summę. IV. Szynkarz kupił 4 wiadra wina/ wiadro po 80 zł. stracił potym na każdym wiedrze 12 zł. 24 gr. jak drogo tedy przedawał kwartę/ kiedy się wiadro będzie rachowało/ o 24 garcy bez lagru. F. po 16 gr. subtrahując potym utratę od kupna summy znajdziesz iż tak wiele utargował pieniędzy za 4 wiadra/ to jest zł. 204 gr. 24. V. Kupił jeden 3 ½ łasztów śledzi we Gdańsku na Dominik/ każdy po 300 zł. chwalił się potym iż zarobił od ręki na tych śledziach 105 zł. Pytam jak drogo beczkę przedał? F. 27 ½ postawiwszy w regule tak Część
summę. IV. Szynkarz kupił 4 wiádrá winá/ wiádro po 80 zł. stráćił potym ná káżdym wiedrze 12 zł. 24 gr. iák drogo tedy przedawał kwartę/ kiedy się wiádro będźie ráchowáło/ o 24 gárcy bez lagru. F. po 16 gr. subtráhuiąc potym vtrátę od kupná summy znaydźiesz iż ták wiele vtárgował pieniędzy zá 4 wiádrá/ to iest zł. 204 gr. 24. V. Kupił ieden 3 ½ łásztow śledźi we Gdańsku ná Dominik/ káżdy po 300 zł. chwalił się potym iż zárobił od ręki ná tych śledźiách 105 zł. Pytam iák drogo beczkę przedał? F. 27 ½ postáwiwszy w regule ták Część
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 144
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
(to jest zarobek na ćwiertni od 4 ½ zł. przedaży znajdziesz 3 9/10 Egzempla gdy się o liczbę towaru pytają. VIII. Kiedyby kamień pieprzu kupił jeden po zł. 30 i 26 gr. i chciałby na każdym funcie zarobić 3 gr. wiele funtów musiał przedać gdyby chciał 100 zł. utargować? Fac: Część Czwarta
łb.
zł.
26
30 26/30
1
Fac. 1 12/390 zł.
Przydawszy co chce zarobić do tego/ Facit będzie Reguła druga:
zł.
łb.
zł.
1 2/15
1
100
F. 88 4/17 łb.
Nałożył drugi 500 tal:
(to iest zarobek ná ćwiertni od 4 ½ zł. przedaży znaydźiesz 3 9/10 Exemplá gdy się o liczbę towáru pytáią. VIII. Kiedyby kámień pieprzu kupił ieden po zł. 30 y 26 gr. y chćiałby ná káżdym funćie zárobić 3 gr. wiele funtow muśiał przedáć gdyby chćiał 100 zł. vtárgowáć? Fac: Część Czwarta
łb.
zł.
26
30 26/30
1
Fac. 1 12/390 zł.
Przydawszy co chce zárobić do tego/ Facit będźie Regułá druga:
zł.
łb.
zł.
1 2/15
1
100
F. 88 4/17 łb.
Náłożył drugi 500 tál:
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 146
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
/ które go kosztowało 130 zł. wyszynkował je/ i na 100 zł utracił 9 1/3 zł. jakoż ten drogo kwartę przedawał? Facit, 1 71/150 rachując Wiadro bez lagru 20 garncy/ 100__90 2/3__130 F. 117 13/15 Co się rozumie iż tak wiele za te wiadro utargował/ rachuj pottm wiele za jednę kwartę: Facit 1 71/150. XVI. Pytam/ jako drogo ten przedawacz ma łokieć sukna/ aby na 8 zł. zarobi 1 zł. kiedy go 25 łokci/ kosztują 130 zł. Facit 6 ¾ zł. Rachuj wiele go łokieć kosztuje 25__150__1 F. 6/
/ ktore go kosztowáło 130 zł. wyszynkował ie/ y ná 100 zł vtráćił 9 1/3 zł. iákoż ten drogo kwartę przedawał? Facit, 1 71/150 ráchuiąc Wiádro bez lagru 20 gárncy/ 100__90 2/3__130 F. 117 13/15 Co się rozumie iż ták wiele zá te wiádro vtárgował/ ráchuy pottm wiele zá iednę kwartę: Facit 1 71/150. XVI. Pytam/ iáko drogo ten przedáwácz ma łokieć sukná/ áby ná 8 zł. zárobi 1 zł. kiedy go 25 łokći/ kosztuią 130 zł. Facit 6 ¾ zł. Ráchuy wiele go łokieć kosztuie 25__150__1 F. 6/
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 148
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
zł. 88__100__11 Facit 12 ½. Subtrachując od 100/ 12/ zostaje 88/ a jeżeli zarobek to przydać. XXII. Trzeci przedawał łokieć sukna po 3 ½ zł. zarobił dziesiącią zł. jeden. wiele go łokieć kosztował? 11__10__3 ½ Fac: zł. 3 2/11. Egzempla kiedy pro Cento kto utarguje. XXIII. Cetnar miedzi przedaje się za 60 zł. więc kiedy sto złotych utarguję/ mam zarobku 12 ½ zł wiele mię cetnar kosztuje? 100__87 1/2__60 Fac: 52 ½. Zł To się tak rozumie/ kiedy odejmę od 100 zł 12 ½ to mi zostaje 87 ½ będzie w Regule tak/ kiedy
zł. 88__100__11 Facit 12 ½. Subtráchuiąc od 100/ 12/ zostáie 88/ á ieżeli zarobek to przydáć. XXII. Trzeći przedawał łokieć sukná po 3 ½ zł. zárobił dźieśiąćią zł. ieden. wiele go łokieć kosztował? 11__10__3 ½ Fac: zł. 3 2/11. Exemplá kiedy pro Cento kto vtárguie. XXIII. Cetnar miedźi przedáie się zá 60 zł. więc kiedy sto złotych vtárguię/ mam zarobku 12 ½ zł wiele mię cetnar kosztuie? 100__87 1/2__60 Fac: 52 ½. Zł To się ták rozumie/ kiedy odeymę od 100 zł 12 ½ to mi zostáie 87 ½ będźie w Regule ták/ kiedy
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 151
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
a jeżeli zarobek to przydać. XXII. Trzeci przedawał łokieć sukna po 3 ½ zł. zarobił dziesiącią zł. jeden. wiele go łokieć kosztował? 11__10__3 ½ Fac: zł. 3 2/11. Egzempla kiedy pro Cento kto utarguje. XXIII. Cetnar miedzi przedaje się za 60 zł. więc kiedy sto złotych utarguję/ mam zarobku 12 ½ zł wiele mię cetnar kosztuje? 100__87 1/2__60 Fac: 52 ½. Zł To się tak rozumie/ kiedy odejmę od 100 zł 12 ½ to mi zostaje 87 ½ będzie w Regule tak/ kiedy 100 utarguję/ to mię kosztuje 87 ½ wiele 60. XXIV. Inny przedając Cetnary
á ieżeli zarobek to przydáć. XXII. Trzeći przedawał łokieć sukná po 3 ½ zł. zárobił dźieśiąćią zł. ieden. wiele go łokieć kosztował? 11__10__3 ½ Fac: zł. 3 2/11. Exemplá kiedy pro Cento kto vtárguie. XXIII. Cetnar miedźi przedáie się zá 60 zł. więc kiedy sto złotych vtárguię/ mam zarobku 12 ½ zł wiele mię cetnar kosztuie? 100__87 1/2__60 Fac: 52 ½. Zł To się ták rozumie/ kiedy odeymę od 100 zł 12 ½ to mi zostáie 87 ½ będźie w Regule ták/ kiedy 100 vtárguię/ to mię kosztuie 87 ½ wiele 60. XXIV. Inny przedáiąc Cetnary
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 151
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
XXIII. Cetnar miedzi przedaje się za 60 zł. więc kiedy sto złotych utarguję/ mam zarobku 12 ½ zł wiele mię cetnar kosztuje? 100__87 1/2__60 Fac: 52 ½. Zł To się tak rozumie/ kiedy odejmę od 100 zł 12 ½ to mi zostaje 87 ½ będzie w Regule tak/ kiedy 100 utarguję/ to mię kosztuje 87 ½ wiele 60. XXIV. Inny przedając Cetnary Ołowu po złot: 3 ½ stracił na 100 zł. 8 zł. i 10 gr. jak wiele go Cetnar abo funt kosztował? Cetnar 3 241/300 funt gr. 4 323/780 Reguła tak 100_108 1/3__3 ½
XXIII. Cetnar miedźi przedáie się zá 60 zł. więc kiedy sto złotych vtárguię/ mam zarobku 12 ½ zł wiele mię cetnar kosztuie? 100__87 1/2__60 Fac: 52 ½. Zł To się ták rozumie/ kiedy odeymę od 100 zł 12 ½ to mi zostáie 87 ½ będźie w Regule ták/ kiedy 100 vtárguię/ to mię kosztuie 87 ½ wiele 60. XXIV. Inny przedáiąc Cetnary Ołowu po złot: 3 ½ stráćił ná 100 zł. 8 zł. y 10 gr. iák wiele go Cetnar ábo funt kosztował? Cetnar 3 241/300 funt gr. 4 323/780 Regułá ták 100_108 1/3__3 ½
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 151
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
. jak wiele go Cetnar abo funt kosztował? Cetnar 3 241/300 funt gr. 4 323/780 Reguła tak 100_108 1/3__3 ½ Fac: 3 241/300. Tu odejmi abyć pokazało wiele na 3 ½. XXV. Inny zaś miał pieprz po 20 gr. łb. Rachując/ potym utargowawszy znalazł iż na 3 zł. zarobił 8 ½ gr. wiele kamień kosztował? Rachuj wprzód wiele kamień kosztuje kiedy go przedawał/ Facit iż kamień 17 1/3 zł. więc tak pisz w Regule: o Zarobkach i utracie. Część Czwarta
zł.
gr.
zł.
3
8 1/2
17 1/
. iák wiele go Cetnar ábo funt kosztował? Cetnar 3 241/300 funt gr. 4 323/780 Regułá ták 100_108 1/3__3 ½ Fac: 3 241/300. Tu odeymi ábyć pokazało wiele ná 3 ½. XXV. Inny záś miał pieprz po 20 gr. łb. Ráchuiąc/ potym vtárgowawszy znalázł iż ná 3 zł. zárobił 8 ½ gr. wiele kámień kosztował? Ráchuy wprzod wiele kámień kosztuie kiedy go przedawał/ Facit iż kámień 17 1/3 zł. więc ták pisz w Regule: o Zarobkách y vtráćie. Część Czwarta
zł.
gr.
zł.
3
8 1/2
17 1/
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 152
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
Regule: o Zarobkach i utracie. Część Czwarta
zł.
gr.
zł.
3
8 1/2
17 1/3
Fac: 49 1/9 gr.
Po subtrakcjej zostaje zł. 155 128/135 zł. Egzempla kiedy się o wydany Kapitał pytają pro Cento. XXVI. Będąc jeden na Jarmarku/ utargował pieniędzy zł. 8506 ½ i zarobił piwieda piętnastą zł. 1 ¼ zł. Pytam jak wielki jego Kapital był? Kapitalna Summa rozumie się wszelaka Summa bez zarobku/ jako kiedy ma kto swego własnego 5000/ abo więcej/ i te pieniądze włoży potym w towar/ to co nad Kapitalną Summę będzie/ już się zarobek
Regule: o Zarobkách y vtráćie. Część Czwarta
zł.
gr.
zł.
3
8 1/2
17 1/3
Fac: 49 1/9 gr.
Po subtrákcyey zostáie zł. 155 128/135 zł. Exemplá kiedy się o wydány Cápitał pytáią pro Cento. XXVI. Będąc ieden ná Iármárku/ vtárgował pieniędzy zł. 8506 ½ y zárobił piwieda piętnastą zł. 1 ¼ zł. Pytam iák wielki iego Cápital był? Cápitálna Summá rozumie się wszeláka Summá bez zarobku/ iáko kiedy ma kto swego własnego 5000/ ábo więcey/ y te pieniądze włoży potym w towar/ to co nád Cápitálną Summę będźie/ iuż się zarobek
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 152
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
się wszelaka Summa bez zarobku/ jako kiedy ma kto swego własnego 5000/ abo więcej/ i te pieniądze włoży potym w towar/ to co nad Kapitalną Summę będzie/ już się zarobek rozumie. Położywszy w Regule[...] k/ iż 16 ¼ dają 15__wiele 8506 ½ Facit Kapitału 7852 2/13 zł. XXVII. Inny utargował 6000/ i utracił na każdych 15 zł. 1 ¼ zł. Jak wielka tedy była jego Kapitalna Summa? Facit 6500. 15__16 ¼__6000 F. 6500. Egzempla kiedy się Cena podwyższa, abo umniejsza pro Cento. XXVIII. Jeden przedaje łaszt Zboża po 96 zł. dla takiej przedazy stracił na 100 zł.
się wszeláka Summá bez zarobku/ iáko kiedy ma kto swego własnego 5000/ ábo więcey/ y te pieniądze włoży potym w towar/ to co nád Cápitálną Summę będźie/ iuż się zarobek rozumie. Położywszy w Regule[...] k/ iż 16 ¼ dáią 15__wiele 8506 ½ Facit Capitału 7852 2/13 zł. XXVII. Inny vtárgował 6000/ y vtráćił ná káżdych 15 zł. 1 ¼ zł. Iák wielka tedy byłá iego Cápitálna Summá? Facit 6500. 15__16 ¼__6000 F. 6500. Exemplá kiedy się Cená podwyższa, ábo vmnieysza pro Cento. XXVIII. Ieden przedáie łászt Zbożá po 96 zł. dla tákiey przedázy stráćił ná 100 zł.
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 153
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
. za kilka dni potym zdrożało zboże/ i przypadło mu przedać łaszt po 108 zł. Pytam wiele stracił/ abo zarobił na 100 zł. postaw w reg. o Zarobkach i utracie.
Zł
cent.
zł.
96
92
108
Fac: 103 1/2. cent.
To się tak ma rozumieć/ kiedy utarguję 96/ to mam Centum takowe/ to jest 92/ więc kiedy utarguję 108/ jakie będę miał? Facit 103 ¼ to jest/ kiedy ja będę przedawał za takie pieniądze łaszt zboża/ to zarobię pro Cẽto 3 ½ zł. Trzeci punkt, Jest to zwyczajna u Kupców iż kiedy za gotowe pieniądze (co oni
. zá kilká dni potym zdrożało zboże/ y przypadło mu przedáć łászt po 108 zł. Pytam wiele stráćił/ ábo zárobił ná 100 zł. postaw w reg. o Zarobkách y vtráćie.
Zł
cent.
zł.
96
92
108
Fac: 103 1/2. cent.
To się ták ma rozumieć/ kiedy vtárguię 96/ to mam Centum tákowe/ to iest 92/ więc kiedy vtárguię 108/ iákie będę miał? Facit 103 ¼ to iest/ kiedy ia będę przedawał zá tákie pieniądze łászt zbożá/ to zárobię pro Cẽto 3 ½ zł. Trzeći punkt, Iest to zwyczáyna v Kupcow iż kiedy zá gotowe pieniądze (co oni
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 153
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647