Wodka Szpiki Indyjskiego.
Bywa z Nardusu Indyjskiego barzo kosztowna wódka palona/ tym sposobem: Wziąć suchego korzenia Nardusowego/ ile kto chce/ nalać na nie wina przedniego/ żeby zagrąznęło dobrze/ i dać mu przez kilka dni na Słońcu gorącym moknąć. Potym przez Balneum maris, albo z kotła ukropu wrzącego/ dystylować/ a wyżonowawszy ją na słońcu/ do potrzeb/ niżej pomienionych/ chować. Księgi Pierwsze. Moc i skutki. Mózg zimny rozgrzewa/ mdły posila.
Głowie albo mózgu zaziębionemu służy/ i wszystkim jego chorobom/ z tegoż pochodzącym. Paraliżowi.
Paraliżem naruszonym/ tak we wszytkim ciele/ jako w połowicy/ pić/ i nią
Wodká Szpiki Indiyskiego.
Bywá z Nárdusu Indiyskiego bárzo kosztowna wódká palona/ tym sposobem: Wźiąć suchego korzenia Nárdusowego/ ile kto chce/ nálać ná nie winá przednie^o^/ żeby zágrąznęło dobrze/ y dáć mu przez kilká dni ná Słońcu gorącym moknąć. Potym przez Balneum maris, álbo z kotłá vkropu wrzącego/ dystylowáć/ á wyżonowawszy ią na słońcu/ do potrzeb/ niżey pomienionych/ chowáć. Kśięgi Pierwsze. Moc y skutki. Mozg źimny rozgrzewa/ mdły pośila.
Głowie álbo mozgu záźiębionemu służy/ y wszystkim iego chorobom/ z tegoż pochodzącym. Páráliżowi.
Páráliżem náruszonym/ ták we wszytkim ćiele/ iáko w połowicy/ pić/ y nią
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 33
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
w skutkach swych/ niżli pierwszy z korzenia świeżego. Wodka z Dzięgielu. 1.
Wodka z Dzięgielu rozmaitym sposobem bywa dystylowana. Pospolity sposób do dystylowania jej jest ten: Dzięgielu wziąć świeżego i z korzeniem/ a drobno posiekawszy/ w szklanym naczyniu in Balneo maris wolnym ogniem dystylować/ potym przez czas niemały na słońcu jarkim wyzonować. Ten jest pospolity sposób tej wodki czynienia. 2. Ta naprzedniejsza.
Które gdy kto chce mieć silniejszą i mocniejszą: Wziąć korzenia suchego Dzięgielu z ośm łotów/ zgruba przetłuc i nalać połgarnca pierwszej wodki prostym a pospolitym obyczajem wyciągnionej/ nakrywszj dobrze przez 24 god. w Bal: maris, albo w miejscu ciepłym
w skutkách swych/ niżli pierwszy z korzeniá świeżego. Wodká z Dźięgielu. 1.
Wodká z Dźięgielu rozmáitym sposobem bywa dystyllowána. Pospolity sposob do dystyllowánia iey iest ten: Dźięgielu wźiąć świeżego y z korzeniem/ á drobno pośiekawszy/ w sklánym naczyniu in Balneo maris wolnym ogniem dystyllowáć/ potym przez czás niemáły ná słońcu iárkim wyzonowáć. Ten iest pospolity sposob tey wodki czynienia. 2. Tá naprzednieysza.
Ktore gdy kto chce mieć śilnieyszą y mocnieyszą: Wźiąć korzeniá suchego Dźięgielu z ośm łotow/ zgrubá przetłuc y nálać połgárncá pierwszey wodki prostym á pospolitym obyczáiem wyćiągnionej/ nákrywszj dobrze przez 24 god. w Bal: maris, álbo w mieyscu ćiepłym
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 92
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
w Balneum marys/ a po dwu abo po trzy łyżki tego na raz używać. Albo wziąć korzenia Dzięgielowego łotów szesnaście/ Biedrzeńcu łotów ośm pokrajać i utłuc/ a wpół garncu wina starego dobrego przez ośm dni moczyć/ dobrze zatkawszy wierzch sklenice/ a potym przelutrować in Balneo maris, i na słońcu gorącym przez długi czas wyzonować/ albo przeprażyć/ Dając choremu tego po dwu łyżkach kiedy Księżyc nastaje/ i w Pełnią. Także na kwadrach jego. Gdzieby więc chciał mieć wodkę tę potężniejszą w skutkach swych/ do tej choroby Padającej/ tedy przydaj ośm łotów/ świeżo zielonej Jemioły z Leszczyny/ albo Lipowej/ i wespół to moczyć/ a
w Balneum maris/ á po dwu ábo po trzy łyszki teg^o^ ná raz vżywáć. Albo wźiąć korzenia Dźięgieloweg^o^ łotow szesnaśćie/ Biedrzeńcu łotow ośm pokráiáć y vtłuc/ á wpoł gárncu winá stáreg^o^ dobreg^o^ przez ośm dni moczyć/ dobrze zátkawszy wierzch sklenice/ á potym przelutrowáć in Balneo maris, y ná słońcu gorącym przez długi czás wyzonowáć/ álbo przepráżyć/ Dáiąc choremu tego po dwu łyszkách kiedy Xiężyc nástáie/ y w Pełnią. Tákże ná kwadrách iego. Gdźieby więc chćiał mieć wodkę tę potężnieyszą w skutkách swych/ do tey choroby Padáiącey/ tedy przyday ośm łotow/ świeżo źieloney Iemioły z Lesczyny/ álbo Lipowey/ y wespoł to moczyć/ á
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 39
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Aqua distilat.
Ta wodka acz nie jest w zwyczajnym używaniu: jednak że miedzy inemi nie pośledniejszych jest skutków/ przeto nie ma być miana w lekkim poważeniu. Czas do dystylowania jej naprzystojniejszy w Lipcu/ biorąc korzenie/ liście/ nasienie/ i przez Balneum marys Alembikiem wyciągając/ a potym ją na słońcu przelukrować i wyzonować/ a z glanu zlewać. Pot wznie
Ta Poty wzbudza/ pijąc ją. Morowempowietrzemzarażonem.
Zarażonym morowym powietrzem/ dać jej zrazu kilka łyżek ciepło pić/ dobrze/ jeno żeby się chory zaraz dobrze nakryty godzin trzy pocił. Może też do niej przedniej Driakwie z kwintę albo z połtory przydać. Taż też
. Aqua distilat.
Tá wodká ácz nie iest w zwyczáynym vżywániu: iednák że miedzy inemi nie poslednieyszych iest skutkow/ przeto nie ma bydź miána w lekkim poważeniu. Czás do dystyllowánia iey naprzystoynieyszy w Lipcu/ biorąc korzenie/ liśćie/ náśienie/ y przez Balneum maris Alembikiem wyćiągáiąc/ á potym ią ná słońcu przelukrowáć y wyzonowáć/ á z glánu zlewáć. Pot wznie
Tá Poty wzbudza/ piiąc ią. Morowempowietrzemzáráżonem.
Záráżonym morowym powietrzem/ dáć iey zrázu kilká łyżek ćiepło pić/ dobrze/ ieno żeby sie chory záraz dobrze nákryty godźin trzy poćił. Może też do niey przedniey Dryákwie z kwintę álbo z połtory przydáć. Táż też
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 131
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Aqa stillatit: Laserpitii Europei
Ta w częstym używaniu w innych stronach bywa/ u nas nie tak. W Lipcu pospolicie bywa dystylowana/ którego czasu nalepiej się rozkwita/ wszytko ziele drobno usiekać/ z kwieciem/ z korzeniem/ z liściem/ i z kłączem/ a przez Balneum marys przeciągnąć/ a potym na słońcu wyzonować. Macicznym dolegliwości: po porodzeniu.
Maciczne boleści i strzekania po porodzeniu/ które często przypadają Sześćniedziałkom/ ta wodka uśmierza/ trzy albo cztery łyżki na raz jej biorąc ciepło. Krwi zsiadłej.
Krew zsiadłą w ciele rozprawuje/ i wywodzi.
Boleści przez kamień w ciele wzniecone układa/ i moczem wywodzi. Nyrkom.
Nyrki
. Aqa stillatit: Laserpitii Europei
Tá w częstym vżywániu w inych stronách bywa/ v nas nie ták. W Lipcu pospolićie bywa dystyllowána/ ktoreg^o^ czásu nalepiey sie roskwita/ wszytko źiele drobno vśiekáć/ z kwiećiem/ z korzeniem/ z liśćiem/ y z kłączem/ á przez Balneum maris przećiągnąć/ á potym ná słońcu wyzonowáć. Máćicznym dolegliwośći: po porodzeniu.
Máćiczne boleśći y strzekánia po porodzeniu/ ktore często przypadáią Sześćniedźiałkom/ tá wodká vśmierza/ trzy álbo cztery łyszki ná raz iey biorąc ciepło. Krwi zsiádłey.
Krew zśiádłą w ćiele rospráwuie/ y wywodźi.
Boleśći przez kámień w ćiele wzniecone vkłáda/ y moczem wywodźi. Nyrkom.
Nyrki
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 243
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
