nie jednakiego są przyrodzenia. Abowiem korzenie ich we wtórym stopniu rozgrzewają/ w pierwszym wysuszają/ rozsiekują/ i odmiększają. Nasienie/ Liście/ i rosczki/ w trzecim stopniu grzeją i suszą. Galenus jednak w Księgach o Ziołach pisze: że moc jego wszystka jest odmiękczać/ wycierać/ rozczyniać/ rozprawować/ rozwadniać/ i wychędażać. Rozmarynu wtórego/ tak nasienia/ jako korzenia/ przez usta używać się godzi: bo nie tak sczmi i rozpala wnętrzności/ jako pierwszy. Moc i skutki. Piersiom Płucom.
Wszelakim niedostatkom i dolegliwościom w Piersiach/ i w Płucach/ z zimnych przypadków/ a zwłaszcza z Flusów/ z głowy spadających/ jest lekarstwem
nie iednákiego są przyrodzenia. Abowiem korzenie ich we wtorym stopniu rozgrzewáią/ w pierwszym wysuszaią/ rozśiekuią/ y odmiększáią. Naśienie/ Liśćie/ y rosczki/ w trzećim stopniu grzeią y suszą. Galenus iednák w Kśiegách o Ziołách pisze: że moc iego wszystká iest odmiękczáć/ wyćieráć/ rozczyniáć/ rozpráwowáć/ rozwadniáć/ y wychędażáć. Rozmárynu wtorego/ ták naśienia/ iáko korzeniá/ przez vstá vżywáć sie godźi: bo nie ták sczmi y rospala wnętrznośći/ iáko pierwszy. Moc y skutki. Pierśiom Płucom.
Wszelákim niedostátkom y dolegliwośćiom w Pierśiách/ y w Płucách/ z źimnych przypadkow/ á zwłasczá z Flusow/ z głowy spadáiących/ iest lekárstwem
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 162
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
bielmie/ albo na źrzenicy. Oczom płynącym. Wzroku zaćmionemu. Oczom błonką zaszłym z sokiem Rucianym w żółci tego Ptastwa/ które mięsem żyje/ długo moczony/ i dobrze utarty/ potrosze tego na nie puszczając. (Mesua.) Oczom płynącym. Wzroku. Oczom błonką zaszłym. Soku tego własności.
Własność jego jest wychędażać mózg/ i żyły suche od niego pochodzące. Głowj bolenie.
Bolenie głowy uśmierza. Zawrót głowy.
Zawrót głowy odpędza. Drżeniu członków
Drżącym członkom/ jest lekarstwem/ bądź w Pigułach/ bądź w trunku używany. Także nim kurzenie z ognia czyniąc. Puchlinie
Puchlinę wywodzi/ we dwój nasób/ przydawszy do niego Mirrobalonów żółtych
bielmie/ álbo ná źrzenicy. Oczom płynącym. Wzroku záćmionemu. Oczom błonką zászłym z sokiem Rućiánym w żołći tego Ptástwá/ ktore mięsem żyie/ długo moczony/ y dobrze vtárty/ potrosze tego ná nie pusczáiąc. (Mesua.) Oczom płynącym. Wzroku. Oczom błonką zászłym. Soku tego własnośći.
Własność ieg^o^ iest wychędażáć mozg/ y żyły suche od niego pochodzące. Głowj bolenie.
Bolenie głowy vśmierza. Zawrot głowy.
Zawrot głowy odpądza. Drżeniu członkow
Drżącym członkom/ iest lekárstwem/ bądź w Pigułách/ bądź w trunku vżywány. Tákże nim kurzenie z ogniá czyniąc. Puchlinie
Puchlinę wywodźi/ we dwoy nasob/ przydawszy do niego Mirrobalonow żołtych
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 204
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Rzepikowe liście napoły z Marzymiętką utłuc/ białkiem jaja świeżego rozpuścić/ a na oko krwią zaszłę plastrem przyłożyć. W oczach wrzody i Fistuły goi
Fistułę w oczach zawiera i goi/ Rzepiku/ i Ruty ogródnej liścia po garści w kwarcie abo we czterydziestu łotów/ białęgo wina warzyć do połowice/ i tą juchą przecedziwszy często wychędażać Fistuły. Spanie przywodzi
Sen w nocy przywodzi/ tym którzy sypiać niemogą/ to ziele świeżo zielonej i z korzeniem warzyć/ utłuc i na głowę plastrować. Też samo ziele pod poduszki włożone czyni. Gnilcu i zawrzedziałości ust.
Gnilec w uściech i zawrzedziałość ich goi/ wziąć ze dwie garści tego ziela świeżego/ garść
Rzepikowe liśćie nápoły z Márzymiętką vtłuc/ białkiem iáiá świeżego rospuśćić/ á ná oko krwią zászłę plastrem przyłożyć. W oczách wrzody y Fistuły goi
Fistułę w oczách záwiera y goi/ Rzepiku/ y Ruty ogrodney liśćia po gárści w kwarćie ábo we czterydźiestu łotow/ białęgo winá wárzyć do połowice/ y tą iuchą przecedźiwszy często wychędáżáć Fistuły. Spánie przywodźi
Sen w nocy przywodźi/ tym ktorzy sypiáć niemogą/ to źiele świeżo źieloney y z korzeniem wárzyć/ vtłuc y ná głowę plastrowáć. Też sámo źiele pod poduszki włożone czyni. Gnilcu y záwrzedźiáłośći vst.
Gnilec w vśćiech y záwrzedźiáłość ich goi/ wźiąć ze dwie gárśći tego źiela świeżego/ garść
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 277
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
, albo z tym co miał dozór uczynić. Naczynia różne według Inwentarza odebrawszy na spokojnym miejscu porząnnie pochować, a jeśli jakiej potrzeba w czym naprawki, aby żaraz naprawiono. Miarę mieć Gdańską w swojej Majętności, dla pewniejszej w miarach veryficacji. Statki na zimę obyvarować, które w pewnym miejscu, i cichym postanowić, często wychędażać, od wilgoci i śmieci ochraniać. Stróża mieć pewnego i sposobnego do doglądania statków. Burta, aby na ziemi nie była, ani od lodów podczas żymy nie szwankowała i wszytek sam statek, pilnie przestrzegać. O Wygubieniu Wołków Robaków. WOłki robaki tak nazwane, które się w zbożu lęgną, i ziarno psują, pilny
, albo z tym co miał dozor vczynić. Naczynia rożne według Inwentarzá odebrawszy ná spokoynym mieyscu porząnnie pochowáć, á ieśli iákiey potrzebá w czym naprawki, áby żáraz nápráwiono. Miárę mieć Gdańską w swoiey Máiętnośći, dla pewnieyszey w miárách verificatiey. Státki ná źimę obyvárowáć, ktore w pewnym mieyscu, y ćichym postánowić, często wychędażáć, od wilgoći y śmieći ochrániáć. Strożá mieć pewnego y sposobnego do doglądánia státkow. Burtá, áby ná źięmi nie byłá, áni od lodow podczás żimy nie szwánkowáłá y wszytek sam státek, pilnie przestrzegáć. O Wygubieniu Wołkow Robakow. WOłki robaki ták názwáne, ktore się w zbożu lęgną, y źiárno psuią, pilny
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 63
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
