Brytanii albo Akwilańskie. U. Morze Hiszpańskie. P. Co to jest Odnoga, i co to jest Ciasnina morska, albo Przesmyk, o których dopiero namieniłeś? O. Odnoga Morska nazywa się tam, gdzie morze wchodzi jak korytem w Kraj, który go ze wszech stron otacza oprócz tej tylko którą weń wpływa, tak jak widzisz Odnogę Wenecką, i inne. Ciasnina albo Przesmyk nazywa się to miejsce, którędy jakoby ciasnemi drzwiami Morze do morza przechodzi, tak naprzykład Gibraltar, Sund, etc. KARTA II. ATLAS DZIECINNY. KARTA II. ATLAS DZIECINNY. KARTA III. ROZDZIAŁ III. W którym eksplikuje się trzecia Karta
Brytannii albo Akwilańskie. U. Morze Hiszpańskie. P. Co to iest Odnoga, y co to iest Ciasnina morska, albo Przesmyk, o ktorych dopiero namieniłeś? O. Odnoga Morska nazywa się tam, gdzie morze wchodzi iak korytem w Kray, ktory go ze wszech stron otacza oprocz tey tylko ktorą weń wpływa, tak iak widzisz Odnogę Wenecką, y inne. Ciasnina albo Przesmyk nazywa się to mieysce, ktorędy iakoby ciasnemi drzwiami Morze do morza przechodzi, tak naprzykład Gibraltar, Sund, etc. KARTA II. ATLAS DZIECINNY. KARTA II. ATLAS DZIECINNY. KARTA III. ROZDZIAŁ III. W ktorym explikuie się trzecia Karta
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 26
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Turyngii. P. Które są znaczniejsze w Niemczech rzeki? O. Są te: a. Dunaj zaczyna się w Szwabii, idzie przez Bawarią, Austrią, Węgry, Turcją Europejską, i wpada w morze Czarne. b. Odra zaczyna się w Śląsku, i idzie wzdłuż jego, płynie przez Brandenburgią, Pomeranią i wpływa do Morza Bałtyckiego. c. Elba zaczyna się w Górach które dzielą Czechy od Śląska, nazwanych Ress, idzie przez Czechy, Saksonią wyższą, Saksonią Niższą i wpada pod Hamburgiem do Morza Niemieckiego H. d. Weser zaczyna się na granicach Hessyj, płynie dzieląc Westfalią od Niższej Saksonii i wpada w toż samo morze
Turyngii. P. Ktore są znacznieysze w Niemczech rzeki? O. Są te: a. Dunay zaczyna się w Szwabii, idzie przez Bawaryą, Austryą, Węgry, Turcyą Europeyską, y wpada w morze Czarne. b. Odra zaczyna się w Sląsku, y idzie wzdłuż iego, płynie przez Brandeburgią, Pomeranią y wpływa do Morza Baltyckiego. c. Elba zaczyna się w Gorach ktore dzielą Czechy od Sląska, nazwanych Ress, idzie przez Czechy, Saxonią wyższą, Saxonią Niższą y wpada pod Hamburgiem do Morza Niemieckiego H. d. Weser zaczyna się na granicach Hessyi, płynie dzieląc Westfalią od Niższey Saxonii y wpada w toż samo morze
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 50
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
a żeby dogrzewał dobrze, i był miękki. Gdy zażywam słowa tego węgiel miękki, który mu jest właściwy, zażywam go w tym sensię w którym i Rzemieślnicy, którzy nazywają węglem miękkim ten, który żelazu nadaje miękkości, a węglem twardym ten, który żelazo czyni twardym; pewna albowiem jest rzecz, że natura węgla wpływa w naturę kruszcu. Przez nieszczęśliwość dwa te przymioty, to jest gorącość i miękkość, rzadko się razem z sobą znajdują, wszyscy ci, którzy oczyszczają minerały, rozumieją, że węgiel drzewowy biały jest dosyć miękki, lecz bardzo mało ma w sobie gorącości. Węgiel z drzewa twardego jakim jest dębina, wydaje wiele ognia,
á żeby dogrzewał dobrze, i był miękki. Gdy zażywam słowa tego węgiel miękki, ktory mu iest własciwy, zażywam go w tym sensię w ktorym i Rzemieślnicy, ktorzy nazywaią węglem miękkim ten, ktory żelazu nadaie miękkosci, á węglem twardym ten, ktory żelazo czyni twardym; pewna albowiem iest rzecz, że natura węgla wpływa w naturę kruszcu. Przez nieszczęsliwość dwa te przymioty, to iest gorącość i miękkość, rzadko się razem z sobą znayduią, wszyscy ci, ktorzy oczyszczaią minerały, rozumieią, że węgiel drzewowy biały iest dosyć miękki, lecz bardzo mało ma w sobie gorącosci. Węgiel z drzewa twardego iakim iest dębina, wydaie wiele ognia,
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 35
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
Miasto Stołeczne nad Golfem Bengalą i nad rzeką Martaban, ma Zamek obronny i Portugalowie w nim handlują. BRAMA Królestwo bierze Imię swoje od Miasta stołecznego Zwanego teraz Carpa należy do Króla Ava. MARTABAN Królestwo bierze także Imię swoje od Miasta Stołecznego położonego nad Golfem Martaban z dobrym Portem, ten Golf zaś jest w tym miejscu gdzie wpływa rzeka Pegu. SjaM.
Królestwo to graniczy na Zachód z Kamboją na Pułnoc z Pegu, z inszych zaś stron z Morzem, i ciągnie się od Pułnocy do Południa w zdłuż, i z Peninsułą Malakką rachując (bo tylko Miasto Malakka należy do Holendrów) na 200. mil, i wszystko to Państwo hołduje Królowi Sjamskiemu
Miásto Stołeczne nád Golfem Bengalą y nád rzeką Martaban, ma Zamek obronny y Portugallowie w nim hándluią. BRAMA Krolestwo bierze Imie swoie od Miástá stołecznego Zwánego teraź Carpa náleży do Krola Ava. MARTABAN Krolestwo bierze tákże Imie swoje od Miástá Stołecznego położonego nád Golfem Martaban z dobrym Portem, ten Golf záś iest w tym mieyscu gdzie wpływá rzeká Pegu. SYAM.
KRolestwo to grániczy ná Záchod z Kamboią ná Pułnoc z Pegu, z inszych záś stron z Morzem, y ciągnie się od Pułnocy do Południa w zdłuż, y z Peninsułą Málakką ráchuiąc (bo tylko Miásto Málakká náleży do Holendrow) ná 200. mil, y wszystko to Páństwo hołduie Krolowi Syamskiemu
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 596
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
upustu jakiego spadają zaduchy, i obijając się o siebie, kręcenie czynią. Zaduchy gdy się w podziemnej jamie zamkną i zapalą, na kształt prochu, albo zagrzawszy większego miejsca przez gwałt szukają, trzęsienie ziemie sprawują, jakoby wysadzają ziemię, albo też onę otworzywszy podziemną przepaść otwierają, w którą jaka woda albo jezioro z daleka wpływa. Rosa bywa z pary nie wysoko podniesionej, która od zimna nocnego w krople się obraca, na taki kształt jako gdy potrawę gorącą zimnem pułmiskiem nakryją, i potym krople spadają: a jeśli się od ostrego jakiego wiatru skrzepnie staje się Szronem. Pszczoły miód z kwiatem jako pot jaki kwiatów, a wosk jako żywicę tych
vpustu iákiego spadáią záduchy, y obiiaiąc się o śiebie, kręcenie czynią. Záduchy gdy się w podzięmney iámie zámkną y zápalą, ná ksztáłt prochu, álbo zágrzawszy większego mieyscá przez gwałt szukáią, trzęsienie zięmie spráwuią, iákoby wysádzáią ziemię, álbo też onę otworzywszy podzięmną przepáść otwieráią, w ktorą iáka wodá álbo ieźioro z dáleká wpływa. Rosá bywa z páry nie wysoko podnieśioney, ktora od źimna nocnego w krople się obraca, ná táki ksztáłt iáko gdy potráwę gorącą zimnem pułmiskiem nákryią, y potym krople spadáią: á ieśli się od ostrego iákiego wiátru skrzepnie stáie się Szronem. Psczoły miod z kwiátem iáko pot iáki kwiátow, á wosk iáko żywicę tych
Skrót tekstu: TylkRoz
Strona: 38
Tytuł:
Uczone rozmowy
Autor:
Wojciech Tylkowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1692
Data wydania (nie wcześniej niż):
1692
Data wydania (nie później niż):
1692
oficjał warszawski. O SENATUS CONSILIUM TEGOŻ KOKU
To senatus consilium zaczęło się 25 października roku 1782. Deliberacje jego były następujące: 1°. Jeżeli potrzebny jest sejm ekstraordynaryjny po zerwanym ordynaryjnym. 2°. Jakim sposobem zapobiec na przyszłe czasy podobnym do dzisiejszego na sejmach tumultom. 3°. Ponieważ coraz więcej złej monety zagranicznej w kraj wpływa, czy by nie dobrze było pozwolić miastom przedniejszym pruskim, aby pod dozorem podskarbich wielkich obojga narodów biły dobrą monetę.
Na pierwszy punkt wszystkie głosy senatorskie były jednobrzmiące za potrzebą sejmu. Na drugi punkt podaną radę od książęcia Sołtyka, biskupa krakowskiego, przebudowania izbów poselskich w Warszawie i w Grodnie w taki sposób, iżby arbitrowie
oficjał warszawski. O SENATUS CONSILIUM TEGOŻ KOKU
To senatus consilium zaczęło się 25 października roku 1782. Deliberacje jego były następujące: 1°. Jeżeli potrzebny jest sejm ekstraordynaryjny po zerwanym ordynaryjnym. 2°. Jakim sposobem zapobiec na przyszłe czasy podobnym do dzisiejszego na sejmach tumultom. 3°. Ponieważ coraz więcej złej monety zagranicznej w kraj wpływa, czy by nie dobrze było pozwolić miastom przedniejszym pruskim, aby pod dozorem podskarbich wielkich obojga narodów biły dobrą monetę.
Na pierwszy punkt wszystkie głosy senatorskie były jednobrzmiące za potrzebą sejmu. Na drugi punkt podaną radę od książęcia Sołtyka, biskupa krakowskiego, przebudowania izbów poselskich w Warszawie i w Grodnie w taki sposób, iżby arbitrowie
Skrót tekstu: KitPam
Strona: 108
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Jędrzej Kitowicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Tekst uwspółcześniony:
tak
dary. Na co pospólstwo gromadzić się śmieje; Już triumfuje Uczeń z swej nadzieje. Dopiero Ksantus zasiadszy poważnie: Panowie z Samos, że ja nieuważnie Się był założył, tak pewnie mniemacie, Ale inaczej rozumieć dziś macie. Założyłem się wypić morze całe, Trzymam kondycją, zakład doskonale, Lecz że tak siła rzek wpływa do niego, Trzeba wprzód tedy sekretu takiego, Żeby te rzeki wszystkie zatamować, To ja nie będę nic gardła żałować, I gdy nowych rzek nie będzie przybywać, To na ochocie mej nie będzie zbywać. Tę eksplikacją przyjęli Sędziowie, I Filozofa przypisali głowie. Ezopka koncept ucznia skonfundował, Się i u Magistre swego ekskuzował
dary. Na co pospolstwo gromadźić śię śmieie; Już tryumfuie Uczeń z swey nadźieie. Dopiero Ksantus zaśiadszy poważnie: Panowie z Samos, że ia nieuważnie Się był założył, tak pewnie mniemaćie, Ale inaczey rozumieć dźiś maćie. Założyłem śię wypić morze całe, Trzymam kondycyą, zakład doskonale, Lecz że tak śiła rzek wpływa do niego, Trzeba wprzod tedy sekretu takiego, Żeby te rzeki wszystkie zatamować, To ia nie będę nic gardła żałować, I gdy nowych rzek nie będźie przybywać, To na ochoćie mey nie będźie zbywać. Tę eksplikacyą przyięli Sędźiowie, I Filozofa przypisali głowie. Ezopka koncept ucznia zkonfundował, Się i u Magistre swego exkuzował
Skrót tekstu: JabłEzop
Strona: B8
Tytuł:
Ezop nowy polski
Autor:
Jan Stanisław Jabłonowski
Drukarnia:
Andrzej Ceydler
Miejsce wydania:
Lipsk
Region:
zagranica
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
bajki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1731
Data wydania (nie wcześniej niż):
1731
Data wydania (nie później niż):
1731
