jest rozmaite udręczenia ciała/ pielgrzymowania do miejsc Z. Spowiadanie się grzechów przed Kapłanem do ucha/ wielce potrzebnebyć do zbawienia nauczają i wierzą. I my w Cerkwi naszej toż wszytko mamy/ i za pewne środki zbawieniu naszemu służące je kładziemy. A Heretycy ze wszytkich tych środków zbawieniu memu służących/ śmiech czynią/ wymysłami i zabobonami je nazywają/ a niektóre niepodobne do zachowania być powiadają/ jako to czystość w poświęconych ludziach. Rzymianie/ Jutrznie/ Godziny/ Msze/ Nieszpory/ Komplety/ Zalomsze w Kościele swym mają. I my także Jutrznie/ Czasy/ Liturgię/ Wieczernie/ Pawieczernice/ Panachidy etc. w Cerkwi naszej mamy. A Heretycy jeśli
iest rozmáite vdręcżenia ćiáłá/ pielgrzymowánia do mieysc S. Spowiádánie sie grzechow przed Kápłanem do vchá/ wielce potrzebnebyć do zbáwienia náuczáią y wierzą. Y my w Cerkwi nászey toż wszytko mamy/ y zá pewne środki zbáwieniu nászemu służące ie kłádźiemy. A Hęretycy ze wszytkich tych środkow zbáwieniu memu służących/ smiech cżynią/ wymysłámi y zabobonámi ie názywáią/ á niektore niepodobne do záchowánia bydź powiádáią/ iáko to czystość w poświęconych ludźiách. Rzymiánie/ Iutrznie/ Godźiny/ Msze/ Nieszpory/ Komplety/ Zalomsze w Kośćiele swym máią. Y my tákże Iutrznie/ Czásy/ Liturgię/ Wiecżernie/ Pawieczernice/ Pánáchidy etc. w Cerkwi nászey mamy. A Hęretycy iesli
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 203
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
?” „Ale, śniło! aże mi jeszcze dotąd miło.” „Szalejesz — rzecze — żono, chyba to kto iny?” Dopiero tej niebodze wpadną w głowę kliny. Lecz że to w Litwie mają za poczciwe żarty, Częściej było tej myłki, choć pokój otwarty. 392. POKUTA TATARSKA
Pogański to zabobon i godzien pośmiechu, Że wodą każdy członek może omyć z grzechu; Stąd oczy, kiedy patrzą, uszy, gdy złych rzeczy Słuchają, gębę płuczą, gdy ludziom złorzeczy. Mając więźnia Polaka murza w Perekopu Każe sobie wody zgrzać; a ten mu ukropu
Na członek da wszeteczny, który ledwie wrazi, Natychmiast mu ze
?” „Ale, śniło! aże mi jeszcze dotąd miło.” „Szalejesz — rzecze — żono, chyba to kto iny?” Dopiero tej niebodze wpadną w głowę kliny. Lecz że to w Litwie mają za poczciwe żarty, Częściej było tej myłki, choć pokój otwarty. 392. POKUTA TATARSKA
Pogański to zabobon i godzien pośmiechu, Że wodą każdy członek może omyć z grzechu; Stąd oczy, kiedy patrzą, uszy, gdy złych rzeczy Słuchają, gębę płuczą, gdy ludziom złorzeczy. Mając więźnia Polaka murza w Perekopu Każe sobie wody zgrzać; a ten mu ukropu
Na członek da wszeteczny, który ledwie wrazi, Natychmiast mu ze
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 354
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
syn ucieszył rodzice, Co ferezyją zgubił, a znalazł maźnicę. 446. ARGUMENT NA LUTRY
Słuchaj, lutrze, coć wszytko do kościoła krzywo: Gdy człeka w żalu, w strachu i w chorobie ckliwo, Że wiesza na ołtarzu obiecane wota, Ubogi z wosku, bogacz ze srebra, ze złota, Ty zowiesz zabobonem. Oto stawiam świadki Na sprzeczną twoję gębę: filistyńskie zadki, Które, gdy im wrzodami Bóg zaraził krzyże, Wedle formy odlane z szczerozłotej spiże, Ułożywszy w skrzyneczkę przy Przymierza Skrzyni, Wyprawili na nowym wozie Filistyni. Więc gdy z katolikami całować sromota Serca, całujże zadki, filistyńskie wota; Kto na starym zakonie
syn ucieszył rodzice, Co ferezyją zgubił, a znalazł maźnicę. 446. ARGUMENT NA LUTRY
Słuchaj, lutrze, coć wszytko do kościoła krzywo: Gdy człeka w żalu, w strachu i w chorobie ckliwo, Że wiesza na ołtarzu obiecane wota, Ubogi z wosku, bogacz ze srebra, ze złota, Ty zowiesz zabobonem. Oto stawiam świadki Na sprzeczną twoję gębę: filistyńskie zadki, Które, gdy im wrzodami Bóg zaraził krzyże, Wedle formy odlane z szczerozłotej spiże, Ułożywszy w skrzyneczkę przy Przymierza Skrzyni, Wyprawili na nowym wozie Filistyni. Więc gdy z katolikami całować sromota Serca, całujże zadki, filistyńskie wota; Kto na starym zakonie
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 380
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
rzecz niepewna) kazi. Szczęście albo nieszczęście pszczoły, kruki, kotki. Wszytkom ja to za brednie, wszytko miał za plotki. Co kołtun do gorzałki, co ma dzwon do chmury? Możeli się człek badać sekretów natury? Co ma sroka do gościa, do trefunku wrony? Wszytkom to za fabuły miał i zabobony. Alem spuścił z uporu i o tym rozsądniej Trzymam, skorom doświadczył w sobie przed kilką dni. Idę zwyczajnie wstawszy z pacierzami z łóżka, Aż na wierzbie wspomniona ożywa się wróżka. Ciśnie kij na nią chłopiec, wyłomawszy z płotu: „Trzeba się strzec — powie mi — jakiego kłopotu.” „
rzecz niepewna) kazi. Szczęście albo nieszczęście pszczoły, kruki, kotki. Wszytkom ja to za brednie, wszytko miał za plotki. Co kołtun do gorzałki, co ma dzwon do chmury? Możeli się człek badać sekretów natury? Co ma sroka do gościa, do trefunku wrony? Wszytkom to za fabuły miał i zabobony. Alem spuścił z uporu i o tym rozsądniej Trzymam, skorom doświadczył w sobie przed kilką dni. Idę zwyczajnie wstawszy z pacierzami z łóżka, Aż na wierzbie wspomniona ożywa się wróżka. Ciśnie kij na nię chłopiec, wyłomawszy z płotu: „Trzeba się strzec — powie mi — jakiego kłopotu.” „
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 406
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
tym Księstwie. Są jednak miejsca, gdzie Schizmatycy mają swoje Cyrkwie i Manastery. Oprócz tego Tatarowie po wielu miasteczkach od dawnych czasów osiedli, i mają swoich obrządków sprawowania wolność. Żydów niezmierna moc po całej Litwie przemieszkiwa. Po lasach, bagnach Filipowcy gdzie niegdzie mieszkają: Sekta to jest ludzi, mająca podobieństwo Chrześcijaństwa przy nieźliczonych zabobonach i baśniach.
Naród Litewski tegoż jest przemysłu i wrodzonych przymiotów, jak Polski, serce Rycerskie wsławione tylą w Historyj Narodowej dowodami, przy wielkiej do wszelkich nauk sposobności zawsze w nich wydaje się.
Herb Księstwa Litewskiego jest Pogonia siedzący na koniu rozpędzonym, z szablą dobytą, na pogonienien jeprzyjaciela. P. Z kim graniczy
tym Xięstwie. Są iednak mieysca, gdzie Schizmatycy maią swoie Cyrkwie y Manastery. Oprocz tego Tatarowie po wielu miasteczkach od dawnych czasow osiedli, y maią swoich obrządkow sprawowania wolność. Zydow niezmierna moc po całey Litwie przemieszkiwa. Po lasach, bagnach Filipowcy gdzie niegdzie mieszkaią: Sekta to iest ludzi, maiąca podobieństwo Chrześciaństwa przy nieźliczonych zabobonach y baśniach.
Narod Litewski tegoż iest przemysłu y wrodzonych przymiotow, iak Polski, serce Rycerskie wsławione tylą w Historyi Narodowey dowodami, przy wielkiey do wszelkich nauk sposobności zawsze w nich wydaie się.
Herb Xięstwa Litewskiego iest Pogonia siedzący na koniu rozpędzonym, z szablą dobytą, na pogonienien ieprzyiaciela. P. Z kim graniczy
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 192
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
, a sto lat, jak powoli ten dąb stał się dębem i dopiero też od tamtego czasu najgorsze z niego na cały kraj nasz influencyje. Kwitnęliśmy póty bogactwami, siłami, ozdobami, sławą, póki się tak ten bałwan nie rozrósł i wielom światła rozumu nie zaćmił. Daj łaskawe Niebo, żeby kiedy ten ustał zabobon. Ale mówmy wyraźniej.
Za skaranie Boskie, za zemstę z Nieba publicznych grzechów to przepuszczenie uniwersalnego błędu na naród cały poczytać potrzeba, że powszechnie nacja od zupełnego wieku dała się powoli przez zwyczaj wciągnąć w tę opiniją, że to jakiś osobliwszy jest szlachectwa przywilej i najdroższy ze wszystkich klejnotów moc rwać sejmy i publiczne obrady.
, a sto lat, jak powoli ten dąb stał się dębem i dopiero też od tamtego czasu najgorsze z niego na cały kraj nasz influencyje. Kwitnęliśmy póty bogactwami, siłami, ozdobami, sławą, póki się tak ten bałwan nie rozrósł i wielom światła rozumu nie zaćmił. Daj łaskawe Niebo, żeby kiedy ten ustał zabobon. Ale mówmy wyraźniej.
Za skaranie Boskie, za zemstę z Nieba publicznych grzechów to przepuszczenie uniwersalnego błędu na naród cały poczytać potrzeba, że powszechnie nacyja od zupełnego wieku dała się powoli przez zwyczaj wciągnąć w tę opiniją, że to jakiś osobliwszy jest szlachectwa przywilej i najdroższy ze wszystkich klejnotów moc rwać sejmy i publiczne obrady.
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 190
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
i gruntone rzeczy /a nowo wymyślne i łatwo odmienne nastąpiły/ któremi już nowinkami niezliczone narody od siebie odtrącił/ i nie oszacowaną szkodę poniósł. Ci jednak nowozakonni ostatniego wieku obłudni Faryzeuszowie/ Wschodniej Cerkwi/ swoim ją i obcym do ohydzenia przywodząc/ one wyższej położone niesłychane/ nieprawdziwe/ i nigdy w Cerkwi niebywałe błędy i zabobony nad wolą sumienia swego bez wstydu przypisują. I aby złością złość zbogacili/ a fałsz kłamstwem pomnożyli/ nie mając na pomienionych o Wschodniej Cerkwi (która w Rosiejskich krainach odkupując czasy Boga chwali) zmyślonych powieściach dosyć/ na więtszą hańbę jej odszczepieństwa imieniem tytułują/ i dwanaście Wschodniej Cerkwie/ od Zachodniej rozerwania zebrawszy/ tymi jej
y gruntone rzecży /á nowo wymyślne y łatwo odmienne nastąpiły/ ktoremi iuż nowinkámi niezlicżone narody od śiebie odtrąćił/ y nie oszácowáną szkodę poniosł. Ci iednák nowozakonni ostátniego wieku obłudni Pháryzeuszowie/ Wschodniey Cerkwi/ swoim ią y obcym do ohydzenia przywodząc/ one wyższey położone niesłycháne/ nieprawdziwe/ y nigdy w Cerkwi niebywáłe błędy y zabobony nád wolą sumienia swego bez wstydu przypisuią. Y áby złośćią złość zbogácili/ á fałsz kłamstwem pomnożyli/ nie máiąc ná pomienionych o Wschodniey Cerkwi (ktora w Rośieyskich kráinach odkupuiąc czásy Bogá chwali) zmyślonych powieśćiach dosyć/ ná więtszą hánbę iey odszcżepienstwá imieniem titułuią/ y dwánaśćie Wschodniey Cerkwie/ od Zachodniey rozerwánia zebrawszy/ tymi iey
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 83v
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
possibilitatem consulendi; Przyznaję, że ta tama obrad publicznych, tamuje i mnie, w naruszeniu uchowaj Boże, liberi veto; jest to przywilej wolności naszej, zaszczyt imienia szlacheckiego, jest nawet szczególny sposób, w niektórych cyrkumstancjach, salwowania Ojczyznę; i lubo często malevoli na złe go zaziwają, jak bezboźni najświętszych rzeczy, na zabobony, cum periculo samej wolności; ja jednak wolę periculosam libertatem, quàm quietum servitium; gdyż abusus drogiej rzeczy nie ujmuje jej pretium. Sacrosanctè tedy chcąc liberum veto, in omni authoritate konserwować, o to się tylko starać należy, żeby nie dać żadnej okazji, ani pretekstu, do szkodliwej kontradykcyj, to jest sane intelligendo
possibilitatem consulendi; Przyznaię, źe ta tama obrad publicznych, tamuie y mnie, w naruszeniu uchoway Boźe, liberi veto; iest to przywiley wolnośći naszey, zaszczyt imieńia szlacheckiego, iest nawet szczegulny sposob, w niektorych cirkumstancyach, salwowańia Oyczyznę; y lubo często malevoli na złe go zaźywaią, iak bezboźni nayświętszych rzeczy, na zabobony, cum periculo samey wolnośći; ia iednak wolę periculosam libertatem, quàm quietum servitium; gdyź abusus drogiey rzeczy nie uymuie iey pretium. Sacrosanctè tedy chcąc liberum veto, in omni authoritate konserwować, o to się tylko starać naleźy, źeby nie dać źadney okazyi, ani pretextu, do szkodliwey kontradykcyi, to iest sane intelligendo
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 71
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
Cabises, jakoby z nabożeństwa jakiegoś/ iż sam nie mógł do tego stołu dla trudności Państwa swojego jachać/ tedy posły swoje tam posyłał/ aby słońcu jego imieniem ofiary oddawszy/ z onego stołu tak świętego potraw pożywali/ i jemu też cokolwiek takowego/ z onego bankietu wiecznego za relikwjią przywieźli. Tak bowiem w swoich zabobonach/ i bałwochalstwie gorącymi starzy poganie byli. Nabożni Katolicy/ niewiemy jako tego króla Etiopskiego zwano/ co ten stół złoty słońcu poświęcił/ i fundusz tak kosztowny uczynił/ aby było zawsze dostatkiem wielkim potraw na ten stół dawano/ ktoby jeno chciał u niego siedząc bankietować się. Ale to łaskom waszym opowiadamy/ iż
Cabises, iákoby z nabożeństwá iákiegoś/ iż sam nie mogł do tego stołu dla trudnośći Páństwá swoiego iácháć/ tedy posły swoie tám posyłał/ áby słońcu iego imieniem ofiáry oddawszy/ z onego stołu ták świętego potraw pożywáli/ y iemu też cokolwiek tákowego/ z onego bánkietu wiecznego zá reliquiią przywieźli. Ták bowiem w swoich zabobonách/ y báłwochálstwie gorącymi stárzy pogánie byli. Nabożni Kátholicy/ niewiemy iáko tego krolá Ethyopskiego zwano/ co ten stoł złoty słońcu poświęćił/ y fundusz ták kosztowny vczynił/ áby było záwsze dostátkiem wielkim potraw ná ten stoł dawano/ ktoby ieno chćiał v niego śiedząc bánkietowáć się. Ale to łáskom wászym opowiádamy/ iż
Skrót tekstu: StarKaz
Strona: 75
Tytuł:
Arka testamentu zamykająca w sobie kazania niedzielne cz. 2 kazania
Autor:
Szymon Starowolski
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1649
bankietuje/ jeno Ciałem/ i krwią swoją przenadroższą. Duchu święty dopomóż/ aby była secura mens quasi iuge conuiuium. Solin. c. 32. Pompon: Mela de sit: lib: 3. c 10. Rodigin: lib: 16 c. 4. O stole złotym słońcu poświęconym starych pogan bajka, i zabobony. Na Pierwszą Niedzielę po ś. Trójcy, Kazanie Trzecie. Lucae 22. Ioan: 4 Dionys: Areop. cap. 8. de Caelest Hierarh Czemu Sakrament Ciała i krwie Pana Chrystusowej jest nazwany Conuiuium ispecti. onis. Prou: 15. PIERWSZA CZĘŚĆ, Czemu Chrystus Pan wystawiwszy nam stół Ołtarza swojego świętego,
bánkietuie/ ieno Ciáłem/ y krwią swoią przenadroższą. Duchu święty dopomoż/ áby byłá secura mens quasi iuge conuiuium. Solin. c. 32. Pompon: Mela de sit: lib: 3. c 10. Rodigin: lib: 16 c. 4. O stole złotym słoncu poświęconym stárych pogan bayká, y zabobony. Ná Pierwszą Niedźielę po ś. Troycy, Kazánie Trzecie. Lucae 22. Ioan: 4 Dionys: Areop. cap. 8. de Caelest Hierarh Czemu Sákráment Ciáłá y krwie Páná Chrystusowey iest názwány Conuiuium ispecti. onis. Prou: 15. PIERWSZA CZĘŚĆ, Czemu Chrystus Pan wystáwiwszy nam stoł Ołtarzá swoiego świętego,
Skrót tekstu: StarKaz
Strona: 76
Tytuł:
Arka testamentu zamykająca w sobie kazania niedzielne cz. 2 kazania
Autor:
Szymon Starowolski
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1649
