z jego sokiem zmieszasz sok truciany. Przepukły dozna zdrowia/ i w bokach zerwany.
O Poleju. Złącz Polej z winem a pij/ ten Melancholią Ugasi/ podagryczną także afekcją. Znosi Pedogrę zwłaszcza w lata zastarzałą/ Uczujeesz przyłożywszy pociechę niemałą.
O Rzeżusze. Gdyć włosy opadaja pomni zażyć juchy/ I soku nim smarując goliznę z Rzeżuchy. Tąż i zębów uśmierzysz niezmierne bolenie; Sok z miodem tępi liszaj i plam rozkrzewienie.
O Jaskółczym zielu Tym matki Jaskółczętom oczy przywracają/ Jako Pliujus świadczy chociaż ich nie mają.
O Wierzbie. Gasi w uszach boleści/ sok z wierzby wpuszczónej/ skorka jej zaś brodawki/ w occie uwarzonej.
z iego sokiem zmieszasz sok trućiány. Przepukły dozna zdrowia/ y w bokách zerwány.
O Poleiu. Złącz Poley z winem á piy/ ten Melánkolią Vgáśi/ podágryczną tákże áffekcyą. Znośi Pedogrę zwłasczá w látá zástárzáłą/ Vczuieesz przyłożywszy poćiechę niemáłą.
O Rzeżusze. Gdyć włosy opadáia pomni záżyć iuchy/ Y soku nim smáruiąc goliznę z Rzeżuchy. Tąż y zębow vsmierzysz niezmierne bolenie; Sok z miodem tępi liszay y plam roskrzewienie.
O Iáskołczym źielu Tym mátki Iáskołczętom oczy przywracáią/ Iáko Pliuius świádczy choćiasz ich nie máią.
O Wierzbie. Gáśi w vszách boleśći/ sok z wierzby wpusczóney/ skorká iey záś brodawki/ w ocćie vwárzoney.
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: D2
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
między Perystylia, to jest owemi dziedzińcami kolumnistemi, na to, iż przy nich cała gospodarska była dyspozycja. Miasto Sal, Bazylik, tojest miejsc Sądowych, i Schadzkowych, Grecy mieli wielką Salę, za Gallerię, alias schodzenie nakryte, mieli Palaestras Athletarum, to jest miejsce zapasków, gdzie się młodź pasowała nago, oliwą smarując się, sił probowała; i Hypodromos, 10 jest Gonitwy końskie.
PAŁACÓW teraźniejszych cale inaksza forma i dyspozycja. Najwięcej o czterech Węgłach, czasem przy węgłach wszystkich czterech przydawane bywają gabineciki, wposrzodku nie dając żadnego próżnego spatium, jako Rzymianie starożytni zostawowali i Grecy podwórza na spadek wód z dachów gmachu całego: ale na to
między Peristylia, to iest owemi dżiedzińcami kolumnistemi, na to, iż przy nich cała gospodarska była dyspozycya. Miasto Sal, Bazylik, toiest mieysc Sądowych, y Schadzkowych, Grecy mieli wielką Salę, za Galleryę, alias schodzenie nakryte, mieli Palaestras Athletarum, to iest mieysce zapaskow, gdzie się młodź pasowała nago, oliwą smaruiąc się, sił probowałá; y Hypodromos, 10 iest Gonitwy końskie.
PAŁACOW teraznieyszych cale inaksza forma y dyspozycya. Naywięcey o czterech Węgłach, czasem przy węgłach wsżystkich czterech przydawane bywaią gabineciki, wposrzodku nie daiąc żadnego prożnego spatium, iako Rzymianie starożytni zostawowali y Grecy podworza na spadek wod z dachow gmachu całego: ale na to
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 232
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
by na nich kto biegał; ale raczej stąd Konitrudem nazwane, że go konie tak łakomo i smaczno jedzą. że się aż utrudzą. Zowie się inaczej Gratia Dei, a po włosku Stanca di Cavallo niby stanie, zatrzymanie konia.
ROJOWNIK Medyckim terminem Melisa, Apiastrum, Cytrago, ziele oprócz różnych skutków, ule nim smarując, do rojenia pszczół pomaga, aby z ulów nieuciekały broni, teste Syrenio.
WYTRYCH albo Klucz, Podkownik, Otwieracz, ziele, Zie Iników termi- o Ziołach osobliwych
nem Hedisarum equinum. Lunaria Maior, Securidaca Montana, Solea equina, smaku gorszkiego, w Maju kwitnące, na miejscach górzystych i kamienistych i chudych,
by na nich kto biegał; ale raczey ztąd Konitrudem nazwane, że go konie tak łakomo y smaczno iedzą. że się aż utrudzą. Zowie się inaczey Gratia Dei, a po włosku Stanca di Cavallo niby stanie, zatrzymanie konia.
ROIOWNIK Medyckim terminem Melisa, Apiastrũ, Cytrago, ziele oprocz rożnych skutkow, ule nim smaruiąc, do roienia pszczoł pomaga, aby z ulow nieuciekały broni, teste Syrenio.
WYTRYCH albo Klucz, Podkownik, Otwieracz, ziele, Zie Inikow termi- o Ziołach osobliwych
nem Hedisarum equinum. Lunaria Maior, Securidaca Montana, Solea equina, smaku gorszkiego, w Maiu kwitnące, na mieyscach gorzystych y kamienistych y chudych,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 645
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
?
CZarownicy i Czarownice, mocą czarta z miejsca na miejsce często przeniesione bywają, kozy, trzciny, miotły, za konia zażywszy, jako z wielu Autorami trzyma Delrio Autor Lib: 2. 9. 16. A gdy tą czynią translacją, zażywają do tego sadła z dzieci małych, przed chrztem poduszonych, nim się smarując. Gdy przez sen osobiście chcą być porwane na granice, na lewy bok leżą; jeźli na jawie, tedy z ust grubą parę wypuszczają, a wtedy jak w zwierściedle się im prezentuje, co się dzieje na ich sejmie na granicy, Maiolus Autor. Jednak czart tego niemoże dokazać, aby przez replikacją jedno ciało
?
CZarownicy y Czarownice, mocą czarta z mieysca na mieysce często przeniesione bywaią, kozy, trzciny, miotły, zá konia zażywszy, iáko z wielu Autorami trzyma Delrio Autor Lib: 2. 9. 16. A gdy tą czynią translacyą, zażywaią do tego sadła z dzieci małych, przed chrztem poduszonych, nim się smaruiąc. Gdy przez sen osobiście chcą być porwane ná gránice, na lewy bok leżą; ieźli ná iawie, tedy z ust grubą parę wypuszczaią, á wtedy iák w zwierściedle się im prezentuie, co się dzieie ná ich seymie na granicy, Maiolus Autor. Iednák czárt tego niemoże dokazać, aby przez replikacyą iedno ciało
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 235
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ziele Hiperycon, alias ziele Z. Jana, inaczej Dziurawiec zwane, po łacinie Fuga daemonum. 10 Verbena, Verbenaca, alias koszyczka ziele Herba sancta nazwane, moc ma na czary według Dioscorydesa. 11. Zalecają medycy i Naturalistowie na przeciw czarom Herbam paridis albo Salanum, tojest psinki; nasieniem tego ziela dni 20 się smarując pod wagą drachmy. 12 Rekomendują Abrotanum to jest Boże drzewko, Salviam tojest Szałwię, Rutę Z. Elżbiety ziele, Eringium to jest Mikołajek, Philochares to jest Szantę, Serpillum, to jest Macierzankę, Hysop, Milium agreste to jest Roztrzyk, Linariam Lenek P. Maryj, Chamaeleon to jest Rumianek; Morsum diaboli,
ziele Hipericon, alias ziele S. Iana, inaczey Dziurawiec zwane, po łacinie Fuga daemonum. 10 Verbena, Verbenaca, alias koszyczka ziele Herba sancta nazwane, moc ma na czary według Dioscoridesa. 11. Zalecaią medycy y Naturalistowie na przeciw czarom Herbam paridis albo Salanum, toiest psinki; nasieniem tego ziela dni 20 się smaruiąc pod wagą drachmy. 12 Rekomenduią Abrotanum to iest Boże drzewko, Salviam toiest Szałwię, Rutę S. Helżbiety ziele, Eringium to iest Mikołaiek, Philochares to iest Szantę, Serpillum, to iest Macierzánkę, Hysop, Milium agreste to iest Rostrzyk, Linariam Lenek P. Maryi, Chamaeleon to iest Rumianek; Morsum diaboli,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 259
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Darią uryną ich polewać kazał, niby czary odpędzając, a przy nich moc Boża, była nie czary. XI Pliniusz O Remediach przeciw Czarom.
Naturalista powiada: że Hyeny; to jest Azjatyckiego wilka tłustość nią szmarując; żółć suki czarnej, jest obroną domu od czarów, nią kadząc; jako też krwią miesięczną podwoje domu smarując. Amyant kamień w domu mając; psa czarnego krwią dom skrapiając, przed progiem jego genitale zakopawszy. XII Varro, Terentius z Hiszpanii oriundus przed Pańskim Narodzeniem laty 40 żyjący, naucza jako Poganin tej superstycji, jakoby te słowa trzykroć powtórzone, przeciw czarom są pomocne: Sista, Pista, Rista, Xista. XIII Pictorius
Daryą uryną ich polewać kazał, niby cżary odpędzaiąc, á przy nich moc Boża, była nie czary. XI Pliniusz O Remediach przeciw Czarom.
Naturalista powiada: że Hyeny; to iest Azyatyckiego wilka tłustość nią szmaruiąc; żołć suki czarney, iest obroną domu od czarow, nią kadząc; iako też krwią miesięczną podwoie domu smaruiąc. Amyant kamień w domu maiąc; psa czarnego krwią dom skrapiaiąc, przed progiem iego genitale zakopawszy. XII Varro, Terentius z Hiszpanii oriundus przed Pańskim Narodzeniem laty 40 żyiący, naucza iako Poganin tey superstycii, iakoby te słowa trzykroć powtorzone, przeciw czarom są pomocne: Sista, Pista, Rista, Xista. XIII Pictorius
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 266.
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, nacinaj skorę na drzewie, ztego grubieje. 5. Koło Bożego Ciała i Z. Medarda sadź kapustę, i to gdy słońce w znaku byka, albo koziorozca. 6. Gąsięta giną zracyj jakichsi robaczków w nosy i uszy ich włażących, łechcących, z czego zakręt głowy cierpiąc giną; zapobież oliwą uszy smarując gąsiętom albo olejkiem bobkowym. 7. Północe wiatry byle nie nagłe i nie zimne kwitnącemu żytu pomagają, kwiat już dościgły otrząsając. 8. Podczas kwitnącego winogradu wina pite burzą się tym bardziej, które lepsze.
In Iulio 1. Koło Z. Małgorzaty na schodzie księżyca, rzepę zimową sieją. 2. Liście z drzewa
, nacinay skorę na drzewie, ztego grubieie. 5. Koło Bożego Ciała y S. Medarda sadź kapustę, y to gdy słońce w znaku byka, albo koźiorozca. 6. Gąsięta giną zracyi iakichsi robaczkow w nosy y uszy ich włażących, łechcących, z czego zakręt głowy cierpiąc giną; zapobież oliwą uszy smaruiąc gąsiętom albo oleykiem bobkowym. 7. Pułnocne wiatry byle nie nagłe y nie zimne kwitnącemu żytu pomagaią, kwiat iuż dościgły otrząsaiąc. 8. Podczas kwitnącego winogradu wina pite burzą się tym bardziey, ktore lepsze.
In Iulio 1. Koło S. Małgorzaty na schodzie księżyca, rzepę zimową sieią. 2. Liscie z drzewa
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 423
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
różnemi zapachami, pieniądze moczyć w otcie, w urynie. 13 Rewizja być powinna, i grobarze na grzebanie ciał, w stroju czarnym chodzący, z białemi krzyżykami, i z dzwonkiem, aby się ich ludzie strzegli. Aci sami powinni być podściwi sumienni, aby zdrowych dla swego profitu nie zarażali, to mózgiem klamki smarując, to fanty podrzucając etc. Ite są jeszcze dobre remedia natęż zarażę. Wziąć kilka listków ruty, orzech Wloski wyłupiony, jednę figę, i szczyptę soli i to zmasłem wszytko zmieszawszy, naczczo jeść. Item wziąć bardzo mocnego octu, soku czosnkowego dwie drachmy, (a w jedne drachmę albo dragmę wchodzi szkrupułów trzy
rożnemi zapachami, pieniądze moczyć w otcie, w urynie. 13 Rewizya bydź powinna, y grobarze na grzebanie ciał, w stroiu czarnym chodzący, z białemi krzyżykami, y z dzwonkiem, aby się ich ludzie strzegli. Aci sami powinni bydź podsciwi sumienni, aby zdrowych dla swego profitu nie zarażali, to mozgiem klamki smaruiąc, to fanty podrzucaiąc etc. Ite są ieszcze dobre remedia natęż zarażę. Wziąć kilka listkow ruty, orzech Wloski wyłupiony, iędnę figę, y szczyptę soli y to zmasłem wszytko zmieszawszy, naczczo ieść. Item wziąć bardzo mocnego octu, soku czosnkowego dwie drachmy, (á w iedne drachmę albo dragmę wchodzi szkrupułow trzy
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 454
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ma gran albo ziarn 20) driakwi. Aleksandryjskiej wziąć dragmę jednę: to wszytko wraz zmieszać, dać choremu, uzdrowieje, jako świadczy Liber secretorum. Item ziele zwane koszysko świeze, trzymaj w ustach żując je, chodząc między zapowietrzonymi, nie zarazisz się, rzecz doświadczona, byleś nic nie tykał. Item pożywanie czosńku smarując sobie nim pulsa, picie wodki z trochą dziękciu. Item kadzenia po rezydencyj z smołą i z siarką zmieszane, skorami brzozowemi, święconym zielem. Powietrze na bydło, vide sub Litera B. tu w Ekonomice.
Piwo jest ordynaryjny Polskiej Nacyj napój. Wielkopolanie najwięcej go piją. Jest wielorakie, to Mazowieckie, to Łowickie
ma gran albo ziarn 20) dryakwi. Alexandriyskiey wziąć dragmę iednę: to wszytko wraz zmieszać, dać choremu, uzdrowieie, iako swiadczy Liber secretorum. Item ziele zwane koszysko swieze, trzymay w ustach żuiąc ie, chodząc między zapowietrzonymi, nie zarazisz się, rzecz doswiadczona, byleś nic nie tykał. Item pożywanie czosńku smaruiąc sobie nim pulsa, picie wodki z trochą dziekciu. Item kadzenia po rezydencyi z smołą y z siarką zmieszane, skorami brzozowemi, swięconym zielem. Powietrze na bydło, vide sub Litera B. tu w Ekonomice.
Piwo iest ordynaryiny Polskiey Nacyi napoy. Wielkopolanie naywięcey go piią. Iest wielorakie, to Mazowieckie, to Łowickie
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 454
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Lebiotki suchej, utrzy na subtelny proszek, i miejsce te gdzie mają gniazdo, posyp, na inne prze- O Ekonomice, miano: o Robactwie, Gosiennicach etc.
niesą się miejsce Albertus M. Item Mrówki na drzewo wstępujące, i jakieś robactwo jak motyle między liściem się uwijające, a drzewu szkodzące, oddalisz, smarując drzewo sokiem z Portulaki, alias kurzej nogi wycisnionym, albo drożdżami winnemi, albo też smołą rzadką, ale miernie smarując, albo lepem, albo wełną w oleju smażoną. Item garnek w dnie przebiwszy, wpuścić tamtędy szczep, wdole podstawić. wody nalać, to mrówki na garnek wyłażąc w wodzie potoną, albo wrócą
Lebiotki suchey, utrzy na subtelny proszek, y mieysce te gdzie maią gniazdo, posyp, na inne prze- O Ekonomice, miano: o Robactwie, Gosiennicach etc.
niesą się mieysce Albertus M. Item Mrowki na drzewo wstępuiące, y iakieś robactwo iak motyle między liściem się uwiiaiące, á drzewu szkodzące, oddalisz, smaruiąc drzewo sokiem z Portulaki, alias kurzey nogi wycisnionym, albo drożdzami winnemi, albo też smołą rzadką, ale miernie smaruiąc, albo lepem, albo wełną w oleiu smażoną. Item garnek w dnie przebiwszy, wpuścić tamtędy szczep, wdole podstawić. wody nalać, to mrowki ná garnek wyłażąc w wodzie potoną, albo wrocą
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 457
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
