Nos woskowy przy oczach, kapelusz na głowie. Pludry długie, jakie więc noszą Olendrowie. W tych pludrach były okna, w których różne chował Stuczki dla komunikantów - te obrzezował Jako szybę okrągło, drugie granowite Z białej i grubej mąki, owo pospolite. Miał do tego i kielich z dawna przebutwiały, I nasienia jakiegoś węzełek niemały. Włóczył się z oną łątką po swej Karyntyjej, Dom od domu uczący ludzi tej religii, Pytający się Niemców onych głupich, ktoby Miał dziecię małe do krztu dziwnymi sposoby, Lub ktoby chciał wieczerzać. Tam po plecu swoich Kogo nalazł, używał tych obrzędów dwoich. Tam trefnego na stole chłopka postawiwszy,
Nos woskowy przy oczach, kapelusz na głowie. Pludry długie, jakie więc noszą Olendrowie. W tych pludrach były okna, w których różne chował Stuczki dla komunikantów - te obrzezował Jako szybę okrągło, drugie granowite Z białej i grubej mąki, owo pospolite. Miał do tego i kielich z dawna przebutwiały, I nasienia jakiegoś węzełek niemały. Włóczył się z oną łątką po swej Karyntyjej, Dom od domu uczący ludzi tej religiej, Pytający się Niemców onych głupich, ktoby Miał dziecię małe do krztu dziwnymi sposoby, Lub ktoby chciał wieczerzać. Tam po plecu swoich Kogo nalazł, używał tych obrzędów dwoich. Tam trefnego na stole chłopka postawiwszy,
Skrót tekstu: ErZrzenAnKontr
Strona: 363
Tytuł:
Anatomia Martynusa Lutra Erazma z Roterdama
Autor:
Erazm z Rotterdamu
Tłumacz:
Jan Zrzenczycki
Drukarnia:
Bazyli Skalski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
pisma religijne, satyry
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Kontrreformacyjna satyra obyczajowa w Polsce XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Zbigniew Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Gdańsk
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Gdańskie Towarzystwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1968
, obiecał dać 100 czerw. zł. Był naówczas w Wilnie Gujski, dopominał się tych 100 czerw, zł, odwlekał go do samego wyjazdu, tandem powiedział mu, że podskarbi jego odda mu te pieniądze. Podskarbi, wsiadając na konia, oddał mu papier tysiącznymi nitkami cienkimi powiązany, że więcej godziny Gujski rozplątywając ite węzełki i potem z dziesięć papierów rozwijając, znalazł tylko czerw, zł 30. Córkę Gujskiego, a swoją wnuczkę, wziął Przezdziecki do siebie, a Gujska, młoda i piękna, w klasztorze u bazylianek w Wilnie się została, a na koniec z bernardynem, księdzem Żarynem, uciekła do Królewca i oboje lutrami zostali.
, obiecał dać 100 czerw. zł. Był naówczas w Wilnie Gujski, dopominał się tych 100 czerw, zł, odwlekał go do samego wyjazdu, tandem powiedział mu, że podskarbi jego odda mu te pieniądze. Podskarbi, wsiadając na konia, oddał mu papier tysiącznymi nitkami cienkimi powiązany, że więcej godziny Gujski rozplątywając ite węzełki i potem z dziesięć papierów rozwijając, znalazł tylko czerw, zł 30. Córkę Gujskiego, a swoją wnuczkę, wziął Przezdziecki do siebie, a Gujska, młoda i piękna, w klasztorze u bazylianek w Wilnie się została, a na koniec z bernardynem, księdzem Żarynem, uciekła do Królewca i oboje lutrami zostali.
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 164
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
i partykularna
i zbierania determinującemi. Rok swój zaczynali à Ianuario, ale potym Pachuto Król Peru od Grudnia Roku bieg zaczynać postanowił. A lubo Perwańczykowie pisma żadnego nie mieli, jednak osobliwe mieli inventum konserwowania rzeczy pamięci godnych. Mieli bowiem niby Księgi Quipos, to jest Pamiętniki, regestra, aliàs sznurki różnego koloru, na których węzełki różne wiązane były za signa i litery, któremi rzeczy wszystkie, awantury swoje wyrażali ku wiecznej pamięci. Inne te Quipos, albo sznurki pamiętne do Religii, inne do ceremonii, inne wojenne rzeczy, inne Rząd Rzeczy pospolitej opisujące, inne podatkowe. Były wysadzone osoby, albo Oficjalistowie tego pilnujący, którzy spytani, jak z
y partykularna
y zbierania determinuiącemi. Rok swoy zaczynali à Ianuario, ale potym Pachuto Krol Peru od Grudnia Roku bieg zaczynać postanowił. A lubo Perwańczykowie pisma żadnego nie mieli, iednak osobliwe mieli inventum konserwowania rzeczy pamięci godnych. Mieli bowiem niby Księgi Quipos, to iest Pamiętniki, regestra, aliàs sznurki rożnego koloru, na ktorych węzełki rożne wiązane były za signa y litery, ktoremi rzeczy wszystkie, áwantury swoie wyrażali ku wieczney pamięci. Inne te Quipos, albo sznurki pamiętne do Religii, inne do ceremonii, inne woienne rzeczy, inne Rząd Rzeczy pospolitey opisuiące, inne podatkowe. Były wysadzone osoby, albo Officialistowie tego pilnuiący, ktorzy spytani, iak z
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 569
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
krochmalem pokrochmalić. Pogładź zdjąwszy z ram/ porznij na listki kwiatków jakich chcesz. Ułóż ćale kwiateczki z nich. Rozpraw farby. Błękitna i pomorańczowa znaj duje się w kramach/ zetrzyj je na malarskim kamieniu/ rozpraw z trochą gummi i wody. Żółta tak. Weś trochę szafranu nie tartego/ ususz/ zawiąż w węzełku/ wpuść w trochę wody ciepłej. O czerwonej niżej. Lakmus szmelc z karukiem piękny daje kolor. Także lakka z trochą mydła i żołcią wołową/ na miseczce zagrzawszy. Także grana z trochą kurkumy. Miej i gummę gęstą/ jak terpentyna rozpuszczoną. Miej i żelazne różne pręciki/ ze sześć naprzykład/ które na
krochmálem pokrochmálić. Pogłádź zdiąwszy z rám/ porzniy ná listki kwiátkow iákich chcesz. Vłoż ćále kwiáteczki z nich. Rospraw farby. Błękitná i pomoráńczowá znáy duie sie w krámách/ zetrziy ie ná málarskim kámieniu/ rospráw z trochą gummi i wody. Zołta ták. Weś trochę száfranu nie tártego/ ususz/ záwiąż w węzełku/ wpuść w trochę wody ćiepłey. O czerwoney niżey. Lákmus szmelc z kárukiem piękny dáie kolor. Tákże lákká z trochą mydłá i żołćią wołową/ na miseczce zágrzáwszy. Także gráná z trochą kurkumy. Miey i gummę gęstą/ iák terpentyná rospuszczoną. Miey i żelázne rożne pręćiki/ ze sześć náprzykłád/ ktore ná
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 205
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
/ polewka z piwa z żółtków z masła i cukru/ a gdzie nie gorąca wątroba miodu przaśnego przydać. Dla gorącej zaś wątroby z serwatki jakiej takiej/ kozia nalepsza/ i ze lnianym olejem świeżym kosztowna. A gdzie instrumentu niemasz naprędce/ żółtek jajowy z trochą soli zmieszawszy/ a w chustkę cieniuchną włożywszy/ nicią węzełek zawiązawszy/ jak nadalej w jelito spodnie palcem wetkniesz/ aby nić wisiała. Ztym leżąc polewkę piwną jako wyższej/ abo jaką inszą wypić/ i czekać aż puści: może i czopek zwyczajny z soli i z miodu abo z mydła dać. Przy gorącej wątrobie barzo kosztowny jest winny lagier suszony i wywarzony do białości/
/ polewká z piwá z żołtkow z másłá y cukru/ á gdźie nie gorąca wątrobá miodu przásnego przydáć. Dla gorącey záś wątroby z serwatki iákiey tákiey/ koźia nalepsza/ y ze lniánym oleiem świeżym kosztowna. A gdźie instrumentu niemász náprędce/ żołtek iáiowy z trochą soli zmieszawszy/ á w chustkę ćieniuchną włożywszy/ nićią węzełek záwiązawszy/ iak nadáley w ielito spodnie pálcem wetkniesz/ áby nić wiśiáłá. Ztym leżąc polewkę piwną iáko wyższey/ ábo iáką inszą wypić/ y czekáć áż puśći: może y czopek zwyczáyny z soli y z miodu ábo z mydła dáć. Przy gorącey wątrobie bárzo kosztowny iest winny lagier suszony y wywárzony do białośći/
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: D2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
podroźnikowego/ lakryciej łot 1. liścia rzepiku/ szczawiu/ endywiej po garści 1. Rozynek drobnych łotów dwa/ korzenia paprotki drag: trzy/ kwiecia fiałk: bronat: rożej czerwonej/ borako: miodunczan: po szczyptach: nasienia bąń/ ogurczanego/ małonowego/ citruli/ anyżu/ po drag: pół: mastiksu w węzełku drag: 1. liścia senesu dragm siedm: w dostatku wody warzyć/ aż dobre półkwarty zostanie/ przecedzeniu przydać tluczonego Rebarb: dobrego drag: 1. Cinamonu scrup: 1. Agaryku w trociskach w chustkę zawiązanego drag: 1. Znowu niech raz wezwie/ i przez noc stoi/ rano raz zwarzywszy przecedziś/ wycisnąć
podroźnikowego/ lákryciey łot 1. liśćia rzepiku/ szczawiu/ endiwiey po garśći 1. Rozynek drobnych łotow dwá/ korzenia páprotki drag: trzy/ kwiećia fiałk: bronat: rożey czerwoney/ borako: miodunczán: po szczyptách: naśienia bąń/ ogurczánego/ málonowego/ citruli/ ányżu/ po drág: puł: mástixu w węzełku drág: 1. liśćia senesu dragm śiedm: w dostátku wody wárzyć/ áż dobre pułkwarty zostánie/ przecedzeniu przydáć tluczonego Rhebárb: dobrego drag: 1. Cinámonu scrup: 1. Agáriku w troćiskách w chustkę záwiązánego drag: 1. Znowu niech raz wezwie/ y przez noc stoi/ ráno raz zwárzywszy przecedźiś/ wyćisnąć
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E3
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
pigwy z cukrem i korzeniem przyprawne. Napój niech będzie piwo kosztowne/ wystałe/ stalowane/ abo dekokt Chiny, stalowany/ i z syropem przez dni kilka. Weź chiny w talerzykach łot 1. salsy pokrajanej łot: dwa/ eodki borakowej/ z chmielu po dwie kwarcie/ warzyć aż połowa wywre ku końcowi przydawszy w węzełku prochu koralów czerwonych/ roży czerwonej/ grana rinctorum po drag: 1. Gdy uwre/ przecedzeniu cukru przydać/ i syrop uwarzyć. A jeśliby co serwatczanego w ciele obfitowało/ dobrze uczynisz/ że dasz prochu Rebarb: (abo Mechoac. i rogu jeleniego przyprawnego) drag: 1. z rożanym konfektem/ abo
pigwy z cukrem y korzeniem przypráwne. Napoy niech będźie piwo kosztowne/ wystáłe/ stalowáne/ ábo dekokt Chiny, stalowány/ y z syropem przez dni kilká. Weź chiny w tálerzykách łot 1. salsy pokráianey łot: dwá/ eodki borakowey/ z chmielu po dwie kwarćie/ wárzyć áż połowá wywre ku końcowi przydawszy w węzełku prochu koralow czerwonych/ roży czerwoney/ grana rinctorum po drag: 1. Gdy vwre/ przecedzeniu cukru przydać/ y syrop vwárzyć. A ieśliby co serwatczánego w ćiele obfitowáło/ dobrze vczynisz/ że dasz prochu Rhebárb: (ábo Mechoac. y rogu ieleniego przypráwnego) drág: 1. z rożánym konfektem/ ábo
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
przypadała nań mdłość/ niechaj nie siedzi jedno godzinę/ abo trzy ćwierci godziny. Ale najdnią się takowi/ którzy jako skoro do wanny wnidą/ zaraz mdleć poczynają. takim inaczej trzeba zabiegać: to jest/ u piec grzankę w occie onę umoczywszy/ może i cynamonem posypać/ dać mu wąchać. Abo też uczynić węzełek z rożej/ z sandalów/ i z nasienia szcząwo- wego; i octem skropić/ abo w nim umaczać/ i dać mu wąchać. Dziewiąty i ostatni przypadek podczas przypada/ ostrość uryny/ która rzezanie w pendencie i częste chodzenie z wodą pobudza. ale i ten przypadek rzadki jest przy kąpaniu w tej wodzie:
przypadałá nań mdłość/ niechay nie śiedźi iedno godźinę/ ábo trzy cżwierći godźiny. Ale náydnią się tákowi/ ktorzy iáko skoro do wánny wnidą/ záraz mdleć pocżynáią. tákim inácżey trzebá zábiegáć: to iest/ v piec grzankę w ocćie onę vmocżywszy/ może y cynámonem posypáć/ dáć mu wącháć. Abo też vcżynić węzełek z rożey/ z sándálow/ y z naśienia szcżąwo- wego; y octem skropić/ ábo w nim vmácżáć/ y dáć mu wąchać. Dźiewiąty y ostátni przypadek podcżás przypada/ ostrość vryny/ ktora rzezánie w pendenćie y częste chodzenie z wodą pobudza. ale y ten przypadek rzádki iest przy kąpániu w tey wodźie:
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 167.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
tłuczony, wraz zmieszaj, tym skronie, pulsy, pod nosem, pępek i żołądek smaruj co dzień. Item. Weś trzy, albo cztery raki żywe, wierć je, przyłóż na żywotek Dziecięcia. Item, Sok Limoniowy z Cukrem dobry jest. Item. Skorupy jajowe spal, żeby były białe, włóż do węzełka, namocz przez noc w rosołku, nazajutrz wycisnąwszy węzełek, daj rosół ciepło wypić Item. Piołon, Aloes, Czosnek, zetrzyj wraz rozłoż na chustce, przyłóż na żywot. Item. Pigułki z Galbanu zrobione, do zażywania skuteczne są. Item. Czopki ze smoły, albo z mięsa solonego tłustego dobre są. Item
tłuczony, wraz zmieszay, tym skronie, pulsy, pod nosem, pępek y żołądek smáruy co dźień. Item. Weś trzy, álbo cztery ráki żywe, wierć ie, przyłoż ná żywotek Dziećięćiá. Item, Sok Limoniowy z Cukrem dobry iest. Item. Skorupy iáiowe spal, żeby były białe, włoż do węzełká, námocz przez noc w rosołku, názáiutrz wyćisnąwszy węzełek, day rosoł ciepło wypić Item. Piołon, Aloes, Czosnek, zetrzyi wraz rozłoż ná chustce, przyłoż ná żywot. Item. Pigułki z Gálbánu zrobione, do záżywánia skuteczne są. Item. Czopki ze smoły, álbo z mięsa solonego tłustego dobre są. Item
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 259
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
pod nosem, pępek i żołądek smaruj co dzień. Item. Weś trzy, albo cztery raki żywe, wierć je, przyłóż na żywotek Dziecięcia. Item, Sok Limoniowy z Cukrem dobry jest. Item. Skorupy jajowe spal, żeby były białe, włóż do węzełka, namocz przez noc w rosołku, nazajutrz wycisnąwszy węzełek, daj rosół ciepło wypić Item. Piołon, Aloes, Czosnek, zetrzyj wraz rozłoż na chustce, przyłóż na żywot. Item. Pigułki z Galbanu zrobione, do zażywania skuteczne są. Item. Czopki ze smoły, albo z mięsa solonego tłustego dobre są. Item. Enema uwarzona z Fyssopu, z Centurytej, i
pod nosem, pępek y żołądek smáruy co dźień. Item. Weś trzy, álbo cztery ráki żywe, wierć ie, przyłoż ná żywotek Dziećięćiá. Item, Sok Limoniowy z Cukrem dobry iest. Item. Skorupy iáiowe spal, żeby były białe, włoż do węzełká, námocz przez noc w rosołku, názáiutrz wyćisnąwszy węzełek, day rosoł ciepło wypić Item. Piołon, Aloes, Czosnek, zetrzyi wraz rozłoż ná chustce, przyłoż ná żywot. Item. Pigułki z Gálbánu zrobione, do záżywánia skuteczne są. Item. Czopki ze smoły, álbo z mięsa solonego tłustego dobre są. Item. Enemá uwárzona z Physsopu, z Centurytey, y
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 259
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
