żadnego ratunku/ do domów swych zwracają się. częścią dla tego/ iż z chorobami takowemi przyjeżdzają do tej wody/ które barziej zaszkodę jaką aniżeli pomoc wziąć mogą. Częścią też ż chorobami przybywają/ któreby mogły być poratowane ale iż ciała mają albo napełnione/ albo złemi wilgotnościami zaplugawione: a na to/ ani żadnego uplenienia przed tym nie czynili/ ani też żadnemi lekarstwy uśmierzającemi/ jakoby ciała chore i zapsowane gotującemi/ tych wilgotności nie pomiarkowali/ dla tegoż z więtszem narżekaniem i bolmi/ód niej odjeżdzają. Znajdują się tacy/ którzy i ciała czyste mają/ i choroby tej wodzie przyzwoite leczyć/ jeno używania przystojnego onej nie wiedzą:
żadnego rátunku/ do domow swych zwracaią się. cżęśćią dla tego/ iż z chorobámi tákowemi przyieżdzáią do tey wody/ ktore bárźiey zaszkodę iáką ániżeli pomoc wziąć mogą. Cżęśćią też ż chorobámi przybywáią/ ktoreby mogły bydź porátowáne ále iż ćiáłá máią álbo nápełnione/ albo złemi wilgotnośćiámi záplugáwione: á ná to/ áni żadneg^o^ uplenienia przed tym nie cżynili/ áni też żadnemi lekárstwy vśmierzáiącemi/ iákoby ćiáłá chore y zápsowáne gotuiącemi/ tych wilgotnośći nie pomiárkowáli/ dla tegoż z więtszem nárżekániem y bolmi/od niey odieżdzáią. Znayduią się tácy/ ktorzy y ćiáłá cżyste máią/ y choroby tey wodźie przyzwoite lecżyć/ ieno używánia przystoynego oney nie wiedzą:
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 2.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
ziemi. J dla tego kto się pod pełnią rodzi, więcej w sobie ma humorów, mniej kto na nowiu albo kwadrach. Ku pełni bardziej wzmagają się paroksyzmy osobliwie puchliny, katary, rany dla przymnożenia i poburzenia złych humorów. Na ostatniej kwadrze lub nowiu scięte na budynki drzewa, zerwane owoce, dłużej się konserwują dla uplenienia w sobie wilgoci. Nasiona które wilgoci większej potrzebują, pod pełnią siane wzrost prędszy biorą: które zaś suchości, przy nowiu. Zgoła że od Księżyca ku pełni się mającemu, dalej większe wapory i wilgotne ekshalacje napełniają Atmosferę i wszystkie ziemne rzeczy, a niżeli około nowiu ku pierwszej i ostatniej kwadrze. Więc we wszystkich rzeczach
ziemi. J dla tego kto się pod pełnią rodzi, więcey w sobie ma chumorow, mniey kto ná nowiu álbo kwadrach. Ku pełni bardziey wzmagaią się paroxyzmy osobliwie puchliny, kátáry, rány dla przymnożenia y poburzenia złych chumorow. Ná ostátniey kwadrze lub nowiu zcięte ná budynki drzewa, zerwane owoce, dłużey się konserwuią dla uplenienia w sobie wilgoci. Násiona ktore wilgoci większey potrzebuią, pod pełnią siane wzrost prędszy biorą: ktore zaś suchości, przy nowiu. Zgołá że od Xiężyca ku pełni się máiącemu, dáley większe wapory y wilgotne exchalácye nápełniáią Atmosferę y wszystkie ziemne rzeczy, á niżeli około nowiu ku pierwszey y ostatniey kwadrze. Więc we wszystkich rzeczach
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: L
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
inszych/ tak i w tym rozsądku potrzeba. Takie to pftrociny/ abo ukazują się zaraz na przodku gorączki/ abo już nie rychło w gorączcze. Jeśli się zaraz na przodku z gorączką[...] każą/ tedy abo będzie w chorym znaczna pełność krwie/ abo mierna. Jeśli znaczna pełność krwie/ puszczać krew śmiele; iż pełności uplenienie jest/ żyły otworzenie. Jeśli będzie pełność mierna/ nie trzeba puszczać krwie z żyły/ ale bańki siekane stawiać. Przez co dwie rzeczy się dobre sprawią. 1. Iż pełności jaka jest/ ubierzemy. 2. Iż za naturą pójdziemy/ ze wnętrza na wierzch wyganiając. Jeśli zbytku krwie nie będzie/ ale zepsowanie
inszych/ ták y w tym rozsądku potrzebá. Tákie to pftroćiny/ ábo vkázuią się záraz ná przodku gorączki/ ábo iuż nie rychło w gorączcze. Ieśli się záraz ná przodku z gorączką[...] każą/ tedy ábo będźie w chorym znáczna pełność krwie/ ábo mierna. Iesli znáczna pełność krwie/ pusczáć krew śmiele; iż pełnośći vplenienie iest/ żyły otworzenie. Iesli będźie pełność mierna/ nie trzebá pusczáć krwie z żyły/ ale báńki śiekane stáwiáć. Przez co dwie rzeczy się dobre sprawią. 1. Iż pełnośći iaka iest/ vbierzemy. 2. Iż za náturą poydźiemy/ ze wnętrza ná wierzch wygániáiąc. Iesli zbytku krwie nie będźie/ ále zepsowánie
Skrót tekstu: PetrSInst
Strona: E3
Tytuł:
Instrukcja albo nauka jak się sprawować czasu moru
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
