m wiele mógł mówić, przeciw rozmaitym zdróżnościom z tego defektu umysłu pochodzącym, odsyłam w tej mierze do wielu autorów piszących o obyczajności. Moje zaś uwagi w trzech punktach dla pojęcia i roztrząśnienia lepszego zamknięte, mam honor z uszanowaniem i winnym respektem podać Damom takowym do należytej konsyderacyj.
1mo. Niech raczą zastanowić się nad krótkim wymiarem dni wieku naszego. Nie wystarczy życie wytwornej Pannie na wypełnienie wszystkich grymasów, wykwintów i korowodów, które ta profesja za sobą ciągnie. Gdybyśmy mogli tak długo żyć jak przed potopem Patriarchowie, mniejszaby była odłożyć Pannie na wydaniu, lat jakie pięćdziesiąt na uspokojenie niemowlęcej trwoźliwości, a dopiero drugie pięćdziesiąt obrócić na kurs doskonałej
m wiele mogł mowić, przeciw rozmaitym zdroznościom z tego defektu umysłu pochodzącym, odsyłam w tey mierze do wielu autorow piszących o obyczayności. Moie zaś uwagi w trzech punktach dla poięcia y roztrząśnienia lepszego zamknięte, mam honor z uszanowaniem y winnym respektem podać Damom takowym do należytey konsyderacyi.
1mo. Niech raczą zastanowić się nad krotkim wymiarem dni wieku naszego. Nie wystarczy życie wytworney Pannie na wypełnienie wszystkich grymasow, wykwintow y korowodow, ktore ta professya za sobą ciągnie. Gdybyśmy mogli tak długo żyć iak przed potopem Patryarchowie, mnieyszaby była odłożyć Pannie na wydaniu, lat iakie pięćdziesiąt na uspokoienie niemowlęcey trwoźliwości, á dopiero drugie pięćdziesiąt obrocić na kurs doskonałey
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 64
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
potrafia, ale że ta w natężeniu ustawicznym trwać nie może, trzeba więc śrzodka takowego, któryby i umysł orzeźwił, i sił przyrodzonych niewycienczył, pośrzedniczy ten sposób jest rozrywka, potoczne zastanowienie się umysłu nad myślami lub widokami wdzięcznemi i rozweselającymi. Jakie rodzaje zabaw uczciwemu człowiekowi mogą być przyzwoite, i jaki tych chociaż godziwych wymiar ma być uczyniony, nad tym pomyślić nie zawadzi.
Ci którzy zasadzeni na źle aplikowanej do swoich nałogów Pisma Bożego maksymie: iż wino rozwesela serca ludzkie, biorą stąd konsekwencją: iż rozweselić się, jest jedno co się upić i rozum stracić; mylą się.
Ci którzy rozumieją iż galantomia rozciągniona do zgwałcenia obowiązków, i
potrafia, ale że ta w natężeniu ustawicznym trwać nie może, trzeba więc śrzodka takowego, ktoryby y umysł orzeźwił, y sił przyrodzonych niewycienczył, pośrzedniczy ten sposob iest rozrywka, potoczne zastanowienie się umysłu nad myślami lub widokami wdzięcznemi y rozweselaiącymi. Iakie rodzaie zabaw uczciwemu człowiekowi mogą bydź przyzwoite, y iaki tych chociaż godziwych wymiar ma bydź uczyniony, nad tym pomyślić nie zawadzi.
Ci ktorzy zasadzeni na źle applikowaney do swoich nałogow Pisma Bozego maxymie: iż wino rozwesela serca ludzkie, biorą ztąd konsekwencyą: iż rozweselić się, iest iedno co się upić y rozum stracić; mylą się.
Ci ktorzy rozumieią iż galantomia rozciągniona do zgwałcenia obowiązkow, y
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 133
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
nieprzeważała? Sama wie Przedwieczna Mądrość: która, gdy wszechmocność Boska zakładała fundamenta ziemi, wszystko z nią układała. Prov. 8. Nam zaś w tym punkcie ciekawym to się odpowiedzieć powinno, co Bóg rzekł do Joba cap. 38. A gdzieś był, gdym zakładał fundamenta ziemi? Kto jej dał wymiar? Na jakim calcu fundamenta jej osadzone? odpowiedz; jeżeli masz w tym wiadomość. A lubo to być może: iż jedno pułsferze ziemi cięższe nad drugie Bóg stworzył. Być może: iż jedna część ziemi bardziej mineralna, więcej kruszców mająca, bardziej jest opoczysta, skalista, niż druga I owszem, choćby Bóg przy
nieprzeważała? Sama wie Przedwieczna Mądrość: ktora, gdy wszechmocność Boska zakładała fundamenta ziemi, wszystko z nią układała. Prov. 8. Nam zaś w tym punkcie ciekawym to się odpowiedzieć powinno, co Bog rzekł do Joba cap. 38. A gdzieś był, gdym zakładał fundamenta ziemi? Kto iey dał wymiar? Na iakim calcu fundamenta iey osadzone? odpowiedz; iezeli masz w tym wiadomość. A lubo to być może: iż iedno pułsferze ziemi cięższe nad drugie Bog stworzył. Być może: iż iedna część ziemi bardziey mineralna, więcey kruszcow maiąca, bardziey iest opoczysta, skalista, niż drugá Y owszem, choćby Bog przy
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Av
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Do tego: sprawiedliwość Boska względem człowieka, tak nadgradzająca dobre uczynki, jako i karząca złe akcje, ma się jednakowo. Jako tedy lubo momentalne i krótkie w sobie zbawienne uczynki, Bóg wieczną chwałą i nadgrodą koronuje: według Świętego Pawła 2. ad Cor. 4. momentalna i letka trybulacja nasza, wiecznej chwały wymiar w nas sprawuje. Tak i grzechy lubo krótko przemijające, atoli pokutą zbawienną niezgładzone, moralnie na duszy wiecznie trwające, słusznie Bóg wiecznością całą piekła karze.
VIII. Od centrum ziemi i tarasu piekielnego przy nim osadzonego wzbijając się w górę imaginatywą, według wielu Ojców Świętych zdania jest otchłań, w której są wszystkie dusze zacząwszy
. Do tego: sprawiedliwość Boska względem człowieka, tak nadgradzaiąca dobre uczynki, iako y karząca złe akcye, ma się iednakowo. Iako tedy lubo momentalne y krotkie w sobie zbáwienne uczynki, Bog wieczną chwałą y nadgrodą koronuie: według Swiętego Pawła 2. ad Cor. 4. momentalna y letka trybulacya nasza, wieczney chwały wymiar w nas sprawuie. Tak y grzechy lubo krotko przemiiaiące, átoli pokutą zbáwienną niezgładzone, moralnie ná duszy wiecznie trwaiące, słusznie Bog wiecznością całą piekła karze.
VIII. Od centrum ziemi y tarasu piekielnego przy nim osadzonego wzbiiaiąc się w gorę imáginatywą, według wielu Oycow Swiętych zdania iest otchłań, w ktorey są wszystkie dusze zacząwszy
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
do tegoż gradusa przypraw drugą linią na Krzyż z pierwszą. W którym tedy punkcie mapy znidą się te dwie linie, ten punkt jest miejsce, na którym położone by być powinno miasto lub wieś. REGUŁA III. Determinuje z mapy odległość na mile jednego miejsca od drugiego.
Na wielu partykularnych Mapach masz na boku mapy wymiar mil tejże mapie służących. Rozwiedź tedy cyrkiel, jednę jego nogę postaw na jednym mieście ug: mieście Lublinie, drugą na drugim ug: mieście Gdańsku. Tęż otworzystość cyrkla przenies na tę linią na której jest wypisany wymiar mil. Liczba tam przypisana pokaże ci odległość siła mil z Lublina do Gdańska. Ponieważ nie na
do tegoż gradusa przypraw drugą linią na Krzyż z pierwszą. W ktorym tedy punkcie mappy znidą się te dwie linie, ten punkt iest mieysce, na ktorym położone by być powinno miasto lub wieś. REGUŁA III. Determinuie z mappy odległość ná mile iednego mieysca od drugiego.
Ná wielu pártykulárnych Mappach masz ná boku mappy wymiar mil teyże mappie służących. Rozwiedź tedy cyrkiel, iednę iego nogę postaw ná iednym mieście vg: mieście Lublinie, drugą ná drugim vg: mieście Gdáńsku. Tęż otworzystość cyrklá przenies ná tę linią ná ktorey iest wypisany wymiar mil. Liczba tam przypisana pokaże ci odległość siłá mil z Lublina do Gdańska. Ponieważ nie ná
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
z mapy odległość na mile jednego miejsca od drugiego.
Na wielu partykularnych Mapach masz na boku mapy wymiar mil tejże mapie służących. Rozwiedź tedy cyrkiel, jednę jego nogę postaw na jednym mieście ug: mieście Lublinie, drugą na drugim ug: mieście Gdańsku. Tęż otworzystość cyrkla przenies na tę linią na której jest wypisany wymiar mil. Liczba tam przypisana pokaże ci odległość siła mil z Lublina do Gdańska. Ponieważ nie na każdej mapie znajduje się ten wymiar mil. Więc kładę na końcu dwie Tabelli, z których jedna Miast Cudzoziemskich, druga Miast Polskich dystancją pokazuje. Znalazszy bowiem kwadracik w którym się jakie dwa miasta schodzą, znajdziesz liczbę w tym
z mappy odległość ná mile iednego mieysca od drugiego.
Ná wielu pártykulárnych Mappach masz ná boku mappy wymiar mil teyże mappie służących. Rozwiedź tedy cyrkiel, iednę iego nogę postaw ná iednym mieście vg: mieście Lublinie, drugą ná drugim vg: mieście Gdáńsku. Tęż otworzystość cyrklá przenies ná tę linią ná ktorey iest wypisany wymiar mil. Liczba tam przypisana pokaże ci odległość siłá mil z Lublina do Gdańska. Ponieważ nie ná każdey mappie znayduie się ten wymiar mil. Więc kłádę ná końcu dwie Tábelli, z ktorych iedna Miast Cudzoziemskich, druga Miast Polskich dystancyą pokázuie. Znalazszy bowiem kwadracik w ktorym się iákie dwa miásta schodzą, znaydziesz liczbę w tym
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Rozwiedź tedy cyrkiel, jednę jego nogę postaw na jednym mieście ug: mieście Lublinie, drugą na drugim ug: mieście Gdańsku. Tęż otworzystość cyrkla przenies na tę linią na której jest wypisany wymiar mil. Liczba tam przypisana pokaże ci odległość siła mil z Lublina do Gdańska. Ponieważ nie na każdej mapie znajduje się ten wymiar mil. Więc kładę na końcu dwie Tabelli, z których jedna Miast Cudzoziemskich, druga Miast Polskich dystancją pokazuje. Znalazszy bowiem kwadracik w którym się jakie dwa miasta schodzą, znajdziesz liczbę w tym kwadraciku, która oznacza siła mil z jednego do drugiego. REGUŁA IV. Determinuje jakie Clima jest względem którego miejsca.
Bywają niektóre
. Rozwiedź tedy cyrkiel, iednę iego nogę postaw ná iednym mieście vg: mieście Lublinie, drugą ná drugim vg: mieście Gdáńsku. Tęż otworzystość cyrklá przenies ná tę linią ná ktorey iest wypisany wymiar mil. Liczba tam przypisana pokaże ci odległość siłá mil z Lublina do Gdańska. Ponieważ nie ná każdey mappie znayduie się ten wymiar mil. Więc kłádę ná końcu dwie Tábelli, z ktorych iedna Miast Cudzoziemskich, druga Miast Polskich dystancyą pokázuie. Znalazszy bowiem kwadracik w ktorym się iákie dwa miásta schodzą, znaydziesz liczbę w tym kwadraciku, ktora oznacza siłá mil z iednego do drugiego. REGUŁA IV. Determinuie iákie Clima iest względem ktorego mieysca.
Bywaią niektore
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: M3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tych Mechanicznych sposobów opisowania sami Matematycy powaźni się nie wstydzą. Jako Zahn. De Schalcz. Reita. Wolf. etc.
Tak wyrownanej i jak tylko być może polerownej tafli szklanej terminacja, w ten sposób się dzieje. 1mo. Na tablicy gładkiej bibułą lub papierem przykrytej i kretą potrzęśnionej należy blaszkę z kontryfału bitą według wymiaru szklanej tafli rozciągnąc, i wygładzić. 2do. Merkuriuszu na nią nalać, i zajęczą stopą lub innym instrumentem po całej go blaszce rozpędzić. Aby jednostainie cała blaszka w się wpiła Merkuriusz. 3tio. Takąż drugą blaszkę z kontryfału na pierwszej równo rozpostrzeć, i kartą tęgiego papieru przykryć. 4to. Taflę szklaną jednym końcem
tych Mechanicznych sposobow opisowania sami Matematycy powaźni się nie wstydzą. Jáko Zahn. De Schalcz. Rheita. Wolff. etc.
Ták wyrownaney y iák tylko być może polerowney tafli szklaney terminacya, w ten sposob się dzieie. 1mo. Ná tablicy gładkiey bibułą lub papierem przykrytey y kretą potrzęśnioney należy blaszkę z kontryfału bitą według wymiaru szklaney tafli rozciągnąc, y wygładzić. 2do. Merkuryuszu ná nię nalać, y zaięczą stopą lub innym instrumentem po całey go blaszce rozpędzić. Aby iednostainie cała blaszka w się wpiła Merkuryusz. 3tio. Tákąż drugą blaszkę z kontryfału ná pierwszey rowno rozpostrzeć, y kartą tęgiego papieru przykryć. 4to. Taflę szklaną iednym końcem
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: X4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Geometrów różne instrumenta. Jako to dawniejsze: Baculus Jacobi. Protheus Militaris. Horoscopium. Horometrum. Asserculus Zublerianus. Mensulae Praetoriana. Triquetrum. Radius Latinus. Pantometrum Kircherianum. etc. Teraźniejszych czasów pospolitsze są: Kwadrat Geometryczny, Cyrkuł, Semicyrkuł, Kwadrans, tablica X. Solskiego etc. Przez których instrumentów inwencją Geometra opowie wymiar długości, wysokości, głębokości szerokości, lubo jej mierzyć rzeczywiście nie będzie. J sam z instrumentem daleki od nich będzie. Która zaiste na podziw jest inwencja. 6to. Prowadzić i wynaleźć granice. 7mo. Przenosić na mapę granice grunta miasta budynki, etc. 8vo. Abrysy fortec, pałaców, budynków, ogrodów etc
Geometrow rożne instrumenta. Jáko to dawnieysze: Baculus Jacobi. Protheus Militaris. Horoscopium. Horometrum. Asserculus Zublerianus. Mensulae Praetoriana. Triquetrum. Radius Latinus. Pantometrum Kircherianum. etc. Teraźnieyszych czasow pospolitsze są: Kwadrat Geometryczny, Cyrkuł, Semicyrkuł, Kwadrans, tablica X. Solskiego etc. Przez ktorych instrumentow inwencyą Geometra opowie wymiar długości, wysokości, głębokości szerokości, lubo iey mierzyć rzeczywiście nie będzie. J sąm z instrumentem dáleki od nich będzie. Ktora zaiste ná podziw iest inwencya. 6to. Prowadzić y wynaleść granice. 7mo. Przenosic ná mappę granice grunta miasta budynki, etc. 8vo. Abrysy fortec, pałácow, budynkow, ogrodow etc
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Z
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Solskiego pod tytułem Geometra Polski. Tu tylko się krótko regestrują miary tak Geometryczne, jako i pospolite, które w codziennym są używaniu. O miarach Geometrycznych.
XXIV. Miary Geometryczne, których Geometrowie zażywają czyli to w abrysach, czyli w mierzeniu jakichkolwiek płaszczyzn, pełnych figur, i gruntów, są następujące. Według których wymiar podany jest w Informacjach, Architektonicznej pospolitej i wojennej, Polemiczney,Taktycznej. A są te.
1. Cal, zamyka w sobie szerokość wielkiego palca, a cztery grana, to jest ziarna jęczmienne, w poprzek przy sobie ułożone. 2. Dłoń, zawiera w sobie 4. cale. 3. Piędź, rachuje
. Solskiego pod tytułem Geometra Polski. Tu tylko się krotko regestruią miary ták Geometryczne, iáko y pospolite, ktore w codziennym są uzywaniu. O miarach Geometrycznych.
XXIV. Miary Geometryczne, ktorych Geometrowie zażywaią czyli to w abrysach, czyli w mierzeniu iákichkolwiek płaszczyzn, pełnych figur, y gruntow, są nástępuiące. Według ktorych wymiar podany iest w Jnformacyach, Architektoniczney pospolitey y woienney, Polemiczney,Táktyczney. A są te.
1. Cal, zámyka w sobie szerokość wielkiego palca, á cztery grana, to iest ziarna ieczmienne, w poprzek przy sobie ułożone. 2. Dłoń, záwiera w sobie 4. cale. 3. Piędź, ráchuie
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Z
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
