Trójcę Przenajświętszą; piąciu palcami, pięć Ran Chrystusowych, dwiema, dwie Natury w Chrystusie, Boską i Ludzką. Jednym palcem nigdy, bo to jest moda Monotelitów Heretyków, jednę w Chrystusie wolę wyznających, i za to potępionych.
7. Ksiąg drukowanych nigdy nie zażywają, tylko pisanych bardzo starych, a drukowane być powiadają Uniackiemi, pofałszowanemi. Jak by w pisanej prędzej nie mógł być error? co Pisarz, to nowy może być Hereziarcha i Fałszerz, opuściwszy, albo przydawszy, albo słowo za słowo położywszy; a Księgi drukowane są bez erroru, bo idą ad Censuram.
8. Wody święconej nie mają w poszanowaniu, owszem jak diabeł,
Troycę Przenayświętszą; piąciu palcami, pięć Ran Chrystusowych, dwiema, dwie Natury w Chrystusie, Boską y Ludzką. Iednym palcem nigdy, bo to iest moda Monotelitow Heretykow, iednę w Chrystusie wolę wyznaiących, y za to potępionych.
7. Ksiąg drukowanych nigdy nie zażywaią, tylko pisanych bardzo starych, á drukowane bydź powiadaią Uniackiemi, pofałszowanemi. Iak by w pisaney prędzey nie mogł bydź error? co Pisarz, to nowy moźe bydź Hereziarcha y Fałszerz, opuściwszy, albo przydawszy, albo słowo za słowo położywszy; á Księgi drukowane są bez erroru, bo idą ad Censuram.
8. Wody święconey nie maią w poszanowaniu, owszem iak diabeł,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1119
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Będąc wygnani, najpierwej osiedli w Rzeczyckim Powiecie przy Chalcu za Homlem i pod Łojowem, stamtąd w Polskie Ukraińskie zbliżyli się kraje. Strzygą się jak Laicy w Zakonach, nigdy nie golą, na plecach do koszuli mają łatę przyszytą nakształt kaptura, pod szyją koszulę rozerzniętą, w białych siermięgach chodzą. W Cerkwiach Schizmatyckich i Uniackich nie bywają: krzyża ni wody święconej nietykają. Język mają Rusko Moskiewski i ritus niby Graecos. Z Dziewkami zmarłemi, by w panieństwie na świat tamten nieszły. wszeteczność wywierają. G. G. G.
Claudius GALENUS bardzo doskonały Medyk, religione Żyd, z Pergamu Miasta Azyj rodem, żył za Marka i
Będąc wygnani, naypierwey osiedli w Rzeczyckim Powiecie przy Chalcu za Homlem y pod Łoiowem, ztamtąd w Polskie Ukrainskie zbliżyli się kraie. Strzygą się iak Laicy w Zakonach, nigdy nie golą, na plecach do koszuli maią łatę przyszytą nakształt kaptura, pod szyią koszulę rozerzniętą, w białych siermięgach chodzą. W Cerkwiach Schizmatyckich y Uniackich nie bywaią: krzyża ni wody swięconey nietykaią. Ięzyk maią Rusko Moskiewski y ritus niby Graecos. Z Dziewkami zmarłemi, by w panieństwie na swiat tamten nieszły. wszeteczność wywieraią. G. G. G.
Claudius GALENUS bardzo doskonały Medyk, religione Zyd, z Pergamu Miasta Azyi rodem, żył za Marka y
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 632
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Konstantyn Filozof. Wtedy aż (że Greków i Łacinników w Słowieńskich krajach nie było) Słowieńskie Księgi aprobowane i poświęcone, w Kościele Najś: Panny de Pace złożone. Formosus i Gordius Biskupi Łacińscy wtedy poświęcili Uczniów Słowieńskich, toć nie po Schizmatycku, bo nie od Focjusza Wiarę Z: przyjęli Słowacy, ale po Uniacku, bo w Rzymie od Papieża, od Łacińskich Biskupów, i zaraz w Kościele SS. Apostołów Piotra i Pawła Mszę Świętą śpiewali; czego by Dysunici byli nie uczynili, jak i teraz nie czynią. Roku potym 880 Metodiusz Z. Apostoł Morawski za Jana VIII Papieża drugą część ciała Z. Klemensa przywiozł do Rzymu,
Konstantyn Filozof. Wtedy aż (że Grekow y Łacinnikow w Słowieńskich kraiach nie było) Słowieńskie Księgi approbowane y poświęcone, w Kościele Nayś: Panny de Pace złożone. Formosus y Gordius Biskupi Łacińscy wtedy poświęcili Uczniow Słowieńskich, toć nie po Schizmatycku, bo nie od Focyusza Wiarę S: przyieli Słowacy, ale po Uniacku, bo w Rzymie od Papieża, od Łacińskich Biskupow, y zaraz w Kościele SS. Apostołow Piotra y Pawła Mszę Swiętą spiewali; czego by Disunici byli nie uczynili, iak y teraz nie czynią. Roku potym 880 Metodiusz S. Apostoł Morawski za Iana VIII Papieża drugą część ciała S. Klemensa przywiozł do Rzymu,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 3
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Roku 1075 przez syna swego Państwo swoje Z. Piotrowi oddał, prosił o Koronę Grzegorza VII, według Baroniusza i Listów Papieskich.
Ze na Rusi Unia była, znać z pierwszych Ojców Pieczarskich Kijowskich, którzy wzięli Regułę od Ojców Manasteru Studyckiego, Carogrodzkiego, jako dowodzi Ko[...] ów w Paterykonie: Ten bowiem Studytów Manaster zawsze był Uniackim; ponieważ Z. Teodor Studyta Zakonodawca, Archimandryta Carogrodzki, był posłuszny Stolicy Apostołskiej: znać stąd, że w swoim Soborniku 11 Novembris Leona Papieża nazywa: ArcyPasterzem Cerkwi etc. Najwyższym Ojców Ojcem. W Liście także swoim do Leona pisanym Libr: 2. epist: 12 nazywa go Piotrem nad wszystkiemi Przełożonym, źrzodłem czystym
Roku 1075 przez syna swego Państwo swoie S. Piotrowi oddał, prosił o Koronę Grzegorza VII, według Baroniusza y Listow Papieskich.
Ze na Rusi Unia była, znać z pierwszych Oycow Pieczarskich Kiiowskich, ktorzy wzieli Regułę od Oycow Manasteru Studyckiego, Carogrodzkiego, iako dowodzi Ko[...] ow w Paterykonie: Ten bowiem Studytow Manaster zawsze był Uniackim; poniewasz S. Theodor Studyta Zakonodawca, Archimandryta Carogrodzki, był posłuszny Stolicy Apostolskiey: znać ztąd, że w swoim Soborniku 11 Novembris Leona Papieża nazywa: ArcyPasterzem Cerkwi etc. Naywyższym Oycow Oycem. W Liście także swoim do Leona pisanym Libr: 2. epist: 12 nazywa go Piotrem nad wszystkiemi Przełożonym, źrzodłem czystym
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 5
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Owszem Kronika Moskiewska wspomina, że od Aleksandra Witolda wtym interesie do Rzymu jeździł, i cała Ruś była mu powolna.
Po śmierci Księcia Witolda Schizma ożyła, a to zracyj Łucka oblężonego przez Polaków R. 1431. Za co Polaków i Unitów Ruś mordowali, na pale wbijając, z murów rzucając, Kościoły i Cerkwie Uniackie paląc. Strykowski l. 2. c. 2.
Jagiełła i Witolda Marcin V Papież Namiestnikami swemi w Ruskich krajach uczynił. Idem.
Ruś znowu Schizmatyczała, Cemerlaka Metropolite nie nawidziła, innego Harasyma, alias Erasma obrała. Bolesław Świdrygajło Książę Litewskie i Kijowskie wojując z Zygmuntem O Schizmie Rusi
Kiejsztułowiczem dobył Witebska, Harasyma tam
Owszem Kronika Moskiewska wspomina, że od Alexandra Witolda wtym interesie do Rzymu iezdził, y cała Ruś była mu powolna.
Po śmierci Xięcia Witolda Schizma ożyła, á to zracyi Łucka oblężonego przez Polakow R. 1431. Za co Polakow y Unitow Ruś mordowali, na pale wbiiaiąc, z murow rzucaiąc, Kościoły y Cerkwie Uniackie paląc. Strykowski l. 2. c. 2.
Iagełła y Witolda Marcin V Papież Namiestnikami swemi w Ruskich kraiach uczynił. Idem.
Ruś znowu Schizmatyczała, Cemerlaka Metropolite nie nawidziła, innego Harasyma, alias Erasma obrała. Bolesław Swidrygayło Xiąże Litewskie y Kiiowskie woiuiąc z Zygmuntem O Schizmie Rusi
Kieysztułowiczem dobył Witebska, Harasyma tam
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 92
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Roku 1649 mając wojska około 20000 potkał się z Hanem i Chmielnickim mającemi wojska trzykroć sto tysięcy; Hanowi przez Posła przypominał dobrodziejstwa jemu od Brata Władysława świadczone, i swoje, gdy go z niewoli uwolnili: Han się tym ujął; stanęły Traktaty pokoju, i na Sejmie R 1650 Warszawskim nadał wielkie Przywileje Dysunitom, kilkadziesiąt Cerkwi Uniackich Schizmatykom naznaczono. Ex M. SS.
Szlachta na Ukrainie i Siewierska od Dysunitów prześladowana, uciekała na głowę stamtąd, aż Sejm znowu Król złożył Roku 1650, na którym Chmielnicki przez Posłów pretendował (ponowiwszy z swemi przeszłemi Adherentami przymierze) aby Unia z Rusi, i Kościoły zniesione były, i Duchowieństwo Rzym- O Schizmie Rusi
Roku 1649 maiąc woyska około 20000 potkał się z Hanem y Chmielnickim maiącemi woyska trzykroć sto tysięcy; Hanowi przez Posła przypominał dobrodzieystwa iemu od Brata Władysława świadczone, y swoie, gdy go z niewoli uwolnili: Han się tym uiął; staneły Traktaty pokoiu, y na Seymie R 1650 Warszawskim nadał wielkie Przywileie Dysunitom, kilkadziesiąt Cerkwi Uniackich Schizmatykom naznaczono. Ex M. SS.
Szlachta na Ukrainie y Siewierska od Disunitow prześladowana, uciekała na głowę ztamtąd, aż Seym znowu Krol złożył Roku 1650, na ktorym Chmielnicki przez Posłow pretendował (ponowiwszy z swemi przeszłemi Adherentami przymierze) aby Unia z Rusi, y Kościoły zniesione były, y Duchowieństwo Rzym- O Schizmie Rusi
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 17
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Głowy nie mają, którą jest Papież Rzymski. Podobieństwo Ceremonii Łacińskich z Greckiemi
Coś na kształt Odpustów Ruś obserwuje Prażniki, alias schadzki bardzo ludne na święte miejsca. Są niektóre wsławione Cerkwie, osobliwie sub Cura OO. Bazylianów, jakoto Poczajów, Krasna Puszcza, Zurowice Spas, Uniów. Na tych i na innych Uniackich miejscach domyślam się że ma być podczas tych schadzek Odpust zupełny OO Bazylianom Unitom i Osobom świeckim u nich się wtedy spowiadającym i komunikującym perpetuò nadany,albo virtute Privilegiorum Ordinis, albo każdemu miejscu partykularnie prokurowany przez Superiorów.
Na te wspomniane miejsca na Rusi je rocznie po kilka tysięcy luda prostego, o kilka, o kilkanaście mil
Głowy nie maią, ktorą iest Papież Rzymski. Podobieństwo Ceremonii Łacińskich z Greckiemi
Coś na kształt Odpustow Ruś obserwuie Prażniki, alias schadzki bardzo ludne na święte mieysca. Są niektore wsławione Cerkwie, osobliwie sub Cura OO. Bazylianow, iakoto Poczaiow, Krasna Puszcza, Zurowice Spas, Uniow. Na tych y na innych Uniackich mieyscach domyślam się że ma bydź podczas tych schadzek Odpust zupełny OO Bazylianom Unitom y Osobom swieckim u nich się wtedy spowiadaiącym y kommunikuiącym perpetuò nadany,albo virtute Privilegiorum Ordinis, albo każdemu mieyscu partykularnie prokurowany przez Superiorow.
Na te wspomniane mieysca na Rusi ie rocznie po kilka tysięcy luda prostego, o kilka, o kilkanaście mil
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 76
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Najświętszy Sy- Podobieństwo Ceremonii Łacińskich z Greckiemi
nodów prawych Prezydent i Inspirator dopomógł i Benedykcja Papy Rzymskiego Klemensa XI, potym konfirmacja Benedykta XIII.
Płacz Greku i Moskalu, ty ciesz się Unicie, Za Wiarę bez errorów zapłacąć sowicie.
Ten Synod Zamojski te rzeczy poprawił conformiter do Kościoła Łacińskiego. Naprzód przeciw Schizmatykom Greckim, ten Synod Uniacki w Składzie Apostołskim przydawać kazał te słowo Filioq; i od Syna, o Duchu Z: czego Grecy nie mają. Aktoby tych słów w Credo nie mówił, być powinien karany jako Odszczepieniec. 2do Każą Ojcowie tego Soboru, Ojca Z: Biskupa Rzymskiego de Nomine wspominać w Nabożeństwach, albo w Memento na znak rekognicyj uniwersalnego
Nayświętszy Sy- Podobieństwo Ceremonii Łacińskich z Greckiemi
nodow prawych Prezydent y Inspirator dopomogł y Benedykcya Papy Rzymskiego Klemensa XI, potym konfirmacya Benedykta XIII.
Płacz Greku y Moskalu, ty ciesz się Unicie, Za Wiarę bez errorow zapłacąć sowicie.
Ten Synod Zamoyski te rzeczy poprawił conformiter do Kościoła Łacińskiego. Naprzod przeciw Schizmatykom Greckim, ten Synod Uniacki w Składzie Apostolskim przydawać kazał te słowo Filioq; y od Syna, o Duchu S: czego Grecy nie maią. Aktoby tych słow w Credo nie mowił, bydź powinien karany iako Odszczepieniec. 2do Każą Oycowie tego Soboru, Oyca S: Biskupa Rzymskiego de Nomine wspominać w Nabożeństwach, albo w Memento na znak rekognicyi uniwersalnego
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 78
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
którzy tę Insułę kupili za 30. tysięcy czerwonych złotych u Władysława Króla Neapol Roku 1401. Tu były sławne ogrody Alcinousa Króla. Stolicą Wyspu jest Miasto Korfu, dobrze ufortifikowane dwiema Cytadellami; ma swego Arcybiskupa. i Obywatelów, to Schizmatyków, to Unitów, to Rzymskich Katolików. Ciało Z. Spirydiona Biskupa jest w Kościele Uniackim, nie dające się olim wziąć cudem do Wenecyj.
Insuła ZANTE na morzu Jonickim obfita w drogie owoce, wody nie ma słodkiej, aż z winem ciasto mieszą na chleb. Insuła CERYGO, u dawnych Cytera, tak zwana od Miasta tegoż imienia, gdzie się Wenus urodziła, skąd się zowie Cyteraea. Całego świata
ktorzy tę Insułę kupili za 30. tysięcy czerwonych złotych u Władysława Krolá Neapol Roku 1401. Tu były sławne ogrody Alcinousa Krola. Stolicą Wyspu iest Miásto Korfu, dobrze ufortifikowane dwiema Cyttadellami; ma swego Arcybiskupa. y Obywatelow, to Schizmatykow, to Unitow, to Rzymskich Katolikow. Ciało S. Spiridiona Biskupa iest w Kościele Uniackim, nie daiące się olim wziąć cudem do Wenecyi.
Insuła ZANTE ná morzu Ionickim obfita w drogie owoce, wody nie ma słodkiey, aż z winem ciasto mieszą ná chleb. Insuła CERYGO, u dawnych Cythera, tak zwana od Miasta tegoż imienia, gdzie się Wenus urodziła, zkąd się zowie Cytheraea. Całego świata
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 439
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
wojnę w Polsce z kozakami mamy. Na prośbę jego o początku kozackiej wojny powiedamy, poczynając od śmierci Króla Władysława IV, po którego zeszciu jako smutna twarz była Rzeczypospolitej. I zaraz Kozacy po śmierci jego rebelizowali. Na żal ojczyzny nie respektując wojnę podnieśli dla tego, aby nad sobą panów nie mieli. Zatym na uniackie cerkwie i na żydów najgorsi. A obrawszy za hetmana Chmielnickiego naprzód pod Korsuniem cicho się sporządziwszy wojsko kwarciane znieśli. Z czego się barzo Kozacy zachęcili i czerń do siebie gromadzili. Zatym się w obfitej Ukrainie staje dezolatia i siła ludzi koronnych ginie Czego się kiedykolwiek Bóg nad Polską ulituje. Dla której obrony miłosierny Bóg pomaścił Jana
wojnę w Polszczę z kozakami mamy. Na prośbę jego o początku kozackiej wojny powiedamy, poczynając od śmierci Króla Władysława IV, po którego zeszciu jako smutna twarz była Rzeczypospolitej. I zaraz Kozacy po śmierci jego rebelizowali. Na żal ojczyzny nie respektując wojnę podnieśli dla tego, aby nad sobą panów nie mieli. Zatym na uniackie cerkwie i na żydów najgorsi. A obrawszy za hetmana Chmielnickiego naprzód pod Korsuniem cicho się sporządziwszy wojsko kwarciane znieśli. Z czego się barzo Kozacy zachęcili i czerń do siebie gromadzili. Zatym się w obfitej Ukrainie staje desolatia i siła ludzi koronnych ginie Czego się kiedykolwiek Bóg nad Polską ulituje. Dla której obrony miłosierny Bóg pomaścił Jana
Skrót tekstu: BorzNaw
Strona: 83
Tytuł:
Morska nawigacyja do Lubeka
Autor:
Marcin Borzymowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1662
Data wydania (nie wcześniej niż):
1662
Data wydania (nie później niż):
1662
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Roman Pollak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Gdańsk
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Wydawnictwo Morskie
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
