz postąpić. 1mo. Według upodobaney długości semidyametru cyrkumferencyi fortecy, odrysuy cyrkuł,
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Co samo w ten się dzieje sposób. 1mo. Cyrcumferencją całego nieregularnego miejsca według długości wszystkich jego linii i angułów przenieś na kartę. 2do. Tę cyrcumferencją określ doskonałym cyrkułem lub wyrzucając mniej potrzebne części, lub zabierając niektóre z placu wolnego, według eksygencyj miejsca. 3tio. Z centrum albo z posrodka nieregularnego miejsca wyciągniony semidiameter zmierz na stopy Geometryczne siła stop zabiera. J obacz w tablicy regularnych fortec, której wielościennej fortecy semidiameter swoim wymiarem się równa albo blisko dochodzi do summy stop semidiametru irregularnego miejsca. Której tedy fortecy regularnej semidiameter dochodzi blisko wymiarem swoim semidiametru miejsca nieregularnego, tę wielościenną figurę podzieliwszy na równe części cyrkuł zrysui. 4to. Tę regularną
. Co samo w ten się dzieie sposob. 1mo. Cyrcumferencyą cáłego nieregularnego mieysca według długości wszystkich iego linii y angułow przenieś ná kártę. 2do. Tę cyrcumferencyą okryśl doskonáłym cyrkułem lub wyrzucaiąc mniey potrzebne części, lub zábieraiąc niektore z placu wolnego, według exygencyi mieysca. 3tio. Z centrum álbo z posrodká nieregularnego mieysca wyciągniony semidyameter zmierz ná stopy Geometryczne siłá stop zábiera. J obacz w tablicy regularnych fortec, ktorey wielościenney fortecy semidyameter swoim wymiarem się rowna álbo blisko dochodzi do summy stop semidyametru irregularnego mieysca. Ktorey tedy fortecy regularney semidyameter dochodzi blisko wymiarem swoim semidyametru mieysca nieregularnego, tę wielościenną figurę podzieliwszy ná rowne części cyrkuł zrysui. 4to. Tę regularną
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: I3v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
linii i angułów przenieś na kartę. 2do. Tę cyrcumferencją określ doskonałym cyrkułem lub wyrzucając mniej potrzebne części, lub zabierając niektóre z placu wolnego, według eksygencyj miejsca. 3tio. Z centrum albo z posrodka nieregularnego miejsca wyciągniony semidiameter zmierz na stopy Geometryczne siła stop zabiera. J obacz w tablicy regularnych fortec, której wielościennej fortecy semidiameter swoim wymiarem się równa albo blisko dochodzi do summy stop semidiametru irregularnego miejsca. Której tedy fortecy regularnej semidiameter dochodzi blisko wymiarem swoim semidiametru miejsca nieregularnego, tę wielościenną figurę podzieliwszy na równe części cyrkuł zrysui. 4to. Tę regularną wielościenną figurę ufortyfikui według tablic regularnych fortec. Daj ichnografią i ortografią tej figurze przyzwoitą, naiprzód na karcie
linii y angułow przenieś ná kártę. 2do. Tę cyrcumferencyą okryśl doskonáłym cyrkułem lub wyrzucaiąc mniey potrzebne części, lub zábieraiąc niektore z placu wolnego, według exygencyi mieysca. 3tio. Z centrum álbo z posrodká nieregularnego mieysca wyciągniony semidyameter zmierz ná stopy Geometryczne siłá stop zábiera. J obacz w tablicy regularnych fortec, ktorey wielościenney fortecy semidyameter swoim wymiarem się rowna álbo blisko dochodzi do summy stop semidyametru irregularnego mieysca. Ktorey tedy fortecy regularney semidyameter dochodzi blisko wymiarem swoim semidyametru mieysca nieregularnego, tę wielościenną figurę podzieliwszy ná rowne części cyrkuł zrysui. 4to. Tę regularną wielościenną figurę ufortyfikui według tablic regularnych fortec. Dai ichnografią y ortografią tey figurze przyzwoitą, naiprzod ná kárcie
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: I3v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, lub zabierając niektóre z placu wolnego, według eksygencyj miejsca. 3tio. Z centrum albo z posrodka nieregularnego miejsca wyciągniony semidiameter zmierz na stopy Geometryczne siła stop zabiera. J obacz w tablicy regularnych fortec, której wielościennej fortecy semidiameter swoim wymiarem się równa albo blisko dochodzi do summy stop semidiametru irregularnego miejsca. Której tedy fortecy regularnej semidiameter dochodzi blisko wymiarem swoim semidiametru miejsca nieregularnego, tę wielościenną figurę podzieliwszy na równe części cyrkuł zrysui. 4to. Tę regularną wielościenną figurę ufortyfikui według tablic regularnych fortec. Daj ichnografią i ortografią tej figurze przyzwoitą, naiprzód na karcie, a potym na samym placu. Mieć będziesz nieregularne miejsce ufortyfikowane regularnie: to jest regularną z niego
, lub zábieraiąc niektore z placu wolnego, według exygencyi mieysca. 3tio. Z centrum álbo z posrodká nieregularnego mieysca wyciągniony semidyameter zmierz ná stopy Geometryczne siłá stop zábiera. J obacz w tablicy regularnych fortec, ktorey wielościenney fortecy semidyameter swoim wymiarem się rowna álbo blisko dochodzi do summy stop semidyametru irregularnego mieysca. Ktorey tedy fortecy regularney semidyameter dochodzi blisko wymiarem swoim semidyametru mieysca nieregularnego, tę wielościenną figurę podzieliwszy ná rowne części cyrkuł zrysui. 4to. Tę regularną wielościenną figurę ufortyfikui według tablic regularnych fortec. Dai ichnografią y ortografią tey figurze przyzwoitą, naiprzod ná kárcie, á potym ná samym plácu. Mieć będziesz nieregularne mieysce ufortyfikowane regularnie: to iest regularną z niego
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: I3v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
