b otwartą, nalej żywego śrebra, i wywróć ją w naczynie M, żywym srebrem także napełnione.
Merkuriusz czyli żywe srebro w rurce do wysokości prawie 28 calów zawieszone będzie.
Woda zaś w przydłuższej rurce do wysokości 32 stóp byłaby zawieszona. Doświadczenie IX.
162. Na Tablicy III, Figura 24, pokazuje mały Wodociąg (antlia aspirans), który jest złożony z walca szklanego AB, dwie rurki jednę g, drugą e, i stępel Z mającego, i w tabliczkę drewnianą na nożkach stojącą osadzonego. W walcu zaś AB są małe drzwiczki c, które się trochę do góry otwierają, albo kulka mała, która się trochę
b otwartą, naley żywego śrebra, y wywróć ią w naczynie M, żywym srebrem także napełnione.
Merkuryusz czyli żywe srebro w rurce do wysokości prawie 28 calów zawieszone będzie.
Woda zaś w przydłuższey rurce do wysokości 32 stóp byłaby zawieszona. Doświadczenie IX.
162. Na Tablicy III, Figura 24, pokazuie mały Wodociąg (antlia aspirans), który iest złożony z walca szklanego AB, dwie rurki iednę g, drugą e, y stępel S maiącego, y w tabliczkę drewnianą na nożkach stoiącą osadzonego. W walcu zaś AB są małe drzwiczki c, które się trochę do góry otwieraią, albo kulka mała, która się trochę
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 161
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
merkuriusza na 28 prawie calów wysoka, z powietrznej atmosfery kolumną zostaje w równi. Podobnie kolumna wody na 32 stóp wysoka, z kolumną powietrznej atmosfery będzie w równi; ponieważ woda w rurce na 32 stóp wysoko zawiesza się. o Ciężkości Powietrza.
165. Taż sama ciężkość i przyciskanie powietrznej atmosfery sprawuje, że w Wodociągach i sikawkach, woda za pociągnionym w górę stemplem postępuje. Gdy albowiem (Fig: 24.) stępel Z do góry ciągniesz; powietrze w rurce g, i potym w Walcu AB rozrzedza się, i już mniejszy sprawuje opor; a przeto kolumna atmosfery, która na wodzie w naczyniu N będącej leży,
merkuryusza na 28 prawie calow wysoka, z powietrzney atmosfery kolumną zostaie w rowni. Podobnie kolumna wody na 32 stóp wysoka, z kolumną powietrzney atmosfery będzie w rowni; ponieważ woda w rurce na 32 stóp wysoko zawiesza się. o Ciężkości Powietrza.
165. Taż sama ciężkość y przyciskanie powietrzney atmosfery sprawuie, że w Wodociągach y sikawkach, woda za pociągnionym w górę stęplem postępuie. Gdy albowiem (Fig: 24.) stępel S do góry ciągniesz; powietrze w rurce g, y potym w Walcu AB rozrzedza się, y iuż mnieyszy sprawuie opor; á przeto kolumna atmosfery, która na wodzie w naczyniu N będącey leży,
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 163
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
potym w Walcu AB rozrzedza się, i już mniejszy sprawuje opor; a przeto kolumna atmosfery, która na wodzie w naczyniu N będącej leży, swoim ją ciężarem w rurkę g, i w Walec AB, za stemplem popycha. I że ten skutek z tej przyczyny pochodzi, stąd poznasz, że mały Wodociąg w Bojliusza machinie po wyciągnionym powietrzu, nic wody w górę nie pociągnie.
166. I też to najpierwsze na Wodociągu doświadczenie podało okazją, że wielki Książęcia Florenckiego Matematyk Galileusz o ciężkości powietrza cóżkolwiek domyślać się począł: zwłaszcza gdy mu tegoż Książęcia ogródnicy donieśli, że woda nie wyżej jak na 32 stóp w górę pociągnąć
potym w Walcu AB rozrzedza się, y iuż mnieyszy sprawuie opor; á przeto kolumna atmosfery, która na wodzie w naczyniu N będącey leży, swoim ią ciężarem w rurkę g, y w Walec AB, za stęplem popycha. Y że ten skutek z tey przyczyny pochodzi, ztąd poznasz, że mały Wodociąg w Boyliusza machinie po wyciągnionym powietrzu, nic wody w górę nie pociągnie.
166. Y też to naypierwsze na Wodociągu doświadczenie podało okazyą, że wielki Xiążęcia Florenckiego Matematyk Galileusz o ciężkości powietrza cożkolwiek domyślać się począł: zwłaszcza gdy mu tegoż Xiążęcia ogrodnicy donieśli, że woda nie wyżey iak na 32 stóp w gorę pociągnąć
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 163
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
wodzie w naczyniu N będącej leży, swoim ją ciężarem w rurkę g, i w Walec AB, za stemplem popycha. I że ten skutek z tej przyczyny pochodzi, stąd poznasz, że mały Wodociąg w Bojliusza machinie po wyciągnionym powietrzu, nic wody w górę nie pociągnie.
166. I też to najpierwsze na Wodociągu doświadczenie podało okazją, że wielki Książęcia Florenckiego Matematyk Galileusz o ciężkości powietrza cóżkolwiek domyślać się począł: zwłaszcza gdy mu tegoż Książęcia ogródnicy donieśli, że woda nie wyżej jak na 32 stóp w górę pociągnąć się daje. Wszyscy bowiem przed nim Filozofowie, ten skutek, że woda w pompach w górę idzie, samej czczego
wodzie w naczyniu N będącey leży, swoim ią ciężarem w rurkę g, y w Walec AB, za stęplem popycha. Y że ten skutek z tey przyczyny pochodzi, ztąd poznasz, że mały Wodociąg w Boyliusza machinie po wyciągnionym powietrzu, nic wody w górę nie pociągnie.
166. Y też to naypierwsze na Wodociągu doświadczenie podało okazyą, że wielki Xiążęcia Florenckiego Matematyk Galileusz o ciężkości powietrza cożkolwiek domyślać się począł: zwłaszcza gdy mu tegoż Xiążęcia ogrodnicy donieśli, że woda nie wyżey iak na 32 stóp w gorę pociągnąć się daie. Wszyscy bowiem przed nim Filozofowie, ten skutek, że woda w pompach w górę idzie, samey czczego
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 164
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
