o to prosząc wszech zastępów Pana, Na grzeszne coraz upadam kolana, Życząc, abyć wiek kwitnął a płynęły Twe lata długo, żeby cię szczęściły Nieba, żeby twe cnoty osobliwe Żyły w pamięci ludzkiej a prawdziwe Usta żeby je poty ogłaszały, Póki się będą zorze zapalały, Póki na ziemi rolniczy sierp krzywy Pożynać będzie urodzajne niwy, Póki marmury morskich otchłań szklane Napełniać będą ryby obłąkane, Póki się chmury i szalone wiatry Rozbijać będą o wysokie Tatry.
Nie z czczymi przytym witam cię rękoma, Lecz widząc, na co myśl twoja łakoma, Nie złoto, srebro, nie klejnot bogaty, Nie drogą perłę, nie świetne szarłaty: Bo
o to prosząc wszech zastępow Pana, Na grzeszne coraz upadam kolana, Życząc, abyć wiek kwitnął a płynęły Twe lata długo, żeby cię szczęściły Nieba, żeby twe cnoty osobliwe Żyły w pamięci ludzkiej a prawdziwe Usta żeby je poty ogłaszały, Poki się będą zorze zapalały, Poki na ziemi rolniczy sierp krzywy Pożynać będzie urodzajne niwy, Poki marmury morskich otchłań sklane Napełniać będą ryby obłąkane, Poki się chmury i szalone wiatry Rozbijać będą o wysokie Tatry.
Nie z czczymi przytym witam cię rękoma, Lecz widząc, na co myśl twoja łakoma, Nie złoto, srebro, nie klejnot bogaty, Nie drogą perłę, nie świetne szarłaty: Bo
Skrót tekstu: MorszZWierszeWir_I
Strona: 394
Tytuł:
Wiersze
Autor:
Zbigniew Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Wirydarz poetycki
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1910
położona. Niebo ma tak łaskawe, powietrze utemperowane i zdrowe, urodzaje tak obfite, frukta delikatne, iż wielu rozumie być miejscem Raju, z którego wygnani Adam i Ewa. Luzytańskich Królów była w posesji: teraz Holenderskiej. Dalej ku płudniowi i Afryce biorąc, są insuły drobne Maldive nazwane, blisko w liczbie na tysiąc urodzajne w daktyle. Połowem pereł sławne. W Luzytańskiej są posesji. Jeszcze do Azyj należą dwie znaczne insuły na morzu Medyterrańskim położone, Rodus, i Cyprus. Ta w Roku 1570. od Turków Wenetom wydarta. Tamta Kawalerom Świętego Jana w Roku 1522. AMERYKA.
XLVIII. AMeryka zewsząd Oceanem ograniczona. Nazwana od Amerycum Wespucjusza
położoná. Niebo má ták łáskáwe, powietrze utemperowane y zdrowe, urodzáie ták obfite, fruktá delikátne, iż wielu rozumie być mieyscem Ráiu, z ktorego wygnani Adam y Ewá. Luzytańskich Krolow byłá w possessyi: teraz Hollenderskiey. Dáley ku płudniowi y Afryce biorąc, są insuły drobne Maldivae názwáne, blisko w liczbie ná tysiąc urodzayne w dáktyle. Połowem pereł słáwne. W Luzytáńskiey są possessyi. Ieszcze do Azyi náleżą dwie znáczne insuły ná morzu Medyterrańskim położone, Rodus, y Cyprus. Tá w Roku 1570. od Turkow Wenetom wydárta. Támtá Káwálerom Swiętego Janá w Roku 1522. AMERYKA.
XLVIII. AMeryká zewsząd Oceánem ográniczoná. Názwáná od Americum Wespucyusza
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: E
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ROZDZIAŁ III. W którym eksplikuje się trzecia Karta Geografii.
P. Co za Kraj Europejski ta trzecia Karta wyraża? O. Królestwo Portugalskie P. Jakie powietrze czyli Klima tego Królestwa, jaka natura ludzi, jaka Religia, i jaki w nim Rząd? O. Portugalia jest to Kraiciepły, piękny, bogaty, urodzajny, obfitujący w to wszystko, cokolwiek do rozkosznego życia należy, lecz przez częste, od kilku lat trzęsienia Ziemi nie co spustoszałe: Znajdują się w nim kruszce złote, srebrne, kamienie drogie, marmury białe, Jaspisy etc. Lud jest polerowny, przyjemny, oszczędny, lubiący jednak wspaniałość z okazałością. Są przy tym
ROZDZIAŁ III. W ktorym explikuie się trzecia Karta Geografii.
P. Co za Kray Europeyski ta trzecia Karta wyraża? O. Krolestwo Portugalskie P. Jakie powietrze czyli Klima tego Krolestwa, iaka natura ludzi, iaka Religia, y iaki w nim Rząd? O. Portugalia iest to Kraiciepły, piękny, bogaty, urodzayny, obfituiący w to wszystko, cokolwiek do roskosznego życia należy, lecz przez częste, od kilku lat trzęsienia Ziemi nie co spustoszałe: Znayduią się w nim kruszce złote, srebrne, kamienie drogie, marmury białe, Jaspisy etc. Lud iest polerowny, przyiemny, oszczędny, lubiący iednak wspaniałość z okazałością. Są przy tym
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 27
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Jaki Rząd, natura Kraju, Religia, i przymioty Obywatelów Francyj? O. Rząd Monarchiczny i dziedziczny: Sukcesja jednak po mieczu tyko idzie. Prawo nazwane Leks Salica nie pozwala Płci Białogłowskiej rządów ypanowania: przeto Korona Francuska nigdy nie spada na kądziel.
Kraj ten leży w powietrzu utemperowanym, czystym, i zdrowym, jest urodzajny i obfitujący w to wszystko, cokolwiek do życia ludzkiegojest potrzebnego: grunt jest rozmaity, pagórkami, równinami, lasami i rzekami jakoby przeplatano okryty. Handel Francozów rozciąga się prawie po całym świecie: Słowem mówiąc, we wszystko bogata jest Francja, oprócz Kruszców i przedniejszych Metalów. Sama Religia Katolicka Rzymska pod imieniem Kościoła Francuskiego w
Jaki Rząd, natura Kraiu, Religia, y przymioty Obywatelow Francyi? O. Rząd Monarchiczny y dziedziczny: Sukcessya iednak po mieczu tyko idzie. Prawo nazwane Lex Salica nie pozwala Płci Białogłowskiey rządow ypanowania: przeto Korona Francuska nigdy nie spada na kądziel.
Kray ten leży w powietrzu utemperowanym, czystym, y zdrowym, iest urodzayny y obfituiący w to wszystko, cokolwiek do życia ludzkiegoiest potrzebnego: grunt iest rozmaity, pagorkami, rowninami, lasami y rzekami iakoby przeplatano okryty. Handel Francozow rozciąga się prawie po całym świecie: Słowem mowiąc, we wszystko bogata iest Francya, oprocz Kruszcow y przednieyszych Metallow. Sama Religia Katolicka Rzymska pod imieniem Kościoła Francuskiego w
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 37
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
i najstraszniejszy ze wszystkich innych w Europie, gdyby wielkość udzielnych w nim Panów, których interesa częstokroć są przeciwne sobie, i do inszych zmierzające końców, nie były na przeszkodzie do złączenia wraz siłswoich i do czynienia jednomyślnie. ATLAS DZIECINNY.
Powietrze w tym Kraju trochę jest zimniejsze niż cieplejsze, zdrowe jednak i miłe: ziemia urodzajna, przeto obfituje w wino, w zboże i różne rodzaje owoców, znajdują się w nim kruszce srebrne, miedziane, żelazne, ołowiane, i inne minerały. Morze oblewające część tego kraju, tudzież rzeki, które bardzo gęsto płyną, są bardzo rybne; Lasy, których znaczna jest liczba w Niemczech, pełne są zwierza
y naystrasznieyszy ze wszystkich innych w Europie, gdyby wielkość udzielnych w nim Panow, ktorych interessa częstokroć są przeciwne sobie, y do inszych zmierzaiące końcow, nie były na przeszkodzie do złączenia wraz siłswoich y do czynienia iednomyślnie. ATLAS DZIECINNY.
Powietrze w tym Kraiu trochę iest zimnieysze niż ciepleysze, zdrowe iednak y miłe: ziemia urodzayna, przeto obfituie w wino, w zboże y rożne rodzaie owocow, znayduią się w nim kruszce srebrne, miedziane, żelazne, ołowiane, y inne minerały. Morze oblewaiące część tego kraiu, tudzież rzeki, ktore bardzo gęsto płyną, są bardzo rybne; Lasy, ktorych znaczna iest liczba w Niemczech, pełne są zwierza
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 44
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
VI. ATLAS DZIECINNY. ROZDZIAŁ VII. W którym się eksplikuje VII Karta Geograficzna.
P. Jaką cząstkę Europy wyraża ta Siódma Karta? O. Szwajcarską Rzeczpospolitę P. Opisz naturę Kraju, Rząd tej Rzeczypospolitej, Religią, i przymioty Obywatelów? O. Ogólnie mówiąc Kraj ten, jest bardzo górzysty, nie jest wszędzie urodzajny, ale miejscami, są bowiem śliczne doliny między górami, równiny są bardzo żyzne, gdzie zboża, i winnice dosyć się dobrze Szwajcarom udają; przy tym jeziora i rzeki między temiż górami prawie wszędzie z wyższych miejsc spływają.
Szwajcarowie w swoim związku czynią Rzeczpospolitę potężną, równającą się w siłach,innym w Europie znaczniejszym
VI. ATLAS DZIECINNY. ROZDZIAŁ VII. W ktorym się explikuie VII Karta Geograficzna.
P. Jaką cząstkę Europy wyraża ta Siodma Karta? O. Szwaycarską Rzeczpospolitę P. Opisz naturę Kraiu, Rząd tey Rzeczypospolitey, Religią, y przymioty Obywatelow? O. Ogolnie mowiąc Kray ten, iest bardzo gorzysty, nie iest wszędzie urodzayny, ale mieyscami, są bowiem śliczne doliny między gorami, rowniny są bardzo żyzne, gdzie zboża, y winnice dosyć się dobrze Szwaycarom udaią; przy tym ieziora y rzeki między temiż gorami prawie wszędzie z wyższych mieysc spływaią.
Szwaycarowie w swoim związku czynią Rzeczpospolitę potężną, rownaiącą się w siłach,innym w Europie znacznieyszym
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 54
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
tej góry pożarach wypływa, nazywa się Lawa, w wierzchu zaś samym dziura czyli przepać ognista, z której dym nieustannie wychodzi. ¤ Etna. albo Gibel w Sycylii, tejże natury co i Wezuwiusz: przy tych obydwóch górach znajdują się winnice, pastwiska, lasy: bo grunt przy nich bardzo jest tłusty i urodzajny. P. Jakie są Granice Włoch? O. Włoski Kraj jest Połwyspem największym na Morzu Wsrzodziemnym, podobny jest do sztybla czyli buta Niemieckiego: ma na Północ. F. Niemcy i G. Szwajcary. Na Wschód A. Morze Adriatyckie. Na Południe B. Morze Jońskie Na Zachód C. Morze Liguryj. D
tey gory pożarach wypływa, nazywa się Lawa, w wierzchu zaś samym dziura czyli przepać ognista, z ktorey dym nieustannie wychodzi. ¤ Etna. albo Gibel w Sycylii, teyże natury co y Wezuwiusz: przy tych obydwoch gorach znayduią się winnice, pastwiska, lasy: bo grunt przy nich bardzo iest tłusty y urodzayny. P. Jakie są Granice Włoch? O. Włoski Kray iest Połwyspem naywiększym na Morzu Wsrzodziemnym, podobny iest do sztybla czyli buta Niemieckiego: ma na Połnoc. F. Niemcy y G. Szwaycary. Na Wschod A. Morze Adryatyckie. Na Południe B. Morze Jońskie Na Zachod C. Morze Liguryi. D
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 64
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
urodzajów bardzo sposobny, oprócz wina: ten Kraj obfituje w bydło, w zwierzynę, i ryby: w pastwiska wyborne: przeto ma koni mnóstwo pięknych i dzielnych. Znajdują się w nim kruszce cyny najprzedniejszej na wielu miejscach. Szkocja, ponieważ rozciąga się ku Północy, przeto zimniejsza i mniej zdrowiu służąca: ziemia nie mniej urodzajna jak w Anglii, ma węgli ziemnych podostatek. Irlandia w tym prawie samym jest powietrzu co Anglia, obfituje w lasy i pastwiska najlepsze w całej Europie: Woły Irlandzkie tak są zachwalone i sławne, jak konie w Anglii. Rząd W. Brytanii jest Monarchiczny, tak jednak, że Arystokratycznego i Demokratycznego ma w sobie znaczną
urodzaiow bardzo sposobny, oprocz wina: ten Kray obfituie w bydło, w zwierzynę, y ryby: w pastwiska wyborne: przeto ma koni mnostwo pięknych y dzielnych. Znayduią się w nim kruszce cyny nayprzednieyszey na wielu mieyscach. Szkocya, ponieważ rozciąga się ku Połnocy, przeto zimnieysza y mniey zdrowiu służąca: ziemia nie mniey urodzayna iak w Anglii, ma węgli ziemnych podostatek. Irlandya w tym prawie samym iest powietrzu co Anglia, obfituie w lasy y pastwiska naylepsze w całey Europie: Woły Irlandzkie tak są zachwalone y sławne, iak konie w Anglii. Rząd W. Brytannii iest Monarchiczny, tak iednak, że Arystokratycznego y Demokratycznego ma w sobie znaczną
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 78
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
.
4to. Sejmikuje w Proszowicach, obiera na Sejm Posłów 8, Deputatów zaś dwóch na Trybunał Prowincyj Mało-Polskiej. Sądy Ziemskie w Krakowie i Czchowie.
5to. To Województwo, od początku ufundowanej Monarchii Polskiej, zawsze przy Książętach Tron Polski posiadających zostawało. Kraj ledwie nie najobfitszy w Polsce we wszystko: bardzo albowiem urodzajny w zboże, osobliwie Powiat Proszowski w pszenice, bogaty w kruszce, marmory różnego koloru, a co największa w sól, którą w Bochni i w Wieliczce kopią. Te szyby solne wynalezione są za panowania Bolesława Wstydliwego w Roku 1251. przez interpozycją Z. Kunegundy: w rok w Wielicce znowu pokazały się, i teraz
.
4to. Seymikuie w Proszowicach, obiera na Seym Posłow 8, Deputatow zaś dwoch na Trybunał Prowincyi Mało-Polskiey. Sądy Ziemskie w Krakowie y Czchowie.
5to. To Woiewodztwo, od początku ufundowaney Monarchii Polskiey, zawsze przy Xiążętach Tron Polski posiadaiących zostawało. Kray ledwie nie nayobfitszy w Polszcze we wszystko: bardzo albowiem urodzayny w zboże, osobliwie Powiat Proszowski w pszenice, bogaty w kruszce, marmory rożnego koloru, a co naywiększa w sol, ktorą w Bochni y w Wieliczce kopią. Te szyby solne wynalezione są za panowania Bolesława Wstydliwego w Roku 1251. przez interpozycyą S. Kunegundy: w rok w Wielicce znowu pokazały się, y teraz
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 162
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
. Jakie w tym Krain powietrze, urodzaj, Rząd, Religia, i przymioty Obywatelów? O. Powietrze zimniejsze niż w Polsce, cały prawie w lasach obszernych, gdzie zwierza wszelkiego rodzaju podostatek znajduje się: oblany wielą rzekami, jeziorami, bagnami, przeto pewnych roku czasów w niektórych miejscach niedostępny. Obfituje jednakże w urodzajne pola, skąd podostatek zboża, konopi, potażów, i innych krajowych towarów, częścią Dźwiną do Rygi, częścią Niemnem i Wilicą do Królewca posyła.
Względem Rządu W. X. Litt, miało swoich Udzielnych Książąt. Władysław Jagiełło, Książę Litewskie, pojąwszy w roku 1385. za żonę Jadwigę Królowę Polską, córkę młodszą
. Jakie w tym Krain powietrze, urodzay, Rząd, Religia, y przymioty Obywatelow? O. Powietrze zimnieysze niż w Polszcze, cały prawie w lasach obszernych, gdzie zwierza wszelkiego rodzaiu podostatek znayduie się: oblany wielą rzekami, ieziorami, bagnami, przeto pewnych roku czasow w niektorych mieyscach niedostępny. Obfituie iednakże w urodzayne pola, zkąd podostatek zboża, konopi, potażow, y innych kraiowych towarow, częścią Dźwiną do Rygi, częścią Niemnem y Wilicą do Krolewca posyła.
Względem Rządu W. X. Litt, miało swoich Udzielnych Xiążąt. Władysław Jagiełło, Xiąże Litewskie, poiąwszy w roku 1385. za żonę Jadwigę Krolowę Polską, corkę młodszą
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 190
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
