obierają Marszałka, i naradziwszy się łączą się z Senatem Pruskim. W ten Senat wchodzi Biskup Warmiński i prezyduje: Biskup Chełmiński: Wojewodowie Chełmiński Malborski Pomorski: Kasztelanowie Pruscy: Podkomorzowie: i Podskarbi Pruski. Chorążowie: Posłowie Województw: Posłowie z Miast Torunia, Elbląga, Gdańska: i stamtąd Posłów na Sejm i z instrukcją wysyłają.
W Hełmińskim Województwie pod Koscheliczem o hałunie świadczy Henneberg. Bernard Chilling Toruńczanin z góry pod wsią Niklasdorf trzykroć sto tysięcy grzywien przedniego srebra wybrał. Z tego bito dobrą monetę od tegoż imienia Schilling nazwaną za Krzyżaków: o czym pisze Weisselius. Toż świadczy Hennemberg iż w Prusiech Krzyżacy z tegoż kraju srebra najwięcej
obieraią Marszałka, y nárádziwszy się łączą się z Senatem Pruskim. W ten Senat wchodzi Biskup Warmiński y prezyduie: Biskup Chełmiński: Woiewodowie Chełmiński Malborski Pomorski: Kasztelanowie Pruscy: Podkomorzowie: y Podskarbi Pruski. Chorążowie: Posłowie Woiewodztw: Posłowie z Miast Torunia, Elbląga, Gdańska: y ztamtąd Posłow ná Seym y z instrukcyą wysyłáią.
W Hełmińskim Woiewodztwie pod Koscheliczem o háłunie swiadczy Henneberg. Bernard Chilling Toruńczanin z gory pod wsią Niklasdorf trzykroć sto tysięcy grzywien przedniego srebra wybrał. Z tego bito dobrą monetę od tegoż imienia Schilling názwaną zá Krzyżakow: o czym pisze Weisselius. Toż swiadczy Hennemberg iż w Prusiech Krzyżacy z tegoż kraiu srebra naywięcey
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: I3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Kujawski, z. na bagnistym gruncie położone, otoczone murem.
3tio. Dzieli się na Powiatów 5 Brzeski-Kujawski, Radziejowski, Kruświcki, Kowalski, Przedecki. Tyleż i tegoż imienia ma Starostw Grodowych. Niegrodowe Starostwa są te: Duninowskie, Nieszawskie, etc.
4to. Sejmikuje wraz z Inowrocławskim Województwem w Radziejowie; skąd wysyłają 4 Posłów na Sejm i 2 Deputatów na Trybunał.
5to. Województwo to miało przed tym Książąt swoich udzielnych z Familii Piasta. Krzyżacy znaczną jego część mocą osiedli. Dopiero od Władysława Jagiellona Króla Polskiego odzyskane, od Województwa lnowrocławskiego rozdzielone zostało. Województwo to, i drugie Inowrocławskie nazywają się Kujawy: Kraj ten jest bardzo obfitujący
Kujawski, z. na bagnistym gruncie położone, otoczone murem.
3tio. Dzieli się na Powiatow 5 Brzeski-Kujawski, Radzieiowski, Kruświcki, Kowalski, Przedecki. Tyleż y tegoż imienia ma Starostw Grodowych. Niegrodowe Starostwa są te: Duninowskie, Nieszawskie, etc.
4to. Seymikuie wraz z Inowrocławskim Woiewodztwem w Radzieiowie; zkąd wysyłaią 4 Posłow na Seym y 2 Deputatow na Trybunał.
5to. Woiewodztwo to miało przed tym Xiążąt swoich udzielnych z Familii Piasta. Krzyżacy znaczną iego część mocą osiedli. Dopiero od Władysława Jagiellona Krola Polskiego odzyskane, od Woiewodztwa lnowrocławskiego rozdzielone zostało. Woiewodztwo to, y drugie Inowrocławskie nazywaią się Kujawy: Kray ten iest bardzo obfituiący
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 128
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
ma cztery Powiaty: Czerski, Grojecki, Warecki, i Garwoliński: Starostwo Grodowe Czer- skie: Niegrodowe: Grojeckie, Wareckie, Garwolińskie, Latowieckie, Osieckie, Stromeckie. Sejmikuje w Czersku, obiera Posłów 2, Deputata zaś jednego co piąty rok, póki kolej nie obejdzie po wszystkich Ziemiach; ponieważ dwie Ziemie co rok wysyłają dwóch Deputatów. ATLAS DZIECINNY.
II. Ziemia Warszawska ma Powiatów 3 Warszawski, Błoński, i Tarczyński: Starostwo Grodowe Warszawskie: Niegrodowe Błońskie, Stanisławowskie, Piaseczyńskie etc. Sejmikuje w Warszawie, obiera dwóch Posłów, Deputata zaś co piąty rok.
III. Ziemia Wizka, dzieli się na trzy Powiaty: Wizki, Wąsoski
ma cztery Powiaty: Czerski, Groiecki, Warecki, y Garwoliński: Starostwo Grodowe Czer- skie: Niegrodowe: Groieckie, Wareckie, Garwolińskie, Latowieckie, Osieckie, Stromeckie. Seymikuie w Czersku, obiera Posłow 2, Deputata zaś iednego co piąty rok, poki koley nie obeydzie po wszystkich Ziemiach; ponieważ dwie Ziemie co rok wysyłaią dwoch Deputatow. ATLAS DZIECINNY.
II. Ziemia Warszawska ma Powiatow 3 Warszawski, Błoński, y Tarczyński: Starostwo Grodowe Warszawskie: Niegrodowe Błońskie, Stanisławowskie, Piaseczyńskie etc. Seymikuie w Warszawie, obiera dwoch Posłow, Deputata zaś co piąty rok.
III. Ziemia Wizka, dzieli się na trzy Powiaty: Wizki, Wąsoski
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 136
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
imienia nazwiska swoje mają.
4to. Sejmiki Deputackie i Gospodarskie każda Ziemia u siebie w Stołecznym swoim mieście odprawia. Ziwmia Lwowska z Powiatem Żydaczewskim, obiera we Lwowie 2. Deputatów. Przemyska w Przemyślu jednego, Sanocka w Sanoku jednego. Sejmik Poselski i Relacjiny czyli Generał Województwa Ruskiego odprawia się w Wiszni sądowej, skąd wysyłają 7 Posłów, z każdej Ziemi po 2, a z Powiatu Żydaczewskiego, jednego. ATLAS DZIECINNY.
5to. Ruś ta gdzie są Województwa Ruskie, Belskie, i Wołyńskie, zowie się Ruś Czerwona. Miała niegdyś swoich udzielnych Książąt, z któremi ustawiczne wojny Polacy prowadzili. Na koniec Kazimierz W. przymusił ich do posłuszeństwa
imienia nazwiska swoie maią.
4to. Seymiki Deputackie y Gospodarskie każda Ziemia u siebie w Stołecznym swoim mieście odprawia. Ziwmia Lwowska z Powiatem Zydaczewskim, obiera we Lwowie 2. Deputatow. Przemyska w Przemyślu iednego, Sanocka w Sanoku iednego. Seymik Poselski y Relacyiny czyli Generał Woiewodztwa Ruskiego odprawia się w Wiszni sądowey, zkąd wysyłaią 7 Posłow, z każdey Ziemi po 2, a z Powiatu Zydaczewskiego, iednego. ATLAS DZIECINNY.
5to. Ruś ta gdzie są Woiewodztwa Ruskie, Belskie, y Wołyńskie, zowie się Ruś Czerwona. Miała niegdyś swoich udzielnych Xiążąt, z ktoremi ustawiczne woyny Polacy prowadzili. Na koniec Kazimierz W. przymusił ich do posłuszeństwa
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 176
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
. W Powiecie Wilkomirskim: Bolnickie, Kupiskie, Oniksztańskie, Pieniańskie, Subockie, Uszpolskie; W Powiecie Brasławskim: Opeskie, etc. Wszystkie te Starostwa biorą imię od Miasteczek lub Wsi tegoż nazwiska. Każdy Powiat sejmikuje osobno w Stołecznym swoim mieście, Wileński w Wilnie, Oszmiański w Oszmianie, etc. Z każdego Sejmiku wysyłają na Sejm po dwóch Posłów. Na Deputackim zaś Sejmiku w Poniedziałek po Gromnicach, obierają po dwóch Posłów na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego, jednego na Kadencją Wileńską, a drugiego na Kadencją Ruską: Summa Posłów 10. Deputatów 10. Sądy Ziemskia Grodzkie w Stołecznych Miastach Powiatowych. KARTA XVII.
4to. To Województwo ma
. W Powiecie Wilkomirskim: Bolnickie, Kupiskie, Oniksztańskie, Pieniańskie, Subockie, Uszpolskie; W Powiecie Brasławskim: Opeskie, etc. Wszystkie te Starostwa biorą imie od Miasteczek lub Wsi tegoż nazwiska. Każdy Powiat seymikuie osobno w Stołecznym swoim mieście, Wileński w Wilnie, Oszmiański w Oszmianie, etc. Z każdego Seymiku wysyłaią na Seym po dwoch Posłow. Na Deputackim zaś Seymiku w Poniedziałek po Gromnicach, obieraią po dwoch Posłow na Trybunał Głowny Wielkiego Xięstwa Litewskiego, iednego na Kadencyą Wileńską, a drugiego na Kadencyą Ruską: Summa Posłow 10. Deputatow 10. Sądy Ziemskia Grodzkie w Stołecznych Miastach Powiatowych. KARTA XVII.
4to. To Woiewodztwo ma
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 197
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
nad brzegiem czekają I krwią gładkich pielgrzymek bogi swe błagają. Bo im więcej do ofiar biorą cudzoziemek, Tem mniej ginie od strasznej orki samych ziemek; Ale, iż nie zawżdy wiatr przynosi zdobyczy, Po wszytkiej jej szukają wszędzie okolicy.
LX.
Wszytko prawie tam i sam morze przebiegają, Fusty, baty, okręty więtsze wysyłają, Zajeżdżają w daleki, a czasem w kraj bliski, Ratunku na swe zwykłe szukając uciski. Siła ich dostawają rozbojem i gwałtem I za pieniądze siła, siła inszem kształtem: Tak ich zdobytych z różnych krajów pełne wieże Zawżdy mają, których straż ustawiczna strzeże.
LXI.
Jedna ich wielka fusta, ziemie się trzymając I
nad brzegiem czekają I krwią gładkich pielgrzymek bogi swe błagają. Bo im więcej do ofiar biorą cudzoziemek, Tem mniej ginie od strasznej orki samych ziemek; Ale, iż nie zawżdy wiatr przynosi zdobyczy, Po wszytkiej jej szukają wszędzie okolicy.
LX.
Wszytko prawie tam i sam morze przebiegają, Fusty, baty, okręty więtsze wysyłają, Zajeżdżają w daleki, a czasem w kraj blizki, Ratunku na swe zwykłe szukając uciski. Siła ich dostawają rozbojem i gwałtem I za pieniądze siła, siła inszem kształtem: Tak ich zdobytych z różnych krajów pełne wieże Zawżdy mają, których straż ustawiczna strzeże.
LXI.
Jedna ich wielka fusta, ziemie się trzymając I
Skrót tekstu: ArKochOrlCz_I
Strona: 162
Tytuł:
Orland Szalony, cz. 1
Autor:
Ludovico Ariosto
Tłumacz:
Piotr Kochanowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1620
Data wydania (nie wcześniej niż):
1620
Data wydania (nie później niż):
1620
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1905
, ale, by to mogło być, i wszytko państwo radziby otrzymali! Jakimi fortelami, jakimi sztukami posesji majętności nabywają, domy wdów ubogich pożerają, a dziedzice wyrzucają! I to uważyć, kędy tak wielkie intraty, które mają, obracają? Ni nacz innego, jedno in abusum, a drugie do Hiszpaniej wysyłają. Jakie fortece budują i miejsca jakie do mansjej sobie obierają, aby przy nich była władza puszczenia i podania! Uchowaj Boże zamieszania z nieprzyjacielem postronnym, a zwłaszcza domu rakuskiego, gdyż i Hiszpan tegoż domu, a oni wszyscy Rakuszanie jeden umysł do wszytkiego mają. Uważywszy wszytkie niebezpieczności, które w nich już są i
, ale, by to mogło być, i wszytko państwo radziby otrzymali! Jakiemi fortelami, jakiemi sztukami posesyi majętności nabywają, domy wdów ubogich pożerają, a dziedzice wyrzucają! I to uważyć, kędy tak wielkie intraty, które mają, obracają? Ni nacz innego, jedno in abusum, a drugie do Hiszpaniej wysyłają. Jakie fortece budują i miejsca jakie do mansyej sobie obierają, aby przy nich była władza puszczenia i podania! Uchowaj Boże zamieszania z nieprzyjacielem postronnym, a zwłaszcza domu rakuskiego, gdyż i Hiszpan tegoż domu, a oni wszyscy Rakuszanie jeden umysł do wszytkiego mają. Uważywszy wszytkie niebezpieczności, które w nich już są i
Skrót tekstu: PrzestSposCz_II
Strona: 470
Tytuł:
Przestroga i sposób na czasy przyszłe naprawy Rzpltej
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1606
Data wydania (nie wcześniej niż):
1606
Data wydania (nie później niż):
1606
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606-1608
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1918
Gurze jedna potężna leży Forteca/ w Działa opatrzona wielkie/ zktórych aż do drugiej/ to jest Porto Larys przesiąga Fortecę/ tak dalece/ że jedna drugiej bronić mo- że. Tam niedaleko/ leży Miasto nazwane Spezia, do Genuj należące/ w którym Zjazd i Popis bywa/ Wojsk i Żołnierza tego/ które do Hiszpaniej wysyłają. Między Spezją a Larys miastem/ leży jedna wielka i niedobyta/ Genuezom także należąca Forteca/ pod tytułem Santa Maria dy sorte, dwie mili Włoskich od Porto Wenere odległa/ Żołnierzem osadzona Niemieckim/ którą gdy obaczyć zechcesz/ wziąwszy u starszego pozwolenie/ pokażąć jednę zbyt potężnie budowaną i ufortyfikowaną Fortecę: a ta nie barzo
Gurze iedná potężna leży Fortecá/ w Dźiáłá opátrzona wielkie/ zktorych ász do drugiey/ to iest Porto Laris prześiąga Fortecę/ ták dálece/ że iedná drugiey bronić mo- że. Tám niedáleko/ leży Miásto názwáne Spezia, do Genuy należące/ w ktorym Ziazd y Popis bywa/ Woysk y Zołnierzá tego/ ktore do Hiszpániey wysyłáią. Między Spezyą á Laris miástem/ leży iedná wielka y niedobyta/ Genuezom tákże należąca Fortecá/ pod tytułem Santa Maria di sorte, dwie mili Włoskich od Porto Wenere odległa/ Zołnierzem osádzona Niemieckim/ ktorą gdy obaczyć zechcesz/ wźiąwszy v stárszego pozwolenie/ pokażąć iednę zbyt potężnie budowáną y vfortyfikowáną Fortecę: á tá nie bárzo
Skrót tekstu: DelicWłos
Strona: 235
Tytuł:
Delicje ziemie włoskiej
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1665
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1665
, w niewolą mię zaprzedają, te, którzy jeszcze są cnotliwi stróże wolności mych i zdrowia mego (a tu już zginienie moje), bogobojne i mądre i za których radą także i czujnością i jam była dotąd zdrowa, odemnie odpędzają, skarby i klejnoty me z sklepów mych gwałtem biorą, do cudzych ziem wysyłają i na marności wydawają, nieprzyjacielowi pogańskiemu szarpać mię i krew moję przelewać dopuszczają, potomstwo me właśnie sami rękami swemi bez obrony jego powinnej, a z uporu i złości imać i zelżywie z nim obchodzić się jakoby każą. O nieszczęsna matko, tak wiele synów zrodziwszy, niemasz, ktoby się do ciebie przyznał,
, w niewolą mię zaprzedają, te, którzy jeszcze są cnotliwi stróże wolności mych i zdrowia mego (a tu już zginienie moje), bogobojne i mądre i za których radą także i czujnością i jam była dotąd zdrowa, odemnie odpędzają, skarby i klejnoty me z sklepów mych gwałtem biorą, do cudzych ziem wysyłają i na marności wydawają, nieprzyjacielowi pogańskiemu szarpać mię i krew moję przelewać dopuszczają, potomstwo me właśnie sami rękami swemi bez obrony jego powinnej, a z uporu i złości imać i zelżywie z nim obchodzić się jakoby każą. O nieszczęsna matko, tak wiele synów zrodziwszy, niemasz, ktoby się do ciebie przyznał,
Skrót tekstu: MowaKoprzCz_II
Strona: 96
Tytuł:
Żałosna mowa Rzpltej polskiej pod Koprzywnicą do zgromadzonego rycerstwa roku 1606
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe, pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1606
Data wydania (nie wcześniej niż):
1606
Data wydania (nie później niż):
1606
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606-1608
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1918
za moc, władzą, urząd. Charyty albo Gracje, przyjemności, i wdzięcznego udania Boginie. Czambuł. Wybiegi Tatarskie, i tym podobne. Czata. swywolna czeladzi żołnierskiej kupa. Czauszbasza. Generał Czauszów albo Hetman konnego wojska Czauszowie konni ludksie strusimi piórami przy zawoju znaczni, których pospolicie z listami, albo z mniejszymi ekspedycjami wysyłają. Czoadar. sługa nadworny, pokojowy. Czorbadzi. Pułkownik.
D. Dardanelle. zamki na pasie morskim. Demertosz. Wieś standza Króla Szwedzkiego. Derbisz vel derwisz. niby Zakonnik Turecki. Dewlet Gerej. Han teraźniejszy Tatarski przywrócony na Państwo z wygnania. Dobrudzia. kraj za Dunajem. Dracz. z Wołoskiego po
zá moc, władzą, urząd. Charyty albo Gracye, przyiemności, y wdźięcznego udánia Boginie. Czambuł. Wybiegi Tátárskie, y tym podobne. Czata. swywolna czeladźi żołnierskiey kupa. Czauszbasza. Generał Czauszow albo Hetman konnego woyska Czauszowie konni ludxie strusimi piorámi przy zawoiu znaczni, ktorych pospolicie z listámi, albo z mnieyszymi expedycyami wysyłáią. Cżoadar. sługa nádworny, pokoiowy. Czorbádźi. Pułkownik.
D. Dardanelle. zamki ná pasie morskim. Demertosz. Wieś stándza Krolá Szwedzkiego. Derbisz vel derwisz. niby Zakonnik Turecki. Dewlet Gerey. Han teraźnieyszy Tátárski przywrocony ná Páństwo z wygnánia. Dobrudźia. kray za Dunáiem. Dracz. z Wołoskiego po
Skrót tekstu: GośPos
Strona: 351
Tytuł:
Poselstwo wielkie [...] Stanisława Chomentowskiego [...] od Augusta II [...] do Achmeta IV
Autor:
Franciszek Gościecki
Drukarnia:
Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1732
Data wydania (nie wcześniej niż):
1732
Data wydania (nie później niż):
1732
