w Figurze poprzedzającej. Używanie tego Instrumentu masz niżej w Nauce 35. tej Zabawy 7. ROZDZIAŁ II. O Rozmierzaniu wszelkich Odległości Poziomnych, by dobrze niedostępnych, ani widzialnych wprost, i dalszych niż na milę Polską.
SPorządziwszy proste Instrumenta snadne i niekosztowne według opisania Rozdziału 1. tej Zabawy: wtym Rozdżyale Wtórym, onych użyjesz na wymiar wszelkich Odległości pożyomnych, sposobem opisanym wnastępujących Naukach. Nauka XII. Długość wprost Odległą od terminu do terminu przemierzać, gdy są terminy dostępne. Krótkie Długość: jako Ściany, Podwórza, Place na Fortece, Budyki etc. przemierzysz miarą wymierzoną na 5. albo 10. łokci według Nauki 4. tej Zabawy 7
w Figurze poprzedzáiącey. Vżywánie tego Instrumentu masz niżey w Náuce 35. tey Zábawy 7. ROZDZIAŁ II. O Rozmierzániu wszelkich Odległośći Poźiomnych, by dobrze niedostępnych, áni widźiálnych wprost, y dálszych niż na milę Polską.
SPorządźiwszy proste Instrumentá snádne y niekosztowne według opisánia Rozdźiału 1. tey Zábáwy: wtym Rozdżiale Wtorym, onych vżyiesz ná wymiar wszelkich Odległośći pożiomnych, sposobem opisánym wnástępuiących Náukách. NAVKA XII. Długość wprost Odległą od terminu do terminu przemierzáć, gdy są terminy dostępne. KRotkie Długość: iáko Sćiány, Podworza, Pláce ná Fortece, Budyki etc. przemierzysz miárą wymierzoną ná 5. álbo 10. łokći według Náuki 4. tey Zábáwy 7
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 12
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. służy za kwadrat, abo Tablicę mierniczą, wielką, na łokci 15. Gdyżby tylego abo tylej trzeba, aby z ich boku GC, promień ED, idący do D, odciął Odległość DB, od punktu B, do D, rachującą łokci 8640. 5.Sznurków GC, i EB, im dłuższych użyjesz, tym pewniejszy być możesz o doskonałym wymierzeniu Odległości BD: i Odległości CB, tych sznurków GC, i EB, ująć możesz, z wygodą krótki wzrok mających. Naprzykład. gdybyś użył sznurków GC, i EB po łokci 10. a byłyby od siebie odległe linią także długa na łokci 10: a
. służy zá kwádrat, ábo Tablicę mierniczą, wielką, ná łokći 15. Gdyżby tylego ábo tyley trzebá, áby z ich boku GC, promień ED, idący do D, odćiął Odległość DB, od punktu B, do D, ráchuiącą łokći 8640. 5.Sznurkow GC, y EB, im dłuższych vżyiesz, tym pewnieyszy bydź możesz o doskonáłym wymierzeniu Odległośći BD: y Odległośći CB, tych sznurkow GC, y EB, viąć możesz, z wygodą krotki wzrok máiących. Náprzykład. gdybyś vżył sznurkow GC, y EB po łokći 10. á byłyby od śiebie odległe liniią tákże długa ná łokći 10: á
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 23
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
po łokci 10. a byłyby od siebie odległe linią także długa na łokci 10: a GS, cząstka odcięta miałaby ośmą cząstkę cala jednego: odmierzyłbyś łokci 19200, jakich w mili niektórzy liczą 14400. 6.Ieżeli do rozmierzania odległości zbyt dalekich, według tej Nauki, sznurem i dwiema sznurkami, użyjesz Tablice mierniczej, i Linii z celami: prędko i doskonale takowe rozmierzanie odprawisz, sznur UCBL ustawiając Linią Celową nad DB: i linią ESD wzrokiem prowadząc z punktu E, przez Z, do D. Sznurek zaś EB, zaciągając do angułu krzyżowego CBE, przez B, przystawiwszy pod B, anguł H, Kwadratu HGFL
po łokći 10. á byłyby od śiebie odległe liniią tákże długa ná łokći 10: á GS, cząstka odćięta miáłáby osmą cząstkę calá iednego: odmierzyłbyś łokći 19200, iákich w mili niektorzy liczą 14400. 6.Ieżeli do rozmierzánia odległośći zbyt dálekich, według tey Náuki, sznurem y dwiemá sznurkámi, vżyiesz Tablice mierniczey, y Linii z celami: prędko y doskonále tákowe rozmierzánie odpráwisz, sznur VCBL vstáwiáiąc Liniią Celową nád DB: y liniią ESD wzrokiem prowádząc z punktu E, przez S, do D. Sznurek záś EB, záćiągáiąc do ángułu krzyżowego CBE, przez B, przystáẃiwszy pod B, ánguł H, Kwádratu HGFL
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 23
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
od angułów krzyżowych m, i u, ku, c, i n. Będziesz miał Instrument gotowy, (który Węgielnicą płaską zwać będę,) ułatwiający do podżywienia używanie Tablice Mierniczej wrozmierzaniu Odległości, Wysokości i głębokości, by naprostszemu człowiekowi, bez cyrkla, bez skale mierniczej, i umiejętności rachowania. Tej tedy Węgielnice tak użyjesz w Naukach pomienionych. Nauka XXIX. Odległość poziomną niedostępną (MN) przemierzać przez Tablicę Mierniczą snadniej niż w Nauce 14. na karcie 14. POstawiwszy poziomno Tablicę Mierniczą na M, a linią z Celami na linii Mn Tablice, poty kręć Tablicę, póki nie oglądasz przez cele, niedostępnej odległości N.) (2
od ángułow krzyżowych m, y u, ku, c, y n. Będźiesz miał Instrument gotowy, (ktory Węgielnicą płáską zwáć będę,) vłátwiáiący do podżiwięnia vżywánie Tablice Mierniczey wrozmierzániu Odległośći, Wysokośći y głębokośći, by naprostszemu człowiekowi, bez cyrklá, bez skále mierniczey, y vmieiętnośći ráchowánia. Tey tedy Węgielnice ták vżyiesz w Náukách pomięnionych. NAVKA XXIX. Odległość poźiomną niedostępną (MN) przemierzáć przez Tablicę Mierniczą snádniey niż w Náuce 14. ná kárćie 14. POstáwiwszy poźiomno Tablicę Mierniczą ná M, á liniią z Celámi ná linii Mn Tablice, poty kręć Tablicę, poki nie oglądasz przez cele, niedostępney odległośći N.) (2
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 32
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
ale tylko piątą, (każdą za 10 poczytając) a drugie ramię nm, Węgielnice, wystarczy na łokci 700, abo 1000. PRZESTROGA 3. Gdy linia z Celami nie przypadnie na doskonały zupełny podział, ale na cząstkę jaką następującego podziału, o której nie wiem wiele Calów z łokcia, abo cząstek setnych zabiera; użyjesz tych sposobów na wyrachowanie tak cząstek setnych, jako i Calów. Cząstek setnych liczbę znaleźć wpozostałej cząstce łokcia. ODciętą cząstkę obejmij w cyrkiel, i wstaw poprzek wtrianguł HCL skale wydzielonej na linii z Celami, (miasto której w tej figurze masz większą) A przy której liczbie ze 100, zupełnie się zmieści między triangułu
ále tylko piątą, (káżdą zá 10 poczytáiąc) á drugie rámię nm, Węgielnice, wystarczy ná łokći 700, ábo 1000. PRZESTROGA 3. Gdy liniia z Celámi nie przypádnie ná doskonáły zupełny podźiał, ale ná cząstkę iáką nástępuiącego podźiału, o ktorey nie wiem wiele Calow z łokciá, abo cząstek setnych zábiera; vżyiesz tych sposobow ná ẃyráchowánie ták cząstek setnych, iáko y Calow. Cząstek setnych liczbę ználeść wpozostáłey cząstce łokćia. ODćiętą cząstkę obeymiy w cyrkiel, y wstaw poprzek wtryánguł HCL skále wydźieloney ná linii z Celámi, (miásto ktorey w tey figurze masz większą) A przy ktorey liczbie ze 100, zupełnie się zmieśći między tryángułu
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 54
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
nie zewrą: i końce ich porządnie poklusz: abyś zwielu kart jednę kartę wystawił reprezentującą figurę na polu: którą jeżęli będzie potrzeba na inszą przeniesiesz według Nauk Zabawy XI. PRZESTROGA. Jeżeli która stacja figury trafi się niedostępna, i odległość między stacjami nieprzebyta, abo jednej od drugiej obaczyć nie będziesz mógł; użyjesz Nauki 6, tej Zabawy. PRZESTROGA. Jeżeli na jednę kartę przeniesionej figury ściana ostatnia nie zawrze się doskonale z pierwszą: nie potrzeba powtarzać przemierzania Gdyż to w każdym pospolicie być musi, zwlaszcza kędy jest sięła stacyj, dla niedoskonałęgo wymierzania odległości między stacjami, w której ustrzec się małych imperfekcyj, prawie niepodobna ludzkiej pilności
nie zewrą: y końce ich porządnie poklusz: ábyś zwielu kart iednę kartę wystaẃił reprezentuiącą figurę na polu: ktorą ieżęli będzie potrzebá ná inszą przenieśiesz według Náuk Zabawy XI. PRZESTROGA. Ieżeli ktora stácya figury tráfi się niedostępna, y odległość między stacyámi nieprzebyta, ábo iedney od drugiey obaczyć nie będźiesz mogł; vżyiesz Náuki 6, tey Zabáwy. PRZESTROGA. Ieżeli ná iednę kártę przenieśioney figury śćiáná ostátnia nie zaẃrze się doskonale z pierwszą: nie potrzebá powtarzáć przemierzánia Gdyż to w káżdym pospolićie bydź musi, zwlaszczá kędy iest sięłá stácyy, dla niedoskonałęgo wymierzánia odległosci między stacyámi, w ktorey vstrzec się máłych imperfekcyy, práwie niepodobna ludzkiey pilnosći
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 62
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
gdy po linii VD, przeprowadzisz linią FT, będzie ta równoodległa danej VL. według Włas: 8 Zabawy 6. Ponieważ zrysowania anguły TFV, i LUF są równe. Gdy nie będziesz miał Tablice Mierniczej, toż możesz odprawić prostą deską, zrysowawszy na niej linią VD, i na V wbiwszy trochę igły. Abo więc użyjesz Nauki 300. i 31. Zabawy 2. Nauka XXIII. Linią (MN) Równoodległą drugiej pokazanej, ale nie przystępnej (DC,) przeprowadzić na ziemi przez dany punkt (M.) WEdług Nauki 25, abo 26. Zabawy 7. znajdź QP, równoodległą pokazanej DC. Tej QP, gdy zrysujesz na
gdy po linii VD, przeprowádźisz liniią FT, będżie tá rownoodległa dáney VL. według Włas: 8 Zábáwy 6. Ponieważ zrysowánia ánguły TFV, y LVF są rowne. Gdy nie będżiesz miał Tablicé Mierniczey, toż możesz odpráwić prostą deską, zrysowawszy ná niey liniią VD, y ná V wbiwszy trochę igły. Abo więc vżyiesz Náuki 300. y 31. Zábáwy 2. NAVKA XXIII. Liniią (MN) Rownoodległą drugiey pokazáney, ále nie przystępney (DC,) przeprowádźić ná źiemi przez dány punkt (M.) WEdług Náuki 25, ábo 26. Zábáwy 7. znaydź QP, rownoodległą pokazáney DC. Tey QP, gdy zrysuiesz ná
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 113
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
punkcie M, i tak ją ustawisz, aby linią BD na Tablicy, zostawała nad linią TL. Przystawiwszy abowiem linią z Celami do linii KN na tablicy: linia ME, abo MO, według linii KN, przeprowadzona na ziemi, będzie krzyżowa danej linii TL. Jeżeli nie będziesz miał linii z celami i tablice. Użyjesz kwadraciku Abrysowego opisanego w Nauce XI. tej Zabawy, Abo linie krzyżowe BD, i KN, zrysowawszy na lada desce, i wbiwszy ttrzy kawałki igły niskie, na M, K, i D: gdy deskę ustawisz po igiełkach MD; na linii TL: rzuceniem oka po igiełkach MK, upatrzysz dukt linii ME,
punktćie M, y ták ią vstáwisz, áby liniią BD ná Tablicy, zostawáłá nád liniią TL. Przystáwiwszy ábowiem liniią z Celámi do linii KN ná tablicy: liniia ME, ábo MO, według linii KN, przeprowádzona ná żiemi, będźie krzyżowa dáney linii TL. Ieżeli nie będźiesz miał linii z celámi y tablicé. Vżyiesz kwádraćiku Abrysoẃego opisánego w Náuce XI. tey Zábáwy, Abo liniie krzyżowe BD, y KN, zrysowawszy ná ládá desce, y wbiwszy ttrzy kawałki igły niskie, ná M, K, y D: gdy deskę vstawisz po igiełkách MD; ná linii TL: rzuceniem oká po igiełkách MK, vpátrzysz dukt linii ME,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 115
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
eś, poprawiwszy znowu, Ciężkiego łowu. lo trynmfie, po bojach i po tych Zwycięstwach, czemu wozów mieszkasz złotych Czekają słonie, czekają cię nowe Wieńce palmowe. Weźmiem cię, weżmiem na swoje ramiona, Damyć nie złoto, ani Geriona, Bogate plony Apulii żyznej, Ojcze ojczyzny. Ale swe serca, których ty użyjesz. Gdy się w pogańskich Milonach okryjesz, Tu zdrzymieszli się, bezpiecznie na łonie Złożysz swe skronie.
Nie straż około Medei Kolchidów, Ni tarcze srebrne i Argiraspidów, Nie Neronowa faro, ani owe Dardy Tullowe. Miłość poddanych nad kamienne Lidy, Nad niepożyty mur Semiramidy, Który na stronie równy magnes obie, l
eś, poprawiwszy znowu, Ciężkiego łowu. lo trynmfie, po bojach i po tych Zwycięstwach, czemu wozów mieszkasz złotych Czekają słonie, czekają cię nowe Wieńce palmowe. Weźmiem cię, weżmiem na swoje ramiona, Damyć nie złoto, ani Geryona, Bogate plony Apulii żyznej, Ojcze ojczyzny. Ale swe serca, których ty użyjesz. Gdy się w pogańskich Milonach okryjesz, Tu zdrzymieszli się, bezpiecznie na łonie Złożysz swe skronie.
Nie straż około Medei Kolchidów, Ni tarcze srebrne i Argiraspidów, Nie Neronowa faro, ani owe Dardy Tullowe. Miłość poddanych nad kamienne Lidy, Nad niepożyty mur Semiramidy, Który na stronie równy magnes obie, l
Skrót tekstu: TwarSRytTur
Strona: 32
Tytuł:
Zbiór różnych rytmów
Autor:
Samuel Twardowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1631 a 1661
Data wydania (nie wcześniej niż):
1631
Data wydania (nie później niż):
1661
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Kazimierz Józef Turowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Drukarnia "Czasu"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1861
nie gniewaj się na mnie, bo ja, ze krwi należącego do imienia twego urodzona, jakom usłyszała o konkurencji do WMPani pana Matuszewica podczas inchoacji trybunału w Wilnie, cieszyłam się, że za majętnego pójdziesz, a że inaczej o nich słychać, bądź ostrożna i mnie wdzięczna, a jako rozumna dama rozumnie tego użyjesz.
Miejże mię, proszę, za dobrą i sprawiedliwą swoją przyjaciółkę, bom jest w rzetelności każdego czasu Wielmożnej WMPani życzliwą siostrą i uniżoną sługą M.P.P.L.M.”
Na kopercie zaś tak zapisano: a Madame, Madame Chełchowska, miecznikowa de Kowno, p. Wilno, Kowno
nie gniewaj się na mnie, bo ja, ze krwi należącego do imienia twego urodzona, jakom usłyszała o konkurencji do WMPani pana Matuszewica podczas inchoacji trybunału w Wilnie, cieszyłam się, że za majętnego pójdziesz, a że inaczej o nich słychać, bądź ostrożna i mnie wdzięczna, a jako rozumna dama rozumnie tego użyjesz.
Miejże mię, proszę, za dobrą i sprawiedliwą swoją przyjaciółkę, bom jest w rzetelności każdego czasu Wielmożnej WMPani życzliwą siostrą i uniżoną sługą M.P.P.L.M.”
Na kopercie zaś tak zapisano: a Madame, Madame Chełchowska, miecznikowa de Kowno, p. Wilno, Kowno
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 545
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986