pod obligacjami Podskarbiów Wielkich.
CHORĄZOWIE Koronny i Litewski lubo nie są wspomnieni o ich powinnościach, praktykowac jednak zwykli powinność swoję podczas pogrzebów Królewskich. Chorągwie przy Katafalku łamiąc i krusząc. Tudzież na innych uroczystych aktach trzymają Chorągiew.
MIECZNIKOWIE Koronny i Litewski Miecze powinni nieść przed Królem podczas Koronacyj.
KONIUSZOWIE Koronny i Litewski zwierzchność mają nad stajennemi Królewskiemi i Koniuszemi ich.
KUCHMISTRZOWIE Koronny i Litewski mieć powinni zwierzchność nad Kuchmistrzami aktualnemi Królewskiej Kuchnie.
PODCZASZOWIE rządzić powinni Piwnicznemi Królewskiemi, i u stołu powinni wina podawać i nalewać Królowi skosztowawszy sami pierwej, tak jak we Francyj dla niebezpieczeństwa trucizny.
KRAJCZOWIE powinni krajać i podawać u stołu Królewskiego potrawy Cześnikowi.
STOLNIKOWIE stołów dyspozycją Królewskich
pod obligacyami Podskarbiów Wielkich.
CHORĄZOWIE Koronny i Litewski lubo nie są wspomnieni o ich powinnośćiach, praktykowac jednak zwykli powinność swoję podczas pogrzebów Królewskich. Chorągwie przy Katafalku łamiąc i krusząc. Tudźież na innych uroczystych aktach trzymają Chorągiew.
MIECZNIKOWIE Koronny i Litewski Miecze powinni nieść przed Królem podczas Koronacyi.
KONIUSZOWIE Koronny i Litewski zwierzchność mają nad stajennemi Królewskiemi i Koniuszemi ich.
KUCHMISTRZOWIE Koronny i Litewski mieć powinni zwierzchność nad Kuchmistrzami aktualnemi Królewskiey Kuchnie.
PODCZASZOWIE rządźić powinni Piwnicznemi Królewskiemi, i u stołu powinni wina podawać i nalewać Królowi skosztowawszy sami pierwey, tak jak we Francyi dla niebespieczeństwa trućizny.
KRAYCZOWIE powinni krajać i podawać u stołu Królewskiego potrawy Cześnikowi.
STOLNIKOWIE stołôw dyspozycyą Królewskich
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 216
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
przy której ja byłem gospodarzem, i drugich, i sam siebie barzo uczęstowałem.
Na trzeci dzień przyjechał Sosnowski, pisarz łit., do Suchej Woli po obiedzie, któremu barzo radzi wszyscy byli. Po tańcach i wieczerzy zaraz odjechał, a gdy po odjeździe jego dalej się tańce kontynuowały, a ludzie brata mego stajenni i inni czeladni przyszli patrzeć na te tańce, tedy w karczmie, gdzie konie brata mego, karety i wozy stały, kucharz Joachim, pijak, przylepił do koła karecianego świecę, która gdy dogorzała, upadła w słomę, której pełno było w stajni, a oraz w górze na belkach było pełno żerdzi, na których
przy której ja byłem gospodarzem, i drugich, i sam siebie barzo uczęstowałem.
Na trzeci dzień przyjechał Sosnowski, pisarz łit., do Suchej Woli po obiedzie, któremu barzo radzi wszyscy byli. Po tańcach i wieczerzy zaraz odjechał, a gdy po odjeździe jego dalej się tańce kontynuowały, a ludzie brata mego stajenni i inni czeladni przyszli patrzeć na te tańce, tedy w karczmie, gdzie konie brata mego, karety i wozy stały, kucharz Joachim, pijak, przylepił do koła karecianego świecę, która gdy dogorzała, upadła w słomę, której pełno było w stajni, a oraz w górze na belkach było pełno żerdzi, na których
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 426
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
. Strawne też pieniądzę dla dworskich, albo suchedni w arędzie asygnować jest rzecz nie słuszna i nierozumna, bo choć by najtrzyzwiejszy był czeladnik, rozpić się musi, bo arędarz nie pieniędzmi, ale gorzałką mu wypłaca strawne albo suchedni, a on głód mrze, nago chodzi: często żywiąc siebie, Pana kradnie; jeśli jest stajenny krzywdzi w obroku, sianie: jeśli rymarz, w rzemieniu: jeśli piwniczny w trunkach: jeśli kowal, slusarz w żelazie: jeśli pachołek z pułmisku, niosąc ze stołu rwie i chowa, bo strawnych nie mogąc windykować, głodny jest. Na cóż ta subiekcja dla żyda? czycz nie lepiej słudze i Chrześcijaninowi sprzyjać?
. Strawne też pieniądzę dla dworskich, albo suchedni w arędzie assygnować iest rzecz nie słuszna y nierozumna, bo choć by naytrzyzwieyszy był czeladnik, rozpić się musi, bo arędarz nie pieniądzmi, ale gorzałką mu wypłaca strawne albo suchedni, á on głod mrze, nago chodzi: często żywiąc siebie, Pana krádnie; iezli iest staienny krzywdzi w obroku, sianie: iezli rymarz, w rzemieniu: iezli piwniczny w trunkach: iezli kowal, slusarz w żelezie: iezli pachołek z pułmisku, niosąc ze stołu rwie y chowa, bo strawnych nie mogąc windykować, głodny iest. Na coż ta subiekcya dla żyda? czycż nie lepiey słudze y Chrześcianinowi sprzyiać?
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 364
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, konie sympatycznie kochający, znający się na ich cnotach, chorobach, lekarstwach. Powinni invigilare, aby konie nakarmione, napojone, pięknie ochę- O Ekonomice, mianowicie, o Koniach, Koniuszych.
dożone były, i przykryte, z pod nich wychędożono, na noc dobrze podesłano, siana nanoszono. Mają mieć Regestr wszytkich rzeczy stajennych, i naczynia ręką podpisany Pańską. Alias mieć powinni wswym dozorze, Wyciągacze, łańcuchy, kantary, uzdzienice, munsztuki, rzemień biały na reparacje; item Rzędy, kity różne bogate. siodła, kulbaki, olstra, pokrowce, czapraki dywdyki, kanczugi oprawne, szory różne, chędogie, opatrzone, czy całe, i
, konie sympatycznie kochaiący, znaiący się na ich cnotach, chorobach, lekarstwach. Powinni invigilare, aby konie nakarmione, napoione, pięknie ochę- O Ekonomice, mianowicie, o Koniach, Koniuszych.
dożone były, y przykryte, z pod nich wychędożono, na noc dobrze podesłano, siana nanoszono. Máią mieć Regestr wszytkich rzeczy staiennych, y naczynia ręką podpisany Pańską. Alias mieć powinni wswym dozorze, Wyciągacze, łańcuchy, kantary, uzdzienice, munsztuki, rzemień biały na reparacye; item Rzędy, kity rożne bogate. siodła, kulbaki, olstra, pokrowce, czapraki dywdyki, kanczugi oprawne, szory rożne, chędogie, opatrzone, czy całe, y
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 482
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
nich czarny na reperacje. Do nich należy dozierać, aby dla Masztalerzów były łopaty, konwie, cebrzyki, skopce, miarki, grzebła, trzepaczki. Nato wszytko ma być przy stajni Officina vulgo Masztarnia, dobrze zawarta sucha, czysta; tuż blisko i stancja dla koniuszego z stajnią mająca komunikacją, aby był zawsze spektatorem dziejów stajennych. Do KONIUSZEGO też dyspozycyj należą, karety, kolaski, karawany, wozy, dywany, żelaza, lewary, Stelmachy, Rymarze, Kowale, a najbardzej Pacholcy karyciani, wozowi, aby karety, chędożyli, ich pilnowali w wozowniach, mając, szczotki, trzepaczki, miotełki do chędożenia, item pochodnie, latarnie, wachle
nich czarny na reperacye. Do nich należy dozierać, aby dlá Masżtalerzow były łopaty, konwie, cebrzyki, skopce, miàrki, grzebła, trzepaczki. Nato wszytko má bydź przy stayni Officina vulgo Masztarnia, dobrze záwartá suchá, czysta; tuż blisko y stáncya dla koniuszego z stáynią máiąca kommunikácyą, áby był záwsze spektatorem dzieiow staiennych. Do KONIUSZEGO też dyspozycyi należą, karety, kolaski, karawany, wozy, dywany, żelaza, lewary, Stelmachy, Rymarze, Kowale, á naybardzey Pacholcy karyciani, wozowi, aby karety, chędożyli, ich pilnowali w wozowniach, maiąc, szczotki, trzepaczki, miotełki do chędożenia, item pochodnie, latarnie, wáchle
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 482
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
dolegliwości Niż niebieskie rozkoszy, niż nasze wczesności? ...
ANGELUS 1 O, niepojęte boskie dzieła! Czysta Panienka porodziła Boga, przed wieki zrodzonego Przedziwnie z Ojca przedwiecznego. Ten jest, przed którym upadamy, Którego Stwórcą swoim znamy. Niebo już ziemią, ziemia niebem, Kiedy się pasie naszym chlebem. Żłób już stajenny został tronem, Uczczony Panem nieskończonem. Ten, który wieczną jest radością, Otoczon ludzką ułomnością! Niechże go chwalą wszytkie kraje, Gdzie słońce ginie i gdzie wstaje!
ANGELUS 3 O człowiecze, jakożeś nad wszelki skarb droższy, Gdy się sam skarb dla ciebie wydał przenadroższy! Nie uczynił Bóg tego złotym statkom w niebie
dolegliwości Niż niebieskie rozkoszy, niż nasze wczesności? ...
ANGELUS 1 O, niepojęte boskie dzieła! Czysta Panienka porodziła Boga, przed wieki zrodzonego Przedziwnie z Ojca przedwiecznego. Ten jest, przed ktorym upadamy, Którego Stwórcą swoim znamy. Niebo już ziemią, ziemia niebem, Kiedy się pasie naszym chlebem. Żłób już stajenny został tronem, Uczczony Panem nieskończonem. Ten, który wieczną jest radością, Otoczon ludzką ułomnością! Niechże go chwalą wszytkie kraje, Gdzie słońce ginie i gdzie wstaje!
ANGELUS 3 O człowiecze, jakożeś nad wszelki skarb droższy, Gdy się sam skarb dla ciebie wydał przenadroższy! Nie uczynił Bóg tego złotym statkom w niebie
Skrót tekstu: DialPańOkoń
Strona: 227
Tytuł:
Dialog o Narodzeniu Pańskim
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
dramat
Gatunek:
jasełka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1661
Data wydania (nie wcześniej niż):
1661
Data wydania (nie później niż):
1661
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Staropolskie pastorałki dramatyczne: antologia
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Okoń
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1989
żony woźnic, masztalerzów; jako tu zostaną przed miastem, tak woźnice, masztalerze odbieżą od koni do żon, żeby tu u nich jedli i tak szkoda w koniech być może; przeto każ je W. K. M. puścić do miasta"; i kazał król, żeby wjachali; a za tym obozem ludzi stajennych powietrze do miasta weszło i było barzo wielkie, iż ledwe się przeszedszy pół zimy uspokoiło. Tego dnia król pytał mię, jeśli się już bernardyni wyprowadzili z murowanego kościoła do drewnianego w mieście; powiedziałem, że się nie wyprowadzili; pytał: czemu, abo tam ten klasztor jeszcze nie gotów? powiedziałem iż gotów
żony woźnic, masztalerzów; jako tu zostaną przed miastem, tak woźnice, masztalerze odbieżą od koni do żon, żeby tu u nich jedli i tak szkoda w koniech być może; przeto każ je W. K. M. puścić do miasta"; i kazał król, żeby wjachali; a za tym obozem ludzi stajennych powietrze do miasta weszło i było barzo wielkie, iż ledwe się przeszedszy pół zimy uspokoiło. Tego dnia król pytał mię, jeśli się już bernardyni wyprowadzili z murowanego kościoła do drewnianego w mieście; powiedziałem, że się nie wyprowadzili; pytał: czemu, abo tam ten klasztor jeszcze nie gotów? powiedziałem iż gotów
Skrót tekstu: GórnDzieje
Strona: 238
Tytuł:
Dzieje w Koronie Polskiej
Autor:
Łukasz Górnicki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1637
Data wydania (nie wcześniej niż):
1637
Data wydania (nie później niż):
1637
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła wszystkie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Piotr Chmielowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Salomon Lewental
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1886
po siedmiu mszy per totam provinciam odprawić prokurowali. Co zaś supererit z tej sumy za klejnoty moje własne zebranej, tę residuitatem całą na zapłatę dworowi memu wszystkiemu, począwszy od poważniejszych domowych przyjaciół moich, do najmniejszych ludzi, co się komu słusznie pokaże, aby było zapłacono, o to usilnie proszę, a osobliwie za drobniejszą stajenną i myśliwską, także i kuchenną czeladzią, za temi praecipue, którzy jeszcze św. pamięci dziadowi i rodzicowi memu służyli, aby w osobliwym respekcie Im. Pana sukcesora mego i IJ. PP. egzekutorów byli recommendo, i gorąco proszę, żeby strzeż Boże, po śmierci mojej deservita merces niebios nieprzebijała, przez co
po siedmiu mszy per totam provinciam odprawić prokurowali. Co zaś supererit z tej summy za klejnoty moje własne zebranej, tę residuitatem całą na zapłatę dworowi memu wszystkiemu, począwszy od poważniejszych domowych przyjaciół moich, do najmniejszych ludzi, co się komu słusznie pokaże, aby było zapłacono, o to usilnie proszę, a osobliwie za drobniejszą stajenną i myśliwską, także i kuchenną czeladzią, za temi praecipue, którzy jeszcze św. pamięci dziadowi i rodzicowi memu służyli, aby w osobliwym respekcie Jm. Pana succesora mego i JJ. PP. exekutorów byli recommendo, i gorąco proszę, żeby strzeż Boże, po śmierci mojej deservita merces niebios nieprzebijała, przez co
Skrót tekstu: KoniecSTest
Strona: 381
Tytuł:
Testament
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
testamenty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
Stanisławowi po złotych dwieście. Matyjaszowi, kucharzowi złotych dwieście. Krzyska masztalerza, który jeszcze św. pam. nieboszczykowi Im. Panu krakowskiemu, dziadowi dobrodziejowi memu, służył, osobliwemu recommendo sukcesora mego respektowi i proszę, aby ad vitae tempora nadaną sobie złotych sześciudziesiąt sumę ode mnie z pewnych prowentów odbierał. Inszą zaś czeladź moją stajenną, myśliwską, kuchenną i różną dworską, która niepodobna, aby wszystka w tym była specificowana testamencie, i po trzecie proszę, aby każdego według jego zasług ukontentować, co za największe impono onus Im. Pann sukcesorowi. Tak tedy przy miłościwej i nigdy niezbrodzonej łasce boskiej rozporządziwszy domek mój, powtóre duszę moję grzeszną,
Stanisławowi po złotych dwieście. Matyjaszowi, kucharzowi złotych dwieście. Krzyska masztalerza, który jeszcze św. pam. nieboszczykowi Jm. Panu krakowskiemu, dziadowi dobrodziejowi memu, służył, osobliwemu recommendo successora mego respektowi i proszę, aby ad vitae tempora nadaną sobie złotych sześciudziesiąt summę ode mnie z pewnych prowentów odbierał. Inszą zaś czeladź moją stajenną, myśliwską, kuchenną i różną dworską, która niepodobna, aby wszystka w tym była specificowana testamencie, i po trzecie proszę, aby każdego według jego zasług ukontentować, co za największe impono onus Jm. Pann successorowi. Tak tedy przy miłościwej i nigdy niezbrodzonej łasce boskiej rozporządziwszy domek mój, powtóre duszę moję grzeszną,
Skrót tekstu: KoniecSTest
Strona: 387
Tytuł:
Testament
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
testamenty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
spać dwie dobrze godziny/ póki dzień będzie/ idź że na mieć ogień podobno nas chcesz tak leniwemi uczynić/ i tak dobremi Gospodarzami jakoś i szm wysusz mi moję koszule abym wstał. R. Może włożu zostać/ kto chce ale ja mam więcej/ aniż dosyć do czynienia. Z/ Gdzież jest Stajenny? idź/ a mów mu aby konia mego napoił: a kiedy go jużotrze i wucudzi i grzywemu wyczesze i osiodła/ a ogon mu zawiąże/ niechże mu da dobrze pić: a potym niech mu da połtory miary wsu. R. Idźcie/ kupcie mi tuzin wstęgów: dziurki od wstągu ubrania mego się
spáć dwie dobrze godźiny/ poki dźień będzie/ idź że ná mieć ogien podobno nas chcesz tak leniwemi ucżynić/ y tak dobremi Gospodarzami iakoś y szm wysusz mi moię koszule abym wstał. R. Moze włożu zostáć/ kto chce ale ja mam więcey/ aniż dosyć do cżynieniá. S/ Gdźież iest Stáienny? idź/ á mow mu áby koniá mego nápojił: á kiedy go iużotrze y wucudźy y grzywęmu wyczesze y ośiodła/ á ogon mu záwiąże/ niechże mu da dobrze pić: á potym niech mu da połtory miáry wsu. R. Idźćie/ kupćie mi tuźin wstęgow: dziurki od wstągu vbránia mego śie
Skrót tekstu: PolPar
Strona: 101
Tytuł:
Französische und Polnische Parlament
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Gdańsk
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
rozmówki do nauki języka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1653
Data wydania (nie wcześniej niż):
1653
Data wydania (nie później niż):
1653