karteczek i odda do skrzyneczki zamkniętej przez Ziemstwo podanej. Na ten zaś Regestr wchodzą tylko Kandydaci Deputaci tej Prowincyj, na którą turnus Laski przychodzi, bo jednego Roku Wielkopolska Prowincja, drugiego Małopolska, Marszałków swoich mieć powinna. Po odebranych przez Ziemstwo karteczkach skrzyneczkę tę bierze Prezydent z dwiema Świeckiemi z obydwóch Prowincyj, i z niej wysypuje karteczki, na którego większa ich liczba padnie, temu zaraz laskę Ziemstwo, lub Starosta oddaje, Prezydent winszuje, Marszałek nowo obrany dziękuje, a potym przystępują do Ordynacyj ustanowienia miedzy sobą. Marszałek nie może być tylko po 4. lat z jednego Imienia. Ma miejsce podle Prezydenta po lewej Ręce, rekapitulować Spraw nie może
karteczek i odda do skrzyneczki zamkniętey przez Ziemstwo podaney. Na ten zaś Regestr wchodzą tylko Kandydaći Deputaći tey Prowincyi, na którą turnus Laski przychodźi, bo jednego Roku Wielkopolska Prowincya, drugiego Małopolska, Marszałków swoich mieć powinna. Po odebranych przez Ziemstwo karteczkach skrzyneczkę tę bierze Prezydent z dwiema Swieckiemi z obódwóch Prowincyi, i z niey wysypuje karteczki, na którego większa ich liczba padnie, temu zaraz laskę Ziemstwo, lub Starosta oddaje, Prezydent winszuje, Marszałek nowo obrany dźiękuje, á potym przystępują do Ordynacyi ustanowienia miedzy sobą. Marszałek nie może być tylko po 4. lat z jednego Imienia. Ma mieysce podle Prezydenta po lewey Ręce, rekapitulować Spraw nie może
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 251
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
rosną lasy, gdzie nie były, na drugiej ogniem płoną, gdzie były; na jednej części ziemi fundują się wsie, miasta, całe Prowincje, gdzie przedtym dzikie były pola: na drugiej gdzie Troja była; ledwie miejsce zostało. Stami tysięcy wojska z jednego miejsca przechodzi na drugie, na placu polegają i mogiły sobą wysypują. Więc z jednej części ziemi ujęty ciężar, a do drugiej przydany, musi jedno pułsferze ziemi cięższe nad drugie za czasem uczynić. Zaczym idzie, iż centrum całego ciężaru ziemi nie jest stateczne, lecz za czasem się odmienia. A zatym być musi iż to centrum ciężaru, nie jest jednoż co centrum całego świata
rosną lasy, gdzie nie były, na drugiey ogniem płoną, gdzie były; na iedney części ziemi funduią się wsie, miasta, całe Prowincye, gdzie przedtym dzikie były pola: na drugiey gdzie Troia była; ledwie mieysce zostało. Stami tysięcy woyska z iednego mieysca przechodzi ná drugie, ná plácu polegaią y mogiły sobą wysypuią. Więc z iedney części ziemi uięty ciężar, á do drugiey przydany, musi iedno pułsferze ziemi cięższe nád drugie zá czásem uczynić. Zaczym idzie, iż centrum cáłego ciężaru ziemi nie iest stateczne, lecz zá czasem się odmienia. A zatym być musi iż to centrum ciężaru, nie iest iednoż co centrum całego światá
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Av
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
nich zawarta na ziemię wylała się, i złączona z deszczem powietrznym, i z deszczem komety, okryła ziemię. wyżej 15 łokciami nad najwyższe góry. Tenże Filozof przydaje: ponieważ według P. Newtona, tej komety R 1680 gorącość przechodziła gorącość żelaza dwa tysiące razy, więc być może: iż taż sama kometa wysypując na ziemię kurzawy zarażliwe, i palące, sprawi przed dniem sądu ostatecznego pożar powszechny ziemi, który jest przepowiedziany.
Lubi zaś to zdanie nic nie ma w sobie niepodobnego: Bóg bowiem, kóry częstokroć używa przyczyn przyrodzonych do ukarania grzechów, mógł świat stworzywszy tak obrót Planet i komet umiarkować, aby czasu od niego naznaczonego zbiegłszy
nich zawarta na ziemię wylała się, y złączona z deszczem powietrznym, y z deszczem komety, okryła ziemię. wyżey 15 łokciami nad naywyższe góry. Tenże Filozof przydaie: poniewasz według P. Newtona, tey komety R 1680 gorącość przechodziła gorącość żelaza dwa tysiące razy, więc być może: iż taż sama kometa wysypuiąc na ziemię kurzawy zarazliwe, y palące, sprawi przed dniem sądu ostatecznego pożar powszechny ziemi, który iest przepowiedziany.
Lubi zaś to zdanie nic nie ma w sobie niepodobnego: Bog bowiem, kóry częstokroć używa przyczyn przyrodzonych do ukarania grzechow, mogł świat stworzywszy tak obrot Planet y komet umiarkować, aby czasu od niego naznaczonego zbiegłszy
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 2
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
, z książąt udzielonych jeno dwóch potężnych rachują in Europa - księcia Sabaudie i księcia elektora bawarskiego.
Po południu chodziłem przypatrując się fortyfikacjej miasta i samego miasta pozycjej, które jeszcze teraz do perfekcjej przychodzi swojej, ponieważ niesłychana moc nowych jeszcze teraz i poważnych exstruitur pałaców już za murem starym, który teraz zrzucono, i fosy wysypują, przestrzeniąc miasto, a nowa municja barzo wyśmienita, daleko ambiens miasto, piękną inwencją i dyspozycją ufortyfikowana.
Akademia - też założona od księcia nieboszczyka, ojca teraźniejszego (który, jeszcze młody, nad lat 10 nie ma, a dyrekcja państwa przy matce zostaje) - kawalerskich eksercitiów, wielkim niesłychanie sumptem i przestronnością miejsca,
, z książąt udzielonych jeno dwóch potężnych rachują in Europa - księcia Sabaudiae i księcia elektora bawarskiego.
Po południu chodziłem przypatrując się fortyfikacjej miasta i samego miasta pozycjej, które jeszcze teraz do perfekcjej przychodzi swojej, ponieważ niesłychana moc nowych jeszcze teraz i poważnych exstruitur pałaców już za murem starym, który teraz zrzucono, i fosy wysypują, przestrzeniąc miasto, a nowa municja barzo wyśmienita, daleko ambiens miasto, piękną inwencją i dyspozycją ufortyfikowana.
Akademia - też założona od księcia nieboszczyka, ojca teraźniejszego (który, jeszcze młody, nad lat 10 nie ma, a dyrekcja państwa przy matce zostaje) - kawalerskich exercitiów, wielkim niesłychanie sumptem i przestronnością miejsca,
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 271
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
czci Jowisza, z bieganiem zbrojnej Kawaleryj do mety. Tu Leuctra Miasto, gdzie Epaminondas Tebanus Lacedemończyków pokonał. Tu MARATON Miasto wielkiego męstwa świadek nad Eurypem, gdzie Milciades 100. tysięcy pokonał Persów.
Niżeli się z lądu na morskie następujące puszczę Insuły, pieniędzy, monety Tureckiej nie biorę na wodę, ale tu na lądzie wysypuję Czytelnikowi, aby jej poznał valorem. O MONECIE TURECKIEJ.
Birachcze najmniejsza w Turczech Moneta, aliàs grosz tameczny, Polskie cztery szelągi. 2. Bir para wynosi na Achczów trzy. 3. Bir-Urub waży Achczów 54. 4. Bir-Tult waży Achczów 60. aliàs dwa złote Tureckie. 5. Jarom Asłan waży złotych trzy
czci Iowisza, z bieganiem zbroyney Kawaleryi do mety. Tu Leuctra Miasto, gdzie Epaminondas Thebanus Lacedemończyków pokonał. Tu MARATHON Miasto wielkiego męstwa świadek nad Eurippem, gdzie Milciades 100. tysięcy pokonał Persów.
Niżeli się z lądu na morskie następuiące puszczę Insuły, pieniędzy, monety Tureckiey nie biorę na wodę, ale tu na lądzie wysypuię Czytelnikowi, aby iey poznał valorem. O MONECIE TURECKIEY.
Birachcze naymnieysza w Turczech Moneta, aliàs grosz tameczny, Polskie cztery szelągi. 2. Bir para wynosi na Achczow trzy. 3. Bir-Urub waży Achczow 54. 4. Bir-Tult waży Achczow 60. aliàs dwa złote Tureckie. 5. Iarom Asłan waży złotych trzy
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 436
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
niebyło tak bliskiego fortecy i sposobnego miejsca, dla bezpiecznego osadzenia dział i moździerzy, z których by skutecznie bombardować się mogła forteca. To fosy różnemi anfraktami kopią oblegający, to jest Aprosze, któremi idąc zbliżyc się dostatecznie mogą ku fortecy, osobliwie w tę stronę, która się być zda najsłabsza. J w tej bliskości wysypują baterię, aby na nich osadzone działa rozwalać mogły, czyli zewnętrzne czyli wewnętrzne fortyfikacje. Moździerze donosic bomb w samę fortecę. 5to. Po Aproszowaniu się i zbliżeniu pod fortyfikacją zewnętrzną, jeżeli która jest, albo ostatnie przed forteczne szańce; jeżeli jeszcze po bombardowaniu, uporczywie się nie poddaje forteca, ani akorduje, oblegający
niebyło ták bliskiego fortecy y sposobnego mieysca, dla bezpiecznego osadzenia dział y mozdzierzy, z ktorych by skutecznie bombardowáć się mogła forteca. To fossy rożnemi anfraktami kopią oblegáiący, to iest Aprosze, ktoremi idąc zbliżyc się dostatecznie mogą ku fortecy, osobliwie w tę stronę, ktora się bydź zda naysłabsza. J w tey bliskości wysypuią bateryę, áby ná nich osadzone działa rozwaláć mogły, czyli zewnętrzne czyli wewnętrzne fortyfikacye. Mozdzierze donosic bomb w samę fortecę. 5to. Po Aproszowaniu się y zbliżeniu pod fortyfikácyą zewnętrzną, ieżeli ktora iest, álbo ostátnie przed forteczne szańce; ieżeli ieszcze po bombardowaniu, uporczywie się nie poddáie forteca, áni akkorduie, oblegáiący
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, etc. i ukryć od postrzału kopaczów.
5to. Gdy Sapa albo fosa przeidzie zewnętrzne fortyfikacje, szańce przedforteczne, cała inwencja dalsza oblegających na tym zawisła, aby przeiść fosę pryncypalną: Jeżeli wodna jest, groblą przez nią jaknajusilniej i najprędzej dając z materyj jaka się znaleźć może. Co raz nowe i bliższe baterie wysypując dla ruinowania wału i bastionów, i z ręcznej strzelby się odstrzelając.
6to. Po przebytej fosie zostaje albo po drabinach drzec się na wały, rozkopywać wał i bastiony, przez ruiny gwałtem cisnąć się do fortecy. Albo miny podsadziwszy pod bastiony, onez wysadzac. Lub innym fortelem, jaki tylko inwencja podać może, sztuką
, etc. y ukryć od postrzału kopaczow.
5to. Gdy Sappa álbo fossa przeidzie zewnętrzne fortyfikácye, szańce przedforteczne, cała inwencya dalsza oblegáiących ná tym záwisła, áby przeiść fossę pryncypalną: Jeżeli wodna iest, groblą przez nię iáknayusilniey y nayprędzey dáiąc z materyi iáka się znaleść może. Co raz nowe y bliższe baterye wysypuiąc dla ruinowania wału y bastyonow, y z ręczney strzelby się odstrzeláiąc.
6to. Po przebytey fossie zostáie álbo po drabinach drzec się ná wały, rozkopywáć wał y bastyony, przez ruiny gwałtem cisnąć się do fortecy. Albo miny podsadziwszy pod bastyony, onez wysadzac. Lub innym fortelem, iáki tylko inwencya podáć może, sztuką
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: L
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
są zupełnie przezroczyste, ale część promieni wolnie przez nie przechodzi, część odbita do oczu wpada jako przez szkła i rąbki, przeto je widziemy lubo są rzadsze za powietrze i materią słoneczną.
Gdyby ogon czyniły wapory i kurzawy, rozsypałyby się z czasem komety i zniszczały, owszem wiele ich przez tak wiele wieków tak obfite wysypując z siebie kurzawy we własnychże popiołach zgrzebione, więcejby na świat nie powracało?
Kto uważy na jak małe cząstki dzielić się mogą bez uszczerbku wielkości i wagi istoty ziemskie, ten łacno pojmie przyczynę, dla której planety i długo trwać, i też same wydawać się mogą, lubo obfite z siebie wyrzucają kurzawy i wapory
są zupełnie przezroczyste, ale część promieni wolnie przez nie przechodzi, część odbita do oczu wpada iako przez szkła y rąbki, przeto ie widziemy lubo są rzadsze za powietrze y materyą słoneczną.
Gdyby ogon czyniły wapory y kurzawy, rozsypałyby się z czasem komety y zniszczały, owszem wiele ich przez tak wiele wiekow tak obfite wysypuiąc z siebie kurzawy we własnychże popiołach zgrzebione, więceyby na świat nie powracało?
Kto uważy na iak małe cząstki dzielić się mogą bez uszczerbku wielkości y wagi istoty ziemskie, ten łacno poymie przyczynę, dla którey planety y długo trwać, y też same wydawać się mogą, lubo obfite z siebie wyrzucaią kurzawy y wapory
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 101
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
Kometa wzburza humory, czemuż oni lekarstwami nie uśmierzają, albo nie umniejszają? o jakby wiele krwi niewinnych obywatelów ochronili, gdyby trochę krwi w czasie upuścili pacjentom swoim: kilka groszy na rabarbarum, na senes uwolniłoby od po datków Królestwa, pod któremi jęczą, i zachowałoby miliony, które skarby Królów na wojnę wysypują: zaiste takowe niedbalstwo tyle śmierci godne, ile obywatelów na wojnie ginie.
Lecz próżno winować lekarzów: inne są przyczyny wojny, i innych dobrowolnych nieszczęśliwości. Jeśli spytamy się pisma Z: to nam powie iż wojny są biczem, którym świat zacina sprawiedliwość Boska, ani komety miotłą, ani obfitością humorów, ale wielkością grzechów
Kometa wzburza humory, czemuż oni lekarstwami nie uśmierzaią, albo nie umnieyszaią? o iakby wiele krwi niewinnych obywatelow ochronili, gdyby trochę krwi w czasie upuścili pacyentom swoim: kilka groszy na rabarbarum, na senes uwolniłoby od po datkow Krolestwa, pod ktoremi ięczą, y zachowałoby milliony, ktore skarby Krolow na woynę wysypuią: zaiste takowe niedbalstwo tyle śmierci godne, ile obywatelow na woynie ginie.
Lecz prożno winować lekarzow: inne są przyczyny woyny, y innych dobrowolnych nieszczęśliwości. Jeśli spytamy się pisma S: to nam powie iż woyny są biczem, ktorym świat zacina sprawiedliwość Boska, ani komety miotłą, ani obfitością humorow, ale wielkością grzechow
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 254
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
przed towarzystwem opowiada. Auktor Naświętszej Panny wzywa, aby mu ona w pracy dopomogła.
Gwiazdo zaranna świetnego Syjonu, Jasna ozdobo najwyższego Tronu, Ty i przed złotym, wynikasz Tytanem I wprzód nad walnym świecisz oceanem! Za Twym promieniem rumienieją zorze I podburzone składa swój gniew morze. Lubo Eolus przez wiatrowe nury Straszne na wodach wysypuje góry, Lub też Neptunus w państwach swych niezgody Czyni i ciche poruchuje wody — Nidokąd jednak, tylko kędy czują Pomoc, Jutrzenko, k Tobie lawirują Nędzni żeglarze i ku Tobie oczy Po srogiej wszyscy obracają nocy. A Ty ich troski i szturmy Eurowe W rozkosz i wiatry mienisz południowe. Znam i ja Ciebie, Jutrzenko
przed towarzystwem opowiada. Auktor Naświętszej Panny wzywa, aby mu ona w pracy dopomogła.
Gwiazdo zaranna świetnego Syjonu, Jasna ozdobo najwyższego Tronu, Ty i przed złotym, wynikasz Tytanem I wprzód nad walnym świecisz oceanem! Za Twym promieniem rumienieją zorze I podburzone składa swój gniew morze. Lubo Eolus przez wiatrowe nury Straszne na wodach wysypuje góry, Lub też Neptunus w państwach swych niezgody Czyni i ciche poruchuje wody — Nidokąd jednak, tylko kędy czują Pomoc, Jutrzenko, k Tobie lawirują Nędzni żeglarze i ku Tobie oczy Po srogiej wszyscy obracają nocy. A Ty ich troski i szturmy Eurowe W rozkosz i wiatry mienisz południowe. Znam i ja Ciebie, Jutrzenko
Skrót tekstu: BorzNaw
Strona: 39
Tytuł:
Morska nawigacyja do Lubeka
Autor:
Marcin Borzymowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1662
Data wydania (nie wcześniej niż):
1662
Data wydania (nie później niż):
1662
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Roman Pollak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Gdańsk
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Wydawnictwo Morskie
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
