bliskiej na obiad chałupy I żartując przestrzega, żeby, kto tu siędzie, Wiedział, że wilcze mięso do obiadu będzie. Tymczasem kuchmistrzowi pośle flaszę wina, Żeby na stole była dzisiejsza zwierzyna. Więc że z wilków na polu nie zbierają skory, Każe kuchmistrz kryjomo wyrzynać ozory,
I nie chcąc podejźrenia gościom czynić niczym, Uwarzywszy, pokraje, wespół z jałowiczym; Potem w maśle usmaży i pieprzem potrzęsie, Dopiero na stół wyda, przy wołowym mięsie. Jedzą bracia, leżące widząc wilki cało, I owej się potrawy sługom nie dostało. Przy skończeniu, myśliwcy trąbią im, obiadu. Nie wierzą; na ostatek przyszło do zakładu. Nierychło,
bliskiej na obiad chałupy I żartując przestrzega, żeby, kto tu siędzie, Wiedział, że wilcze mięso do obiadu będzie. Tymczasem kuchmistrzowi pośle flaszę wina, Żeby na stole była dzisiejsza zwierzyna. Więc że z wilków na polu nie zbierają skory, Każe kuchmistrz kryjomo wyrzynać ozory,
I nie chcąc podejźrenia gościom czynić niczym, Uwarzywszy, pokraje, wespół z jałowiczym; Potem w maśle usmaży i pieprzem potrzęsie, Dopiero na stół wyda, przy wołowym mięsie. Jedzą bracia, leżące widząc wilki cało, I owej się potrawy sługom nie dostało. Przy skończeniu, myśliwcy trąbią im, obiadu. Nie wierzą; na ostatek przyszło do zakładu. Nierychło,
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 222
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
które im najzdrowsze na pagórkach; co niziny, mokre miejsca, owsiska szkodzą im. Owce od zarazy ochronić się mogą jako też i kozy, jeźli bociana żołądek zwodą utłuczony po łyżce jednej każdej wlejesz w gardło. Cárdanus zaś Naturalista i Medyk O Ekonomice, mianowicie o Folwarku.
radzi żołądek barana w winie i wodzie uwarzywszy, dawać owcom, będą od wszelkich wolne chorób. Zamotyliczonym owcom dają z stawów grzebionowy korzeń na proch utłuczony z sadzami komina, z solą i gorzałką skłociwszy gdy kaszlą. Albo też plewami konopnemi je kurzyć zagnawszy w miejsce zamczyste, aby się tak wyparskały. Item chmieliny od warzenia piwa dawać im. Wielkiego koło zbierania ich
ktore im nayzdrowsze na pagorkach; co niziny, mokre mieysca, owsiska szkodzą im. Owce od zarazy ochronić się mogą iako też y kozy, ieźli bociana żołądek zwodą utłuczony po łyszce iedney każdey wleiesz w gardło. Cárdanus zaś Naturalista y Medyk O Ekonomice, mianowicie o Folwarku.
radzi żołądek barana w winie y wodzie uwarzywszy, dawać owcom, będą od wszelkich wolne chorob. Zamotyliczonym owcom daią z stawow grzebionowy korzeń na proch utłuczony z sadzami komina, z solą y gorzałką skłociwszy gdy kaszlą. Albo też plewami konopnemi ie kurzyć zagnawszy w mieysce zamczyste, aby się tak wyparskały. Item chmieliny od warzenia piwa dawać im. Wielkiego koło zbierania ich
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 405.
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
garnek wyłażąc w wodzie potoną, albo wrócą się. Albo też sznurkiem jedwabnym w oleju umaczanym przewiąż. Item ścieżki ich, któremi wstępują na drzewo pośmaruj żołcią byka. Item nie tkną mrówk miodu, białą wełną obłożywszy. Item od szczepów będą zdaleka, nasmarowawszy korzenie słonecznikiem strączystym, utarszy go z fusem olejowym, albo uwarzywszy. GOSIENNICE psujące ogródninę oddalisz ługiem kropiąc zrobionym z popiołu winnej macicy. Dym także z byczki, albo łupin czosnkowych spalonych oddala je od ogródniny. Item skrapiając ogródninę sokiem z piołunu wyciśnionym, albo koło grządek włoski groch sadząc vulgo cieciorkę. Item siejąc rosadę dnia 4 Mięsiąca; albo w skorupie żółwia ją potrzymać. Item aby
garnek wyłażąc w wodzie potoną, albo wrocą się. Albo też sznurkiem iedwabnym w oleiu umaczanym przewiąż. Item scieszki ich, ktoremi wstępuią na drzewo posmaruy żołcią byka. Item nie tkną mrowk miodu, białą wełną obłożywszy. Item od szczepow będą zdaleka, nasmarowawszy korzenie słonecznikiem strączystym, utarszy go z fusem oleiowym, albo uwarzywszy. GOSIENNICE psuiące ogrodninę oddalisz ługiem kropiąc zrobionym z popiołu winney macicy. Dym także z byczki, albo łupin czosnkowych spalonych oddala ie od ogrodniny. Item skrapiaiąc ogrodninę sokiem z piołunu wyciśnionym, albo koło grządek włoski groch sadząc vulgo cieciorkę. Item sieiąc rosadę dnia 4 Mięsiąca; albo w skorupie żołwia ią potrzymać. Item aby
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 457
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ocet, miód, surop, nici, igły. Albowiem wierszchołek listka kończastego zerwawszy, jest jak igła, ostry i twardy, a z nim się jak włokno wyciąga nitka z listka. Gdy jest jeszcze młodsze drzewo, w samym pniu jego dołek wyrąbują, w który się sok z drzewa ścieka na napój gustowny; który uwarzywszy, ma speciem wina: na Słońcu zaś, lub w ciepłej izbie potrzymawszy, zamienia się w ocet dobry. Długo zaś go przy ogniu smażąc i szumując w miód przechodzi, a wpuł wysmażywszy; nabiera consistentiam suropu. Drzewa samego zażywają dla konserwacyj ognia, jak hubki, albo czeru. Ródzi się te drzewo w Kraju
ocet, miod, surop, nici, igły. Albowiem wierszchołek listka kończastego zerwawszy, iest iak igła, ostry y twardy, a z nim się iak włokno wyciąga nitka z listka. Gdy iest ieszcze młodsze drzewo, w samym pniu iego dołek wyrąbuią, w ktory się sok z drzewa ścieka na napoy gustowny; ktory uwarzywszy, ma speciem wina: na Słońcu zaś, lub w ciepłey izbie potrzymawszy, zamienia się w ocet dobry. Długo zaś go przy ogniu smażąc y szumuiąc w miod przechodzi, a wpuł wysmażywszy; nabiera consistentiam suropu. Drzewa samego zażywaią dla konserwacyi ognia, iak hubki, albo czeru. Rodzi się te drzewo w Kraiu
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 623
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
warzonych łotów ośm z octem i wodą roztartych/ szafranu pułdragmy/ maści Narodyni abo olejku rożanego łotów dwa/ abo konfektu pigwowego/ i listków piołunu z winem utartych przydawszy prochu/ goździków kramnych/ mastiki/ mirry. Abo weź Palm łotów sześć/ Rożej czerwonej i kopru włoskiego nasienia po dwu szczyptach/ w winie to wszytko uwarzywszy dobrze potłucz i ciepło na żołądek przyłóż: do tego/ jeśliby co wyciągało/ przydać może Balausty/ Mirtus/ i listków piołunu i pospołu warzyć jako wyższej/ i potłuc/ i przykładać/ może też chustę abo gębę napoić ciepłym winem/ i z olejkiem rożanym ciepło/ abo octem i olejkiem Naródninowym/ a naparzyć
wárzonych łotow ośm z octem y wodą roztártych/ száfránu pułdrágmy/ máśći Národini ábo oleyku rożánego łotow dwá/ ábo konfektu pigwowego/ y listkow piołunu z winem vtártych przydawszy prochu/ gozdźikow kramnych/ mástiki/ mirrhy. Abo weź Palm łotow sześć/ Rożey czerwoney y kopru włoskiego náśienia po dwu szczyptách/ w winie to wszytko vwárzywszy dobrze potłucz y ćiepło ná żołądek przyłoż: do tego/ ieśliby co wyćiągáło/ przydáć może Balausty/ Mirthus/ y listkow piołunu y pospołu wárzyć iáko wyższey/ y potłuc/ y przykłádáć/ może też chustę ábo gębę nápoić ćiepłym winem/ y z oleykiem rożanym ćiepło/ ábo octem y oleykiem Národninowym/ á nápárzyć
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B2v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
w zimną kładą/ ale to gorącej chorobie/ tamta zimnej służy. Zaś jeśli z tego umiarkowania gorącego choroba jest/ i przytym spalone rzyganie/ nic kosztowniejszego/ jako dobry trunek zimnej wody z wolną wysarkać/ którą O Przypadkach Brzemiennych. P. Z. Z. B. Czyachowskiego, O Przypadkach Brzemiennych.
pierwej uwarzywszy ostudzić/ pokarmów zażyć przygrubszym tłustych i polewek się wystrzegając/ dlatego iż łatwie się psują. Jeśli zimna choroba/ i rzyganiem kwaśnym/ gorących i umacniających zażyć: oczym wyższej i w drugich Roździałach/ napój niech będzie wino abo woda z cynamonu/ abo z skorką cytrynową warzona/ jeśliby się pokarmy psowały/ przydać
w źimną kłádą/ ále to gorącey chorobie/ támtá źimney służy. Záś ieśli z tego vmiárkowánia gorącego chorobá iest/ y przytym spalone rzygánie/ nic kosztownieyszego/ iáko dobry trunek źimney wody z wolną wysarkáć/ ktorą O Przypadkách Brzemiennych. P. Z. Z. B. Cziachowskiego, O Przypadkách Brzemiennych.
pierwey vwárzywszy ostudźić/ pokârmow záżyć przygrubszym tłustych y polewek się wystrzegáiąc/ dlátego iż łátwie się psuią. Ieśli źimna chorobá/ y rzygániem kwáśnym/ gorących y vmacniaiących záżyć: oczym wyższey y w drugich Roźdźiáłách/ napoy niech będźie wino ábo wodá z cynámonu/ ábo z skorką cytrynową wárzona/ ieśliby się pokármy psowáły/ przydáć
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
weź siarki łotów dwa/ gołębiego łajna dragm dziesięć/ mąki/ bobu/ słonecznikowej po łot: trzy/ zwarzenia złotogłowowego/ soku kapusty z trochą octu zmieszać na kaszę/ którą mało co zwarzywszy mieszając/ ciepło przykładać. Podeszwy nacierać rożanym octem/ i z solą/ abo hałunem z winem. Plastr też może przykładać/ uwarzywszy liścia kapusty potłuczonej z winem i octem/ abo cimoliej z wodą stalowaną/ abo kowalską/ abo papierem szarym grubym/ octem ciepłym napojonym obwijać. Jeśli nabrzmiałość się czerwieni/ strzec aby się nie otworzyła/ abo ciało nie padło/ przykładać liście kapuściane z Cimolią/ rożą z maką/ cieciorki/ bobu i wielogrochu. Jeśli
weź śiárki łotow dwá/ gołębiego łáyná dragm dźieśięć/ mąki/ bobu/ słonecznikowey po łot: trzy/ zwárzenia złotogłowowego/ soku kápusty z trochą octu zmieszáć ná kászę/ ktorą máło co zwárzywszy mieszáiąc/ ćiepło przykłádáć. Podeszwy náćieráć rożánym octem/ y z solą/ ábo háłunem z winem. Plastr też może przykłádáć/ vwárzywszy liśćia kápusty potłuczoney z winem y octem/ abo cimoliey z wodą stalowáną/ ábo kowálską/ ábo pápierem szárym grubym/ octem ćiepłym nápoionym obwiiáć. Ieśli nábrzmiáłość się czerwieni/ strzec áby się nie otworzyłá/ ábo ćiáło nie pádło/ przykłádáć liśćie kápuśćiáne z Cimolią/ rożą z maką/ ćiećiorki/ bobu y wielogrochu. Ieśli
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Ev
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ a przywarzywszy polij/ a daj na Stół. Tenże Cąber możesz już uwarzony przypiec w piecu upalonym potrżąsnąwszy chlebem białym tartem/ zmieszanym z Pieprzem i Gozdzikami. Rozdział Pierwszy, II. Cąber z Miodownikiem.
TAkowyż Cąber uciąwszy/ namocz w oćecie piwnym i soli/ przez godzin sześć/ a według zwyczaju/ uwarzywszy go w occie z wodą i solą. weźmij MIodowniku tartego/ albo też przez sito przebitego/ wlij Wina/ Octu/ słodkości/ Rożenków wielkich Migdałów prażonych/ Pieprzu/ Szafranu/ Cynamonu/ LImonij/ przywarz/ a daj na Stół. III. Cąber szaro gotowany, albo jaka insza potrawa,
CAber według zwyczaju uciąwszy
/ á przywárzywszy poliy/ á day ná Stoł. Tenże Cąber możesz iuż vwárzony przypiec w piecu vpalonym potrżąsnąwszy chlebem białym tartem/ zmieszánym z Pieprzem y Gozdźikami. Rozdźiał Pierwszy, II. Cąber z Miodownikiem.
TAkowyż Cąber vćiąwszy/ námocz w oćećie piwnym y soli/ przez godźin sześć/ á według zwyczáiu/ uwárzywszy go w octćie z wodą y solą. weźmiy MIodowniku tártego/ álbo też prżez śito przebitego/ wliy Winá/ Octu/ słodkośći/ Rożenkow wielkich Migdałow práżonych/ Pieprzu/ Száfránu/ Cynámonu/ LImoniy/ przywarz/ á day ná Stoł. III. Cąber száro gotowány, álbo iáka insza potráwá,
CAber według zwyczáiu vćiąwszy
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 14
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
ptaka/ ochędoż/ jeżeli świeży niepłocz/ ociągnij na węglu/ weźmij grzanek z chleba białego/ ułóż misę albo pułmisek/ na wierzch ptaka jeżeli chcesz całkiem/ albo rozbierz jako chcesz; Animelli cielęcych/ Figatelli drobnych/ nalej mięsnym rosołem dobrym/ przydawszy Pieprzu/ Goździków/ i Kwiatu/ nakryj drugą misą/ a uwarzywszy daj gorącą/ LXXX. Bigosek Kapłoni.
Kapłona upiecz/ miesiste drobno pokraj/ a kościste tak wloż z członkami/ Cebule drobno pietruszki/ rosołu wlej/ Masła płokanego Pieprzu/ kwiatu/ przywarz a daj ciepło. Jeżeli chcesz możesz Cytrynę wycisnąć/ albo octu dobrego winnego wlać/ albo Agrestu włożyć. LXXXI. Brazelle Wołowe
ptaká/ ochędoż/ ieżeli świeży niepłocz/ oćiągniy ná węglu/ weźmiy grzanek z chlebá białego/ vłoż misę álbo pułmisek/ ná wierzch ptaka ieżeli chcesz całkiem/ albo rozbierz iáko chcesz; Animelli ćielęcych/ Figatelli drobnych/ náley mięsnym rosołem dobrym/ przydawszy Pieprzu/ Goźdźikow/ y Kwiátu/ nakryi drugą misą/ á vwárzywszy day gorącą/ LXXX. Bigosek Kápłoni.
Kápłoná vpiecz/ mieśiste drobno pokráy/ á kośćiste ták wloż z członkámi/ Cebule drobno pietruszki/ rosołu wley/ Másłá płokánego Pieprzu/ kwiátu/ przywarz á day ćiepło. Ieżeli chcesz możesz Cytrynę wyćisnąć/ álbo octu dobrego winnego wlać/ álbo Agrestu włożyć. LXXXI. Brázelle Wołowe
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 33
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
uwre wyłóż na Misę potrząsnąwszy różnym kwieciem/ daj na zimno. VII. Gęsi albo kaczki dzikie na zimno.
Gęsi albo kaczki dzikie naśpikuj przez srzodek grubą Słoniną/ a namocz w Occie winnym/ przez godzin dwie/ zawiń w serwetę włóż Majeronu/ albo Rozmarynu/ albo Kolendry/ zasol wstaw w tym Occie/ a uwarzywszy daj na zimno potrząsnąwszy kwieciem/ albo zielonością. Tak Gęsi domowe/ kaczki/ Indyki/ Udzce Sarnie/ etc. VIII. Gęsi albo Kaczki dzikie w winie na zimno.
Weźmij Gęś dziką/ albo co chćesz/ ochędoż pięknie/ nie śpikuj/ włóż Rozmarynu/ Majeronu/ Kolendry/ zawin w Serwetę/ żasol
uwre wyłoż ná Misę potrząsnąwszy rożnym kwiećiem/ day ná źimno. VII. Gęśi álbo káczki dźikie ná źimno.
Gęśi albo káczki dźikie náśpikuy przez srzodek grubą Słoniną/ á námocz w Oććie winnym/ przez godźin dwie/ zawiń w serwetę włoż Máieronu/ álbo Rozmárynu/ albo Kolendry/ zasol wstaw w tym Occie/ á uwárzywszy day ná źimno potrząsnąwszy kwiećiem/ álbo źielonośćią. Ták Gęśi domowe/ kaczki/ Indyki/ Vdzce Sárnie/ etc. VIII. Gęśi álbo Káczki dźikie w winie ná źimno.
Weźmiy Gęś dźiką/ álbo co chćesz/ ochędoż pięknie/ nie śpikuy/ włoż Rozmárynu/ Máieronu/ Kolendry/ zawin w Serwetę/ żásol
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 41
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
