zdrowe potrawki/ pokarmów trzeba aby zażyła brzemienna kosztownych/ tuczących/ i snadnych do zwarzenia/ o których w napierwszym Rozdziale mówiło się/ osobliwie niech się strzeże miękkich/ tłustych/ niech zażyje pieczystych z sokiem granatowym abo agrestowym/ abo pomarańczowym/ ryzu/ krochmalu/ abo mąki niech w polewce kapłoniej zażyje/ abo też uprażywszy z żółtki/ z rożaną wodką i cukrem niech będzie kaszka/ dobre tym wino będzie czerwone a pokarmy i napój po trosze a często przyjmowany/ zaraz po jedzy jeśli jest umiarkowanie złe gorące/ niech trunek zimnej wody wypije/ a zaś jeśliby żołądek zimnego złego umiarkowania był/ pigwy w winie czerwonym uwarzone/ i aż
zdrowe potrawki/ pokármow trzebá áby záżyła brzemienna kosztownych/ tuczących/ y snádnych do zwárzenia/ o ktorych w napierwszym Rozdźiale mowiło się/ osobliwie niech się strzeże miękkich/ tłustych/ niech záżyie pieczystych z sokiem gránatowym ábo ágrestowym/ ábo pomarańczowym/ ryzu/ krochmalu/ ábo mąki niech w polewce kápłoniey záżyie/ ábo też vpráżywszy z żołtki/ z rożáną wodką y cukrem niech będźie kászká/ dobre tym wino będźie czerwone á pokármy y napoy po trosze á często przyimowány/ záraz po iedzy ieśli iest vmiárkowánie złe gorące/ niech trunek źimney wody wypiie/ á záś ieśliby żołądek źimnego złego vmiárkowánia był/ pigwy w winie czerwonym vwárzone/ y áż
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B4
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
skroniach i gdziekolwiek.
WEś Wodki Kolorowej Węgierskiej, włóż w nią Kamfory, żeby się roztopiła, maczaj w tym chustki, przykładaj na miejsca bolejące, możesz przydać i Opium. Słuzą nato i maracyki z ziół zagrzewających, jako to Serpill, Betonicae, Chamonillae, Melliloti, które zaszywszy w worek skrapiaj winem, uprażywszy na ponewce przykładaj, tam osobliwie służą, gdzie niemasz zapalenia. Na zmienienie głosu z Kataru.
Weś Manny Kalabr: łotów dwa, roztworz przy ogniu z Wodką Rożaną, przecedź, przydaj soku Lukrecjowego, tłuczonego pół łota, Cukru lodowatego szarego cztery łoty, zmięszaj przy ogniu, niech tego chory zażywa po
skroniách y gdźiekolwiek.
WEś Wodki Kolorowey Węgierskiey, włoż w nię Kámfory, żeby się roztopiłá, maczay w tym chustki, przykładay ná mieyscá boleiące, możesz przydáć y Opium. Słuzą náto y máracyki z źioł zágrzewáiących, iáko to Serpill, Betonicae, Chamonillae, Melliloti, ktore zászywszy w worek zkrápiay winem, upráżywszy ná ponewce przykładay, tám osobliwie służą, gdźie niemász zápalenia. Ná zmienienie głosu z Kátháru.
Weś Mánny Kálábr: łotow dwá, roztworz przy ogniu z Wodką Rożáną, przecedź, przyday soku Lukrecyowego, tłuczonego puł łotá, Cukru lodowátego szárego cztery łoty, zmięszay przy ogniu, niech tego chory záżywa po
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 48
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
subtelno piłowanej scrup. 1. Sal. Tamarisei gr. 8. zmieszaj wraz, niech tego chory co dzień zażywa, a przytym po zażyciu, niech się bawi agitacją. Item. Weś sto chmalu, miodu prasnego, gorzałki, soku rzodkwianego wszystkiego coc się będzie zdało, włóż do garnuszka, zalep, upraż, rozłożywszy na chuście, przyłóz na śledzionę, Traktat Trzeci Maść sekretna na twardość Śledziony.
R. Ol. Rutae, d. Cappar. Chamomill. aã. libr s. Vini fortiss. unc. 3. Rad. Althiae, Malvae, Filicis, (contusor) aã. unc. s. bull
subtelno piłowáney scrup. 1. Sal. Tamarisei gr. 8. zmieszay wraz, niech tego chory co dzien zazywa, á przytym po záżyćiu, niech się báwi ágitácyą. Item. Weś sto chmalu, miodu prásnego, gorzałki, soku rzodkwiánego wszystkiego coc się będżie zdáło, włoż do gárnuszká, zalep, upraż, rozłożywszy ná chuśćie, przyłoz ná śledźionę, Tráktat Trzeći Maśc sekretna ná twárdośc Sledźiony.
R. Ol. Rutae, d. Cappar. Chamomill. aã. libr s. Vini fortiss. unc. 3. Rad. Althiae, Malvae, Filicis, (contusor) aã. unc. s. bull
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 312
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
/ ale na Ołtarz nie będziecie ich kłaść/ tu wdzięcznej wonności. 13. Każdy dar ofiary twojej śniednej/ solą posolisz: a nie odejmiesz soli przymierza Boga twojego od ofiary twojej śniednej: przy każdej ofierze twojej/ ofiarować będziesz sól. 14.
A Jeśli ofiarować będziesz Ofiarę śniedną z pierwszych urodzajów PAnu/ świeże kłosy uprażysz ogniem/ a zboże wykruszone z kłosów świeżych/ ofiarować będziesz na Ofiarę śniedną/ pierwszych urodzajów twoich. 15. I nalejesz na nią olwij/ a nakładziesz na nią kadzidła/ bo ofiara śniedna jest. 16. Tedy zapali Kapłan/ pamiątkę jej/ ze zboża wykruszonego jej/ i z oliwy jej/ ze wszystkiem kadzidłem
/ ále ná Ołtarz nie będźiećie ich kłáść/ tu wdźięcżney wonnośći. 13. Káżdy dar ofiáry twojey śniedney/ solą posolisz: á nie odejmiesz soli przymierza Bogá twojego od ofiáry twojey śniedney: przy káżdey ofierze twojey/ ofiárowáć będźiesz sol. 14.
A Iesli ofiárowáć będźiesz Ofiárę śniedną z pierwszych urodzájow PAnu/ świeże kłosy upráżysz ogniem/ á zboże wykruszone z kłosow świeżych/ ofiárowáć będźiesz ná Ofiárę śniedną/ pierwszych urodzájow twojch. 15. Y nálejesz ná nię olwiy/ á nákłádźiesz ná nię kádźidłá/ bo ofiárá śniedna jest. 16. Tedy zápali Kápłán/ pámiątkę jey/ ze zbożá wykruszonego jey/ y z oliwy jey/ ze wszystkiem kádźidłem
Skrót tekstu: BG_Kpł
Strona: 102
Tytuł:
Biblia Gdańska, Księga Kapłańska
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Daniel Mikołajewski
Drukarnia:
Andreas Hünefeld
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
Biblia
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1632
Data wydania (nie wcześniej niż):
1632
Data wydania (nie później niż):
1632
guz w słabiznach lub w jednej lub w obu wydaje stronach, co się najczęściej z wiatrów z kiszek tam się wkradających trafia, na ten czas nasmarowawszy sadłem Niedźwiedzim w tyle niżej krzyżów, naprzód to jest tam gdzie guz, przyłożyć materacz z ziół to jest włożywszy do niego kwiatu Rumienkowego, nasienia Kopru prostego i prosa, uprażywszy w mleku, potym pasem podwiązać, i kto temu jest podległy, dla bezpieczeństwa ma zawsze w pasie chodzić.
Item osobliwą moc ma do leczenia Ruptur korzeń Sigilli salomonis, to jest ziela zwanego Kokoryczka, warząc go w wodzie, a tę wodę pijąc albo w proszku zażywać.
Item smarowanie olejkiem z żółtków jajowych lubo z
guz w słábiznach lub w iedney lub w obu wydáie stronach, co się nayczęśćiey z wiátrow z kiszek tám się wkradáiących tráfia, ná ten czás násmárowawszy sadłem Niedźwiedźim w tyle niżey krzyżow, naprzod to iest tám gdźie guz, przyłożyć máteracz z źioł to iest włożywszy do niego kwiátu Rumienkowego, naśienia Kopru prostego y prosa, upráżywszy w mleku, potym pásem podwiązáć, y kto temu iest podległy, dla beśpieczeństwá ma záwsze w páśie chodźić.
Item osobliwą moc ma do leczenia Ruptur korzen Sigilli salomonis, to iest źiela zwánego Kokoryczká, wárząc go w wodźie, á tę wodę piiąc álbo w proszku záżywáć.
Item smárowánie oleykiem z żołtkow jáiowych lubo z
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 146
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
wlej wina, przywarz żeby było jak kasza rzadka, przyłóż na pępek a z wierzchu zwinąwszy chustkę jak piłkę połóż, przywiąż dobrze, pod tenże czas warz Żywokost w wodzie i przykładaj na krzyże, jest rzecz doświadczona. Na wyście pępka, przy rodzeniu.
WEźmi skorki Bzowej zielonej włóż do worka, zaszyj, upraż w meku, i lekko wycisnąwszy przyłóż z wierzchu, przytłocz piłką, i przywiąż, czyń tak codzień raz. Jako dzieciom tracić Znamiona.
WEźmi materyj odchodzącej od położnice która pierwszy raz porodziła, maczaj w niej chusteczki i nacieraj póki nie zginą.
I to pewna na tym samym miejscu uczyn pryszcz przez Vesicatorium,
wley winá, przywarz żeby było iák kászá rzadka, przyłoż ná pępek á z wierzchu zwinąwszy chustkę iák piłkę położ, przywiąż dobrze, pod tenże czás warz Zywokost w wodźie y przykłáday ná krzyże, iest rzecz doświádczona. Ná wyśćie pępka, przy rodzeniu.
WEźmi skorki Bzowey źieloney włoż do worká, zászyi, upraż w meku, y lekko wyćisnąwszy przyłoż z wierzchu, przytłocz piłką, y przywiąż, czyń ták codżień raz. Iáko dźiećiom tráćić Známioná.
WEźmi materij odchodzącey od położnice która pierwszy raz porodźiłá, maczay w niey chusteczki y náćieray poko nie zginą.
I to pewná ná tym samym mieyscu uczyn pryszcz przez Vesicatorium,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 148
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
, włóż wszystkie rzeczy na proch utarte, przylej Oliwy ile trzeba mieszaj aż ostydnie, przykładaj rozciągnąwszy na gęstym płótnie. I to na bolenie śledziony dobre.
WEźmi Jałowcu utłuczonego, stochmalu ze Młyna, Rzodkwi na tarle utartej, gorzałki, Mydła, Oliwy, każdego ileć się zda, zmieszaj w garnuszku, zalep pokrywką, upraż, rozłoż na chuście i przyłóż ciepło. różnych chorób.
Item na uśmierzenie bólu wielkiego Śledziony, zwyczajnie przykładają materace z ziół, kamienie rozgrzewane w ukropie, Chleb ciepły, Proso etc.
Olejek kaparowy też do smarowania pomocny, także Enemy. O drzeniu Serca.
Serca drzenie z różnych przyczyn pochodzi, często się też trafia
, włoż wszystkie rzeczy ná proch utarte, przyley Oliwy ile trzeba mieszay ász ostydnie, przykłáday rośćiągnąwszy ná gęstym płotnie. I to ná bolenie sledźiony dobre.
WEźmi Jáłowcu utłuczonego, stochmalu ze Młyná, Rzodkwi ná tárle utártey, gorzałki, Mydłá, Oliwy, káżdego ileć się zda, zmieszay w garnuszku, zálep pokrywką, upraż, rozłoż ná chuśćie y przyłoż ćiepło. roznych chorob.
Item ná uśmierzenie bolu wielkiego Sledźiony, zwyczáynie przykłádáią máteráce z źioł, kámienie rozgrzewáne w ukropie, Chleb ćiepły, Proso etc.
Oleiek káppárowy tesz do smárowánia pomocny, tákże Enemy. O drzeniu Sercá.
Sercá drzenie z rożnych przyczyn pochodźi, często się tesz tráfia
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 153
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
.
WEźmi korzenia Gentiany, Czarnuszki, utrzyj na proszek, przydaj mniej Bobrowego stroju, utrzyj wszystko na proszek, którego chory niech używa do nosa miasto tabaczki.
Item namocz w occie mocnym Bobrowy strój, który często wąchaj.
Na zbytnie kichanie, ciepłe mleko często sarkaj w nos.
Item weźmi kwiatu Dziewanny i Hebdowego, upraż w mleku, przecedziwszy, sarkaj w nos.
Item na świerzbienie nosa. Weźmi Ługu mocnego, maczaj chusteczkę i przykładaj.
Item weźmi maści Topolowej trochę, włóż do niej soli subtelno utartej, umieszaj i smaruj nas osobliwie na noc, a na dzień zgrzej Wina kwaterkę, do którego włóż dwie szczypty soli, tym często
.
WEźmi korzenia Gentiany, Czárnuszki, utrzyi ná proszek, przyday mniey Bobrowego stroiu, utrzyi wszystko ná proszek, ktorego chory niech używá do nosa miásto tábáczki.
Item námocz w octćie mocnym Bobrowy stroy, ktory często wąchay.
Ná zbytnie kichánie, ćiepłe mleko często sarkay w nos.
Item weźmi kwiátu Dźiewánny y Hebdowego, upraż w mleku, przecedźiwszy, sarkay w nos.
Item ná świerzbienie nosa. Weźmi Ługu mocnego, maczay chusteczkę y przykłáday.
Item weźmi máśći Topolowey troche, włoż do niey soli subtelno utártey, umieszay y smáruy nas osobliwie ná noc, á ná dźień zgrzey Winá kwáterkę, do ktorego włoż dwie szczypty soli, tym często
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 169
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
okładaj. Na pobudzenie potów, proste i domowe sposoby. Sposoby leczenia
W Różnych chorobach poty są bardzo pożyteczne, które temi sposobami sprawić możesz.
Weźmi Jagieł garść i drugą, wypłócz, ususz, przypiecz na nowej rynce jak Kawę, utłucz, weźmi tego prochu łyżkę, włóż do pułtory kwaterki wrzącej wody, nakryj, upraż, zlej z wierzchu, przysłodż jeżeli masz Cukier, daj pić i bez Cukru, dla ubogich jak najcieplej, zapoci się.
Item weźmi rogu Jeleniego w sztuczki porąbanego garść warz długo w wodzie, odlej i upraż w niej Kawę, którą pij trochę przycukrowawszy, będą poty dobre.
Item nakop na wiosnę albo pod Jesień
okłáday. Ná pobudzenie potow, proste y domowe sposoby. Sposoby leczenia
W Rożnych chorobách poty są bárdzo pożyteczne, ktore temi sposobámi sprawić możesz.
Weźmi Jágieł garść y drugą, wypłocz, ususz, przypiecz ná nowey rynce iák Káwę, utłucz, weźmi tego prochu łyszkę, włoż do pułtory kwáterki wrzącey wody, nakryi, upraż, zley z wierzchu, przysłodż ieżeli masz Cukier, day pić y bez Cukru, dla ubogich iák nayćiepley, zápoći się.
Item weźmi rogu Jeleniego w sztuczki porąbánego garść warz długo w wodźie, odley y upraż w niey Káwę, ktorą piy troche przycukrowawszy, będą poty dobre.
Item nákop ná wiosne álbo pod Jeśień
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 176
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
rynce jak Kawę, utłucz, weźmi tego prochu łyżkę, włóż do pułtory kwaterki wrzącej wody, nakryj, upraż, zlej z wierzchu, przysłodż jeżeli masz Cukier, daj pić i bez Cukru, dla ubogich jak najcieplej, zapoci się.
Item weźmi rogu Jeleniego w sztuczki porąbanego garść warz długo w wodzie, odlej i upraż w niej Kawę, którą pij trochę przycukrowawszy, będą poty dobre.
Item nakop na wiosnę albo pod Jesień korzenia Łopianowego, ususz gdy potrzeba pokraj, uwarz, daj pić polewkę ku nocy.
Item uskrób nożem lubo pilnikiem upiły rogu Jeleniego z końca, żeby było z naparztek, przydaj Rakowych oczek, utartych, lubo trochę
rynce iák Káwę, utłucz, weźmi tego prochu łyszkę, włoż do pułtory kwáterki wrzącey wody, nakryi, upraż, zley z wierzchu, przysłodż ieżeli masz Cukier, day pić y bez Cukru, dla ubogich iák nayćiepley, zápoći się.
Item weźmi rogu Jeleniego w sztuczki porąbánego garść warz długo w wodźie, odley y upraż w niey Káwę, ktorą piy troche przycukrowawszy, będą poty dobre.
Item nákop ná wiosne álbo pod Jeśień korzenia Łopiánowego, ususz gdy potrzebá pokray, uwárz, day pić polewkę ku nocy.
Item uskrob nożem lubo pilnikiem upiły rogu Jeleniego z konca, żeby było z napárztek, przyday Rákowych oczek, utártych, lubo troche
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 176
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
