Ziemią Przecież im cięższa Vis Adversa, tym fortior być powinna Virtus, potężne i mocne inwentując Fortyfikację. Aksjomata Architekture Militarys te są: 1. Ze Fortece mieć powinny wały i Propugnacula, alias z Francuskiego języka Bastiony, po Włosku Beleardy, z mocnej kamiennej, lub cegiełnej materyj. 2. Ze Munimenta, albo Fortyfikacje triangularne są niedoskonałe; pięcią węgielne dobre, Poligona, albo wielu węgielne najlepsze, z doświadczenia Bellatorów Jednej strony każdej, albo ściany długość ma być na stop tysiąc uniwersalnie: Włosi dają tylko po stop ośm set, inne Narody inaczej. Kortyny zaś alias mur między Bastionami nie ma być ciągniony dalej nad 500 stop, ani mniej
Ziemią Przecież im cięższa Vis Adversa, tym fortior bydź powinna Virtus, potężne y mocne inwentuiąc Fortyfikacyę. Axiomata Architecturae Militaris te są: 1. Ze Fortece mieć powinny wały y Propugnacula, alias z Francuskiego ięzyka Bastiony, po Włosku Beleardy, z mocney kámienney, lub cegiełney materyi. 2. Ze Munimenta, albo Fortyfikacye tryangularne są niedoskonałe; pięcią węgielne dobre, Polygona, albo wielu węgielne naylepszé, z doswiadczenia Bellatorow Iedney strony każdey, albo sciany długość ma bydź na stop tysiąc uniwersalnie: Włosi daią tylko po stop ośm set, inne Narody inaczey. Kortyny zaś alias mur między Bastyonami nie ma bydź ciągniony daley nad 500 stop, ani mniey
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 234
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. Drugi Bokowy. Manipulus jest Szwadron, z Włoskiego Skwadra, albo Sqwadrona, z Francuskie go Esquadren, w rzeczy samej, jest liczba Żołnierzów w doskonały Kwadrat, albo w Rektanguł, alias podługowaty Kwadrat uszykowanego, postawiona.
ACIES jest Szyk Wojska z wielu Szwadronów uformowany, dopiero opisanych, sigury pro libitu Hetmana, to triangularnej, to kwadratowej, to wielu węgielnej różniący się i liczbą ludzi, i formą. Tego Szyku Acies nazwanego części są Cornua, albo Rogi, ALE, to jest Skryjdła Lewe, Prawe. FRONS, albo Czoło, po Włosku Anty-Gvardia, TERGUM Tył, po Włosku Retro Gvardia. De TACTICA
Po USZYKOWANIU Wojska w samej
. Drvgi Bokowy. Manipulus iest Szwadron, z Włoskiego Skwadra, albo Sqwadrona, z Francuskie go Esquadren, w rzeczy samey, iest liczba Zołnierzow w doskonały Kwadrat, albo w Rektanguł, alias podługowaty Kwadrat uszykowanego, postawioná.
ACIES iest Szyk Woyska z wielu Szwadronow uformowany, dopiero opisanych, sigury pro libitu Hetmana, to triangularney, to kwadratowey, to wielu węgielney rozniący się y liczbą ludzi, y formą. Tego Szyku Acies nazwanego części są Cornua, albo Rogi, ALAE, to iest Skryydła Lewe, Prawe. FRONS, albo Czoło, po Włosku Anti-Gvardia, TERGUM Tył, po Włosku Retro Gvardia. De TACTICA
Po USZYKOWANIU Woyska w samey
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 341
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, z pomiarkowaną elewacją, z jakimi na wierzchu osobami, lub wazami.
Frontispitium front, albo facjatę dać należy Pałacom, Dworom dla Majestatu i ozdoby, alias jak człeka struktura szpetna by była bez twarzy, i czoła; tak Pałace bez facjaty, placki są albo pierniki. Na nich czy to pułsferyczną figurą, czyli triangularną, czyli równo do góry idącą erygowanych dają się osoby Bohatyrów, lub Marsa, Herkulesa, albo Maiestas Dea etc. taka facjata według mego gustu najwspanialsza. Dają się i ganki wysadzone zbalustratą, albo żelazną kratą osadzone, ato dla prospektu; miejsce dla nich najprzyzwoitsze przy srednim oknie. Piękny ornament moc i
, z pomiarkowaną elewacyą, z iakiemi na wierzchu osobami, lub wazami.
Frontispitium front, albo facyatę dać należy Pałacom, Dworom dla Maiestatu y ozdoby, alias iak człeka struktura szpetna by była bez twarzy, y czoła; tak Pałace bez facyaty, placki są albo pierniki. Na nich czy to pułsferyczną figurą, czyli tryangularną, czyli rowno do gory idącą erygowanych daią się osoby Bohatyrow, lub Marsa, Herkulesa, albo Maiestas Dea etc. taka facyata według mego gustu naywspanialsza. Daią się y ganki wysadzone zbalustratą, albo żelazną kratą osadzone, ato dla prospektu; mieysce dla nich nayprzyzwoitsze przy srednim oknie. Piękny ornament moc y
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 357
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Rzymu odstraszył Hetrusków. Oni to 300 Fabiuszów zbili. Zowią się inaczej ci Toskańczykowie Tyrrheni, i morze Tyrrhenum. Byli olim Reges Hetruscorum, teraz Magni Duces Hetruriae.
HERMUNDURY Obywatele zbliżając się ku Bohemii, albo dzisiejszym Czechom, osiedli byli właśnie na owym spatium Ziemi, gdzie Elba i Sala rzeki i góry Sudeckie, formą triangularną, grunt okrążają, gdzie czasów teraźniejszych jest Misnia, część Wojtlandyj, gdzie mieszkali też Waryskowie. Wojnę często prowadzili z Kattami. Byli się skonfederowali z Markomannami, Kwadami, na Antonina Cesarza. Zich Kraju bierze początek Albis albo Elba rzeka, według Tacita, jedenaście zrzodeł zbiegających bierze wsiebie, stąd Elba w
Rzymu odstraszył Hetruskow. Oni to 300 Fabiuszow zbili. Zowią się inaczey ci Toskańczykowie Thyrrheni, y morze Thyrrhenum. Byli olim Reges Hetruscorum, teraz Magni Duces Hetruriae.
HERMUNDURI Obywatele zbliżaiąc się ku Bohemii, albo dzisieyszym Czechom, osiedli byli właśnie na owym spatium Ziemi, gdzie Elba y Sala rzeki y gory Sudeckie, formą tryangularną, grunt okrążaią, gdzie czasow teraźnieyszych iest Misnia, część Woytlandyi, gdzie mieszkáli też Wariskowie. Woynę często prowadzili z Kattami. Byli się skonfederowali z Markománnami, Kwadami, na Antonina Cesarzá. Zich Kraiu bierze początek Albis albo Elba rzeka, według Tacita, iedenaście zrzodeł zbiegaiących bierze wsiebie, ztąd Elba w
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 141
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
mówiliśmy, wtykają w posrzodku swoich pieców wiele wielkich żerdzi, miejsca te które są między tykami zakładając pomniejszym drzewem, poty póki nie założą całego pieca (Fig. 22) w innych lasach układają około jednego wielkiego drzewa utkwionego, kłodki drzewa wyschłego, jedne kładąc na drugie, tak dalece że formują stos nakształt triangularnej jakiej chaty, którą potym napelniają suchym drobnym drzewem. (Fig. 23) Są lasy w których Węglarze te nawet zachowują okoliczności, które się nam zdają nie pożytecznemi a nawet i szkodliwemi, robią podłogę i kładą łupy białego drzewa, które promienie formują, około masztu wystawionego w posrzodku pieca, napełniają potym miejsca próżne
mowiliśmy, wtykaią w posrzodku swoich piecow wiele wielkich żerdzi, mieysca te ktore są między tykami zakładaiąc pomnieyszym drzewem, poty poki nie założą całego pieca (Fig. 22) w innych lasach układaią około iednego wielkiego drzewa utkwionego, kłodki drzewa wyschłego, iedne kładąc na drugie, tak dalece że formuią stos nakształt tryangularney iakiey chaty, ktorą potym napelniaią suchym drobnym drzewem. (Fig. 23) Są lasy w ktorych Węglarze te nawet zachowuią okolicznosci, ktore się nam zdaią nie pożytecznemi á nawet i szkodliwemi, robią podłogę i kładą łupy białego drzewa, ktore promienie formuią, około masztu wystawionego w posrzodku pieca, napełniaią potym mieysca prożne
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 18
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
dla wygody kucharzów. PROBLEMA. Rezol: Ta szerokość ma być komina, żeby się dym w nim zmieścił, a nie rozchodził się pokuchni, lub sieniach: i dla tego najmniej mają być szerokie 10. długie 15 calów. Architektura ROZDZIAŁ XIII. O Piecach samych.
PROBLEMA. Rezol. Naprzód z prętów żelaznych triangularnych robi się krata tak ścisła, że przez jej szpary, tylko popiół przesunąć się może. PROBLEMA. Rezol: Dym nim wynidzie w komin z pieca, niech się w piecu przez różne anfrakty obija: tak wiele ciepła złoży; i dla tego trzy kontignacje, pieca bywają przepierzone; aby w każdej bawiąc się dym,
dlá wygody kuchárzow. PROBLEMA. Rezol: Tá szerokość má bydź komina, żeby się dym w nim zmieścił, á nie rozchodził się pokuchni, lub sieniach: y dlá tego náymniey máią bydź szerokie 10. długie 15 calow. Architektura ROZDZIAŁ XIII. O Piecach samych.
PROBLEMA. Rezol. Náprzod z prętow żeláznych tryangularnych robi się kráta ták ścisła, że przez iey szpary, tylko popioł przesunąć się może. PROBLEMA. Rezol: Dym nim wynidzie w komin z pieca, niech się w piecu przez rożne anfrakty obiia: ták wiele ciepła złoży; y dlá tego trzy kontignácye, pieca bywáią przepierzone; áby w każdey báwiąc się dym,
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 52
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
. Urodzajem, wielką obfitością, Nieba łaskawością zasłużyła sobie, aby się zwała Romanorum Horreum, Wzieła Sycylia imię od Sikulów Obywatelów Latii, przedtym SICANIA od Sykaniusza Króla jeszcze przed Wojną Trojańską w te tu Kraje z Iberami w znacznej liczbie zapędzonego przezwana była, i Obywatele Sicanii. A jeszcze dawniejszych czasów od formy i pozycyj swojej triangularnej taż Sycylia przez Greków TRINACRIA, to jest o trzech węgłach Kraina nazwana była, gdyż literę Deltę Grecką wyraża suo situ. EUROPA. Sycylijskie Królestwo.
Panowali tu zrazu Latini, od Aboryginów zapędzeni, po nich Tyrani Dionizjuszowie, Agatoklesowie, Wandalowie, Saraceni, Nortmannowie; których tam na Tron promowował Tancredus Normańczyk; potym
. Urodzaiem, wielką obfitością, Nieba łaskawością zasłużyła sobie, aby się zwáła Romanorum Horreum, Wzieła Sycylia imie od Sikulow Obywatelow Latii, przedtym SICANIA od Sykaniusza Krola ieszcze przed Woyną Troiańską w te tu Kráie z Iberámi w znácżney licżbie zápędzonego przezwána była, y Obywátele Sicanii. A ieszcże dáwnieyszych cżasow od formy y pozycyi swoiey triangularney taż Sycylia przez Grekow TRINACRIA, to iest o trzech węgłach Kráina názwana była, gdyż literę Deltę Grecką wyraża suo situ. EUROPA. Sycyliyskie Krolestwo.
Panowáli tu zrázu Latini, od Aboriginow zápędzeni, po nich Tyránni Dyonizyuszowie, Agatoklesowie, Wandálowie, Saráceni, Nortmannowie; ktorych tam ná Tron promowował Tancredus Normańczyk; potym
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 208
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
ruiny dla samego Portu i dwóch Światów komunikacyj, i jakokolwiek Miasto zreparowawszy jak Feniksa z popiołów nazwał ANTONIAM in gratiam imienia Syna swego i oddał też Miasto pod rządy bliskiego Miasta Perynthus, Obywatelom, na Propontydzie, Rzymowi wsprzyjającym. EUROPA. O Konstantynopolu Stolicy Greckiego Imper:
Miasto te od pierwszego swego założenia, jest formą długą triangularną, między trzema Morzami wyżej specifikowanemi. Wielkość jego Dionysius Bizantinus opisując, twierdzi, że go było na 40. Staj w cyrkumferencyj: dalszych czasów na sto jedynaście staj według Leonika Hankondyla Autora. Potym się rozszerzyło na mil 13. pojtym 15. tandem, gdy go Turcy wzięli, było go na mil 18.
ruiny dla samego Portu y dwoch Swiatow kommunikacyi, y iakokolwiek Miasto zreparowáwszy iak Fenixa z popiołow názwał ANTONIAM in gratiam imienia Syná swego y oddał też Miasto pod rządy bliskiego Miastá Perynthus, Obywátelom, ná Propontydźie, Rzymowi wsprzyiáiącym. EUROPA. O Konstantynopolu Stolicy Greckiego Imper:
Miasto te od pierwszego swego záłożenia, iest formą długą tryangularną, między trzema Morzámi wyżey specifikowanemi. Wielkość iego Dionysius Bizantinus opisuiąc, twierdźi, że go było ná 40. Stay w cyrkumferencyi: dalszych czásow ná sto iedynáście stay według Leonika Hankondyla Autorá. Potym się rozszerzyło ná mil 13. poytym 15. tandem, gdy go Turcy wzieli, było go ná mil 18.
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 456
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
świata opisana, i w Dubitancjuszu wspomniana, która i ta ma co o sobie do referowania. Ten szeroki w wielu miejscach jako Dunaj: woda w nim mętna, dla tego namułem swoim sprawuje pola: siedmią Bramami albo nurtami w pada w morze: Co niżeli czyni, rozerwaniem swoim na dwa nurty, czyni Insułę Deltę triangularną jak Grecka Liltera Delta Δ. Przez Kajr Miasto kilku kanałami płynie. Pola jedne oblewa naturalnie, dla niskiej i plaskiej pozycyj, drugie miejsca przez sypanie tamów i grobel, a potym puszczaniem kanałami przekopanemi do pol i gruntów. Dla tego koło kraju Delta zwanego, jest na 20. tysięcy Wsi, oprócz Miast, które
świata opisaná, y w Dubitancyuszu wspomnianá, ktorá y tá ma co o sobie do referowánia. Ten szeroki w wielu mieyscach iáko Dunáy: wodá w nim mętná, dla tego námułem swoim spráwuie pola: siedmią Brámami albo nurtami w padá w morze: Co niżeli czyni, rozerwániem swoim ná dwá nurty, czyni Insułę Deltę tryángulárną iak Grecka Liltera Delta Δ. Przez Kayr Miásto kilku kanáłami płynie. Pola iedne oblewá náturalnie, dla nizkiey y plaskiey pozycyi, drugie mieyscá przez sypanie tamow y grobel, á potym puszczániem kanáłami przekopanemi do pol y gruntow. Dla tego koło kráiu Delta zwánego, iest ná 20. tysięcy Wsi, oprocz Miást, ktore
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 641
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Bogini. B. Zawsze ty uprzedzasz rzeczy porywczością swoją, nie wysłuchawszy ani wyrozumiawszy, jako co się dzieje, słuchaj, a dowiesz się pewnie jako sprawa padła. Wygotowaną obaczywszy niewidaną przedtym Armatę, zatoczyła na sam wierzch Olimpu skądby mię obaczyć tym lepiej, i wsamo serce ugodzić postrzałem mogła. T. Serce jest triangularnej formy, ofiarowane miłości zdawna, w którym się zawiera duch żyjący i z stąd we wzwyczaj weszło: iż raz miłość śmiertelnym zowią postrzałem, którym chcą zranić serce, nic pewniejszego tylko znieść z tego Teatrum świeckiego usiłowała osobę Wmci Bohatyrską. B. Ja na ten czas przechadzałem się po uniwersalnym ryńku wszystskiego świata,
Bogini. B. Záwsze ty vprzedzasz rzeczy porywczośćią swoią, nie wysłuchawszy áni wyrozumiawszy, iáko co się dźieie, słuchay, á dowiesz się pewnie iáko spráwá pádłá. Wygotowáną obaczywszy niewidáną przedtym Armatę, zátoczyłá ná sam wierzch Olympu zkądby mię obaczyć tym lepiey, i wsamo serce vgodźić postrzałem mogłá. T. Serce iest tryángulárney formy, ofiárowane miłośći zdawná, w ktorym się záwiera duch żyiący y z ztąd we wzwyczay weszło: iż raz miłość śmiertelnym zowią postrzałem, ktorym chcą zránić serce, nic pewnieyszego tylko znieść z tego Theátrum świeckiego vśiłowáłá osobę Wmći Bohátyrską. B. Ia ná ten czás przechadzałem się po vniwersalnym ryńku wszystskiego świátá,
Skrót tekstu: AndPiekBoh
Strona: 23
Tytuł:
Bohatyr straszny
Autor:
Francesco Andreini
Tłumacz:
Krzysztof Piekarski
Drukarnia:
Mikołaj Aleksander Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
dramat
Gatunek:
dialogi
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1695
Data wydania (nie wcześniej niż):
1695
Data wydania (nie później niż):
1695