aby o szkodę przywiedli, ale jednynie aby konwersacyj dać żywość, w pismach zaostrzyć ciekawość czytelnika, albo jak ów Satyryk Boileau, który dla kadencyj wiersza ludzi kilku na sławie zgubił. Tacy niech wiedzą: iż wstrzemięzliwość nie tylko w uczynkach, ale w mówieniu i pisaniu nader chwalebna, iż lepiej być mniej dobrym mowcą lub Wierszopisem, niżeli doskonałym oszczercą i paszkwilantem. Jeżeli na koniec bawi ich Satyra, niech przeczytają a z uwagą tę prostą bajeczkę: Chłopcy stojąc nad bagnem upatrywali żab, a skoro się która pokazała, rzucali na nią kamykami, gdy tego długo było, jedna z odważniejszych, wydobywszy łeb z kałuży rzekła: Chłopcy! jeżeli to
aby o szkodę przywiedli, ale iednynie aby konwersacyi dać żywość, w pismach zaostrzyć ciekawość czytelnika, albo iak ow Satyryk Boileau, ktory dla kadencyi wiersza ludzi kilku na sławie zgubił. Tacy niech wiedzą: iż wstrzemięzliwość nie tylko w uczynkach, ale w mowieniu y pisaniu nader chwalebna, iż lepiey bydź mniey dobrym mowcą lub Wierszopisem, niżeli doskonałym oszczercą y paszkwilantem. Jeżeli na koniec bawi ich Satyra, niech przeczytaią á z uwagą tę prostą baieczkę: Chłopcy stoiąc nad bagnem upatrywali żab, a skoro się ktora pokazała, rzucali na nią kamykami, gdy tego długo było, iedna z odważnieyszych, wydobywszy łeb z kałuży rzekła: Chłopcy! ieżeli to
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 34
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Bogi, Jasne mu z czoła wyrastają rogi; Wy, konwersując z swym Stwórcą do woli, Pytam, czemuście dotychczas gomoli. Wiem ja odpowiedź na takie zarzuty: Bo sami z ludzi robicie kornuty. 450. NA UCZONE WIERSZE
Wolę prawdę powiedzieć, a ile gdy mi się Wstydzić za to nie trzeba, zacny wierszopisie. Chwalą inszy twe rymy, lecz na cóż grześć Żyda, Gdy mi się taki koncept ni na co nie przyda, Którego nie rozumiem: same tylko Sparty, Troje, Rzymy, Kartagi twoje mają karty, I starych, i nowych pism, i świeckich, i świętych, Tajemnice sekretów człeku nie pojętych, Że
Bogi, Jasne mu z czoła wyrastają rogi; Wy, konwersując z swym Stwórcą do woli, Pytam, czemuście dotychczas gomoli. Wiem ja odpowiedź na takie zarzuty: Bo sami z ludzi robicie kornuty. 450. NA UCZONE WIERSZE
Wolę prawdę powiedzieć, a ile gdy mi się Wstydzić za to nie trzeba, zacny wierszopisie. Chwalą inszy twe rymy, lecz na cóż grześć Żyda, Gdy mi się taki koncept ni na co nie przyda, Którego nie rozumiem: same tylko Sparty, Troje, Rzymy, Kartagi twoje mają karty, I starych, i nowych pism, i świeckich, i świętych, Tajemnice sekretów człeku nie pojętych, Że
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 381
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
wsiach miewają niż kasztel bogaty. Miejskie domy, miedzianą dachówką pobite, pokoje, sale, wieże mają wyśmienite – milsza mi jednak zawsze ulepiona z gliny wiejska kucza, choć strzechę ma z bagnistej trzciny. Więc, me Światło, jak drogo swe zbiory szacują miasta, tak wsi swe wczasy i pokój smakują. Słynie u wierszopisów dawna bajka wszędzie, którą prawiąc, podróżny przykrości pozbędzie, a należy do rzeczy, o której mówimy. Chcesz? Powiem – długą drogę gadaniem skrócimy. Mysz wiejska miejskiej myszy do siebie prosiła i – czym mogła nalepszym – w jamce ją raczyła. Widząc miejska potrawy stołu ubogiego, żartując z wiejskiej, poszła do miasta
wsiach miewają niż kasztel bogaty. Miejskie domy, miedzianą dachówką pobite, pokoje, sale, wieże mają wyśmienite – milsza mi jednak zawsze ulepiona z gliny wiejska kucza, choć strzechę ma z bagnistej trzciny. Więc, me Światło, jak drogo swe zbiory szacują miasta, tak wsi swe wczasy i pokój smakują. Słynie u wierszopisów dawna bajka wszędzie, którą prawiąc, podróżny przykrości pozbędzie, a należy do rzeczy, o której mówimy. Chcesz? Powiem – długą drogę gadaniem skrócimy. Mysz wiejska miejskiej myszy do siebie prosiła i – czym mogła nalepszym – w jamce ją raczyła. Widząc miejska potrawy stołu ubogiego, żartując z wiejskiej, poszła do miasta
Skrót tekstu: HugLacPrag
Strona: 95
Tytuł:
Pobożne pragnienia
Autor:
Herman Hugon
Tłumacz:
Aleksander Teodor Lacki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1673
Data wydania (nie wcześniej niż):
1673
Data wydania (nie później niż):
1673
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Krzysztof Mrowcewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"Pro Cultura Litteraria"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1997
ingenio et Virtute ad sydera vectos Detinet, in medio tramite cáusá levis.
AElianus Autor lib. 1mo cap. 17. Starożytnej trzymając się opinii Pliniusza jako Principem Naturalnej Historyj, też samą moc utrzymania Okrętów tej rybie przypisuje temi słowy, oraz Nomenclaturam Jej eksplikując: Hic piscis dictus, quod naves remoretur, quibus adhaeserit Ovidius Wierszopis nie milczy o tej cnocie Remory.
Parva Echeneis adest (mirum!) mora puppibus ingens.
Ta Sentencja stąd swoje bierze probację, że (Teste Plinio) podczas Akcjackiej Wojny Praetorianam Navim Antoniusza pospieszającego exhortari suos do Heroicznej potyczki, Remera tak mocno zatrzymała, że na inny Okręt musiał się przesiąść. Jonstonus zaś quid simile
ingenio et Virtute ad sydera vectos Detinet, in medio tramite cáusá levis.
AElianus Autor lib. 1mo cap. 17. Starożytney trzymaiąc się opinii Pliniusza iako Principem Naturalney Historyi, też samą moc utrzymania Okrętow tey rybie przypisuie temi słowy, oraz Nomenclaturam Iey explikuiąc: Hic piscis dictus, quod naves remoretur, quibus adhaeserit Ovidius Wierszopis nie milczy o tey cnocie Remory.
Parva Echeneis adest (mirum!) mora puppibus ingens.
Ta Sentencia ztąd swoie bierze probacyę, że (Teste Plinio) podczas Akcyáckiey Woyny Praetorianam Navim Antoniusza pospieszaiącego exhortari suos do Heroiczney potyczki, Remera tak mocno zatrzymała, że ná inny Okręt musiał się przesiąść. Ionstonus zaś quid simile
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 131
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, Roku Romulusowego przyłączywszy.
ROKU Części Cztery, to jest WIOSNA Miesięcy trzech czas w sobie zabiera, alias Marca Kwietnia, Maja; LATO zabiera czas Miesięcy trzech Czerwca, Lipca; Sierpnia; Jesień tyleż bierze Miesięcy, to jest Września, Października Listopada ZIMA trzema chlubi się Miesiącami, Grudniem, Styczniem, Lutym.Pieknie Wierszopis wyraził, kiedy się która część Roku zaczyna, mówiący:
Dat Clemens HYEMEM, dat Petrus VER Cáthedratus. AESTUAT Urbanus, AUTUMNAT Symphorianus.
To jest:
Klemens ZIMĘ przynosi, WIOSNĘ Piotr w Katedrze, LATO Urban Jesień się z Symforanem wedrze.
Z. Klemensa 23, Nowembra Z. Piotra 22. Februaryj Z.
, Roku Romulusowego przyłączywszy.
ROKU Części Cztery, to iest WIOSNA Miesięcy trzech czas w sobie zabiera, alias Marca Kwietnia, Maia; LATO zabiera czas Miesięcy trzech Czerwca, Lipca; Sierpnia; IESIEN tyleż bierze Miesięcy, to iest Wrzesnia, Pazdziernika Listopada ZIMA trzema chlubi się Miesiącami, Grudniem, Styczniem, Lutym.Pieknie Wierszopis wyraził, kiedy się ktora część Roku zaczyna, mowiący:
Dat Clemens HYEMEM, dat Petrus VER Cáthedratus. AESTUAT Urbanus, AUTUMNAT Symphorianus.
To iest:
Klemens ZIMĘ przynosi, WIOSNĘ Piotr w Katedrze, LATO Urban IESIEN się z Symforanem wedrze.
S. Klemensa 23, Nowembra S. Piotra 22. Februarii S.
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 198
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
vitia Rzymianów przez swoją Satyrę, to jest cenzurę obyczajów weksujący, z tym się oświadczywszy: Quis vetat ridendo dicere verum? Pòétow munus wyraził Horatius:
Aut prodese volunt, aut delectare Pòétae; Aut simul et iucunda volunt; et idonea vitae Dicere - - - - - - - -
Stąd byli estymo wani Rymortworcy, Wierszopisy n Kreza Króla Lidów Pindarus, u Ścipiona Afrykana Emius, u Aleksandra Homerus, u Augusta Cesarza Wirgiliusź, u Mecenasa Horatius u Gracjana Ausoniusz, w Rzymie i w Polsce Kazimierz Sarbiewski Jezuita Laureatus Wieków świeżych Wierszopie. o Rzeczypospolitej, którą zdobią Akademie.
LITERATÓW czynią SZKOŁY AKADEMIE, które in REPUBLICA najbardziej powinny florere. w
vitia Rzymianow przez swoią Satyrę, to iest censurę obyczaiow wexuiący, z tym się oświadczywszy: Quis vetat ridendo dicere verum? Pòétow munus wyraźił Horatius:
Aut prodese volunt, aut delectare Pòétae; Aut simul et iucunda volunt; et idonea vitae Dicere - - - - - - - -
Ztąd byli estymo wani Rymortworcy, Wierszopisy n Krezá Krola Lydow Pindarus, u Scipiona Afrykana Emius, u Alexandra Homerus, u Augusta Cesarzá Wirgiliusź, u Mecenasa Horatius u Gracyana Ausoniusż, w Rzymie y w Polszcże Káźimierz Sarbiewski Iezuita Laureatus Wiekow świeżych Wierszopie. o Rzeczypospolitey, ktorą zdobią Akádemie.
LITERATOW czynią SZKOŁY AKADEMIE, ktore in REPUBLICA naybardziey powinny florere. w
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 386
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Semiramide na Indów, Sennacheryba na Ezechiasza, Krassa na Partów, Cyrusa na Mesagetów, Kserksesa na Greków, Annibala na Rzymianów pobudziła i Turków na Złote Węgierskiego Królestwa. Jabłko. Od Z. Augustyna Wojen wyliczone extant motiva: Nocendi Cupiditas, ulciscendi Crudelitas etc. feritas rebellandi, Libido dominandi. Na niesprawiedliwych Bellatorów cenzura od Wierszopisa zosta wiona:
Arma amens cupio, nec sat rationis in Armis.
Na Wojnę długiego potrzeba i dobrego przygoto wania: Dici apparendum et Bellum ut vincas celeriùs, mowi Quintilianus. Fabiusz długo się gotował na Wojnę, ale prędko zbierał Victrices Lauros. Pierwej należy w głowie swojej, w domu, niż na Polu Marsowym uszykować
Semiramide na Indow, Sennacheryba na Ezechiasza, Krassa na Partow, Cyrusa na Mesagetow, Xerxesa na Grekow, Annibala na Rzymianow pobudziła y Turkow na Złote Węgierskiego Krolestwa. Iabłko. Od S. Augustyna Woien wyliczone extant motiva: Nocendi Cupiditas, ulciscendi Crudelitas etc. feritas rebellandi, Libido dominandi. Na niesprawiedliwych Bellatorow censura od Wierszopisa zosta wiona:
Arma amens cupio, nec sat rationis in Armis.
Na Woynę długiego potrzeba y dobrego przygoto wania: Dici apparendum et Bellum ut vincas celeriùs, mowi Quintilianus. Fabiusz długo się gotowáł na Woynę, ale prędko zbierał Victrices Lauros. Pierwey należy w głowie swoiey, w domu, niż na Polu Marsowym uszykować
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 427
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
jak Jeleń, lub Zając będzie płochego serca, utrzyma ich swoim Heroizmem Lwiego serca Hetman: Łamie Aleksander wielki z siadszy z konia drogę Lodowatą idąc do Persji, wlot cały, Obóz toż czyni. A dopieroż gdy na Nieprzyjaciół naciera śmiało, każdy albo swoje życie, albo Nieprzyjaciela położyć paratissimus. Pięknie chwali Katona Lukan Wierszopis, że on swoim przykładem, bardziej Wojsko zachęcił, niż trąbą do potyczki triumfalnej:
Ipse manu sua pila gerens praecedit anheli Militis ante pedes, monstrat tolerare labores, Non iubet. - - - - - - -
U Liwiusza Historyka piękny Fortitudynis w Wodzu przykład mówiącego: Facta, non dicta mea, vos Milites sequi
iak Ieleń, lub Zaiąc będzie płochego serca, utrzyma ich swoim Heroizmem Lwiego serca Hetman: Łamie Alexander wielki z siadszy z konia drogę Lodowatą idąc do Persii, wlot cały, Oboz toż czyni. A dopieroż gdy na Nieprzyiacioł naciera śmiało, każdy albo swoie życie, albo Nieprzyiaciela położyć paratissimus. Pięknie chwali Katona Lukan Wierszopis, że on swoim przykładem, bardziey Woysko zachęcił, niż trąbą do potycżki tryumfalney:
Ipse manu sua pila gerens praecedit anheli Militis ante pedes, monstrat tolerare labores, Non iubet. - - - - - - -
U Liwiusza Historyka piękny Fortitudinis w Wodzu przykład mowiącego: Facta, non dicta mea, vos Milites sequi
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 428
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Jeden Konrada Kucharza gdy mu się jeść chciało. bardzo wyraźnym wołał głosem, teste Jonstono. Z Eliasza i Pawła Pustelnika karmił, Z Wincentego Męczennika Ciała pilnował od bestii. O Kruku bają Poetowie, że go Apollo za wielomowstwo, i zbytne szczebietanie z białego jakim był przedtym, w czarnego obrócił: co wierszem wyraził Sulmoński Wierszopis:
Nám fuit haec quondam Niveis Argentea pennis Ales, ut aequaret, totas sine labe Columbas; Lingva fuit damno, lingva faciente loquaci, Qui color albus erat, nunc est contrarius albo.
ALFONS Król Sycylijski miał Kruka białego, według Jonstona, który sekret podaje, aby wszystkie takie były; tojest jajca ich mózgiem kocim
Ieden Konrada Kucharza gdy mu się ieść chciało. bardzo wyraźnym wołał głosem, teste Ionstono. S Eliasza y Pawłá Pustelnika karmił, S Wincentego Męczennika Ciała pilnował od bestyi. O Kruku baią Poetowie, że go Apollo za wielomowstwo, y zbytne szczebietanie z biáłego iakim był przedtym, w czarnego obrocił: co wierszem wyraził Sulmoński Wierszopis:
Nám fuit haec quondam Niveis Argentea pennis Ales, ut aequaret, totas sine labe Columbas; Lingva fuit damno, lingva faciente loquaci, Qui color albus erat, nunc est contrarius albo.
ALFONS Krol Sycyliyski miał Kruka białego, według Ionstona, ktory sekret podaie, aby wszystkie takie były; toiest iayca ich mozgiem kocim
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 611
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, co gdy czyni, prawdziwie umarł. Taki to Cudotworca Kalwin, z żywych czyni marywemi, jako pisze Bolsecus w życiu jego i Kwiatkiewicz.
Przez kontempt i nienawiść Katolików, Biskupów, nazywał Episcopos, Aposcopos; Pontifices, Pompifices: Cárdinales, Carnales, albo Carpinales: Canonicos, Caenonicos: Praepositos, Praeposteros. Pięknie Wierszopis żartuje z Imienia, nauki i życia Pana Kalwina tym wierszem:
Calvus es absque comis operum Calvine bonorum, Qui nudam Christi, vis, facis; ese Fidem.
HEREZIE po LUTERSKIEJ i KALWINZKIEJ ZRÓDZONE
Pierwsza Herezja Jansenistów. Korneliusz Janseniusz Biskup Ipreński, od niektórych Infulatus Calvinus nazwany w Księdze swojej Augustynus intytułowanej, pięć napisał propozycyj
, co gdy czyni, práwdziwie umarł. Taki to Cudotworca Kalwin, z żywych czyni mariwemi, iako pisze Bolsecus w życiu iego y Kwiatkiewicz.
Przez kontempt y nienawiść Kátolikow, Biskupow, nazywał Episcopos, Aposcopos; Pontifices, Pompifices: Cárdinales, Carnales, albo Carpinales: Canonicos, Caenonicos: Praepositos, Praeposteros. Pięknie Wierszopis żartuie z Imienia, nauki y życia Pana Kálwina tym wierszem:
Calvus es absque comis operum Calvine bonorum, Qui nudam Christi, vis, facis; ese Fidem.
HEREZIE po LUTERSKIEY y KALWINZKIEY ZRODZONE
Pierwsza Herezya Iansenistow. Korneliusz Ianseniusz Biskup Iprenski, od niektorych Infulatus Calvinus nazwany w Księdze swoiey Augustinus intytułowaney, pięć napisáł propozycyi
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1130
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755