nauklera.
Impan Mniszek poseł przemyski wywiódł, iż na władzy salus et integritas Reipubl. pendet, prosił ip. marszałka do króla.
Impan Karniewski poseł: „Jeśli władza niema między nami konfidencji, non vanas za sobą ciągnie konsekwencje, ale obawiać się verendum, ne libertas in diffidentia succumbat, toby należało wszelką poufałość wynaleźć; przypomnijmy sobie co anteriora, jakie na sejmy instrukcje przyniosły pożytki, jeden tylko sejm convocationis, pacificationis, potem roku 1699 za nieboszczyka Szczuki, owe konsylia malborskie, toruńskie, sejm lubelski r. 1703 ekstraordynaryjny; nastąpiła konfederacja sandomierska; były potem dwa sejmy ale bez końca, i żeby im teraźniejszy jeszcze iniquo popadał fato
nauklera.
Jmpan Mniszek poseł przemyski wywiódł, iż na władzy salus et integritas Reipubl. pendet, prosił jp. marszałka do króla.
Jmpan Karniewski poseł: „Jeśli władza niéma między nami konfidencyi, non vanas za sobą ciągnie konsekwencye, ale obawiać się verendum, ne libertas in diffidentia succumbat, toby należało wszelką poufałość wynaleźć; przypomnijmy sobie co anteriora, jakie na sejmy instrukcye przyniosły pożytki, jeden tylko sejm convocationis, pacificationis, potém roku 1699 za nieboszczyka Szczuki, owe konsilia malborskie, toruńskie, sejm lubelski r. 1703 extraordynaryjny; nastąpiła konfederacya sandomierska; były potém dwa sejmy ale bez końca, i żeby im teraźniejszy jeszcze iniquo popadał fato
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 413
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
czasów pospolitsze są: Kwadrat Geometryczny, Cyrkuł, Semicyrkuł, Kwadrans, tablica X. Solskiego etc. Przez których instrumentów inwencją Geometra opowie wymiar długości, wysokości, głębokości szerokości, lubo jej mierzyć rzeczywiście nie będzie. J sam z instrumentem daleki od nich będzie. Która zaiste na podziw jest inwencja. 6to. Prowadzić i wynaleźć granice. 7mo. Przenosić na mapę granice grunta miasta budynki, etc. 8vo. Abrysy fortec, pałaców, budynków, ogrodów etc: przenosić na grunta. etc. Która nauka jak ciekawa i potrzebna, sama sobą się zaleca. Ja od niej z dwóch przyczyn superseduję. Pierwszej: iż bez abrysów i figur jej
czasow pospolitsze są: Kwadrat Geometryczny, Cyrkuł, Semicyrkuł, Kwadrans, tablica X. Solskiego etc. Przez ktorych instrumentow inwencyą Geometra opowie wymiar długości, wysokości, głębokości szerokości, lubo iey mierzyć rzeczywiście nie będzie. J sąm z instrumentem dáleki od nich będzie. Ktora zaiste ná podziw iest inwencya. 6to. Prowadzić y wynaleść granice. 7mo. Przenosic ná mappę granice grunta miasta budynki, etc. 8vo. Abrysy fortec, pałácow, budynkow, ogrodow etc: przenosić ná grunta. etc. Ktora nauka iák ciekawa y potrzebna, sama sobą się zaleca. Ja od niey z dwoch przyczyn superseduię. Pierwszey: iż bez abrysow y figur iey
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Z
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, Póki wóz mego małżonka pobieży Po niebie, póki machina upstrzona Świata nie skona.
A ja, która-m jest matką dobrej sławy, Roznosić będę zacne jego sprawy; A ciało, pewne sławy, niechaj sobie Spoczywa w grobie. URANIA ASTROLOGIA
Wczora, kiedy się wieczorem przechodzę I, jak mój zwyczaj, na niebie szerokiem Wynaleźć przyszłej znak pogody godzę, Ledwo co bystrym rzucę w górę wzrokiem, Nieznajomą mi gwiazdę upatruję Tak jasną, że w nią trudno pojrzeć okiem. Gdy ją poznawam, gdy się jej dziwuję, I co by to za nowa światłość była, Podług nauki mojej dyskuruję, Widzę, że się w niej jasność pomnożyła I że
, Póki wóz mego małżonka pobieży Po niebie, póki machina upstrzona Świata nie skona.
A ja, która-m jest matką dobrej sławy, Roznosić będę zacne jego sprawy; A ciało, pewne sławy, niechaj sobie Spoczywa w grobie. URANIA ASTROLOGIA
Wczora, kiedy się wieczorem przechodzę I, jak mój zwyczaj, na niebie szerokiem Wynaleźć przyszłej znak pogody godzę, Ledwo co bystrym rzucę w górę wzrokiem, Nieznajomą mi gwiazdę upatruję Tak jasną, że w nię trudno pojrzeć okiem. Gdy ją poznawam, gdy się jej dziwuję, I co by to za nowa światłość była, Podług nauki mojej dyskuruję, Widzę, że się w niej jasność pomnożyła I że
Skrót tekstu: MorszAUtwKuk
Strona: 142
Tytuł:
Utwory zebrane
Autor:
Jan Andrzej Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1654
Data wydania (nie wcześniej niż):
1654
Data wydania (nie później niż):
1654
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Utwory zebrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
i bn. Póki się spolnie nie przetną: a tak będziesz wiedział wiele mn, ma cząstek: i MN łokci. Drugi Sposób. Wymierzenia Odległości poziomej niedostępnej przez Tablice Mierniczą, dla tych co umieją Regułę Złotą, abo Trzech. NIech będzie Odległość MN, niedostępna, Fortece N, od Obozu M, którą potrzeba wynaleźć doskonale w łokciach: a godzi się od M, ustąpić wbok prawej abo lewej, linią krzyżową MZ. Wziąwszy Tablicę Mierniczą DHBC, opisaną w Nauce 5. tej Zabawy, postaw ją pożyomnie płaskością ku niebu na M, na swoim Pachołku opisanym w Nauce 8. Zabawa VII. Rozdział II. Figura poprzedzająca.
y bn. Poki się spolnie nie przetną: á ták będźiesz wiedźiał wiele mn, ma cząstek: y MN łokći. Drugi Sposob. Wymierzenia Odległośći poźiomney niedostępney przez Tablice Mierniczą, dla tych co vmieią Regułę Złotą, ábo Trzech. NIech będźie Odległość MN, niedostępna, Fortece N, od Obozu M, ktorą potrzebá wynáleść doskonále w łokćiách: á godźi się od M, vstąpić wbok práwey ábo lewey, liniią krzyżową MZ. Wźiąwszy Tablicę Mierniczą DHBC, opisáną w Náuce 5. tey Zábáwy, postaw ią pożiomnie płáskośćią ku niebu ná M, ná swoim Páchołku opisánym w Náuce 8. Zábáwá VII. Rozdźiał II. Figurá poprzedzáiąca.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 16
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
odległości MN, w rzeczy samej łokci 100; przypadłby trianguł DCS, bardzo ostry na Instrumencie, podległy znacznej omyłce w przecięciu linii SC, linią bt, w punkcie t. Zaczym trzeba koniecznie zażyć w takim przypadku Skali, równej ścianie DC kwadratu DHBC, i ze trzech liczb wiadomych SD, DC, ZM, wynaleźć czwartą MN, abo użyć 1. Sposobu tej Nauki, abo Nauki 16. następującej. Nauka XV. Odległość poziomną (TN) niedostępną z punktu danego (T,) przemierzać drugim sposobem Nauki 14. poprzedzającej przez Tablicę Mierniczą (DHBC,) kiedy zsamego danego punktu (T,) nie godzi się ustąpić w
odległośći MN, w rzeczy sámey łokći 100; przypadłby tryánguł DCS, bárdzo ostry ná Instrumenćie, podległy znáczney omyłce w przećięćiu linii SC, liniią bt, ẃ punktcie t. Záczym trzebá koniecznie záżyć w tákim przypadku Skáli, rowney śćiánie DC kwádratu DHBC, y ze trzech liczb wiadomych SD, DC, ZM, wynáleść czwartą MN, ábo vżyć 1. Sposobu tey Náuki, ábo Náuki 16. nástępuiącey. NAVKA XV. Odległość poźiomną (TN) niedostępną z punktu dánego (T,) przemierzáć drugim sposobem Náuki 14. poprzedzáiącey przez Tablicę Mierniczą (DHBC,) kiedy zsámego dánego punktu (T,) nie godźi się vstąpić w
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 18
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Nauce 99 Zabawy 2. Znajdziesz CN, 500. NL, 250: LC, 559: i będziesz wiedżyał. Ze jako 500: do 250, abo do 559. Tak CL, do CN, abo do NL. Nauka II. Miawszy miarę ścianej jednej triangułu nie zrysowanego, drugich dwóch ścian niewiadomych, miarę wynaleźć według proporcyj danego triangułu, bez umiejętności Reguły Trzech, abo Złoty. NIech będzie trianguł CDH, i ściana CN, w łokci 1000, inszego triangułu nie rysowanego: a niech będzie trzeba wyrachować dwie niewiadome ściany na ścianie CN wiadomej, tą proporcją którą mają ściany danego triangułu CGH. To jest żeby CN tak się miała
Náuce 99 Zábáwy 2. Znaydźiesz CN, 500. NL, 250: LC, 559: y będźiesz wiedżiał. Ze iáko 500: do 250, ábo do 559. Ták CL, do CN, ábo do NL. NAVKA II. Miawszy miárę śćiáney iedney tryángułu nie zrysowánego, drugich dwoch śćian niewiádomych, miárę wynáleść według proporcyi dánego tryángułu, bez vmieiętnośći Reguły Trzech, ábo Złoty. NIech będźie tryánguł CDH, y śćiáná CN, w łokći 1000, inszego tryángułu nie rysowánego: á niech będźie trzebá wyráchowáć dwie niewiádome śćiány ná śćiánie CN wiádomey, tą proporcyą ktorą máią śćiány dánego tryángułu CGH. To iest żeby CN ták się miáłá
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 63
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
danymi ścianami CD, CH, gradusów 36. Według Nauki 5. tej Zabawy, zrysuj ścianę niewiadomą DH; staną dwa anguły szukane H, i D. Których miarę uwiadomi Nauka 6; Angułu H, gradusów 52, minut 30, Angułu D, gradusów 91. minut 30. Nauka VIII. Anguł trzeci Triangułu wynaleźć, ze dwóch angułów wiadomych. Dwóch Angułów danych, liczbę złożoną w kupę, wyciągnij z liczby gradusów 180. Ostatek, będzie anguł szukany, według Własności 48. Zabawy 6. Nauka IX. Wtriangułach Rozwartych i Ostrokątnych (BDC) znaleźć miarę linii krzyżowej (DF,) spuszczonej do ściany przeciwnej (CB,
dánymi śćiánámi CD, CH, gradusow 36. Według Nauki 5. tey Zábáwy, zrysuy śćiánę niewiádomą DH; stáną dwá ánguły szukáne H, y D. Ktorych miárę vwiádomi Nauká 6; Angułu H, gradusow 52, minut 30, Angułu D, gradusow 91. minut 30. NAVKA VIII. Anguł trzeći Tryángułu wynáleść, ze dwoch ángułow wiádomych. DWoch Angułow dánych, liczbę złożoną w kupę, wyćiągniy z liczby gradusow 180. Ostátek, będźie ánguł szukány, według Własnośći 48. Zábáwy 6. NAVKA IX. Wtryángułách Rozwártych y Ostrokątnych (BDC) ználeść miárę linii krzyżowey (DF,) spuszczoney do śćiány przeciwney (CB,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 97
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
uroście podróżnemu w Nowym Mieście i w Łasku, wysokości Osi Niebieskiej. To założywszy za fundament: i że gradusów Niebieskich jest 360: Jeżeli 360 gradusów przemultyplikujesz przez mil 15; wynidzie całego Okręgu ziemie, mil 5400. Co się miało wyrachować. Nauka XVI. Miąszość ziemie, abo głębokość, (Diametrem Matematycy zowią) wynaleźć. UCzyń jako obwód cyrkułu 22, do 7: Tak obwód ziemie, mil 5400, do miąszości ziemie 1718, i 4 ze 22, której liczby połowica mil 859. jest bliskość Centrum, abo srzodka piekła. Nauka XVII. Elipsy obwód znaleźć. MIędzy Diametrami Elipsy, większym CD, i mniejszym EF, znajdź
vrośćie podrożnemu w Nowym Mieśćie y w Łasku, wysokośći Ośi Niebieskiey. To záłożywszy zá fundáment: y że gradusow Niebieskich iest 360: Ieżeli 360 gradusow przemultyplikuiesz przez mil 15; wynidżie cáłego Okręgu żiemie, mil 5400. Co się miáło wyráchowáć. NAVKA XVI. Miąszość źiemie, ábo głębokość, (Dyámetrem Mátemátycy zowią) wynáleść. VCzyń iáko obwod cyrkułu 22, do 7: Ták obwod żiemie, mil 5400, do miąszośći źiemie 1718, y 4 ze 22, ktorey liczby połowicá mil 859. iest bliskość Centrum, ábo srzodká piekłá. NAVKA XVII. Ellipsy obwod ználeść. MIędzy Dyámetrámi Ellipsy, większym CD, y mnieyszym EF, znaydż
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 70
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
VC. Zaczym dziesiąci Sekstansom, z półdiametru CV, równy obwód 104 719 762. Długość CB, do szerokości takowej Owaty ma się jako 40 000 000 do 25 358 984. Postawiwszy bowiem półdiameter CV, części 10 000 000: zrysowania będzie CB, długość Owaty 40 000 000. Szerokość zasię tak się wynaleźć może. Przeciagnij linią równą przez punkta W, D, (której linii figura nie ma.) Będzie jej odległość od CB, 8 660 254, Synus grad: 60: a od wysokości lunety WD, Synus odwrócony 1339 746. Gradusów 30, z półdiametru HW, abo HD; który że jest trzy razy
VC. Záczym dżieśiąći Sextánsom, z połdyámetru CV, rowny obwod 104 719 762. Długość CB, do szerokośći tákowey Owáty ma się iáko 40 000 000 do 25 358 984. Postáwiwszy bowiem połdyámeter CV, częśći 10 000 000: zrysowánia będźie CB, długość Owáty 40 000 000. Szerokość záśię ták się wynáleść może. Przećiagniy liniią rowną przez punktá W, D, (ktorey linii figurá nie ma.) Będżie iey odległość od CB, 8 660 254, Synus grad: 60: á od wysokośći lunety WD, Synus odwrocony 1339 746. Gradusow 30, z połdyámetru HW, ábo HD; ktory że iest trzy rázy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 72
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
ścian, (Według Nauki w Suplemencie Zabawy 8.) Abo według następującej Nauki 6. IV.Ieżeli zaś na gruncie nie będziesz miał trzech ścian przemierzonych, ale tylko jednę abo dwie z angułami: wynajdziesz wszytkie trzy według Nauki 3. 4. 5. 6. tej Zabawy 8. Nauka V. Pole triangułu wynaleźć bez krzyżowej linii z samych ścian Wiadomych. Zbierz miary wszytkich trzech ścian w summę jednę. Potym z połowice tej summy, poodejmuj miarę każdej ściany zosobna, abyś miał trzy różnice tej summy, między przerzeczoną połowicą, a między ścianami trzema. Toż pierwszą różnicę multyplikuj przez wtórą, i produkt, przeztrzecią
śćian, (Według Náuki w Supplemenćie Zábáwy 8.) Abo ẃedług nástępuiącey Náuki 6. IV.Ieżeli záś ná grunćie nie będźiesz miał trzech śćian przemierzonych, ále tylko iednę ábo dwie z ángułámi: wynaydźiesz wszytkie trzy według Nauki 3. 4. 5. 6. tey Zabáwy 8. NAVKA V. Pole tryángułu wynáleść bez krzyżowey linii z sámych śćian Wiádomych. Zbierz miáry wszytkich trzech śćian w summę iednę. Potym z połowice tey summy, poodeymuy miárę káżdey śćiány zosobná, ábyś miał trzy rożnice tey summy, między przerzeczoną połowicą, á między śćiánámi trzemá. Toż pierwszą rożnicę multyplikuy przez wtorą, y produkt, przeztrzećią
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 79
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
