w domu usłyszysz gruchanie, Tu nic, tylko z dział ogromnych strzelanie.
Byź to podobna, jak lotnemu ptaku Lecieć, najeść się, jeszcze w napełnionym Gardłku przynieść co siostrom utrapionym!
Graca do chmielu a do pasternaku Rywak, tobie zaś, cny pęcaku służy, Lecz nie w tych ręku, tłuk żelazny duży.
Tłuczku nieszczęsny czyli wiercimaku! Gdyby na nosie babie siadła mucha, Byłaby przez cię wnet u złego ducha.
Nie potrzeba nam teraz brać tabaku, Bo od kurzawy tej co oczom szkodzi, Wypadają łez obfitych powodzi.
Gdzież one czasy gdyś był po czwartaku? Dziś jakie czasy nieszczęsne nastają, Że cię jako ryż
w domu usłyszysz gruchanie, Tu nic, tylko z dział ogromnych strzelanie.
Byź to podobna, jak lotnemu ptaku Lecieć, najeść się, jeszcze w napełnionym Gardłku przynieść co siostrom utrapionym!
Graca do chmielu a do pasternaku Rywak, tobie zaś, cny pęcaku służy, Lecz nie w tych ręku, tłuk żelazny duży.
Tłuczku nieszczęsny czyli wiercimaku! Gdyby na nosie babie siadła mucha, Byłaby przez cię wnet u złego ducha.
Nie potrzeba nam teraz brać tabaku, Bo od kurzawy tej co oczom szkodzi, Wypadają łez obfitych powodzi.
Gdzież one czasy gdyś był po czwartaku? Dziś jakie czasy nieszczęsne nastają, Że cię jako ryż
Skrót tekstu: MorszZWierszeWir_I
Strona: 368
Tytuł:
Wiersze
Autor:
Zbigniew Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Wirydarz poetycki
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1910
z Lubczyku/ do niektórych chorób barzo potrzebny/ który co z naświeższego korzenia/ z liściem/ z kłączem/ i z kwieciem swym ma być/ drobno posiekany/ w garncu polewanym dobrze nakryty/ a przy wolnym ogniu parzony albo i warzony/ tylko żeby namniej nie ukipiało: Potym w worek płótna mocnego wlać/ i tłuczkami drzewianymi wykręcić/ i wyżąć co nalepiej/ a chować pilno. Ten Żyłom suchym.
Nerwom/ albo Żyłom suchym/ barzo służy/ używając go poranu/ i na noc/ ciepło/ po cztery łyżki na raz/ a może i więcej/ według upodobania. (Turn.) Kolice.
Kolice w
z Lubsczyku/ do niektorych chorob bárzo potrzebny/ ktory co z náświeższego korzeniá/ z liśćiem/ z kłączem/ y z kwiećiem swym ma być/ drobno pośiekány/ w gárncu polewánym dobrze nákryty/ á przy wolnym ogniu párzony álbo y wárzony/ tylko żeby namniey nie vkipiáło: Potym w worek płotná mocnego wlać/ y tłuczkámi drzewiánymi wykręćić/ y wyżąc co nalepiey/ á chowáć pilno. Ten Zyłom suchym.
Nerwom/ álbo Zyłom suchym/ bárzo służy/ vżywáiąc go poránu/ y ná noc/ ćiepło/ po cztyry łyszki ná raz/ á może y więcey/ według vpodobánia. (Turn.) Kolice.
Kolice w
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 243
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ciele noszone Kręczu.
Gdzieby Kręcz/ to jest/ twarz w tył była zakręcona. Także Paralizu.
Szlakiem i powietrzem naruszeniu: abo Języku naruszonemu
Język także i mowę gdyby naruszyło: członkom naruszonym
Członkom czujność/ i władzą odjęło/ sok z tego ziela wielkim jest ratunkiem/ utłuc ziele w kamiennym moździerzu/ drzewianym tłuczkiem/ a przez chędogą chusteczkę wyżąć/ i dawać pić/ jest doświadczonym ratunkiem. Opętanym od szataństw.
Szatany w opętanych ucisza/ nosząc go na szyj/ i pókiby go przy sobie mieli/ potym od nich nie bywają nagrawani/ skąd baczyć możemy/ że ma coś społeczności z Cynospastem Elianusowym/ abo z Baarasem Żydowskim
ćiele noszone Kręczu.
Gdźieby Kręcz/ to iest/ twarz w tył byłá zákręcona. Tákże Parálizu.
Szlákiem y powietrzem náruszeniu: ábo Ięzyku náruszonemu
Ięzyk tákże y mowę gdyby náruszyło: członkom náruszonym
Członkom czuyność/ y władzą odięło/ sok z tego źiela wielkim iest rátunkiem/ vtłuc źiele w kámiennym możdżerzu/ drzewiánym tłuczkiem/ á przez chędogą chusteczkę wyżąć/ y dáwáć pić/ iest doświádczonym rátunkiem. Opętanym od szátánstw.
Szátány w opętánych vćisza/ nosząc go ná sziy/ y pokiby go przy sobie mieli/ potym od nich nie bywáią nágráwáni/ skąd baczyć możemy/ że ma coś społecznośći z Cynospástem AEliánusowym/ ábo z Báárásem Zydowskim
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 331
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
której dziwnej cnoty zamilczeć się nie godzi. Ta po śmierci obojga rodziców/ w domu brata swego żołnierza/ przy żenie jego/ panna służbistą była/ nigdy z żadnym mężczyzną żadnych żartów nie przypuściła. Dnia jednego tłukła salszę w moździerzu/ przypaszy jeden z pachołków chciał ją pocałować/ ale tego dokazać nie mógł/ abowiem tłuczkiem którym salszę tarła/ w łeb mu dała/ a on uchwyciwszy się za głowę/ rzecze: O nazłośliwsza/ jam z togą grał/ atyś mię uderzyła? A ona z pochmurną twarzą rzecze: I ja też gram. W takiej tedy surowości straży cnoty trwając/ panna szlachetnie urodzona/ tak się wławiła/
ktorey dźiwney cnoty zámilczeć sie nie godźi. Tá po smierći oboygá rodźicow/ w domu brátá swego żołnierzá/ przy żenie iego/ pánna służbistą byłá/ nigdy z żadnym mężczyzną żadnych żártow nie przypvśćiłá. Dniá iednego tłukłá salszę w moźdźierzu/ przypaszy ieden z páchołkow chćiał ią pocáłowáć/ ále tego dokázać nie mogł/ ábowiem tłuczkiem ktorym sálszę tárłá/ w łeb mu dáłá/ á on vchwyćiwszy sie zá głowę/ rzecze: O nazłośliwsza/ iam z togą grał/ átyś mię vderzyłá? A oná z pochmurną twarzą rzecze: Y ia też gram. W tákiey tedy surowośći straży cnoty trwaiąc/ pánná szláchetnie vrodzona/ ták sie wławiłá/
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 193
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
uprzedzać niechcąc bieglejszych w tej nauce mistrzów. Jednak że wszelakie wędzidła (oprócz Munsztuków dętych/ które Włoszy Kanony nazywają) po więtszej części są złożone z gałek/ z knafli/ z śliwek/ z oliwek/ z kołek/ z kasztanów/ z gruszek/ z dzwonków/ z flaszek/ z prętów/ z tłuczków/ z których to abo z samych jednych/ abo z pomieszanych/ abo tak i owak obróconych według istności gęby końskiej wewnętrznej i potrzeby przynależnej/ działane bywają. Acz też i oprócz tych niektóre są Munsztuki inne/ własne swe pojedynkowe nazwania mające/ jako Munsztuk nazwany Imperiał/ to jest Cesarski/ jako Skacja/ której nie
vprzedzáć niechcąc biegleyszych w tey náuce mistrzow. Iednák że wszelákie wędźidłá (oprocz Munsztukow dętych/ ktore Włoszy Kanony názywáią) po więtszey częśći są złożone z gałek/ z knáfli/ z śliwek/ z oliwek/ z kołek/ z kásztánow/ z gruszek/ z dzwonkow/ z flászek/ z prętow/ z tłuczkow/ z ktorych to ábo z sámych iednych/ ábo z pomieszánych/ ábo ták y owák obroconych według istnośći gęby końskiey wewnętrzney y potrzeby przynależney/ dźiáłáne bywáią. Acz też y oprocz tych niektore są Munsztuki inne/ własne swe poiedynkowe názwánia máiące/ iáko Munsztuk názwány Imperiał/ to iest Cesárski/ iáko Skácya/ ktorey nie
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Aij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
młodego konia krótką szyję mającego/ tejże władzy jako i pierwszy/ z podbrodkiem dętym ołowu nalanym. Księgi Trzecie.
Munsztuk dęty otworzysty z nakrzywioną Czanką/ załamuje kark/ daje wolność językowi/ na wodzy leżeć nie dopuszcza/ koniom młodym dobrej gęby należy/ z łancuszkiem kwadratowym. Księgi Trzecie.
Munsztuk dęty na kształt tłuczka/ otworzysty/ z kurzą stopką/ smaczne czyni pojęcie/ daje wolność językowi/ należy koniom młodym niestatecznej głowy/ które mają język hruby i gębę głęboką. Księgi Trzecie.
Kanon to jest dęty zupełny/ z czanką zakrzywioną/ załamuje i utwierdza głowę/ czyni wolne dzierżenie i krzywić gębą nie dopuszcza/ należy koniom subtelnego i
młodego koniá krotką szyię máiącego/ teyże władzy iáko y pierwszy/ z podbrodkiem dętym ołowu nálanym. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk dęty otworzysty z nákrzywioną Czánką/ záłámuie kárk/ dáie wolność ięzykowi/ ná wodzy leżeć nie dopuszcza/ koniom młodym dobrey gęby należy/ z łáncuszkiem quádratowym. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk dęty ná kształt tłuczká/ otworzysty/ z kurzą stopką/ smáczne czyni poięćie/ dáie wolność ięzykowi/ należy koniom młodym niestáteczney głowy/ ktore máią ięzyk hruby y gębę głęboką. Kśięgi Trzećie.
Kanon to iest dęty zupełny/ z czánką zákrzywioną/ záłamuie y vtwierdza głowę/ czyni wolne dzierżenie y krzywić gębą nie dopuszcza/ należy koniom subtelnego y
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Biij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
i suchej/ i języka hrubego. Księgi Trzecie.
Munsztuk prosty/ sowito kasztanowaty/ ze czterma kołkami/ z igrzyskiem sowitym/ otwiera hrubą i barzo mięsistą wargę/ dziąsła karze/ jazyka przekładać nie dopuszcza/ należy koniowi twardoustemu/ głębokiej gęby a języka subtelnego. Księgi Trzecie.
Munsztuk otworzysty z gęsią szyją/ ze dwiema tłuczkami/ z Czanką krótką esowatą Usarską/ daje wolność językowi/ wargi subtelne otwiera/ pod się łamie/ koniowi wolnej gęby zejdzie się. Księgi Trzecie.
Munsztuk zupełny Hiszpański na kształt Adziamskiego/ z gęsią szyją sowitą/ z łancuszkiem całym/ z kolcami miasto igrzyska poprzecznemi/ z Czanką krótką zakrzywioną Usarską/ z sowitym uchem śróbowanym
y suchey/ y ięzyká hrubego. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk prosty/ sowito kásztánowáty/ ze cztermá kołkámi/ z igrzyskiem sowitym/ otwiera hrubą y bárzo mięśistą wárgę/ dziąsłá karze/ iázyká przekłádáć nie dopuszcza/ należy koniowi twárdoustemu/ głębokiey gęby á ięzyká subtelnego. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk otworzysty z gęśią szyią/ ze dwiemá tłuczkámi/ z Czánką krotką esowátą Vsárską/ dáie wolność ięzykowi/ wárgi subtelne otwiera/ pod się łamie/ koniowi wolney gęby zeydzie się. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk zupełny Hiszpáński ná kształt Adziámskiego/ z gęśią szyią sowitą/ z łáncuszkiem cáłym/ z kolcámi miásto igrzyská poprzecznemi/ z Czánką krotką zákrzywioną Vsárską/ z sowitym vchem szrobowánym
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Hiij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
teraz znajdujące się — krów 17. D. Statki mleczne. — Kocieł o 3 wcborkach z jednym uchem urwanym 1, fletów do mleka 120, kubłów z żelaznymi pałąkami 4, węborków zwyczajnych 2, baliów do serów wytłaczania 2, balia do bonrowania s fletów 1, kierznie: mała i wielka 2, baran z tłuczkiem na końcu okowanym na walcu żelaznym, szkopków do różnej potrzeby 4, faska do śmietany 1, beczka do pomyj 1, baliów z nakrywkami, każda o 3 węborkach, 10. D. Sprzęt gospodarski. — Wóz z wszystkim porządkiem, stary zbrukowany, na kołach po 5 sztuk żelaza z buksami, osi z blachami
teraz znajdujące się — krów 17. D. Statki mleczne. — Kocieł o 3 wcborkach z jednym uchem urwanym 1, fletów do mleka 120, kubłów z żelaznymi pałąkami 4, węborków zwyczajnych 2, baliów do serów wytłaczania 2, balia do bonrowania s fletów 1, kierznie: mała i wielka 2, baran z tłuczkiem na końcu okowanym na walcu żelaznym, szkopków do różnej potrzeby 4, faska do śmietany 1, beczka do pomyj 1, baliów z nakrywkami, każda o 3 węborkach, 10. D. Sprzęt gospodarski. — Wóz z wszystkim porządkiem, stary zbrukowany, na kołach po 5 sztuk żelaza z buksami, osi z blachami
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 26
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
taczki z kółkiem. Sprzęt do domowej potrzeby. — Kłód do kapusty 6 złych, jedna u bednarza, której nie narządził, dzieża do chleba 1, węborków jest 4, szkopków do dojenia 4, faska o dwu uchach 1, balia okrągła 1, fletów do mleka 102, kierznia wielka jedna, druga mniejsza, tłuczków 2, baran do robienia masła 1, kopań do płukania masła jedna, druga mniejsza do potrzeby gospodarskiej, koryto w sieni do słodzin 1, kocioł o 2 węborkach 1, drybinek do niego o 2 nogach 1; u Jana Dragana stół 1, u Małego Maćka stół 1, u Wrońskiego stół 1, na pokojach
taczki z kółkiem. Sprzęt do domowej potrzeby. — Kłód do kapusty 6 złych, jedna u bednarza, której nie narządził, dzieża do chleba 1, węborków jest 4, szkopków do dojenia 4, faska o dwu uchach 1, balia okrągła 1, fletów do mleka 102, kierznia wielka jedna, druga mniejsza, tłuczków 2, baran do robienia masła 1, kopań do płukania masła jedna, druga mniejsza do potrzeby gospodarskiej, koryto w sieni do słodzin 1, kocioł o 2 węborkach 1, drybinek do niego o 2 nogach 1; u Jana Dragana stół 1, u Małego Maćka stół 1, u Wrońskiego stół 1, na pokojach
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 29
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
okowanych z kluczami 6, radlic starych zbieganych 5, bron kokoszków par 2, dłuto, nóż ośny, świdrów 2, kosa do sieczki lada co 1, ładów z stalnicami 2, jedna stalnica lada co, toporek dobry 1, siekiery 2 — jedna lada co, wideł żytnich troje, motyka 1, szundy z tłuczkami żelaznymi 1, siekacz do kapusty 1, kubły owczarskie stare 2, latarnia blaszana 1, lejek do gorzałki 1, desek do nawozu par 3, dannic 3, koryto do solenia mięsa 1, węborków 2, dzieża 1, faska do umywania statków 1, dwojaki drewniane 1, sani starych 2, trzecie nowe,
okowanych z kluczami 6, radlic starych zbieganych 5, bron kokoszków par 2, dłuto, nóż ośny, świdrów 2, kosa do sieczki lada co 1, ładów z stalnicami 2, jedna stalnica lada co, toporek dobry 1, siekiery 2 — jedna lada co, wideł żytnich troje, motyka 1, szundy z tłuczkami żelaznymi 1, siekacz do kapusty 1, kubły owczarskie stare 2, latarnia blaszana 1, lejek do gorzałki 1, desek do nawozu par 3, dannic 3, koryto do solenia mięsa 1, węborków 2, dzieża 1, faska do umywania statków 1, dwojaki drewniane 1, sani starych 2, trzecie nowe,
Skrót tekstu: InwChełm
Strona: 89
Tytuł:
Inwentarze dóbr biskupstwa chełmińskiego
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1723 a 1747
Data wydania (nie wcześniej niż):
1723
Data wydania (nie później niż):
1747
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ryszard Mienicki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Toruń
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1956
