nie w mały worek/ i warzyć go w rzecznej wodzie/ a z tego sobie kąpiel popas uczynić/ obłożywszy lędźwie onym workiem z zielem/ tak i kamień nyrkowy pokrzy/ i moczem wywiedzie. Ślezionie nabrzmiałej.
Ślezionę nabrzmiałą i spuchłą leczy z solą utłukszy ziele/ na bok lewy ciepło plastrując. Febrze trzeciacce.
Górączkę trzeciegodniową odpędza/ z miodem na skronie przykładając. Nogam spracowanym.
Nogi spracowane chodem abo jazdą/ umywać w wodzie/ w którejby Rzepik długo moknął/ dobrze.
Wywinieniu któregokolwiek członka z stawu/ weźmi Rzepiku z trębami pszenicznymi i w czerwonym winie warz/ do zgęszczenia kasze/ albo plastru/ to na wywinienie co nacieplej plastruj
nie w máły worek/ y wárzyć go w rzeczney wodźie/ á z tego sobie kąpiel popás vczynić/ obłożywszy lędźwie onym workiem z źielem/ ták y kámień nyrkowy pokrzy/ y moczem wywiedźie. Sleźionie nábrzmiáłey.
Sleźionę nábrzmiáłą y spuchłą leczy z solą vtłukszy źiele/ ná bok lewy ćiepło plastruiąc. Febrze trzećiácce.
Gorączkę trzećiegodniową odpądza/ z miodem ná skronie przykłádáiąc. Nogam sprácowánym.
Nogi sprácowáne chodem ábo iázdą/ vmywáć w wodźie/ w ktoreyby Rzepik długo moknął/ dobrze.
Wywinieniu ktoregokolwiek członká z stáwu/ weźmi Rzepiku z trębámi pszenicznymi y w czerwonym winie warz/ do zgęsczenia kásze/ álbo plastru/ to ná wywinienie co naćiepley plastruy
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 277
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
na noc/ z winem jakom powiedział/ w którymby to ziele pierwej wrzało.
Drudzy zaś kwintę prochu z ziela miałko utartego z sytą miodową/ abo z winem słodkiem biorą/ godzinę przed przyszciem. Inni obyczajem inakszym używać każą. jako Czwartaczcę.
Przeciwko czwartaczcę/ wziąć ze czterech stopek cztery listki. Przeciwko trzeciegodniowej/ trzy ze trzech stopek. Zaś przeciw każdodniowej/ jeden z jednego prątka/ a z miodem abo z winem używać. (Dios.) Trzeciacce Każdego dniowej. Item.
Drudzy warzą to ziele z korzeniem drobno posiekawszy/ w winie do połowice/ tego każdy poranek/ i na noc po dobrym trunku pić dają.
ná noc/ z winem iákom powiedźiał/ w ktorymby to źiele pierwey wrzáło.
Drudzy záś kwintę prochu z źiela miáłko vtártego z sytą miodową/ ábo z winem słodkiem biorą/ godźinę przed przyszćiem. Inni obyczáiem inákszym vżywáć káżą. iáko Czwártacce.
Przećiwko czwártacce/ wźiąć ze czterech stopek cztery listki. Przećiwko trzećiegodniowey/ trzy ze trzech stopek. Záś przećiw káżdodniowey/ ieden z iedneg^o^ prątká/ á z miodem ábo z winem vżywáć. (Dios.) Trzećiacce Káżdego dniowey. Item.
Drudzy wárzą to źiele z korzeniem drobno pośiekawszy/ w winie do połowice/ tego káżdy poránek/ y ná noc po dobrym trunku pić dáią.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 297
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
niemoc. Gdyby kto z trafunku wypił włos długi Białogłowski/ leczy. Liścia tego ziela z świniem sadłem/ abo szmalcem utłukszy/ i plastrem ciepło na piersi przykładać. Morbius Pilaris. Tok z nosa
Tok krwawy zbytni z nosa. Także Z ran zawściąga/ tłukąc ziele a na czoło przykładając. Także na Rany/ Zimnicę trzeciegodniową/ skróca na pulsy zjuszony/ a ile ziele przykładane. Z ran. Zimnicy trzeciegodniowej. Mocz wywodzi.
Mocz nad przyrodzenie zastanowiony/ abo ciężko i kapaniem odchodzący/ ziele to bądź suszone/ abo świeżo zielone/ w winie abo w oliwie/ abo w maśle smażone/ a na próg łona i w krok co nacieplej
niemoc. Gdyby kto z tráfunku wypił włos długi Białogłowski/ leczy. Liśćia tego źiela z świniem sádłem/ ábo szmalcem vtłukszy/ y plastrem ćiepło ná pierśi przykłádáć. Morbius Pilaris. Tok z nosá
Tok krwáwy zbytni z nosá. Tákże Z ran záwśćiąga/ tłukąc źiele á ná czoło przykłádáiąc. Tákże ná Rany/ Zimnicę trzećiegodniową/ skroca ná pulsy ziuszony/ á ile źiele przykłádáne. Z ran. Zimnicy trzećiegodniowey. Mocz wywodźi.
Mocz nád przyrodzenie zástánowiony/ ábo ćięszko y kápániem odchodzący/ źiele to bądź suszone/ ábo świeżo źielone/ w winie ábo w oliwie/ ábo w máśle smáżone/ á ná prog łoná y w krok co naćiepley
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 299
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
z świniem sadłem/ abo szmalcem utłukszy/ i plastrem ciepło na piersi przykładać. Morbius Pilaris. Tok z nosa
Tok krwawy zbytni z nosa. Także Z ran zawściąga/ tłukąc ziele a na czoło przykładając. Także na Rany/ Zimnicę trzeciegodniową/ skróca na pulsy zjuszony/ a ile ziele przykładane. Z ran. Zimnicy trzeciegodniowej. Mocz wywodzi.
Mocz nad przyrodzenie zastanowiony/ abo ciężko i kapaniem odchodzący/ ziele to bądź suszone/ abo świeżo zielone/ w winie abo w oliwie/ abo w maśle smażone/ a na próg łona i w krok co nacieplej/ miedzy dwiema chustoma przykładane/ wolno wywodzi. Nerwom
Żył piętych/ abo nerwów boleści
z świniem sádłem/ ábo szmalcem vtłukszy/ y plastrem ćiepło ná pierśi przykłádáć. Morbius Pilaris. Tok z nosá
Tok krwáwy zbytni z nosá. Tákże Z ran záwśćiąga/ tłukąc źiele á ná czoło przykłádáiąc. Tákże ná Rany/ Zimnicę trzećiegodniową/ skroca ná pulsy ziuszony/ á ile źiele przykłádáne. Z ran. Zimnicy trzećiegodniowey. Mocz wywodźi.
Mocz nád przyrodzenie zástánowiony/ ábo ćięszko y kápániem odchodzący/ źiele to bądź suszone/ ábo świeżo źielone/ w winie ábo w oliwie/ ábo w máśle smáżone/ á ná prog łoná y w krok co naćiepley/ miedzy dwiemá chustomá przykłádáne/ wolno wywodźi. Nerwom
Zył piętych/ ábo nerwow boleśći
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 299
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
co nacieplej naparzać. Item.
Item. Z Szpikanardą tenże korzeń Kurzego ziela/ a z miodem pilno utarty/ żywot nisszy i z łonem tym nacierać dobrze. Mocz zastanawia ustawicznie odchodzący.
Prochem z Babczaną wodką/ dwakroć co dzień używany/ abo z sokiem tejże Babki pity/ nie zatrzymanie moczu zawściąga. Febrę trzeciegodniową.
Febrę trzeciegodniową/ w krótkim czasie leczy ziele to i z korzeniem swym/ w winie albo w piwie mocząc/ i miasto pospolitego trunku używając. Uszczknionym od gadziny.
Uszczknionym od węża i od innych bestii jadowitych/ jest lekarstwem/ korzeń świeży tego ziela tłuczonego/ na ranę plastrowany. od pajęczego gonu.
Od Pajęcznej
co naćiepley nápárzáć. Item.
Item. Z Szpikánárdą tenże korzeń Kurzego źiela/ á z miodem pilno vtárty/ żywot nisszy y z łonem tym náćieráć dobrze. Mocz zástánawia vstáwicznie odchodzący.
Prochem z Bábczáną wodką/ dwákroć co dźień vżywány/ ábo z sokiem teyże Bábki pity/ nie zátrzymánie moczu záwśćiąga. Febrę trzećiegodniową.
Febrę trzećiegodniową/ w krotkim czáśie leczy źiele to y z korzeniem swym/ w winie álbo w piwie mocząc/ y miásto pospolitego trunku vżywáiąc. Vsczknionym od gádźiny.
Vsczknionym od wężá y od inych bestiy iádowitych/ iest lekárstwem/ korzeń świeży tego źiela tłuczonego/ ná ránę plastrowány. od páięczego gonu.
Od Páięczney
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 312
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Item.
Item. Z Szpikanardą tenże korzeń Kurzego ziela/ a z miodem pilno utarty/ żywot nisszy i z łonem tym nacierać dobrze. Mocz zastanawia ustawicznie odchodzący.
Prochem z Babczaną wodką/ dwakroć co dzień używany/ abo z sokiem tejże Babki pity/ nie zatrzymanie moczu zawściąga. Febrę trzeciegodniową.
Febrę trzeciegodniową/ w krótkim czasie leczy ziele to i z korzeniem swym/ w winie albo w piwie mocząc/ i miasto pospolitego trunku używając. Uszczknionym od gadziny.
Uszczknionym od węża i od innych bestii jadowitych/ jest lekarstwem/ korzeń świeży tego ziela tłuczonego/ na ranę plastrowany. od pajęczego gonu.
Od Pajęcznej Myszy obrażonym/
. Item.
Item. Z Szpikánárdą tenże korzeń Kurzego źiela/ á z miodem pilno vtárty/ żywot nisszy y z łonem tym náćieráć dobrze. Mocz zástánawia vstáwicznie odchodzący.
Prochem z Bábczáną wodką/ dwákroć co dźień vżywány/ ábo z sokiem teyże Bábki pity/ nie zátrzymánie moczu záwśćiąga. Febrę trzećiegodniową.
Febrę trzećiegodniową/ w krotkim czáśie leczy źiele to y z korzeniem swym/ w winie álbo w piwie mocząc/ y miásto pospolitego trunku vżywáiąc. Vsczknionym od gádźiny.
Vsczknionym od wężá y od inych bestiy iádowitych/ iest lekárstwem/ korzeń świeży tego źiela tłuczonego/ ná ránę plastrowány. od páięczego gonu.
Od Páięczney Myszy obráżonym/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 312
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
