N, drugi punkt pod nitką właśnie obok pierwszemu punktowi, nie wyżej, ani niżej. Nakoniec rozdziel wpół odległość tych punktów, i naznacz subtelną rysę, albo linią na której nitka powinna stawać, gdy zechcesz co ważyć Horyzontalnie albo Poziomnie. W niedostatku srzodwagi od Stolarza zrobionej, tak ją po prostu mieć będziesz. Weźmij sztukę deski, EFDy, szerokiej na ćwierć (im szersza tym lepsza,) i wyrznij na spodnim boku ID, trianguł SH, na objęcie kulki Perpendykułowej, a wbiwszy pod wierzchem, igłę, szpilkę, albo ćwieczek R, uwiąż na nim perpendykuł, to jest nitkę z kulką R. Potym postaw deskę na stole
N, drugi punkt pod nitką właśnie obok pierwszemu punktowi, nie wyżey, áni niżey. Nákoniec rozdźiel wpoł odległość tych punktow, y náznácz subtelną rysę, álbo liniią ná ktorey nitká powinná stawáć, gdy zechcesz co ważyć Horyzontalnie álbo Poźiomnie. W niedostátku srzodwagi od Stolarzá zrobioney, ták ią po prostu mieć będźiesz. Weźmiy sztukę deski, EFDI, szerokiey ná ćwierć (im szersza tym lepsza,) y wyrzniy ná spodnim boku ID, tryánguł SH, ná obięćie kulki Perpendykułowey, á wbiwszy pod wierzchem, igłę, szpilkę, álbo ćwieczek R, vwiąż ná nim perpendykuł, to iest nitkę z kulką RH. Potym postaw deskę ná stole
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 4
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
ziemi: wymierzać łokci 30. naprzykład, od M, do B i każ zatknąć pachołka drugiego na B.) (3. Złoż Tablicę Mierniczą z pachołka stojącego na M, a wstaw nań tarczą, abo znak jaki.) (4. Przenieś Tablicę naB, i postawiwszy ją na pachołku, weźmij Węgielnicę płaską nmcu, i odlicz na jej ścianie mc, podziałów 30. ile wymierzono łokci od M, do B.) (5. Przystaw ten trzydziesty podział do igiełki B, tak: żeby brzeg mc Węgielnice stanął na linii cm Tablice, a węgieł m, był bliższy stacyj M: i wtym położeniun węgielnice
źiemi: wymierzáć łokći 30. náprzykład, od M, do B y każ zátknąć páchołká drugiego ná B.) (3. Złoż Tablicę Mierniczą z páchołká stoiącego ná M, á wstaw nań tarczą, ábo znák iáki.) (4. Przenieś Tablicę náB, y postáwiwszy ią ná páchołku, weźmiy Węgielnicę płáską nmcu, y odlicz ná iey śćiánie mc, podżiałow 30. ile wymierzono łokći od M, do B.) (5. Przystaw ten trzydźiesty podżiał do igiełki B, ták: żeby brzeg mc Węgielnice stánął ná linii cm Tablice, á węgieł m, był bliższy stácyi M: y wtym położęniun węgielnice
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 32
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
srzobką z, ztyłu utwierdzać się mogła według potrzeby. Toż sprawi w Węgielnicy dziura wycięta; a rękojeść w Tablicę wprawioną. Nauka XXXI. Ułatwienie Wtórego sposobu opisanego, w Nauce 14. na karcie 14, czyniąc wymiar zrogu Tablice, nie z centrum. ZAchwawszy wszytko co pierwszych 6. punktów rozkazują: weźmij z Nauki 28 Węgielnicę płaską nmc, i brzeg jej dłuższy mn, przystaw do linii DC, Tablice DHBC w figurze. Potym: Poty jej pomykaj po tej linii DC, póki nie stanie tyle części tq, z brzega mc, Węgielnice cmn, pod linią SC z Celami, postawioną na punkcie Z i C,
srzobką s, ztyłu vtwierdzáć się mogłá według potrzeby. Toż spráwi w Węgielnicy dźiurá wyćięta; á rękoieść w Tablicę wpráwioną. NAVKA XXXI. Vłátwienie Wtorego sposobu opisánego, w Náuce 14. ná kárćie 14, czyniąc wymiar zrogu Tablice, nie z centrum. ZAchwawszy wszytko co pierwszych 6. punktow rozkázuią: weźmiy z Náuki 28 Węgielnicę płáską nmc, y brzeg iey dłuższy mn, przystaw do linii DC, Tablice DHBC w figurze. Potym: Poty iey pomykay po tey linii DC, poki nie stánie tyle częśći tq, z brzegá mc, Węgielnice cmn, pod liniią SC z Celámi, postáwioną ná punktćie S y C,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 33
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
miarę. Tedy naprzód laskę DF prostą, pewnej wiadomej miary, dwułokciową naprzykład, postaw na D, niedaleko końca C, cienia TC; tak żeby cień końca F, laski DF, nie wychodzi za koniec C, cieniu TC: ale aby równo stanęły w punkcie C. Zabawa VII. Rozdżyał III.
Potym weźmij prącikiem jakim, abo laską miarę Cieniu DC, i nią przemierz Cień cały CL, abyś wiedział wiele razy miara cieniu CD, znajduje się w Cieniu całym CL (niech się znajdzie 4. razy.) Nakoniec: Miarę laski DF, tyle razy (to jest 4.) złoż w jednę summę
miárę. Tedy naprzod laskę DF prostą, pewney wiádomey miáry, dwułokćiową náprzykład, postaw ná D, niedáleko końcá C, ćienia TC; ták żeby ćień końcá F, laski DF, nie wychodźi zá koniec C, ćieniu TC: ále áby rowno stánęły w punkćie C. Zábáwá VII. Rozdżiał III.
Potym weźmiy prąćikięm iákim, ábo laską miárę Cieniu DC, y nią przemierz Cień cáły CL, ábyś wiedźiał wiele rázy miárá ćieniu CD, znáyduie się w Cieniu cáłym CL (niech się znaydźie 4. rázy.) Nákoniec: Miárę laski DF, tyle rázy (to iest 4.) złoż w iednę summę
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 40
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, tego triangułu wiadoma łokci 100 abo 1000.
Tedy obejmij cyrklem na skali liczbę łokci 100 abo 1000, i przenieś na ścianę wiadomą DB, które objęcie, jeżeli niezrowna samej DB, niech przypanie na E, przed B, abo za B, pociągnąwszy DB, do E dalszego. Jeżeli przypadnie na B; weźmij w cyrkiel DF, i przestaw na skale A skala opowie jej miarę. Jeżeli zaś przypadnie na E; przez E, zrysuj EN ,równoodległą ścianie BC, na którą krzyżowa DF przypada. Toż gdy krzyżowa DE. przypadającą do EN, by dobrze krótszą abo pociągnioną dalej obejmiesz cyrklem, i przeniesiesz na skalę.
, tego tryángułu wiádoma łokći 100 ábo 1000.
Tedy obeymiy cyrklem ná skáli liczbę łokći 100 ábo 1000, y przenieś ná śćiánę wiádomą DB, ktore obięćie, ieżeli niezrowna sámey DB, niech przypánie ná E, przed B, ábo za B, poćiągnąwszy DB, do E dalszego. Ieżeli przypádnie ná B; weźmiy w cyrkiel DF, y przestaw ná skále A skálá opowie iey miárę. Ieżeli záś przypádnie na E; przez E, zrysuy EN ,rownoodległą śćiánie BC, ná ktorą krzyżowa DF przypada. Toż gdy krzyżowa DE. przypadaiącą do EN, by dobrze krotszą ábo poćiągnioną dáley obeymiesz cyrklem, y przenieśiesz na skálę.
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 97
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
XI. DWie ściany: jednę krótszą, i drugą dłuższą złoż w jednę summę: Ta dwa razy wzięta, da obwód kwadratu podłużneg, JOMK, i Czwurtaczka ABZE. Figurv poprzedziąca. Nauka XII. Piąciokątów, Sześciokątów, i wszelkich innych Wielościennych Figur Doskonałych, obwód znaleźć, miawszy jednę ścianę wiadomą. ŚCianę wiadomą weźmij tyle razów ile figur ma ścian: będziesz miał wiadomy Obwód. Ponieważ w doskonałych figurach ściany wszytkie, są równe. z Półdiametru, abo Z diametru wiadomego, obwód figur wielościennych masz niżej w Nauce 25, i 26 tej Zabawy i Znauki 13. Zabawy 9, Nauka XIII.
Niedoskonałych Figur Wielościennych, obwód wyrachować
XI. DWie śćiány: iednę krotszą, y drugą dłuszszą złoż w iednę summę: Tá dwá rázy wżięta, da obwod kwádratu podłużneg, IOMK, y Czwvrtaczká ABZE. Figurv poprzedziąca. NAVKA XII. Piąćiokątow, Sześćiokątow, y wszelkich innych Wielośćiennych Figur Doskonáłych, obwod ználeść, miawszy iednę śćiánę wiádomą. SCiánę wiádomą weźmiy tyle rázow ile figur ma śćian: będźiesz miał wiádomy Obwod. Ponieważ w doskonáłych figurách śćiány wszytkie, są rowne. z Połdyámetru, ábo Z dyámetru wiádomego, obwod figur wielośćiennych masz niżey w Náuce 25, y 26 tey Zabáwy y Znáuki 13. Zábáwy 9, NAVKA XIII.
Niedoskonáłych Figur Wielośćiennych, obwod wyráchowáć
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 68
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
nad, i pod średnią PL; między którymi, gdy znajdziesz średnią proporcjonalną PL, wynidzie Diameter cyrkułu równego Elipsie. PRZESTROGA. Acz Własność 188 Zabawy 6. idzie o polu Elipsy, nie o obwodzie: wszakże się bezpiecznie brać może, i o obwodzie, bez omyłki znacznej. Drugi Sposób. Znalazłszy trzecią proporcjonalną, weźmij ją trzy razy i przydaj do niej 1. ze 7, to jest jednę cząsteczkę, jakich zamyka proporcjonalna 7. Będziesz miał obwód Elipsy. Ponieważ obwód cyrkułu zamyka w sobie Diameter 3, razy i 1. ze 7. według Własności 182. Zabawy 6 Nauka XVIII. JEżeli Owata jest Pękata, jakie bywają
nád, y pod srzednią PL; między ktorymi, gdy znaydżiesz srzednią proporcyonálną PL, wynidżie Dyámeter cyrkułu rownego Ellipśie. PRZESTROGA. Acz Własność 188 Zábawy 6. idźie o polu Ellipsy, nie o obwodźie: wszakże się bespiecznie bráć może, y o obwodźie, bez omyłki znáczney. Drugi Sposob. ZNálaszszy trzećią proporcyonálną, weźmiy ią trzy rázy y przyday do niey 1. ze 7, to iest iednę cząsteczkę, iákich zámyka proporcyonálna 7. Będźiesz miał obwod Ellipsy. Poniewaz obwod cyrkułu zámyka w sobie Dyámeter 3, rázy y 1. ze 7. według Własnośći 182. Zábáwy 6 NAVKA XVIII. IEżeli Owátá iest Pękáta, iákie bywáią
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 70
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
lib: 7. propos. 13. 2. Między figurami jednegoż rodzaju, która się bardziej zbliża do doskonałej, to jest równokatnej i równościennej; ta więcej wsobie zamyka pola, jako się pokazało w Nauce poprzedzającej na kwadratach. PRZESTROGA. Ztego co dwie Nauki poprzedzające 27, i 28. podały, weźmij informacją. 1.Abyś w gruntach obierał te figury, które się bardziej zbliżają do doskonałych. 2.Abyś na budynki obieral plac bliższy kwadratu doskonałego. 3.Abyś się chronił podłużnych budynków, Ogrodów, Dziedzińców etc. 4.Pamiętej na to, że ściany podwojne figur Płaskich, cztery razy placu
lib: 7. propos. 13. 2. Między figurámi iednegoż rodzáiu, ktora się bárdżiey zbliża do doskonáłey, to iest rownokatney y rownośćienney; tá więcey wsobie zámyka polá, iáko się pokazáło w Náuce poprzedzáiącey ná kwadratách. PRZESTROGA. ZTego co dwie Náuki poprzedzáiące 27, y 28. podáły, weźmiy informácyą. 1.Abyś w gruntách obierał te figury, ktore się bárdźiey zbliżáią do doskonáłych. 2.Abyś ná budynki obieral plác bliszszy kwádratu doskonáłego. 3.Abyś się chronił podłużnych budynkow, Ogrodoẃ, Dźiedźińcow etc. 4.Pámiętey ná to, że śćiány podwoyne figur Płáskich, cztery rázy plácu
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 92
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Zabawy 6. Zaczym ściana CH, przydaje ztego kwadratu połowicę; to jest 50 000, do mniejszej części CDEFG Mapy, zostawiwszy drugie 50 000, części drugiej CBNMLH. PRZESTROGA. 1. Jeżeliby linia CG, dzieląca Mapę, zliniją GL, nie zawarła angułu krzyżowego, ale ostry, abo rozwarty; tedy weźmij trochę dłuższą CG, przy angule rozwartym, abyś to nagrodził, coby linia krzyżowa sfigury vięła, gdyby zpunktu G, była wyciągniona. A trochę krótszą, przy angule ostrym, dla zmniejszenia figury, której krzyżowa przyczyni przypadając za figurę. 2. Ten sposób przedzielania Granic acz nie jest tak punktualny, jako
Zábáwy 6. Záczym śćiáná CH, przydáie ztego kwádratu połowicę; to iest 50 000, do mnieyszey częśći CDEFG Máppy, zostáwiwszy drugie 50 000, częśći drugiey CBNMLH. PRZESTROGA. 1. Jeżeliby liniia CG, dźieląca Máppę, zliniią GL, nie záwárłá ángułu krzyżowego, ále ostry, ábo rozwárty; tedy weźmiy trochę dłuższą CG, przy ángule rozwártym, ábyś to nágrodźił, coby liniia krzyżowa zfigury vięła, gdyby zpunktu G, byłá wyćiągniona. A trochę krotszą, przy ángule ostrym, dla zmnieyszenia figury, ktorey krzyżowa przyczyni przypadaiąc za figurę. 2. Ten sposob przedźielánia Gránic ácz nie iest ták punktuálny, iáko
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 143
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
stronę bojom pospołu z wojnami, A weź lutnią słoniową z białośniegiej kości, Bo dziś u mnie zastaniesz bardzo wdzięcznych gości. Dziś radość i wesele u nas mieszkać mają, Które troski z frasunkiem ze łba wybijają. Do nas, do nas, ucieszna, wszech rozkoszy pani, Rumiana Wenus, wsiadaj we złociste sani! Weźmij z sobą on wdzięczny orszak panien swoich, By jedno uweselić wdzięcznych gości moich. Amfijon z Orfeuszem, sławni muzykowie, Stawcie się w obiecanym do mnie dzisiaj słowie, Przed którymi przed laty lasy, góry, skały, Rzeki, ptastwa i insze zwierzęta pląsały. Rozruchajcie dziś, proszę, wdzięcznych gości moich, Ruszcie trąb
stronę bojom pospołu z wojnami, A weź lutnią słoniową z białośniegiej kości, Bo dziś u mnie zastaniesz bardzo wdzięcznych gości. Dziś radość i wesele u nas mieszkać mają, Które troski z frasunkiem ze łba wybijają. Do nas, do nas, ucieszna, wszech rozkoszy pani, Rumiana Wenus, wsiadaj we złociste sani! Weźmij z sobą on wdzięczny orszak panien swoich, By jedno uweselić wdzięcznych gości moich. Amfijon z Orfeuszem, sławni muzykowie, Stawcie się w obiecanym do mnie dzisiaj słowie, Przed którymi przed laty lasy, góry, skały, Rzeki, ptastwa i insze zwierzęta pląsały. Rozruchajcie dziś, proszę, wdzięcznych gości moich, Ruszcie trąb
Skrót tekstu: MorszHSumBar_I
Strona: 253
Tytuł:
Sumariusz
Autor:
Hieronim Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Poeci polskiego baroku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jadwiga Sokołowska, Kazimiera Żukowska
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1965
