uważając, co dalsza jakiego nieszczęścia być może konsekwencja, poszedł pod sam obóz; jakoż szczęśliwie kilkunastu wziął turków, i gdy turcy porozumieli, że większej i mocniejszej niemasz kwoty ludzi, wypadli ob viam onemu, który z początku rzęsisto odstrzeliwając się, baszę zabił, ale potem nie mogąc potencji coraz szpahów przybywających, wystarczyć, rejterować się musiał do pozostałych trzech regimentów: więc gdy regimenta widzieli już i swoje niebezpieczeństwo, razy ze dwa spotkawszy się, nic nie wskórawszy, dla wielkiej potencji, obrócić się musieli nazad uchodząc do obozu. A zatem gdy na placu siła poległo kirasjerów, między któremi i sam generał graf Breiner, gdy przez jeden
uważając, co dalsza jakiego nieszczęścia być może konsekwencya, poszedł pod sam obóz; jakoż szczęśliwie kilkunastu wziął turków, i gdy turcy porozumieli, że większéj i mocniejszéj niemasz kwoty ludzi, wypadli ob viam onemu, który z początku rzęsisto odstrzeliwając się, baszę zabił, ale potém nie mogąc potencyi coraz szpahów przybywających, wystarczyć, rejterować się musiał do pozostałych trzech regimentów: więc gdy regimenta widzieli już i swoje niebezpieczeństwo, razy ze dwa spotkawszy się, nic nie wskórawszy, dla wielkiéj potencyi, obrócić się musieli nazad uchodząc do obozu. A zatém gdy na placu siła poległo kirasyerów, między któremi i sam generał graf Breiner, gdy przez jeden
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 378
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
o pól mile nazad cofnęli, bez szyku i ustanowienia, Pan Bóg tak skarał, że i do porządku przyjść nie mogli, a to najgorzej było dla nich, że jazda atakująca generała Breinera a potem Palfiego, w szyku należytym uformowanym, zapędziwszy daremnie i odbiwszy się od piechoty, która zawsze wiele może, nie mogąc wystarczyć del resto uciekać musiała, która jazda bez gotowości i piechotę znalazłszy, przegrać sromotnie musieli. A tak niech się każdy wódz strzeże, że te zapędzenie się za nieprzyjacielem, bywa często zgubą własną, gdy nieprzyjaciel obróciwszy, często tłumi, a nareszcie i wojsko bez ordynacji spodziewając się, że wygrało, przegrywać musi, albowiem
o pól mile nazad cofnęli, bez szyku i ustanowienia, Pan Bóg tak skarał, że i do porządku przyjść nie mogli, a to najgorzéj było dla nich, że jazda atakująca generała Breinera a potém Palfiego, w szyku należytym uformowanym, zapędziwszy daremnie i odbiwszy się od piechoty, która zawsze wiele może, nie mogąc wystarczyć del resto uciekać musiała, która jazda bez gotowości i piechotę znalazłszy, przegrać sromotnie musieli. A tak niech się każdy wódz strzeże, że te zapędzenie się za nieprzyjacielem, bywa często zgubą własną, gdy nieprzyjaciel obróciwszy, często tłumi, a nareszcie i wojsko bez ordynacyi spodziewając się, że wygrało, przegrywać musi, albowiem
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 381
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
komisarzów kurfirsztowych Kintzyk powiedział mi: że Oksenstiern odłożywszy o plenipotenciach i tytułach kontroversją chce do samej rzeczy przystępować. Przydzieli de armistitio traktować, przestrzeże
się tych kondicij po liście Waszej Królewskiej Mości, Pana mego miłościwego, wyrażonych; acz jeszcze od Ich Mści PP. komisarzów z Torunia niemam resoluciej, będąli mogli tę zupełną wystarczyć zapłatę. Grof Turn ze srzody na czwartek wyszedszy w sześciudziesiąt koni o siódmej w noc z Brodnice, tejże nocy w Sztumie padł; były różnych chorągwi pogonie za nim, i przywiedli jednego rajtara z komitiwy jego i dwóch mieszczan brodnickich, którzy go prowadzili; samego niemogli dójść: posłałem do Jego Mści Pana
kommissarzów kurfirsztowych Kintzyk powiedział mi: że Oxenstiern odłożywszy o plenipotenciach i titułach controversyą chce do samej rzeczy przystępować. Przydzieli de armistitio traktować, przestrzeże
się tych condicij po liście Waszéj Królewskiéj Mości, Pana mego miłościwego, wyrażonych; acz jeszcze od Ich Mści PP. kommissarzów z Torunia niemam resoluciej, będąli mogli tę zupełną wystarczyć zapłatę. Groff Turn ze srzody na czwartek wyszedszy w sześciudziesiąt koni o siódmej w noc z Brodnice, tejże nocy w Sztumie padł; były różnych chorągwi pogonie za nim, i przywiedli jednego rajtara z komitiwy jego i dwuch miesczan brodnickich, którzy go prowadzili; samego niemogli dójść: posłałem do Jego Mści Pana
Skrót tekstu: KoniecSListy
Strona: 153
Tytuł:
Listy Stanisława Koniecpolskiego Hetmana
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1672
Data wydania (nie wcześniej niż):
1672
Data wydania (nie później niż):
1672
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
artykuły, a na Seimach nowe i coraz ostrzeisze prawa ex eo fonte wynikają, a niedziw, przedtym abowiem we stu, w półtoru set koni na stanowiskach stawali i żywność im skromna wystarczała, a teraz w pięćdziesiąt koni chorągiew styskuje na naznaczone od Wodzów swych hiberna, styskują i ludzie ubodzy, że chciwości ich Statiami wystarczyć niemogą, przywodząc sobie na pamięć okryte chorągwie, że tak wiele nieżądały, jako te, które w tak małej liczbie zostawają; zaczym dziwują się, iż żołnierskie żołądki wilcza jakaś choroba opanowała, które trudno i największemi Statiami explere. Ale niedziw, że teraz żołnierze wyciągają Statie stosując się nie ad victum et necessitatem
artykuły, a na Seimach nowe y coraz ostrzeisze prawa ex eo fonte wynikaią, a niedziw, przedtym abowiem we stu, w półtoru set koni na stanowiskach stawali y żywność im skromna wystarczała, a teraz w pięćdziesiąt koni chorągiew styskuie na naznaczone od Wodzow swych hiberna, styskuią i ludzie ubodzy, że chciwości ich Statiami wystarczyć niemogą, przywodząc sobie na pamięć okryte chorągwie, że tak wiele nieżądały, iako te, które w tak małey liczbie zostawaią; zaczym dziwuią się, iż żołnierskie żołądki wilcza iakaś choroba opanowała, które trudno y naiwiększemi Statiami explere. Ale niedziw, że teraz żołnierze wyciągaią Statie stosuiąc się nie ad victum et necessitatem
Skrót tekstu: KoniecSListy
Strona: 283
Tytuł:
Listy Stanisława Koniecpolskiego Hetmana
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1672
Data wydania (nie wcześniej niż):
1672
Data wydania (nie później niż):
1672
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
A ratowani jako być mogło: gdy Folwarki i Dwory w-sekwestrze zostają. A strzeż Boże nowych chlebów/ odbiegać wszytkiego/ i w Ojczyźnie własnej tułać się muszą i przeszkodą niewydanych podatków/ nie przy Rp. zostawać będzie. Bo ad impossibilia nemo obligatur. Nie jest to tak małą summa/ aby na ukontentowanie Wojska wystarczyć nie miała: Bo rzekszy prawdę/ każde Królestwo prawem i sprawiedliwością stoi/ i Królestwo bez sprawiedliwości nie jest Królestwem. Regnum sine justitia non est regnum; mówi Z. Augustyn? według słuszności tedy mówiąc/ wziąwszy samę dystrybutę chlebów zimowych według trzynastu tysięcy Lanów/ każdy się dorachować może/ że jeżeli nie więcej to
A rátowáni iáko być mogło: gdy Folwárki i Dwory w-sekwestrze zostaią. A strzeż Boże nowych chlebow/ odbiegáć wszytkiego/ i w Oyczyźnie własney tułáć się muszą i przeszkodą niewydanych podatkow/ nie przy Rp. zostawać będźie. Bo ad impossibilia nemo obligatur. Nie iest to tak małą summá/ aby na ukontentowánie Woyska wystarczyć nie miała: Bo rzekszy prawdę/ káżde Krolestwo práwem i spráwiedliwośćią stoi/ i Krolestwo bez sprawiedliwośći nie iest Krolestwem. Regnum sine justitia non est regnum; mowi S. Augustyn? według słusznośći tedy mowiąc/ wźiąwszy sámę distributę chlebow źimowych według trzynastu tyśięcy Lanow/ każdy się dorachowáć może/ że ieżeli nie więcey to
Skrót tekstu: PisMów_II
Strona: 34
Tytuł:
Mówca polski, t. 2
Autor:
Jan Pisarski
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
retoryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1676
Data wydania (nie wcześniej niż):
1676
Data wydania (nie później niż):
1676
nieprzyjaciela, żadnej nie miewa cyrkumwallacyj. Jeżeli na czas dłuższy, a osobliwie gdy bliski nieprzyjaciel, albo w oblężeniu jakiej fortecy, daje się cyrkumwallacja według eksygencyj, mniejsza lub większa. Dla mniejszej na jaki czas krótki dość jest fosy szerokości na stop 6. głębokości na stop 3. a szańcu takiego, na jaki może wystarczyć ziemia z fosy wybrana. Dla cyrkumwallacyj zaś formalnej wymiar masz opisany w Informacy Polemicznej pod liczbą III.
Ten jest pospolity tryb obozowania wojska Autoramentu cudzoziemskiego. Atoli według zwyczaju którego narodu, i upodobania Wodza mienić się może: stosując się do różnicy wojska. INFORMACJA II. O szykowaniu wojska.
Uszykowanie wojska zawisło na należytym rozłożeniu
nieprzyiaciela, żadney nie miewa cyrkumwallacyi. Jeżeli ná czas dłuższy, á osobliwie gdy bliski nieprzyiaciel, álbo w oblężeniu iákiey fortecy, dáie się cyrkumwallacya według exygencyi, mnieysza lub większa. Dla mnieyszey ná iáki czas krotki dość iest fossy szerokości ná stop 6. głębokości ná stop 3. á szańcu tákiego, ná iáki może wystárczyć ziemia z fossy wybrana. Dla cyrkumwallácyi zaś formalney wymiar masz opisany w Jnformácy Polemiczney pod liczbą III.
Ten iest pospolity tryb obozowania woyska Autoramentu cudzoziemskiego. Atoli według zwyczaiu ktorego narodu, y upodobánia Wodza mienic się może: stosuiąc się do rożnicy woyska. JNFORMACYA II. O szykowaniu woyska.
Uszykowanie woyska záwisło ná należytym rozłożeniu
Skrót tekstu: BystrzInfTak
Strona: L4v
Tytuł:
Informacja taktyczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
nikogo nie rozdraźnił, powinien się stosować do owego symbolum które mu dają: Rex apum aculeo caret; to jest, żeby wszystkim dobrze czyniąc, nikomu nie szkodził, a przy tym jaka by była emulacja służąc Ojczyźnie, spodziewać się dosłuzić i honoru i fortuny; nie tak jak dotąd się dzieje; substancja prywatna nie mogąc wystarczyć na utrzymanie się godnie na urzędzie, co częstokroć daje okazją, i łatwość do przekupowania tych, którzy nie mając tyle, ile im potrzeba, stają się venalia subjecta. Ustałyby intrygi, fakcje, zazdrości między konkurentami, które mieszają Rady publicźne, a co największa, że ten panis bene merentium do urzędów przyłączony,
nikogo nie rozdraźnił, powinien się stosować do owego symbolum ktore mu daią: Rex apum aculeo caret; to iest, źeby wszystkim dobrze czyniąc, nikomu nie szkodźił, á przy tym iaka by była emulacya słuźąc Oyczyźnie, spodźiewać się dosłuźyć y honoru y fortuny; nie tak iak dotąd się dźieie; substancya prywatna nie mogąc wystarczyć na utrzymanie się godnie na urzędźie, co częstokroć daie okazyą, y łatwość do przekupowania tych, ktorzy nie maiąc tyle, ile im potrzeba, staią się venalia subjecta. Ustałyby intrygi, fakcye, zazdrośći między konkurrentami, ktore mieszaią Rady publicźne, a co naywiększa, źe ten panis bene merentium do urzędow przyłączony,
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 34
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
ekscessa różne popełniwszy, w kupy swawolne się obracają.
Toź praejudicium alio genere abusivum i z fortec, które partykularni w dobrach swoich erigunt; wie każdy co to jest fortecę, tak trzymać, żeby była inexpugnabilis, jako potrzebuje sufficiens praesidium, dostatek Artyleryj, i różnych Wojskowych amunicyj. Pytam się jeżeli partykularnego substancja na to wystarczyć może? a przecię jeżeli forteca nie jest należicie opatrzona, nieprzyjaciel jej snadno dobędzie, dobywszy zaś, uczyni sobie w niej sedem i rozpościera swoje Dominium nad krajem; opatrzywszy fortecę należicie, jak trudno go z niej rugować, gdyż to jest pewna, że lepiej nie mieć fortecy, niż taką, która przez swoję niedokonałość
excessa roźne popełniwszy, w kupy swawolne się obracáią.
Toź praejudicium alio genere abusivum y z fortec, ktore partykularni w dobrach swoich erigunt; wie kaźdy co to iest fortecę, tak trzymáć, źeby była inexpugnabilis, iako potrzebuie sufficiens praesidium, dostátek Artylleryi, y roźnych Woyskowych ammunicyi. Pytam się ieźeli partykularnego substáncya na to wystarczyć moźe? á przećię ieźeli forteca nie iest naleźyćie opatrzona, nieprzyiaćiel iey snadno dobędźie, dobywszy záś, uczyni sobie w niey sedem y rospośćiera swoie Dominium nad kráiem; opatrzywszy fortecę naleźyćie, iak trudno go z niey rugowáć, gdyź to iest pewna, źe lepiey nie mieć fortecy, niź taką, ktora przez swoię niedokonałość
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 118
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
się przysłowie: że skąpy dwa razy traci; bo jako do morza rzeki spływają, z którego formując się zrzodła tymże rzekom wody dodawające; tak co prywatny wnosi do skarbu, wszelki pożytek z niego per hunc fluxum et refluxum powiniem redundare na prywatnego. I tu się pytam? jeżeli skarb, jako teraz jest może wystarczyć ekspensom, którym indispensabiliter providere należy, jako to, zapłata Wojsku, Artyleria, fortece, subsystencja cum dignitate Dworu Królewskiego, Senatorów, Posłów, Deputatów; Ministrom u cudzych Dworów, i wszystkim in officiis publicis służącym stipendia, i insze których specyfikować nie podobna.
Drugie objectum in erectione skarbu powinno być, żeby dochody skarbowe
się przysłowie: źe skąpy dwa razy traći; bo iako do morza rzeki spływaią, z ktorego formuiąc się zrźodła tymźe rzekom wody dodawáiące; tak co prywatny wnośi do skarbu, wszelki poźytek z niego per hunc fluxum et refluxum powiniem redundare na prywátnego. I tu się pytam? ieźeli skarb, iako teraz iest moźe wystarczyć expensom, ktorym indispensabiliter providere naleźy, iako to, zapłata Woysku, Artyllerya, fortece, subsystencya cum dignitate Dworu Krolewskiego, Senatorow, Posłow, Deputatow; Ministrom u cudzych Dworow, y wszystkim in officiis publicis słuźącym stipendia, y insze ktorych specyfikowáć nie podobna.
Drugie objectum in erectione skarbu powinno bydź, źeby dochody skarbowe
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 125
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
per formam judicii; liberum veto nie mogąc mieć miejsca, tylko in Congressu, gdy się odprawuje per formam Consilii, gdzie materej pobliczne agitantur, tu zaś sprawy tylko partykularnych, sufficit żeby się pod oczima całej Rzeczypospolitej sądziły, et in praesentia trzech stanów.
A przytym jako nie podobna żeby ta Izba ministerialna kanclerska mogła wystarczyć do sądzenia spraw z apelacyj pod czas sejmu, mając oprócz tego insze negotia publica do traktowania, jako to wszystkie ekspedycje do kancelaryj należące tak cudzoziemskie, jako i domowe; dla tego expediret by, żeby Trybunał sądził się ordinario cursu przez sześć miesięcy pod czasu sejmu, pod czas którego Izba kanclerska concurreret z inszemi ad promovenda
per formam judicii; liberum veto nie mogąc mieć mieysca, tylko in Congressu, gdy się odpráwuie per formam Consilii, gdźie máterey pobliczne agitantur, tu záś spráwy tylko partykulárnych, sufficit źeby się pod ocźyma całey Rzeczypospolitey sądźiły, et in praesentia trzech stánow.
A przytym iako nie podobna źeby ta Izba ministeryalna kanclerska mogła wystárczyć do sądzenia spraw z appellácyi pod czas seymu, maiąc oprocz tego insze negotia publica do tráktowánia, iako to wszystkie expedycye do kancellaryi naleźące tak cudzoźiemskie, iako y domowe; dla tego expediret by, źeby Trybunał sądźił się ordinario cursu przez sześć mieśięcy pod czasu seymu, pod czas ktorego Izba kanclerska concurreret z inszemi ad promovenda
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 139
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
