uwazając to, jeżeli z upodobaniem Autora Bankietu, albo Pana własnego: Wolno jednak wymyślić, jaką chcesz, albo rozumiesz obsaczkę, ale i Limonie, Oliwki, Kapary, Cytryny, Pomorancze, Rożenki wielkie: i drobne, Kasztany, Pinolle, Dachtele, Pistacie, Brunelle, Ślimaki, Ostrigi, Szparagi, Pieczarki, Smarże, Pietruszka, Koper, Cebula, Popietajka, Kuczmirka, Ogórki, Karczochy, Kardy, Brochuł, Bulwy, Agrest, Wino. Jagody różne, Cukry różne, i Biskokty, Migdałowe różne, obsaczki z ciast i Serów różnych, i inne wszytkie generaliter do ozdoby rzeczy służące, tak ogródne, jako i z drew
vwazaiąc to, ieżeli z vpodobániem Authorá Bankietu, álbo Pána własnego: Wolno iednák wymyślić, iáką chcesz, álbo rozumiesz obsáczkę, ále y Limonie, Oliwki, Kápáry, Cytryny, Pomorancze, Rożenki wielkie: y drobne, Kásztány, Pinolle, Dáchtele, Pistácie, Brunelle, Slimaki, Ostrigi, Szpáragi, Pieczarki, Smarże, Pietruszká, Koper, Cebulá, Popietayká, Kuczmirká, Ogorki, Kárczochy, Kárdy, Brochuł, Bulwy, Agrest, Wino. Iágody rożne, Cukry rożne, y Biskokty, Migdałowe rozne, obsaczki z ćiast y Serow rożnych, y inne wszytkie generaliter do ozdoby rzeczy slużące, ták ogrodne, iako y z drew
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 11
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
powtykaj na Szpilki/ ociągniej w masłe/ wkroj drobno Cebule i pietruszki/ włóż to społem w rynkę weź masła płokanego/ soli/ pieprzu/ gałki/ rosołu trochę, nakryj/ warz/ a gdy dowre/ daj gorąco na stół. LXVII. Potrawa z młodymi grzybami świeżemi takaż, LXVIII. Potrawa z Smarżami świeżemi takaż, LXIX. Potrawa z Jabkami tretowanemi.
Weźmij Kapłona albo Cielęciny/ ociągnij/ rozbierz w członki zasoliwszy włóż w rynkę/ zalej rosołem/ masła płokanego/ warz/ nakrywszy/ Jabłek rubo w talarki nakraj/ zrób materią ż mleka/mąki/ jajec, maczaj w niej jabłka/ a puszczaj na gorące
powtykay ná Szpilki/ ociągniey w másłe/ wkroy drobno Cebule y pietruszki/ włoż to społem w rynkę weź masła płokánego/ soli/ pieprzu/ gałki/ rosołu trochę, nákryi/ warz/ á gdy dowre/ dáy gorąco ná stoł. LXVII. Potráwá z młodymi grzybámi świeżęmi tákaż, LXVIII. Potráwá z Smarżámi świeżemi tákaż, LXIX. Potráwá z Iabkámi tretowánemi.
Weźmiy Kápłoná albo Cielęćiny/ oćiągniy/ rozbierz w członki zásoliwszy włoż w rynkę/ zaley rosołem/ masła płokanego/ warz/ nákrywszy/ Iabłek rubo w talarki nakray/ zrob máteryą ż mleka/mąki/ iáiec, maczay w niey iabłka/ a puszczay ná gorące
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 30
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
, tamże. z Kapustą Włoską, tamże. z Szczawiem, tamże. z Sałatą krajaną, tamże. z Pistaciami, tamże. z Agrestem zabielanym, tamże. z Grząnkami odpiekanemi, 27. z Ryzem, tamże. z Migdałowym Saporem, 39. z Pieczarkami. 30. z Grzybami świeżemi. tamże. z Smarżami świeżemi, tamże. z Jabłkami tretowanemi, tamże z Jabłkami po prostu, 34. z Gruszkami tretowanemi, 30. po Węgiersku, 31.
z Perłowemi Krupkami, tamże. Osobliwa, tamże. z Naleśnikami, 32. Potrawa z Kaparami, 32. z Jajcami śpikowanemi, tamże. z Perdutą, 34. z
, tamże. z Kápustą Włoską, támże. z Szczawiem, támże. z Sałatą kráiáną, támże. z Pistaciámi, támże. z Agrestem zábielánym, tamże. z Grząnkámi odpiekánemi, 27. z Ryzem, tamże. z Migdałowym Saporem, 39. z Pieczárkami. 30. z Grzybámi świeżemi. támże. z Smarżami świeżemi, támże. z Iábłkámi tretowánemi, támże z Iábłkámi po prostu, 34. z Gruszkámi tretowánemi, 30. po Węgiersku, 31.
z Perłowemi Krupkámi, támże. Osobliwa, támże. z Naleśnikámi, 32. Potrawá z Kápárámi, 32. z Iáycámi śpikowánemi, támże. z Perdutą, 34. z
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 102
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
. 3. Mięśne Potrawy: Sardelle z Kapłonem. Sardele z ozorem, 18 Sztufado niezabielany, zabielany. 20. Ślimaki z Potrawą. 22. Suropiecki śpikowane z Potrawą, tamże. REGESTR ALFABETYCZNY.
Spik z Potrawą. 15. Szparagi z Potrawą Szczaw z Potr: 26. Sałata krajana z Potrawą, tamże. Smarze świeze z Potrawą, 30. Sekret, Kapłon w Flasie. 40 Salsessonów robienia sposób. 94. Rybne Potrawy. Szczuka żółto po Królewsku. 46 Szczuka prazona, tamże Szczuka żółto w swojej jusze. 47 Szaro po Królewsku. tamże Szaro w mackowej jusze, 48 po Węgiersku. tamże. z Grzybami suchemi, 50
. 3. Mięśne Potráwy: Sárdelle z Kápłonem. Sárdele z ozorem, 18 Sztufado niezabielány, zabielány. 20. Slimaki z Potráwą. 22. Suropiecki śpikowane z Potráwą, támże. REGESTR ALFABETYCZNY.
Spik z Potráwą. 15. Szpárági z Potráwą Szczaw z Potr: 26. Sáłatá kraiána z Potráwą, tamże. Smarze świeze z Potrawą, 30. Sekret, Kapłon w Flaśie. 40 Sálsessonow robienia sposob. 94. Rybne Potráwy. Szczuká zołto po Krolewsku. 46 Szczuká prazona, támże Szczuká zołto w swoiey iusze. 47 Száro po Krolewsku. támże Szaro w máckowey iusze, 48 po Węgiersku. tamże. z Grzybami suchemi, 50
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 104
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
uśmierzające rzeczy są te: korzeń Celidoniey, Piołyn, Cząber, Rozmaryn, korzeń Hebdowy, Piretrum, korzenie Szalejowe, warząc w occie i przykładając, lubo w uściech go trzymając, albo same żując. Jako Ząb bolejący wydrożały, bez instrmentu wyjąć może.
WEźmi żabek zielonych które na drzewach bywają, posiekaj żywo, usmarz w oliwie, żeby się w skwarki obróciły, przecedź, znowu innych nazbieraj, i w tej że oliwie usmarz, możesz to i trzeci raz uczynić, tym mocniejszy olejek będzie, w którym zmaczaj bawełny kawałek, przyłóż na ząb, obwarowawszy pobocznie woskiem, żeby ich nie doszedł, potrzymaj wyjdzie łatwo, tak;
usmierzáiące rzeczy są te: korzeń Celidoniey, Piołyn, Cząber, Rozmáryn, korzeń Hebdowy, Piretrum, korzenie Száleiowe, wárząc w octćie y przykłádáiąc, lubo w uśćiech go trzymáiąc, álbo same żuiąc. Iáko Ząb boleiący wydrożały, bez instrmentu wyiąć może.
WEźmi żábek źielonych ktore ná drzewách bywáią, pośiekay żywo, usmarz w oliwie, żeby się w skwárki obroćiły, przecedź, znowu innych názbieray, y w tey że oliwie usmarz, możesz to y trzeći raz uczynić, tym mocnieyszy oleiek będźie, w którym zmaczay báwełny káwałek, przyłoż ná ząb, obwárowawszy pobocznie woskiem, żeby ich nie doszedł, potrzymay wyidźie łátwo, ták;
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 23
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
warząc w occie i przykładając, lubo w uściech go trzymając, albo same żując. Jako Ząb bolejący wydrożały, bez instrmentu wyjąć może.
WEźmi żabek zielonych które na drzewach bywają, posiekaj żywo, usmarz w oliwie, żeby się w skwarki obróciły, przecedź, znowu innych nazbieraj, i w tej że oliwie usmarz, możesz to i trzeci raz uczynić, tym mocniejszy olejek będzie, w którym zmaczaj bawełny kawałek, przyłóż na ząb, obwarowawszy pobocznie woskiem, żeby ich nie doszedł, potrzymaj wyjdzie łatwo, tak; że go palcem dobędziesz.
Item Weźmi Soku z ziela, który Skoczkiem po łacinie Tytimalis zowią, zmieszaj go cum Gumi
wárząc w octćie y przykłádáiąc, lubo w uśćiech go trzymáiąc, álbo same żuiąc. Iáko Ząb boleiący wydrożały, bez instrmentu wyiąć może.
WEźmi żábek źielonych ktore ná drzewách bywáią, pośiekay żywo, usmarz w oliwie, żeby się w skwárki obroćiły, przecedź, znowu innych názbieray, y w tey że oliwie usmarz, możesz to y trzeći raz uczynić, tym mocnieyszy oleiek będźie, w którym zmaczay báwełny káwałek, przyłoż ná ząb, obwárowawszy pobocznie woskiem, żeby ich nie doszedł, potrzymay wyidźie łátwo, ták; że go pálcem dobędźiesz.
Item Weźmi Soku z źiela, ktory Skoczkiem po łáćinie Tytimalis zowią, zmieszay go cum Gumi
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 23
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
Bzowego utłuczonego, imbieru trochę, zmieszaj, przygrzej i okładaj, rzecz pewna.
Item weźmi kapusty świeżej, usiekaj, uwarz w mleku, przydaj sadła niedźwiedziego, przysmasz, i tym okładaj. Sposoby leczenia
Item weźmi kozich łajen, ususz, utrzyj na proch, przydaj mleka i łoju kozłowego, także trochę mydła, przysmarz, i okładaj. Plaster sekretny na Pedogrę.
WEźmi Gryszpanu łotów dwa, koperwasu prostego łotów sześć Glejty utartej funt, minij pół funta, zmieszaj w kupę, nalej octu mocnego sporo, warz spuł godziny, odejmi od ognia, poczekaj aż się ustoi, zlej z wierzchu, nalej inn[...] go octu, znowu warz i
Bzowego utłuczonego, imbieru troche, zmieszay, przygrzey y okłáday, rzecz pewná.
Item weźmi kápusty świeżey, uśiekay, uwarz w mleku, przyday sadłá niedźwiedźiego, przysmasz, y tym okłáday. Sposoby leczenia
Item weźmi koźich łáien, ususz, utrzyi ná proch, przyday mleká y łoiu kozłowego, tákże trochę mydłá, przysmarz, y okłáday. Plaster sekretny ná Pedogrę.
WEźmi Gryszpanu łotow dwá, koperwásu prostego łotow szesć Gleyty utártey funt, minij puł funtá, zmieszay w kupę, náley octu mocnego sporo, warz zpuł godziny, odeymi od ogniá, poczekay ász się ustoi, zley z wierzchu, náley inn[...] go octu, znowu warz y
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 38
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
.
Item warz Trifolium wielkie, co na wodach rośnie, (wprzód go ususzywszy) tę wodę niech chory pije co chce. Na puchlinę wietrzną Tympanides zwaną.
WEźmi ziela barszczu, ususz, zetrzyj na proch, przydaj łajna wołowego suchego, żółtków od jajec, siarki utartej, mydła, gorzałki, i miodu, przysmarz, obłoż tym żywot, często powtarzaj.
Albo weźmi gorzałki prostej sporo, nakraj do niej mydła, zgrzej żeby się rozpuściło, przydaj zaraz Bobku, jałowcu, nasienia kopru prostego, korzenia przestępowego, łajen owcych, albo gołębich suchych, korzenia Tatarskiego ziela, każdego ileć się zda, utłucz na subtelny proch, zmieszaj
.
Item warz Trifolium wielkie, co ná wodách rośnie, (wprzod go ususzywszy) tę wodę niech chory pije co chce. Ná puchlinę wietrzną Tympanides zwáną.
WEźmi źiela barszczu, ususz, zetrzyi ná proch, przyday łáyná wołowego suchego, żołtkow od jáiec, śiárki utártey, mydłá, gorzałki, y miodu, przysmarz, obłoż tym żywot, często powtarzay.
Albo weźmi gorzałki prostey sporo, nákray do niey mydłá, zgrzey żeby się rospuśćiło, przyday záraz Bobku, jáłowcu, naśienia kopru prostego, korzenia przestępowego, łáien owcych, álbo gołębich suchych, korzenia Tátárskiego źiela, káżdego ileć się zda, utłucz ná subtelny proch, zmieszay
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 46
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
powtarzaj.
Albo weźmi gorzałki prostej sporo, nakraj do niej mydła, zgrzej żeby się rozpuściło, przydaj zaraz Bobku, jałowcu, nasienia kopru prostego, korzenia przestępowego, łajen owcych, albo gołębich suchych, korzenia Tatarskiego ziela, każdego ileć się zda, utłucz na subtelny proch, zmieszaj z gorzałką, przydaj miodu, przysmarz, obłoż tym żywot, rzecz pewna gdy to często będziesz aplikował, przytym smaruj żywot olejkiem[...] hsophorum, albo jałowcowym z gorzałką mocną.
Także okładanie żywota prosem utłuczonym, z kozimi łajnami, i z mydłem warząc w ługu albo w mleku, jest pomocne, także materace z ziół, i nasion wiatry poruszających.
powtarzay.
Albo weźmi gorzałki prostey sporo, nákray do niey mydłá, zgrzey żeby się rospuśćiło, przyday záraz Bobku, jáłowcu, naśienia kopru prostego, korzenia przestępowego, łáien owcych, álbo gołębich suchych, korzenia Tátárskiego źiela, káżdego ileć się zda, utłucz ná subtelny proch, zmieszay z gorzałką, przyday miodu, przysmarz, obłoż tym żywot, rzecz pewná gdy to często będźiesz ápplikował, przytym smáruy żywot oleykiem[...] hsophorum, álbo jáłowcowym z gorzałką mocną.
Tákże okłádánie żywotá prosem utłuczonym, z koźimi łáynámi, y z mydłem wárząc w ługu álbo w mleku, iest pomocne, tákże máterace z źioł, y náśion wiátry poruszáiących.
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 46
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
, utrzyj na proszek, którym posyp kiszkę obmywszy ją wprzód piwem ciepłym z masłem, i wpraw.
Item weźmi Wina starego, włóż w nie kilka gałek Galasu przetłuczonych, jagód Tarkowych suchych, warz w garnuszku zalepiwszy pokrywką, maczaj w tym chusteczkę, i przykładaj, tak wprawisz kiszkę, aby znowu nie wyszła. Item smarz w oliwie szałwią, którą pośmarowawszy kiszkę, potrząśnij proszkiem z Szałwiej i wpraw. Sposoby leczenia
Item wyszłe jelito obmyj kozim mlekiem, i zaraz posyp tym proszkiem. Weźmi Rogu Jeleniego upalonego, smoły twardej, mastyksu, każdego zarówno, utrzyj do posypowania. O glistach.
Glisty są czworakie, jedne zwyczajne długie, drugie podobne
, utrzyi ná proszek, ktorym posyp kiszkę obmywszy ią wprzod piwem ćiepłym z másłem, y wpraw.
Item weźmi Winá stárego, włoż w nie kilka gałek Gálásu przetłuczonych, iágod Tárkowych suchych, warz w garnuszku zálepiwszy pokrywką, maczay w tym chusteczkę, y przykłáday, ták wprawisz kiszkę, áby znowu nie wyszła. Item smarz w oliwie szałwią, ktorą posmárowawszy kiszkę, potrząśnij proszkiem z Szałwiey y wpraw. Sposoby leczenia
Item wyszłe ielito obmyi koźim mlekiem, y záraz posyp tym proszkiem. Weźmi Rogu Jeleniego upalonego, smoły twárdey, mástyxu, káżdego zárowno, utrzyi do posypowánia. O glistách.
Glisty są czworákie, iedne zwyczáyne długie, drugie podobne
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 52
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
