odmiany w Wiednia porobił; iż się właśnie wichrowatemu zaćmieniu w jasny dzień nagle przypadłemu, i prędko mijającemu, najraźniej mógł przyrównać. Bo jako wesoło jasny dzień wichrowate zaćmienie nastąpieniem swem wszelką rzecz czystego a jasnego oka (Boga z jasności słonecznej wesoło chwalącą) zasmuconą rozpędza i trapi, a sowy, niedoperze i insze plugastwa nocne uwesela, tak zaś odstąpieniem swem wszystko do pierwszego stanu przywraca. Tym właśnie sposobem przedziwnie wesołego cesarza chrześcijańskiego, i wszystkie z nim katoliki, z przyjścia jasno świetnego wojska Elearów polskich, ten pogrom (gdy nazajutrz rano przyszła nowina, iż wszystkie Polaki na głowę zbito) tak zasmucił, iż prawie wszystkę radość cesarską w żal,
odmiany w Wiednia porobił; iż się właśnie wichrowatemu zaćmieniu w jasny dzień nagle przypadłemu, i prędko mijającemu, najraźniej mógł przyrównać. Bo jako wesoło jasny dzień wichrowate zaćmienie nastąpieniem swem wszelką rzecz czystego a jasnego oka (Boga z jasności słonecznej wesoło chwalącą) zasmuconą rozpędza i trapi, a sowy, niedoperze i insze plugastwa nocne uwesela, tak zaś odstąpieniem swem wszystko do pierwszego stanu przywraca. Tym właśnie sposobem przedziwnie wesołego cesarza chrześciańskiego, i wszystkie z nim katoliki, z przyjścia jasno świetnego wojska Elearów polskich, ten pogrom (gdy nazajutrz rano przyszła nowina, iż wszystkie Polaki na głowę zbito) tak zasmucił, iż prawie wszystkę radość cesarską w żal,
Skrót tekstu: DembPrzew
Strona: 25
Tytuł:
Przewagi elearów polskich
Autor:
Wojciech Dembołęcki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
historia, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1623
Data wydania (nie wcześniej niż):
1623
Data wydania (nie później niż):
1623
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Kazimierz Józef Turowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Wydawnictwo Biblioteki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1859
grzech jest ludzkiej naturze Przeciwny/ który każe gardzić Stworżycielem. Więc grzech śmiertelny ludzkim jest nieprzyjacielem/ Albo Taurykiem/ który/ gdy się wysworuje/ Kraje Polskie swym trwoży tłumem/ i plondruje. Cnota zasię naturze ludźkiej przyzwoita Bo z niej płynie uciecha/ i radość obfita Na serca ludzkie; bowiem wesołe sumnienie Czyni/ a uwesela i świat/ i stworżenie. Nie mogłem tego pojąć/ że za cnotę ż Wiarą Dobrą/ chwała; za grzech zaś/ pomsta ma być z karą. Bo jak wiele występków ma być popełnionych; Tak wiele na sumnieniu żądeł zajątrzonych. Lamentu dzień drugi. Job: 10.
Mężowi cierpliwemu Świętemu Jobowi/ (
grzech iest ludzkiey náturze Przećiwny/ ktory káże gardźić Stworżyćielem. Więc grzech śmiertelny ludzkim iest nieprzyiaćielem/ Albo Taurykiem/ ktory/ gdy się wysworuie/ Kráie Polskie swym trwoży tłumem/ y plondruie. Cnotá zásię náturze ludźkiey przyzwoita Bo z niey płynie ućiechá/ y rádość obfita Ná sercá ludzkie; bowiem wesołe sumnienie Czyni/ á uweselá y świát/ y stworżenie. Nie mogłem tego poiąć/ że za cnotę ż Wiárą Dobrą/ chwáłá; zá grzech záś/ pomsta ma być z kárą. Bo iák wiele występkow ma być popełnionych; Ták wiele ná sumnieniu żądeł záiątrzonych. Lámentu dźień drugi. Iob: 10.
Mężowi ćierpliwemu Swiętemu Iobowi/ (
Skrót tekstu: BesKuligHer
Strona: 35
Tytuł:
Heraklit chrześcijański
Autor:
Piotr Besseusz
Tłumacz:
Mateusz Ignacy Kuligowski
Drukarnia:
Kollegium Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1694
Data wydania (nie wcześniej niż):
1694
Data wydania (nie później niż):
1694
bezpieczny. Ion: I. Lamentu dzień drugi.
O sprosności występków brzydkie a żałosne! Które z sobą ciągniecie dwie męki nieznosne/ I tu na świecie dręcząc mękami różnemi Duszę/ i obiecując po śmierci wiecznemi. A jako grzech dwojaką człowiekowi szkodę Przynosi; tak zaś cnota dwojaką nagrodę/ Bo tu na świecie duszę wdzięcznie uwesela/ Po tym wiecznego czyni dziedzicem wesela.
Kto inaczej nie mądrze o występkach mniema/ Błądzi/ bo grzech spełniony inszych uciech nie ma/ Nad to/ że grzeszącego frasunkiem turbuje/ Po którego spełnieniu ów gorzko żałuje. A tak sobie samemu bywa człowiek katem/ Turbując się że Bożym pogardził mandatem. A choć na ukaranie
bespiecżny. Ion: I. Lámentu dźień drugi.
O sprosnośći występkow brzydkie á żałosne! Ktore z sobą ćiągniećie dwie męki nieznosne/ Y tu ná świećie dręcząc mękámi rożnemi Duszę/ y obiecuiąc po śmierći wiecżnemi. A iako grzech dwoiaką cżłowiekowi szkodę Przynośi; tak zaś cnotá dwoiáką nágrodę/ Bo tu ná świećie duszę wdźięcżnie uwesela/ Po tym wiecżnego cżyni dźiedźicem wesela.
Kto inacżey nie mądrze o występkách mniema/ Błądźi/ bo grzech spełniony inszych ućiech nie ma/ Nád to/ że grzeszącego frásunkiem turbuie/ Po ktorego spełnieniu ow gorzko żáłuie. A ták sobie samemu bywa cżłowiek kátem/ Turbuiąc się że Bożym pogárdźił mándátem. A choc na ukáranie
Skrót tekstu: BesKuligHer
Strona: 37
Tytuł:
Heraklit chrześcijański
Autor:
Piotr Besseusz
Tłumacz:
Mateusz Ignacy Kuligowski
Drukarnia:
Kollegium Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1694
Data wydania (nie wcześniej niż):
1694
Data wydania (nie później niż):
1694
walać;
Jakbyś tego nie wiedział/ że nieprzyjaciele Sprzysięgli dusz naszych to sobie za wesele Wielkie/ i triumf mają/ gdy na grzeszącego Patrzą człeka mandatem Bożym gardzącego/ To największa uciecha/ to ich ukochanie/ Gdy człowiek Stwórcy swego depce przykazanie. I żadna rzecz najwięcej dusz nieprzyjaciela Naszych/ jako występek/ tak nie uwesela. Niech Ren/ niechaj Paktolus ofiarują złoto/ Niechaj drogie Hidaspes perły/ nie dba o to; Nie dba o skarby świata/ o bogactwa mnogie; Są to fraszki u niego/ złoto/ perły drogie. O żadnym wyśmienitym nie myśli bankiecie/ Staranie ma najwięcej o fetor/ i śmiecie Grzechów. O to/
wálać;
Iákbyś tego nie wiedźiáł/ że nieprzyiáćiele Zprzysięgli dusz nászych to sobie zá wesele Wielkie/ y tryumf máią/ gdy na grzeszącego Pátrzą cżłeká mándátem Bożym gárdzącego/ To náywiększá ućiechá/ to ich ukochánie/ Gdy cżłowiek Stworcy swego depce ṕrzykazánie. Y żadna rzecż náywięcey dusz nieprzyiáćielá Nászych/ iáko występek/ ták nie uweselá. Niech Rhen/ niecháy Páktolus ofiáruią złoto/ Niecháy drogie Hidáspes perły/ nie dbá o to; Nie dbá o skarby świátá/ o bogáctwá mnogie; Są to fraszki u niego/ złoto/ perły drogie. O żadnym wyśmienitym nie mysli bánkiećie/ Stáránie má náywięcey o fetor/ y smiećie Grzechow. O to/
Skrót tekstu: BesKuligHer
Strona: 56
Tytuł:
Heraklit chrześcijański
Autor:
Piotr Besseusz
Tłumacz:
Mateusz Ignacy Kuligowski
Drukarnia:
Kollegium Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1694
Data wydania (nie wcześniej niż):
1694
Data wydania (nie później niż):
1694
niedopuszcza. Niech radniej będzie brzemienna wesoła/ aby pracą/ abo frasunkiem nie uschła/ wesela miernego niech zażywa/ dobrą nadzieją karmiona ma być/ i pociechami nasycona/ ta zwłaszcza co jest pieszczona/ i co się lada czego stracha/ taka nawet męża szlachetnego ma mieć we wszytkim przytomnego/ abowiem ten płód w niej uwesela/ i przez to mocy nabywą/ i cale umacnia się. Pokarmy mierne mają być a dobre/ coby łacwe do strawienia/ a do posiłku obfite były/ i kosztownej istności/ jednakże mierno je jesć trzeba/ i tylko raz/ aby ciepło przyrodzone z macice nie było rozerwane/ i dla tego że na
niedopuszcza. Niech rádniey będźie brzemienna wesoła/ áby pracą/ ábo frásunkiem nie vschłá/ wesela miernego niech záżywa/ dobrą nádźieią karmiona ma być/ y poćiechámi násycona/ ta zwłaszczá co iest pieszczona/ y co się ladá czego stracha/ táka náwet męża ślachetnego ma mieć we wszytkim przytomnego/ ábowiem ten płod w niey vwesela/ y przez to mocy nábywą/ y cale vmacnia się. Pokármy mierne maią być á dobre/ coby łácwe do strawienia/ á do pośiłku obfite były/ y kosztowney istnośći/ iednákże mierno ie iesć trzebá/ y tylko raz/ áby ćiepło przyrodzone z máćice nie było rozerwáne/ y dla tego że ná
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: H3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
aã. scr. 1. Conf. Alcher dr. 3. Cinam dr. s. Sacchari in Aqv. Gorag Sol. unc. 4. f. tabellae pond. unc. s Item. Ambra sama co dzień zażywana, na raz po gran z winem, duchy, i ciepło przyrodzone ożywia, serce uwesela, byle była prawdziwa. Item. Na Hyprochodrią bardzo dobra jest kozia serwatka, na wiosnę, warząc ją z podróżnikiem, i z polną rutą, co dzień pijąc; mleka zaś kozie, ośle, niektórzy zalecają, jednak niezawsze zdrowe, dla zlewającej się kwaśności do żołądka, która ser oddzielając od mleka, spieka go
aã. scr. 1. Conf. Alcher dr. 3. Cinam dr. s. Sacchari in Aqv. Gorag Sol. unc. 4. f. tabellae pond. unc. s Item. Ambrá samá co dzien záżywána, ná raz po gran z winem, duchy, y ciepło przyrodzone ożywia, serce uwesela, byle byłá prawdziwa. Item. Ná Hyprochodryą bárdzo dobra iest kozia serwatká, ná wiosnę, warząc ią z podrożnikiem, y z polną rutą, co dzień piiąc; mleka záś koźie, ośle, niektorzy zálecáią, iednák niezáwsze zdrowe, dla zlewáiącey sie kwáśnośći do zołądká, ktora ser oddźieláiąc od mleká, spieka go
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 319
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Nakłaść kwiatu w wino przez noc żeby moknął/ nazajutrz dystylować. Drudzy tylko skrapiają wodą albo winem kwiecie/ i dystylują. Ta Mowie utraconej
Mowę utraconą przywraca pijąc jej po łyżce albo po dwu. Mdłości serdecznej
Mdłość serdeczną odgania/ także ją pijąc i woniając. Toż czyni/ na pulsy ciepło ją przykładając. Serce uwesela.
Serce mdłe i frasowliwe posila/ i wesołe czyni/ pijąc ją. Serca kołataniu i drżeniu.
Serca kołatanie i drżenie uspakaja/ po dwu łyżek/ albo po trzy/ na raz jej pić dając. Mózgu zimnemu.
Mózg nazbyt zimny. Także Żołądkowi zimne.
Żołądek chłodny rozgrzewa/ pijąc i nią nacierając. (
Nákłáść kwiátu w wino przez noc żeby moknął/ názáiutrz dystylowáć. Drudzy tylko skrapiáią wodą álbo winem kwiećie/ y dystyluią. Tá Mowie vtráconej
Mowę vtráconą przywraca piiąc iey po łyszce álbo po dwu. Mdłosci serdecznej
Mdłość serdeczną odgánia/ tákże ią piiąc y woniáiąc. Toż czyni/ ná pulsy ćiepło ią przykłádáiąc. Serce vwesela.
Serce mdłe y frásowliwe pośila/ y wesołe czyni/ piiąc ią. Sercá kołátániu y drżeniu.
Sercá kołátánie y drżenie vspakáia/ po dwu łyżek/ álbo po trzy/ ná raz iey pić dáiąc. Mozgu źimnemu.
Mozg názbyt źimny. Tákże Zołądkowi źimne.
Zołądek chłodny rozgrzewa/ piiąc y nią náćieráiąc. (
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 31
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
obrażonym
Żyłom piętym albo suchym/ z zimnej przyczyny obrażonym użyteczny. (Plat.) Żołądkowi.
Żołądkowi/ bolejącemu z zaziębienia/ albo z wietrzności zimnych jest osobliwym lekarstwem/ Wino/ w którymby Oman wrzał. Także Proch korzenia jego z winem pijąc. (Plat:) Sercu smętnemu.
Serce frasowliwe i smętne uwesela/ jakimkolwiek sposobem używany. Zmazom na ciele.
Zmazy wszelakie z twarzy ściera wodka z korzenia jego dystylowana/ umywając się nią. (Matt:)
Kurczom/ i pokurczonym członkom/ jest lekarstwem/ jakimkolwiek obyczajem używany/ bądź trunkiem warzonego/ bądź smażonego. Także nacierając nim miejsca. Też miałko tłuczony z miodem pijąc.
obráżonjm
Zyłom piętym álbo suchym/ z źimney przyczyny obráżonym vżyteczny. (Plat.) Zołądkowi.
Zołądkowi/ boleiącemu z záźiębienia/ álbo z wietrznośći źimnych iest osobliwym lekárstwem/ Wino/ w ktorymby Oman wrzał. Tákże Proch korzenia iego z winem piiąc. (Plat:) Sercu smętnemu.
Serce frásowliwe y smętne vwesela/ iákimkolwiek sposobem vżywány. Zmázom ná ciele.
Zmázy wszelákie z twarzy śćiera wodká z korzenia ieg^o^ dystyllowána/ vmywáiąc sie nią. (Matth:)
Kurczom/ y pokurczonym członkom/ iest lekárstwem/ iákimkolwiek obyczáiem vżywány/ bądź trunkiem wárzonego/ bądź smáżonego. Także náćieraiąc nim mieyscá. Też miáłko tłuczony z miodem piiąc.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 59
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Heleny tak rzekącej: Roście i przy morzu/ na pagórkach. Wybór.
Egipcki/ i ten który na Ostrowie Heleny roście/ jest nawyborniejszy. Moc i skutki uszczknionym od wężów.
Uszczknionym od wężów/ z winem pijąc/ jest osobliwym lekarstwem.
Człowieka wdzięcznego/ miłego i przyjemnego czyni/ który go używa. Plin: Uwesela
Wesołe czyni z winem korzeń pijąc.
Frasunek/ Zal/ Gniew/ Kłopot odpędza/ i w zapominanie przywodzi/ jako Homerus pisze/ a zwłaszcza Sok jego z winem pijąc. Truje myszy.
Myszy truje/ miałko utarty/ a z kaszą albo z czymkolwiek zmieszany/ a im do jedzenia rozłożony. Plin. Cerę daje
Heleny ták rzekącey: Rośćie y przy morzu/ ná págorkách. Wybor.
Egyptcki/ y ten ktory ná Ostrowie Heleny rośćie/ iest nawybornieyszy. Moc y skutki vsczknionym od wężow.
Vsczknionym od wężow/ z winem piiąc/ iest osobliwym lekárstwem.
Człowieká wdźięcznego/ miłego y przyiemnego czyni/ ktory go vżywa. Plin: Vwesela
Wesołe czyni z winem korzen piiąc.
Frásunek/ Zal/ Gniew/ Kłopot odpądza/ y w zápominánie przywodzi/ iáko Homerus pisze/ á zwłasczá Sok iego z winem piiąc. Truie myszy.
Myszy truie/ miáłko vtárty/ á z kászą álbo z czymkolwiek zmieszány/ á im do iedzenia rozłożony. Plin. Cerę dáie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 61
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
nie jest nam znajomy/ bo nie bywa w te tu krainy przywożony. Ten Poetowie/ i z Ojcem swym Homerusem/ bają/ że się z łez Heleny wszczał/ i urósł. Dla których jego osobliwych skutków/ zowie go ten Homerus Nepenten/ to jest/ bez żalu i smutku/ jako ten który smętnej frasowliwe uwesela/ a w zapomnienie przywodzi żal / frasunek/ i smętek. Ale to drudzy Borakowi przypisują. Drudzy nadzemu Omanowi/ który dla tego Helennium zowią/ od Heleny. Zielnik D. Symona Syreniusza/ Biedrzeniec/ Rozpikamień/ Rozdział 18.
Tragoselium. Pimpinella. Saxifragia hircina. Bibernell.
BIedrzeniec własny jest trojaki. Wielki/
nie iest nam znáiomy/ bo nie bywa w te tu kráiny przywożony. Ten Poetowie/ y z Oycem swym Homerusem/ báią/ że sie z łez Heleny wsczał/ y vrosł. Dla ktorych iego osobliwych skutkow/ zowie go ten Homerus Nepenthen/ to iest/ bez żalu y smutku/ iáko ten ktory smętney frásowliwe vwesela/ á w zápomnienie przywodźi żal / frásunek/ y smętek. Ale to drudzy Borakowi przypisuią. Drudzy nádzemu Omanowi/ ktory dla tego Helennium zowią/ od Heleny. Zielnik D. Symoná Syreniuszá/ Biedrzeniec/ Rospikámień/ Rozdźiał 18.
Tragoselium. Pimpinella. Saxifragia hircina. Bibernell.
BIedrzeniec własny iest troiáki. Wielki/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 62
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
