; jakoż i teraz, iż w tym wszytkim, cokolwiek jest powinności mojej, nic nie zejdzie, WKMci wątpić nie potrzeba, jedno na te rzeczy, których IMP. wojnicki oznajmuje i z innych miejsc ponawiają się, trzeba nie jedno ostrożności, ale i potężności, której ja od WKMci oczekawać mam, gdyż i ta szczupłość skarbu, którą WKM. przypominać raczysz, jako może w tym wymówić, kiedy nie tyle, ileby potrzeba, uczynić WKM. będziesz raczył, tak zaś w tym, gdzie nic nie baczę, z którejby miary wymówić mogła. List WKMci do pp. burgrabiów niewiele tu sprawił, gdyż ich tam
; jakoż i teraz, iż w tym wszytkim, cokolwiek jest powinności mojej, nic nie zejdzie, WKMci wątpić nie potrzeba, jedno na te rzeczy, których JMP. wojnicki oznajmuje i z innych miejsc ponawiają się, trzeba nie jedno ostrożności, ale i potężności, której ja od WKMci oczekawać mam, gdyż i ta szczupłość skarbu, którą WKM. przypominać raczysz, jako może w tym wymówić, kiedy nie tyle, ileby potrzeba, uczynić WKM. będziesz raczył, tak zaś w tym, gdzie nic nie baczę, z którejby miary wymówić mogła. List WKMci do pp. burgrabiów niewiele tu sprawił, gdyż ich tam
Skrót tekstu: SkryptWojCz_II
Strona: 286
Tytuł:
Mikołaj Zebrzydowski, Skrypt p. Wojewody krakowskiego, na zjeździe stężyckim niektórym pp. senatorom dany, 1606
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1606
Data wydania (nie wcześniej niż):
1606
Data wydania (nie później niż):
1606
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606-1608
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1918
Croatia: leży między Sklawonią, Bośnią, Dalmacją, i Karniolą. Zamyka w sobie cztery Grafstwa: Warasdyneńskie, Krysieńskie, Sagórieńskie, Zagrabieńskie, które są dziedziczne Austriaków. Reszta Królestwa Kroacyj jest w posesji Tureckiej. Ta krótka jest informacja Geograficzna o częściach zewnętrznych sfery ziemi. Którą anatomizować, nie było mojej intencyj to dla szczupłości lukubracyj; to że cudze kraje dość dostatecznie właśniż je zalecają Ziemianie w swoich deskrypcjach: to że ta własność jest przyzwoitsza Historykom, niż Geografom, wszystkie opisywać Państw okoliczności. Atoli kąsek obszerniej własną Ojczyznę dotchnąć należy, o której obcy Autorowie albo mało co, albo z uszczerbkiem w jej opisaniu traktowali. POLSKA.
LXXXVII
Croatia: leży między Sklawonią, Bośnią, Dalmacyą, y Karniolą. Zámyká w sobie cztery Graffstwa: Warasdyneńskie, Krysieńskie, Sagorieńskie, Zágrabieńskie, ktore są dziedziczne Austryakow. Reszta Krolestwa Kroacyi iest w possessyi Tureckiey. Tá krotka iest informacya Geograficzna o częściach zewnętrznych sfery ziemi. Ktorą ánatomizowáć, nie było moiey intencyi to dlá szczupłości lukubracyi; to że cudze kraie dość dostatecznie właśniż ie zalecaią Ziemiánie w swoich deskrypcyach: to że tá włásność iest przyzwoitsza Historykom, niż Geografom, wszystkie opisywać Państw okoliczności. Atoli kąsek obszerniey własną Oyczyznę dotchnąć náleży, o ktorey obcy Autorowie álbo máło co, álbo z uszczerbkiem w iey opisaniu tráktowáli. POLSKA.
LXXXVII
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G4v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
są te figury które toż samo reprezentują na płaskiej karcie, co sfery w swojej cyrkumferencyj. A że sfery swoją okrągłością bardziej stosują się do okrągłości Niebios i Ziemi, a niżeli mapy: więc rzeczywiściej cały świat wyrażają, i do imaginatywy i pojęcia bardziej służą a niżeli mapy. Ten jednak defekt mieć muszą iż w swojej szczupłości, dostatecznie tak wyrażać niemogą ziemi, jako mapy. Bo te nietylko uniwersalne, ale i partykularnych Państw, Królestw, Prowincyj się znajdują. W pierwszej tedy informacyj podają się niektóre reguły o wyrozumieniu sfery Geograficznej Astronomicznej i Armillarnej. W drugiej o Mapach. PRZESTROGA.
Lubom w Praktyce Astronomicznej dał na samym początku
są te figury ktore toż samo reprezentuią ná płáskiey kárcie, co sfery w swoiey cyrkumferencyi. A że sfery swoią okrągłością bardziey stosuią się do okrągłości Niebios y Ziemi, á niżeli mappy: więc rzeczywiściey cáły świat wyrażáią, y do imaginatywy y poięcia bardziey służą á niżeli mappy. Ten iednak defekt mieć muszą iż w swoiey szczupłości, dostatecznie ták wyrażáć niemogą ziemi, iáko mappy. Bo te nietylko uniwersalne, ále y pártykularnych Państw, Krolestw, Prowincyi się znayduią. W pierwszey tedy informacyi podáią się niektore reguły o wyrozumieniu sfery Geograficzney Astronomiczney y Armillárney. W drugiey o Mappách. PRZESTROGA.
Lubom w Praktyce Astronomiczney dał ná samym początku
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
do gradusu któremu podległe jest twoje miejsce. Ta tedy liczba gradusów, jest liczba szerokości Geograficznej miejsca oraz elewacyj poli. Zaczym podniósłszy nad choryzont według tejże liczby na tymże cyrkule południowym odrachowanej oś Niebieską, tym samym twoje miejsce tak ustawisz na sferze, jak się ma względem całej ziemi i Nieba. Ze zaś dla szczupłości sfer Geograficznych, niepodobna aby się wszystkie Prowincje, dopieroż miasta, miasteczka mieściły. Zaczym kładę na końcu dwie tablice których pierwsza regestruje pryncypalne miasta wszystkich krajów co do ich szerokości geograficznej oraz elewacyj poli: i co do długości Geograficznej. Druga regestruje same Polskie miasta i Miasteczka co do szerokości i elewacyj poli.
Tabella ta
do gradusu ktoremu podległe iest twoie mieysce. Tá tedy liczbá gradusow, iest liczba szerokości Geograficzney mieyscá oráz elewacyi poli. Zaczym podniosłszy nad choryzont według teyże liczby ná tymże cyrkule południowym odrachowaney oś Niebieską, tym samym twoie mieysce tak ustawisz ná sferze, iák się má względem całey ziemi y Nieba. Ze zaś dlá szczupłości sfer Geograficznych, niepodobná áby się wszystkie Prowincye, dopieroż miasta, miasteczka mieściły. Zaczym kłádę ná końcu dwie tablice ktorych pierwsza regestruie pryncypalne miásta wszystkich kraiow co do ich szerokości geograficzney oraz elewacyi poli: y co do długości Geograficzney. Drugá regestruie same Polskie miasta y Miasteczka co do szerokości y elewacyi poli.
Tabella ta
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, aż do cyrkułu południowego uniwersalnego. Znaleziona liczba jest liczba i miara długości Geograficznej którego miejsca. REGUŁA IV. Wynaiduje na sferze Geograficznej miejsce każdemu miastu miasteczku, albo wsi, na którym znajdować by się powinno.
Chcesz naprzykład znaleźć miejsce Miasta Lublina, gdzieby się powinno znajdować na sferze Geograficznej, lubo dla jej szczupłości nie jest wyrażone: tak postąp. I. Weś liczbę długości Lublina, którą znajdziesz w tabelli I. gradusów 44. Odrachuj je na ekwatorze od cyrkułu południowego pierwszego ku wschodowi. I ostatni to jest czterdziesty gradus podsuń pod cyrkuł południowy uniwersalny. II. Weś liczbę szerokości tegoż Lublina, którą znajdziesz w
, áż do cyrkułu południowego uniwersalnego. Znaleziona liczba iest liczbá y miárá długości Geograficzney ktorego mieysca. REGUŁA IV. Wynaiduie na sferze Geograficzney mieysce każdemu miastu miasteczku, álbo wsi, ná ktorym znaydować by się powinno.
Chcesz naprzykład znaleść mieysce Miásta Lublina, gdzieby się powinno znaydować ná sferze Geograficzney, lubo dlá iey szczupłości nie iest wyrażone: ták postąp. I. Weś liczbę długości Lubliná, ktorą znáydziesz w tabelli I. gradusow 44. Odrachuy ie ná ekwatorze od cyrkułu południowego pierwszego ku wschodowi. Y ostatni to iest czterdziesty gradus podsuń pod cyrkuł południowy uniwersalny. II. Weś liczbę szerokości tegoż Lubliná, ktorą znaydziesz w
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, w której stronie zostaje. Łatwo i oprócz sfery będzie determinować które kiedy i gdzie jest konstelacja, która gwiazda, i jak się zowie, osobliwie podczas pogodnej nocy. INFORMACJA II. O Mapach.
LUbo ziemia niemoże, rzeczywiściej się reprezentować, jako na sferze, ponieważ jest sferyczna. Atoli że sfera Geograficzna w szczupłości swojej wszystkich części ziemi, jakby potrzeba, wyrazić niemoże. I nie tak snadno przewozić się da z miejsca na miejsce, albo być w podroży. Więc Geografowie inny wynaleźli sposób reprezentacyj ziemi i Niebios, to jest na karcie, którą pospolicie zowiemy Mapami: pominąwszy przytrudniejsze do wyrozumienia pospolitego Geolabia. To jest reprezentacją optyczną
, w ktorey stronie zostáie. Łátwo y oprocz sfery będzie determinowáć ktore kiedy y gdzie iest konstellacyá, ktora gwiazda, y iák się zowie, osobliwie podczas pogodney nocy. INFORMACYA II. O Mappach.
LUbo ziemia niemoże, rzeczywiściey się reprezentować, iáko ná sferze, ponieważ iest sferyczna. Atoli że sfera Geograficzná w szczupłości swoiey wszystkich części ziemi, iakby potrzebá, wyrazić niemoże. Y nie tak snadno przewozić się da z mieysca ná mieysce, álbo być w podroży. Więc Geografowie inny wynaleźli sposob reprezentacyi ziemi y Niebios, to iest ná karcie, ktorą pospolicie zowiemy Mappami: pominąwszy przytrudnieysze do wyrozumienia pospolitego Geolabia. To iest reprezentacyą optyczną
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
żadnego praesidium niemają, odsłoniłoby się, jest się na co rozmyślić. Smiała się Rzeczpospolita z tego, kiedy się wojska dwojga potrzeba ukazowała, a to teraz suo malo, żal się Boże, potrzebę go być obaczy: gdyż jako łatwie nieprzyjacielowi mając fortelem swoim sposobności miejsca onych zażywać, tak nam ciężej w takiej szczupłości wojska oboje strony Wisły oganiać i wszystkie zamczyska osadzać. Miałem ja nadzieję w obywatelach tutecznych, że się wżdy choć dla cienia skupić mieli; ale już ją tracę, widząc ich jawną nieochotę. Azali Pan Bóg sam z miłosierdzia swego poda taką okazją, za którą tej nieprzyjacielskiej faworyzującej fortunie koniec uczyni. Oddaję zatem
żadnego praesidium niemają, odsłoniłoby się, jest się na co rozmyślić. Smiała się Rzeczpospolita z tego, kiedy się wojska dwojga potrzeba ukazowała, a to teraz suo malo, żal się Boże, potrzebę go być obaczy: gdyż jako łatwie nieprzyjacielowi mając fortelem swoim sposobności miejsca onych zażywać, tak nam ciężéj w takiej sczupłości wojska oboje strony Wisły oganiać i wszystkie zamczyska osadzać. Miałem ja nadzieję w obywatelach tutecznych, że się wżdy choć dla cienia skupić mieli; ale już ją tracę, widząc ich jawną nieochotę. Azali Pan Bóg sam z miłosierdzia swego poda taką okazyją, za którą tej nieprzyjacielskiej faworyzującej fortunie koniec uczyni. Oddaję zatém
Skrót tekstu: KoniecSListy
Strona: 126
Tytuł:
Listy Stanisława Koniecpolskiego Hetmana
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1672
Data wydania (nie wcześniej niż):
1672
Data wydania (nie później niż):
1672
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
. DEMONSTRACJA. Trianguły figury na Mapie są równokątne, z samego rysowania, triangułom na ziemi: dnc naprzykład, triangułowi DNC: zaczym i ściany muszą mieć proporcjonalne. PRZESTROGA 1. Gdy się trafi; że na stacyj D, zrysowana linia, nie zawrze angułu z linią zrysowaną na C, na karcie, dla szczupłości karty, jako w figurze linia dm, nie zawarła angułu M, zliniją cm na karcie, ale aż za kartą: także linia de zliniją ce. Tedy nadlep karty oqpuks, i podociągaj linij cm, dm, aż do spolnego przecięcia na M; ct, dt, aż do spolnego przecięcia na T:
. DEMONSTRACYA. Tryánguły figury ná Máppie są rownokątne, z sámego rysowánia, tryángułom ná źiemi: dnc náprzykład, tryángułowi DNC: záczym y śćiány muszą mieć proporcyonálne. PRZESTROGA 1. Gdy się tráfi; że ná stacyi D, zrysowána liniia, nie záwrze ángułu z liniią zrysowáną ná C, ná kárćie, dla szczupłośći kárty, iáko w figurze liniia dm, nie záwárłá ángułu M, zliniią cm ná kárćie, ále áż zá kártą: tákże liniia de zliniią ce. Tedy nádlep kárty oqpux, y podoćiągay liniy cm, dm, áż do spolnego przećięćia ná M; ct, dt, áż do spolnego przećięćia ná T:
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 99
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
SK; Potym stanie na L, z laskami wymierzonymi, jednę trzyczęściową trzymając na LG, a drugą czteroczęściową obróciwszy ku B, by dobrze niewidżyanemu znakowi: i po czteroczęściowej wyciagnie linią LB. która pociągniona przypadłaby na B, i na C. wFigurze przypuszczona jest ta linia LB, do samego B, dla szczupłości miejsca. Rzecz jasna z samego stawiania linij Krzyżowych demonstracyj dalszej nie potrzebuje. SZÓSTą trudność: to jest, kwadrat znierzystępną CB zawrzeć doskonały, abo podłużny. Geometra tak odprawi Jeżeli ma być wyprowadzony kwadrat doskonały. Na liniach CR, i BQ, krzyżowych samej CB, (pociągnionych prącikami jeżeli będzie potrzeba,) odmierzy długość
ZK; Potym stánie ná L, z laskámi wymierzonymi, iednę trzycżęśćiową trzymáiąc ná LG, á drugą czteroczęśćiową obroćiwszy ku B, by dobrze niewidżiánemu znákowi: y po czteroczęśćiowey wyćiagnie liniią LB. ktora poćiągniona przypádłáby ná B, y ná C. wFigurze przypuszczona iest tá liniia LB, do sámego B, dla szczupłośći mieyscá. Rzecz iásna z samego stáwiánia liniy Krzyżowych demonstrácyi dálszey nie potrzebuie. SZOSTą trudność: to iest, kwádrat znierzystępną CB záwrzeć doskonáły, ábo podłużny. Geometrá ták odpráwi Jeżeli ma bydź wyprowádzony kwádrat doskonáły. Ná liniiách CR, y BQ, krzyżowych sámey CB, (poćiągnionych prąćikámi ieżeli będźie potrzebá,) odmierzy długość
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 122
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. 4 Miejsca Sejmików, gdzie liczba Posłów i Deputatów wyrażona zawiera się. 5 Na koniec wiadomość w szczególności o każdym Województwie, gdzie namienia się początek i dawny rząd jego, Herb, liczba Senatorów większych i mniejszych: i Miasteczka w każdym Województwie znaczniejsze, i inne tym podobne do wiadomości potrzebne uwagi. Wszystko to ile szczupłość Mapki pozwoliła, referuje się do położonych znaczków liczbą albo literami wyrażających się na karcie Królestwa Polskiego, i Królestwa Pruskiego, gdzie wyraźniej Prusy Polskie są wytknięte. PRZEDMOWA.
Do tych czas w Języku naszym Polskim nie miały dzieci tej łatwości, aby razem z opisaniem Krajów mieli jakieś wyobrażenie pozycyj ich: ta Książeczka będzie dla nich
. 4 Mieysca Seymikow, gdzie liczba Posłow y Deputatow wyrażona zawiera się. 5 Na koniec wiadomość w szczegulności o każdym Woiewodztwie, gdzie namienia się początek y dawny rząd iego, Herb, liczba Senatorow większych y mnieyszych: y Miasteczka w każdym Woiewodztwie znacznieysze, y inne tym podobne do wiadomości potrzebne uwagi. Wszystko to ile szczupłość Mapki pozwoliła, referuie się do położonych znaczkow liczbą albo literami wyrażaiących się na karcie Krolestwa Polskiego, y Krolestwa Pruskiego, gdzie wyraźniey Prusy Polskie są wytknięte. PRZEDMOWA.
Do tych czas w Języku naszym Polskim nie miały dzieci tey łatwości, aby razem z opisaniem Kraiow mieli iakieś wyobrażenie pozycyi ich: ta Książeczka będzie dla nich
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 6
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
