pogody.
Trzeci Deszcz: który pochodzi z tąd: iż w chmurze rozgrzane humory i wapory, od ekshalacyj gorących lipkich, i tłustych oddzielone, konnaturalnego zimna nabywszy, w kroplistą się wodę figurują i według przemabającej ciężkości ledkość powietrza, na ziemię spadają. Częstokrość z deszczem spadają żabki, jaszczurki, robactwo. Iż z materyj seminalnej w górę wyniesionej z humorami i mgłą, ciepłem wygrzanej, w chmurze te insecta się ożywiły, które potym z deszczem lecą na ziemię. Trafiają się deszcze ekstraodrynaryjne. Jaki był we Włoszech jak mleko biały w roku 643. W Brukselach roku 1646. jak ocet kwaśny. Częstoktoć jak krew czerwony. Co naturalnie być mogło
pogody.
Trzeci Deszcz: ktory pochodzi z tąd: iż w chmurze rozgrzane chumory y wapory, od exchalácyi gorących lipkich, y tłustych oddzielone, konnaturalnego zimna nábywszy, w kroplistą się wodę figuruią y według przemabaiącey ciężkości ledkość powietrza, ná ziemię spadaią. Częstokrość z deszczem spadaią żabki, iaszczurki, robactwo. Jż z materyi seminalney w gorę wyniesioney z chumorámi y mgłą, ciepłem wygrzaney, w chmurze te insecta się ożywiły, ktore potym z deszczem lecą ná ziemię. Trafiaią się deszcze extraordynaryine. Jáki był we Włoszech iák mleko biały w roku 643. W Bruxellach roku 1646. iák ocet kwaśny. Częstoktoć iák krew czerwony. Co náturalnie byc mogło
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: T4v
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, nie masz wielorakiej duszy, ale jedna tylko rozumna. Bo lubo poważni Doktorowie, jako to Albertus Magnus, Arystoteles, Z. Tomasz i inni osobliwie medycy tego są zdania: iż w poczęciu człowieka trojaka jedna po drugiej następuje dusza: taką w formowaniu ciała ludzkiego czyniąc kategórią. Iż po kilku albo kilkunastu dni materia seminalna w żywocie matki przyrodzonym ciepłem, i dzielnością natury zalterowana, traci swoję pierwszą formę, a nabywa duszy pierwszej materialnej wzrost czyniącej pospolitej ziołom i drzewom. Którą duszą ożywiona materia, zaczyna ciągnąc i ssać aliment z Matki, i tak przez augmentacją formować wątrobę, śledzionę, płuca i inne członki osobliwie wewnętrzne. J tu za
, nie mász wielorakiey duszy, ále iedna tylko rozumna. Bo lubo poważni Doktorowie, iáko to Albertus Magnus, Aristoteles, S. Tomasz y inni osobliwie medycy tego są zdania: iż w poczęciu człowieka troiaka iedna po drugiey nástępuie dusza: táką w formowániu ciałá ludzkiego czyniąc kátegoryą. Jż po kilku álbo kilkunastu dni materya seminalna w żywocie mátki przyrodzonym ciepłem, y dzielnością nátury zalterowana, traci swoię pierwszą formę, á nábywa duszy pierwszey máteryalney wzrost czyniącey pospolitey ziołom y drzewom. Ktorą duszą ożywiona máterya, záczyna ciągnąc y ssáć aliment z Mátki, y ták przez augmentacyą formowáć wątrobę, śledzionę, płuca y inne członki osobliwie wewnętrzne. J tu zá
Skrót tekstu: BystrzInfCosm
Strona: D2v
Tytuł:
Informacja Cosmograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
biologia, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
lepiej doskonali, aby wyszedszy z żywota matki, mógł się w swojej porze życia utrzymać. Atoli, to zdanie lubo według godności Autorów poważne, mniej ma po sobie fundamentu. Więc z pospolitszym sentymentem być sądzę taki w formowaniu ciała ludzkiego proceder natury, bardziej stosujący się do kanonów kościelnych i racyj.
XLIX. Iż materia Seminalna po zawiązaniu w żywocie matki, przez niejaki czas pod swoją zostaje formą. Przez ciepło zaś przyrodzone z fermentowana, witalnymi napełniona duchy, przyciągając ustawicznie potrzebny do augmentacyj aliment coraz bierze inkrement. Żywot zaś macierzysty ma tę dzielność, iż nie tylko przez dodanie alimentu i akkrecją materyj, wzrost czyni embrionowi; ale formę organiczną substancjalną
lepiey doskonáli, áby wyszedszy z żywota mátki, mogł się w swoiey porze życia utrzymać. Atoli, to zdánie lubo według godności Autorow poważne, mniey ma po sobie fundámentu. Więc z pospolitszym sentymentem byc sądzę táki w formowániu ciałá ludzkiego proceder nátury, bárdziey stosuiący się do kánonow kościelnych y racyi.
XLIX. Jż máterya Seminalna po záwiązániu w żywocie mátki, przez nieiáki czas pod swoią zostáie formą. Przez ciepło zaś przyrodzone z fermentowana, witálnymi nápełniona duchy, przyciągáiąc ustáwicznie potrzebny do augmentácyi áliment coraz bierze inkrement. Zywot zaś mácierzysty ma tę dzielność, iż nie tylko przez dodánie álimentu y ákkrecyą máteryi, wzrost czyni embryonowi; ale formę orgániczną substancyalną
Skrót tekstu: BystrzInfCosm
Strona: D3
Tytuł:
Informacja Cosmograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
biologia, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
sama wszechmocność Boska wyformowała ciało Adama: tak taż wszechmocność za dzielnością żywota Macierzyńskiego każdego dziecięcia formuje ciało. Jako świadczy Machabejska matka 2. Mach. 7. Synowie moi, nie ja sama członki wasze spoiłam, ale i Stwórca świata. Racja druga jest: Iż jako w płodzie ptastwa się dzieje, że materia seminalna pierwej się w jaje, jak w jakiego embriona formuje, Potym ciepłem naturalnym samicy wygrzane, jej dzielnością formują się w jaju członki pisklęcia, a potym i dusza materialna ptasza. Tak tej naturalnej dzielności jest żywot Matek, iż dyspozycje w ciele ludzkim sposobne do duszy wlania, formować może. Racja jest trzecia. Iż przyznawszy
sama wszechmocność Boska wyformowałá ciáło Adama: ták taż wszechmocność zá dzielnością żywota Mácierzyńskiego káżdego dziecięcia formuie ciáło. Jáko swiadczy Machabeyska mátka 2. Mach. 7. Synowie moi, nie ia sama członki wasze spoiłam, ále y Stworca światá. Racya druga iest: Jż iáko w płodzie ptastwa się dzieie, że máterya seminalna pierwey się w iaie, iák w iákiego embryona formuie, Potym ciepłem náturalnym samicy wygrzane, iey dzielnością formuią się w iáiu członki pisklęcia, á potym y dusza materyalna ptasza. Ták tey náturalney dzielności iest żywot Matek, iż dyspozycye w ciele ludzkim sposobne do duszy wlania, formowáć może. Racya iest trzecia. Jż przyznawszy
Skrót tekstu: BystrzInfCosm
Strona: D3v
Tytuł:
Informacja Cosmograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
biologia, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
