złamanie szyi, niech cię łzy ubogich ludzi zatopią i z twoim niepodciwym znakiem.
Ba, jużci okrutne zamieszanie we wsi, kwik, bek, gdak, hałas, lament, gwałt, trzask, puk, grzmot, opresyja przebijają obłoki. Już chłopstwo poranione, kobity pokrwawione i przestraszone, biegają jak szaleni, ręce załamując, w knieje, w parowy uciekają, mróz, słotę z dzieckami nagimi cierpią i ledwo się nie zagubią. Już okna w chałupach na wylot przeglądają, piece trupem leżą, naczynia, sprzęty, szkła i fanty potłuczone i porabowane. Już szkapy po uszy z siana wyglądają, owsem i ziarnem przez ochwat mierzą się,
złamanie szyi, niech cię łzy ubogich ludzi zatopią i z twoim niepodciwym znakiem.
Ba, jużci okrutne zamieszanie we wsi, kwik, bek, gdak, hałas, lament, gwałt, trzask, puk, grzmot, opresyja przebijają obłoki. Już chłopstwo poranione, kobity pokrwawione i przestraszone, biegają jak szaleni, ręce załamując, w knieje, w parowy uciekają, mróz, słotę z dzieckami nagimi cierpią i ledwo się nie zagubią. Już okna w chałupach na wylot przeglądają, piece trupem leżą, naczynia, sprzęty, szkła i fanty potłuczone i porabowane. Już szkapy po uszy z siana wyglądają, owsem i ziarnem przez ochwat mierzą się,
Skrót tekstu: MałpaCzłow
Strona: 281
Tytuł:
Małpa Człowiek
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry, traktaty
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1715
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1715
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Archiwum Literackie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Paulina Buchwaldówna
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wroclaw
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
promienie łamią, i złamane do oka inną drogą iść przymuszają. Przez malutką dziurkę wpuść promień słoneczny do izby: ten na karcie na przeciw dziurki wyrazi świetny i mały cyrkulik. Przejmi go potym szkłem trójgraniastym, na ów czas pomień ów widzialny, który nic innego nie jest tylko snopek niby promieni różnych zebranych w jedno, załamując się na przejściu przez szkło rozwinie się i rozszerzy się nakształt wachlarza. Na karcie zaś miasto małego cyrkułu, ujrzysz obraz świetny, w górze, i u dołu okrągły, szerokości równej pierwszemu cyrkułowi a długi na 9 lub więcej calów, składający się z kolorów siedmiu tym porządkiem od dołu ku górze leżących: czerwony,
promienie łamią, y złamane do oka inną drogą iść przymuszaią. Przez malutką dziurkę wpuść promień słoneczny do izby: ten na karcie na przeciw dziurki wyrazi świetny y mały cyrkulik. Przeymi go potym szkłem tróygraniastym, na ów czas pomień ów widzialny, który nic innego nie iest tylko snopek niby promieni różnych zebranych w iedno, załamuiąc się na przeyściu przez szkło rozwinie się y rozszerzy się nakształt wachlarza. Na karcie zaś miasto małego cyrkułu, uyrzysz obraz świetny, w górze, y u dołu okrągły, szerokości równey pierwszemu cyrkułowi a długi na 9 lub więcey calów, składaiący się z kolorów siedmiu tym porządkiem od dołu ku górze leżących: czerwony,
Skrót tekstu: BohJProg_I
Strona: 93
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
: ani ku gorze wzdzierając/ gdyż u dołu Czanek przypięte wodze w zawściągiwaniu żadną miarą wznosić łeb barzo/ nie dopuszczają. K temu nietylko łeb/ ale i kark/ i wszytkę szyję w miarę i prosto nosić nakładają. Krótkich Czanek na to potrzebujemy/ gdy obciężałą głowę wzgórę dźwigamy/ abo gdy nader koń kark załamując Czankami się do piersi przykładać i nieco unaszać zwyczaj. Średniej miary mianowicie koniom już gęby i karku postanowionego zażywać pozwalamy/ przybierając do nich wędzidła każdego gębie przynależące. Lecz iż nietylko ważność i władza samych Czanek jest barzo potrzebna/ ale i różność formy onych kształtu niemało do chędogiego przybrania konia sieła przydaje. Przeto i różności
: áni ku gorze wzdźieráiąc/ gdyż v dołu Czánek przypięte wodze w záwśćiągiwániu żadną miárą wznośić łeb bárzo/ nie dopuszczáią. K temu nietylko łeb/ ále y kárk/ y wszytkę szyię w miárę y prosto nośić nákłádáią. Krotkich Czánek ná to potrzebuiemy/ gdy obćiężáłą głowę wzgorę dźwigamy/ ábo gdy náder koń kárk záłámuiąc Czánkámi się do pierśi przykłádáć y nieco vnászáć zwyczái. Srzedniey miáry miánowićie koniom iuż gęby y kárku postánowionego záżywáć pozwalamy/ przybieráiąc do nich wędźidłá káżdego gębie przynależące. Lecz iż nietylko ważność y władza sámych Czánek iest bárzo potrzebna/ ále y rożność formy onych kształtu niemáło do chędogiego przybránia koniá śiełá przydáie. Przeto y rożnośći
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Av
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
nieustawicznej gęby końskiej/ abo też dla słabego i subtelnego karku/ a wtórego według upatrowania istności wad w gębie będących/ i różności zabieżenia onym/ a dla prawdziwego postanowienia w czynieniu i w zadzierżywaniu zażywają. Proste Wędzidła tę własność mają/ że ociężałą gębę i kark dźwigają/ i język w swą miarę wprawują. Z podkowką załamują/ pojęcie smaczniejsze i dzierżenie warowniejsze czynią/ a językowi wolność (zwłaszcza przygrubszemu) więtszą dają. Których wszytkich subtelnych sposobów i ważności Wędzidł/ iż się podobno żadną miarą by też najwydworniejszymi i najmędrszymi słowy w zmysł niewiadomy i przedtym tych rzeczy nic nieumiejętny wpoić/ a ku pojęciu podać doskonale nie może. Przeto dla wyrozumienia lepszego
nieustáwiczney gęby końskiey/ ábo też dla słábego y subtelnego kárku/ á wtorego według vpátrowánia istnośći wad w gębie będących/ y rożnośći zábieżenia onym/ á dla prawdźiwego postánowienia w czynieniu y w zádźierżywániu záżywáią. Proste Wędźidłá tę własność máią/ że oćiężáłą gębę y kárk dźwigáią/ y ięzyk w swą miárę wpráwuią. Z podkowką záłámuią/ poięćie smácznieysze y dźierżenie wárownieysze czynią/ á ięzykowi wolność (zwłaszczá przygrubszemu) więtszą dáią. Ktorych wszytkich subtelnych sposobow y ważnośći Wędźidł/ iż się podobno żadną miárą by też naywydwornieyszymi y naymędrszymi słowy w zmysł niewiádomy y przedtym tych rzeczy nic nieumieiętny wpoić/ á ku poięćiu podáć doskonále nie może. Przeto dla wyrozumienia lepszego
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Aij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
młodemu koniowi utwierdza i podnosi głowę/ daje wolność językowi/ nie obraża brodki/ i czyni smaczne pojęcie. Księgi Trzecie.
Munsztuk dęty z pochyłemi Czankami/ na młodego konia krótką szyję mającego/ tejże władzy jako i pierwszy/ z podbrodkiem dętym ołowu nalanym. Księgi Trzecie.
Munsztuk dęty otworzysty z nakrzywioną Czanką/ załamuje kark/ daje wolność językowi/ na wodzy leżeć nie dopuszcza/ koniom młodym dobrej gęby należy/ z łancuszkiem kwadratowym. Księgi Trzecie.
Munsztuk dęty na kształt tłuczka/ otworzysty/ z kurzą stopką/ smaczne czyni pojęcie/ daje wolność językowi/ należy koniom młodym niestatecznej głowy/ które mają język hruby i gębę głęboką. Księgi
młodemu koniowi vtwierdza y podnośi głowę/ dáie wolność ięzykowi/ nie obraża brodki/ y czyni smáczne poięćie. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk dęty z pochyłemi Czánkámi/ ná młodego koniá krotką szyię máiącego/ teyże władzy iáko y pierwszy/ z podbrodkiem dętym ołowu nálanym. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk dęty otworzysty z nákrzywioną Czánką/ záłámuie kárk/ dáie wolność ięzykowi/ ná wodzy leżeć nie dopuszcza/ koniom młodym dobrey gęby należy/ z łáncuszkiem quádratowym. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk dęty ná kształt tłuczká/ otworzysty/ z kurzą stopką/ smáczne czyni poięćie/ dáie wolność ięzykowi/ należy koniom młodym niestáteczney głowy/ ktore máią ięzyk hruby y gębę głęboką. Kśięgi
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Bij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
koniom młodym dobrej gęby należy/ z łancuszkiem kwadratowym. Księgi Trzecie.
Munsztuk dęty na kształt tłuczka/ otworzysty/ z kurzą stopką/ smaczne czyni pojęcie/ daje wolność językowi/ należy koniom młodym niestatecznej głowy/ które mają język hruby i gębę głęboką. Księgi Trzecie.
Kanon to jest dęty zupełny/ z czanką zakrzywioną/ załamuje i utwierdza głowę/ czyni wolne dzierżenie i krzywić gębą nie dopuszcza/ należy koniom subtelnego i słabego karku. Księgi Trzecie.
Munsztuk dęty otworzysty/ z podkowką pełną kołeczek przehybającą się/ z pohyłą czanką/ wolność daje językowi i zabawkę/ załamuje kark/ a nie obraża podniebienia. Księgi Trzecie.
Skacja prosta/ z
koniom młodym dobrey gęby należy/ z łáncuszkiem quádratowym. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk dęty ná kształt tłuczká/ otworzysty/ z kurzą stopką/ smáczne czyni poięćie/ dáie wolność ięzykowi/ należy koniom młodym niestáteczney głowy/ ktore máią ięzyk hruby y gębę głęboką. Kśięgi Trzećie.
Kanon to iest dęty zupełny/ z czánką zákrzywioną/ záłamuie y vtwierdza głowę/ czyni wolne dzierżenie y krzywić gębą nie dopuszcza/ należy koniom subtelnego y słábego kárku. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk dęty otworzysty/ z podkowką pełną kołeczek przehybáiącą się/ z pohyłą czánką/ wolność dáie ięzykowi y zabáwkę/ záłámuie kárk/ á nie obraża podniebienia. Kśięgi Trzećie.
Skácya prosta/ z
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: C
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
. Księgi Trzecie.
Kanon to jest dęty zupełny/ z czanką zakrzywioną/ załamuje i utwierdza głowę/ czyni wolne dzierżenie i krzywić gębą nie dopuszcza/ należy koniom subtelnego i słabego karku. Księgi Trzecie.
Munsztuk dęty otworzysty/ z podkowką pełną kołeczek przehybającą się/ z pohyłą czanką/ wolność daje językowi i zabawkę/ załamuje kark/ a nie obraża podniebienia. Księgi Trzecie.
Skacja prosta/ z nakrzywioną czanką/ podnosi głowę/ językowi subtelnemu pożyteczna/ należy koniom młodym zarazem po odjęciu Kanona/ i smaczno leży w gębie. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta/ z kotczą nogą/ załamuje/ wolność daje językowi/ i dzierżenie powolne czyni/ należy
. Kśięgi Trzećie.
Kanon to iest dęty zupełny/ z czánką zákrzywioną/ záłamuie y vtwierdza głowę/ czyni wolne dzierżenie y krzywić gębą nie dopuszcza/ należy koniom subtelnego y słábego kárku. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk dęty otworzysty/ z podkowką pełną kołeczek przehybáiącą się/ z pohyłą czánką/ wolność dáie ięzykowi y zabáwkę/ záłámuie kárk/ á nie obraża podniebienia. Kśięgi Trzećie.
Skácya prosta/ z nákrzywioną czánką/ podnośi głowę/ ięzykowi subtelnemu pożyteczna/ należy koniom młodym zárázem po odięćiu Kanoná/ y smáczno leży w gębie. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta/ z kotczą nogą/ záłámuie/ wolność dáie ięzykowi/ y dzierżenie powolne czyni/ należy
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Cij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
z pohyłą czanką/ wolność daje językowi i zabawkę/ załamuje kark/ a nie obraża podniebienia. Księgi Trzecie.
Skacja prosta/ z nakrzywioną czanką/ podnosi głowę/ językowi subtelnemu pożyteczna/ należy koniom młodym zarazem po odjęciu Kanona/ i smaczno leży w gębie. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta/ z kotczą nogą/ załamuje/ wolność daje językowi/ i dzierżenie powolne czyni/ należy koniom dobrej gęby. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta z łancuszkami pobocznemi/ z igrzyszczem w pośrzodku/ daje wolność językowi/ załamuje/ lekkie dzierżenie czyni/ nie pozwala gębą przekrzywiać/ należy koniowi dobrej ale głębokiej gęby. Księgi Trzecie.
Skacja prosta/ z gałkami dwiema
z pohyłą czánką/ wolność dáie ięzykowi y zabáwkę/ záłámuie kárk/ á nie obraża podniebienia. Kśięgi Trzećie.
Skácya prosta/ z nákrzywioną czánką/ podnośi głowę/ ięzykowi subtelnemu pożyteczna/ należy koniom młodym zárázem po odięćiu Kanoná/ y smáczno leży w gębie. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta/ z kotczą nogą/ záłámuie/ wolność dáie ięzykowi/ y dzierżenie powolne czyni/ należy koniom dobrey gęby. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta z łáncuszkámi pobocznemi/ z igrzyszczem w pośrzodku/ dáie wolność ięzykowi/ záłámuie/ lekkie dzierżenie czyni/ nie pozwala gębą przekrzywiáć/ należy koniowi dobrey ále głębokiey gęby. Kśięgi Trzećie.
Skácya prosta/ z gałkámi dwiemá
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: D
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
pożyteczna/ należy koniom młodym zarazem po odjęciu Kanona/ i smaczno leży w gębie. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta/ z kotczą nogą/ załamuje/ wolność daje językowi/ i dzierżenie powolne czyni/ należy koniom dobrej gęby. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta z łancuszkami pobocznemi/ z igrzyszczem w pośrzodku/ daje wolność językowi/ załamuje/ lekkie dzierżenie czyni/ nie pozwala gębą przekrzywiać/ należy koniowi dobrej ale głębokiej gęby. Księgi Trzecie.
Skacja prosta/ z gałkami dwiema w pośrzodku/ i ze czterma kołkami/ otwiera wargi/ dziąsła karze/ głowę wznosi/ lekkie dzierżenie czyni/ należy koniowi złej gęby i języka subtelnego. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta
pożyteczna/ należy koniom młodym zárázem po odięćiu Kanoná/ y smáczno leży w gębie. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta/ z kotczą nogą/ záłámuie/ wolność dáie ięzykowi/ y dzierżenie powolne czyni/ należy koniom dobrey gęby. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta z łáncuszkámi pobocznemi/ z igrzyszczem w pośrzodku/ dáie wolność ięzykowi/ záłámuie/ lekkie dzierżenie czyni/ nie pozwala gębą przekrzywiáć/ należy koniowi dobrey ále głębokiey gęby. Kśięgi Trzećie.
Skácya prosta/ z gałkámi dwiemá w pośrzodku/ y ze cztermá kołkámi/ otwiera wárgi/ dziąsłá karze/ głowę wznośi/ lekkie dzierżenie czyni/ należy koniowi złey gęby y ięzyká subtelnego. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Dij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
i ze czterma kołkami/ otwiera wargi/ dziąsła karze/ głowę wznosi/ lekkie dzierżenie czyni/ należy koniowi złej gęby i języka subtelnego. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta/ z kotczą nogą z kołkami na wierzchu małemi/ a wewnątrz ze dwiema gałkami ku śrzodkowi/ otwiera wargi/ daje wolność językowi ściskając/ karze dziąsła/ załamuje kark/ należy koniowi twardej gęby. Księgi Trzecie.
Munsztuk ze dwiema dzwonkami prostemi/ z kołkami z nadworza/ z łancuszkiem na wierzchu/ w którym obracające się łyżeczka w pośrzodku/ otwiera wargi mięsiste/ przekładać języka nie pozwala/ podnosi głowę/ należy koniowi dobrej gęby i wysokiego podniebienia. Księgi Trzecie.
Munsztuk prosty ze
y ze cztermá kołkámi/ otwiera wárgi/ dziąsłá karze/ głowę wznośi/ lekkie dzierżenie czyni/ należy koniowi złey gęby y ięzyká subtelnego. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta/ z kotczą nogą z kołkámi ná wierzchu máłemi/ á wewnatrz ze dwiemá gałkámi ku śrzodkowi/ otwiera wárgi/ dáie wolność ięzykowi śćiskáiąc/ karze dziąsłá/ záłámuie kárk/ należy koniowi twárdey gęby. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk ze dwiemá dzwonkámi prostemi/ z kołkámi z nadworza/ z łáncuszkiem ná wierzchu/ w ktorym obracáiące się łyżeczká w pośrzodku/ otwiera wárgi mięśiste/ przekłádáć ięzyká nie pozwala/ podnośi głowę/ należy koniowi dobrey gęby y wysokiego podniebienia. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk prosty ze
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Div
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
