perpendykularnie czwartą część długości tej połowicy ściany. Jako tu stop 6. Gdyż stop 6. jest czwarta część długości stop 24. 5to. Z samych rogów kwadratu poprowadz linie proste do końca tej linii wewnątrz kwadratu spuszczonej. Toż uczyn z innemi trzema ścianami kwadratu: a mieć będzieśż gwiazdę czworograniastą.
Konstrukcja pięćgranistej lub sześćgranistej gwiazdy w podobnyż ma być sposób. 1mo. Długości jednej linii odmierz na stop 48. mniej lub więcej, według proporcyj gwiazdy jak wielką mieć chcesz. 2do. Na tej ścianie wystaw pięćścienną lub sześćścienną doskonałą figurę. To jest aby wszystkie jej ściany i anguły równe sobie były. 3tio. Przedziel na połowę wszystkie
perpendykularnie czwartą część długości tey połowicy ściany. Jáko tu stop 6. Gdyż stop 6. iest czwarta część długości stop 24. 5to. Z samych rogow kwadratu poprowadz linie proste do końca tey linii wewnątrz kwadratu spuszczoney. Toż uczyn z innemi trzema ścianámi kwadratu: á mieć będzieśż gwiazdę czworograniastą.
Konstrukcya pięćgranistey lub sześćgranistey gwiazdy w podobnyż ma być sposob. 1mo. Długości iedney linii odmierz ná stop 48. mniey lub więcey, według proporcyi gwiazdy iák wielką mieć chcesz. 2do. Ná tey ścianie wystaw pięćścienną lub sześćścienną doskonałą figurę. To iest áby wszystkie iey ściany y anguły rowne sobię były. 3tio. Przedziel ná połowę wszystkie
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K3
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
się jest już wymiarem wszystkich linii to jest części co do długości składających każdego Beluardu i kortynę, zaczym całą fortecę. Czyli do wiadomości czyli do używania gotowy już wymiar przerzeczonych pryncypalnych trzech angułów, zacząwszy od czworogranistej aż do dziewięć granistej fortecy, następująca podaje tablica. Tablica oznaczająca wymiar Angułów pryncypalnych fortecy.
Forteca
Czworgranista
Pięćgranista
Sześćgranista
Siedmgranista
Ośmgranista
Dziewięćgranista.
Grad. m
Grad. m
Grad. m
Grad. m
Grad. m
Grad. m
Anguł centru.
Anguł figury
Anguł Beluardu
Wymiar linii pryncypalnych służący do rysowania i stawiania fortec.
IX. Lubo z wymiaru angułów przez gradusy, tym samym oznacza się i wymiar linii, albo części pryncypalnych co
się iest iuż wymiarem wszystkich linii to iest części co do długości składaiących każdego Beluardu y kortynę, záczym całą fortecę. Czyli do wiadomości czyli do uzywania gotowy iuż wymiar przerzeczonych pryncypalnych trzech angułow, zacząwszy od czworogranistey aż do dziewięć granistey fortecy, nástępuiąca podáie tablica. Tablica oznaczaiąca wymiar Angułow pryncypalnych fortecy.
Forteca
Czworgranista
Pięćgranista
Sześćgranista
Siedmgranista
Osmgranista
Dziewięćgranista.
Grad. m
Grad. m
Grad. m
Grad. m
Grad. m
Grad. m
Anguł centru.
Anguł figury
Anguł Beluardu
Wymiar linii pryncypalnych służący do rysowania y stawiania fortec.
IX. Lubo z wymiaru angułow przez gradusy, tym samym oznacza się y wymiar linii, álbo części pryncypalnych co
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
pięć części jednej stopy rozdzielonej na 10. części: ośm części stopy rozdzielonej na 100. części: i ośm części stopy rozdzielonej na 1000. części. Toż rozumieć o numerach innych linii fortecy. Więcej granistych fortec wymiaru tablicę podaje Tacquett Wolf. etc. Tablica oznaczająca wymiar linii pryncypalnych fortecy.
Fortecy
Kwadratowej.
Pięćgranistej
Sześćgranistej.
Siedmgranistej.
Ośmgranistej.
Dziewięćgranistej.
Semidiameter.
Bok
Szyja Beluardu
Skrzydło Beluardu.
Głowa Beluardu.
Sposób dania abrysu fortecy regularnej według opisanych reguł i wymiaru tak linii jako Angułów pryncypalnych z podanych tablic, i według abrysu zakładania fortec.
X. Do abrysu fortec lubo może służyć scala opisana w Informacyj Architektonicznej pod liczbą XIX.
pięć części iedney stopy rozdzieloney ná 10. części: osm części stopy rozdzieloney ná 100. części: y osm części stopy rozdzieloney ná 1000. części. Toż rozumieć o numerach innych linii fortecy. Więcey granistych fortec wymiaru tablicę podaie Tacquett Wolff. etc. Tablica oznaczaiąca wymiar linii pryncypalnych fortecy.
Fortecy
Kwadratowey.
Pięćgranistey
Sześćgranistey.
Siedmgranistey.
Osmgranistey.
Dziewięćgranistey.
Semidyameter.
Bok
Szyia Beluardu
Skrzydło Beluardu.
Głowa Beluardu.
Sposob dania abrysu fortecy regularney według opisanych reguł y wymiaru ták linii iáko Angułow pryncypalnych z podanych tablic, y według abrysu zakładania fortec.
X. Do abrysu fortec lubo może służyć scala opisana w Jnformacyi Architektoniczney pod liczbą XIX.
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: Gv
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
się nie mogą dla jej szczupłości. 2do. Obacz w tejże tablicy jakiej miary być powinien Bok fortecy sześć granistej. Znajdziesz stop także 712. Które tymże otworem cyrkla przenieś na cyrkuł, dzieląc go na części 6. Prowadząc tedy linie proste od punktu do bliższego punktu cyrkułu, pokasujące arkusy; mieć będziesz figurę sześćgranistą, to jest figurę fortecy o sześciu Beluardach. 3tio. Obacz jakiej miary być powinna szyja Beluardu. Znajdziesz stop 116. Według skali oznaczającej ten wymiar stop 116. opuściwszy frakcje, otwórz cyrkiel. Jednę jego nogę kładąc na angule figury, drugą na boku figury, naznaczając punkta, mieć będziesz dla wszystkich Beluardów wymiar Szyj
się nie mogą dla iey szczupłości. 2do. Obacz w teyże tablicy iákiey miary być powinien Bok fortecy sześć granistey. Znaydziesz stop tákże 712. Ktore tymże otworem cyrkla przenieś ná cyrkuł, dzieląc go ná części 6. Prowadząc tedy linie proste od punktu do bliszszego punktu cyrkułu, pokasuiące arkusy; mieć będziesz figurę sześćgranistą, to iest figurę fortecy o sześciu Beluardach. 3tio. Obacz iákiey miary być powinna szyia Beluardu. Znaydziesz stop 116. Według skali oznaczaiącey ten wymiar stop 116. opuściwszy frakcye, otworz cyrkiel. Jednę iego nogę kłádąc ná angule figury, drugą ná boku figury, naznaczaiąc punkta, mieć będziesz dla wszystkich Beluardow wymiar Szyi
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G2
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
miary pociągniej linie, mieć będziesz dla wszystkich Beluardów głowy. 6to. Wszystkie głowy Beluardów połącz prostymi liniami z skrzydłami, a mieć będziesz front tychże Beluardów. Zaczym tym sposobem mieć będziesz pierwszą plantę fortecy sześć granistej, oznaczającą pryncypalne jej linie i anguły.
Gdyby przyszło dać abrys według naznaczonej długości semidiametru fortecy, naprzykład sześćgranistej. Ten semidiameter trzebaby podzielić na tyle części ile stop w sobie zamykać powinien, to jest 713. J tak sporządziwszy z niego mierniczą tablicę albo skalę, według podanego opisu postępować w czynieniu abrysu. Gdyby zaś większy lub mniejszy, z racyj jakiej, przyszło determinować wszystkim częściom fortecy i inną koncypować tablicę ich wymiaru.
miary pociągniey linie, mieć będziesz dla wszystkich Beluardow głowy. 6to. Wszystkie głowy Beluardow połącz prostymi liniami z skrzydłami, á mieć będziesz front tychże Beluardow. Záczym tym sposobem mieć będziesz pierwszą plantę fortecy sześć granistey, oznaczaiącą pryncypalne iey linie y anguły.
Gdyby przyszło dáć abrys według naznaczoney długości semidyametru fortecy, náprzykład sześćgranistey. Ten semidyameter trzebaby podzielić na tyle części ile stop w sobie zamykáć powinien, to iest 713. J ták zporządziwszy z niego mierniczą tablicę álbo skalę, według podanego opisu postępowáć w czynieniu abrysu. Gdyby zaś większy lub mnieyszy, z racyi iákiey, przyszło determinowáć wszystkim częściom fortecy y inną koncypować tablicę ich wymiaru.
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
podzielić na tyle części ile stop w sobie zamykać powinien, to jest 713. J tak sporządziwszy z niego mierniczą tablicę albo skalę, według podanego opisu postępować w czynieniu abrysu. Gdyby zaś większy lub mniejszy, z racyj jakiej, przyszło determinować wszystkim częściom fortecy i inną koncypować tablicę ich wymiaru. Na przykład aby semidiameter fortecy sześćgranistej tylko zamykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mniejszy a proporcjonalny wymiar mógłby być determinowany w ten sposób. Regułę proporcyj Arytmetycznej tak formować by trzeba. Jak się ma semidiameter na stop 713. do swego boku na stop 713. albo Szyj na stop 116. Tak się ma Semidiameter na stop 500. do
podzielić na tyle części ile stop w sobie zamykáć powinien, to iest 713. J ták zporządziwszy z niego mierniczą tablicę álbo skalę, według podanego opisu postępowáć w czynieniu abrysu. Gdyby zaś większy lub mnieyszy, z racyi iákiey, przyszło determinowáć wszystkim częściom fortecy y inną koncypować tablicę ich wymiaru. Ná przykład aby semidyameter fortecy sześćgranistey tylko zámykał stop. 500. Wszystkich innych części fortecy mnieyszy á proporcyonalny wymiar mogłby być determinowany w ten sposob. Regułę proporcyi Arytmetyczney ták formować by trzeba. Ják się ma semidyameter ná stop 713. do swego boku ná stop 713. álbo Szyi ná stop 116. Ták się ma Semidyameter ná stop 500. do
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
stop 713. do swego boku na stop 713. albo Szyj na stop 116. Tak się ma Semidiameter na stop 500. do boku swego, albo Szyj swojej, lub innej części. Czwarta liczba wynaleziona będzie wymiar proporcjonalny wszystkich części fortecy. Sposób abrysu fortecy regularnej oprócz tablic.
XI. Chcąc odrysować fortecę na przykład sześćgranistą oprócz tablicy, tak masz postąpić. 1mo. Według upodobanej długości semidiametru cyrkumferencyj fortecy, odrysuj cyrkuł, i ten cyrkuł podzieliwszy na sześć części równe, popodkasui liniami arkusy, a mieć będziesz sześć graniastą figurę fortecy. 2do. Jeden bok figury podziel na części pięć równych, a z tych jednę część na części 10.
stop 713. do swego boku ná stop 713. álbo Szyi ná stop 116. Ták się ma Semidyameter ná stop 500. do boku swego, álbo Szyi swoiey, lub inney części. Czwarta liczba wynaleziona będzie wymiar proporcyonalny wszystkich części fortecy. Sposob abrysu fortecy regularney oprocz tablic.
XI. Chcąc odrysowáć fortecę ná przykład sześćgranistą oprocz tablicy, ták masz postąpić. 1mo. Według upodobaney długości semidyametru cyrkumferencyi fortecy, odrysuy cyrkuł, y ten cyrkuł podzieliwszy ná sześć części rowne, popodkásui liniami arkusy, á mieć będziesz sześć graniastą figurę fortecy. 2do. Jeden bok figury podziel ná części pięć rownych, á z tych iednę część ná części 10.
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
w cyrkiel jednę część z piąciu przerzeczonej skali, według tegoż otworu, położywszy jednę nogę cyrkla nanaroźnikach albo angułach figury, poodcinaj po wszystkich bokach tę piątą część. A z nich mieć będziesz szyje beluardów. 4to. Zabrawszy w cyrkiel z dziesiąciu części skali, jedną więcej nad liczbę boków figury: na przykład względem fortecy sześćgranistej, części 7. wystaw perpendykularnie tej długości linie po końcach szyj beluardów. A z nich mieć będziesz skrzydła albo ramiona beluardów. 5to. Kortynę albo boki figury przedziel na dwie części równe. 6to. Z centru figury albo cyrkułu poprowadź semidiametry przez naroźnik albo Anguły figury, dalej nad figurę onez przeciągając. 7mo. Poprowadź
w cyrkiel iednę część z piąciu przerzeczoney skali, według tegoż otworu, położywszy iednę nogę cyrkla nánaroźnikach álbo angułach figury, poodcinay po wszystkich bokach tę piątą część. A z nich mieć będziesz szyie beluárdow. 4to. Zabrawszy w cyrkiel z dziesiąciu części skali, iedną więcey nad liczbę bokow figury: ná przykład względem fortecy sześćgranistey, części 7. wystaw perpendykularnie tey długości linie po końcach szyi beluardow. A z nich mieć będziesz skrzydła álbo rámiona beluardow. 5to. Kortynę álbo boki figury przedziel ná dwie części rowne. 6to. Z centru figury álbo cyrkułu poprowadź semidyametry przez naroźnik álbo Anguły figury, daley nad figurę onez przeciągaiąc. 7mo. Poprowadź
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G3
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
na dwie części równe. 6to. Z centru figury albo cyrkułu poprowadź semidiametry przez naroźnik albo Anguły figury, dalej nad figurę onez przeciągając. 7mo. Poprowadź linie proste z punktów intersekcyj kortyn przez końce skrzydeł; aż do semidiametrów pociągnionych, te linie krótszej defensyj oznaczą fronty beluardów. J tak mieć będziesz pierwszą plantę fortecy regularnej sześćgranistej.
Gdyby potrzeba delineować beluardy z większym ich angułem, nie mniejszając skrzydeł tychże beluardów, umniejszyć należy skrzydeł kortyny. Prowadzone tedy linie krótszej defensyj przez punkta terminalne skrzydeł beluardu, uczynią jego anguł obszerniejszy, mniej więcej, według dyminucyj skrzydeł kortyny. Gdyby zaś potrzeba delineować beluardy z angułem ich prostym, to jest ze dwóch
ná dwie części rowne. 6to. Z centru figury álbo cyrkułu poprowadź semidyametry przez naroźnik álbo Anguły figury, daley nad figurę onez przeciągaiąc. 7mo. Poprowadź linie proste z punktow intersekcyi kortyn przez końce skrzydeł; aż do semidyametrow pociągnionych, te linie krotszey defensyi oznaczą fronty beluardow. J ták mieć będziesz pierwszą plantę fortecy regularney sześćgranistey.
Gdyby potrzeba delineowáć beluardy z większym ich angułem, nie mnieyszaiąc skrzydeł tychże beluardow, umnieyszyć należy skrzydeł kortyny. Prowadzone tedy linie krotszey defensyi przez punkta terminalne skrzydeł beluardu, uczynią iego anguł obszernieyszy, mniey więcey, według dyminucyi skrzydeł kortyny. Gdyby zaś potrzeba delineować beluardy z angułem ich prostym, to iest ze dwoch
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: G3
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
by oznaczały pojedyncze stopy. 2do. Powinienby linią choryzontalną poprowadzić. 3tio. Obaczyć jaki jest wymiar fortecy pięćgranistej w następującej tablicy. J według jej opisu na tę linią choryzontalną wszystkich części fortecy przenosząc wysokość i szerokość tym sposobem łatwo stanie Ortografia fortecy. Tablica Ortograficzna oznaczająca wymiar fortec większych.
W fortecy
Kwadratowej.
Pięćgranistej.
Sześćgranistej.
Siemdgranistej
Ośmgranistej.
Dziewięćgranistej.
Wału wysokość.
stop.
stop.
stop.
stop.
stop.
stop.
Wału szerokość niższa.
Wału szerokość wyższa.
i pół.
Wału spadzistość wewnętrzna.
Wału spadzistość zewnętrzna.
i pół.
Wału chodzenia szerokość.
i pół.
Szańcu wysokość wnętrzna
Szańcu wysokość zewnętrzna.
Szańcu szerokość dolna
by oznaczały poiedyncze stopy. 2do. Powinienby linią choryzontalną poprowadzić. 3tio. Obaczyć iáki iest wymiar fortecy pięćgranistey w nástępuiącey táblicy. J według iey opisu ná tę linią choryzontalną wszystkich części fortecy przenosząc wysokość y szerokość tym sposobem łátwo stánie Ortografia fortecy. Tablica Ortograficzna oznaczaiąca wymiar fortec większych.
W fortecy
Kwádratowey.
Pięćgranistey.
Sześćgranistey.
Siemdgranistey
Osmgranistey.
Dziewięćgranistey.
Wału wysokość.
stop.
stop.
stop.
stop.
stop.
stop.
Wału szerokość niższa.
Wału szerokość wyższa.
y poł.
Wału spadzistość wewnętrzna.
Wału spadzistość zewnętrzna.
y poł.
Wału chodzenia szerokość.
y poł.
Szańcu wysokość wnętrzna
Szańcu wysokość zewnętrzna.
Szańcu szerokość dolna
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: Hv
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
