i kaliskiego uczestniczących w zjeździe w Słupcy 34 stycznia 1608 r. do kardynała Bernarda Maciejowskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego.
- - Nieszczęście nasze sprawuje, że gdy wm. n. m. p. najwięcej w zabiegu teraźniejszym potrzebujemy, na ten prawie czas onego za uchwałą sejmu blisko przeszłego przy boku J. K. M. zadzierżywa. Czemu uskarżywszy się, życzemy spólnie, abyś wm. nasz m. p. tam okreszone dni wymieszkawszy, namże w tymże zdrowiu dobrym przybyć, radą swą niebezpieczeństwom zachodzącym wstręt uczynić raczeł. A to w niebytności wm. n. m. p. przestrzeżeni będąc, nie ustawamy myślić o tym,
i kaliskiego uczestniczących w zjeździe w Słupcy 34 stycznia 1608 r. do kardynała Bernarda Maciejowskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego.
- - Nieszczęście nasze sprawuje, że gdy wm. n. m. p. najwięcy w zabiegu teraźniejszym potrzebujemy, na ten prawie czas onego za uchwałą sejmu blisko przeszłego przy boku J. K. M. zadzierżywa. Czemu uskarżywszy się, życzemy spólnie, abyś wm. nasz m. p. tam okreszone dni wymieszkawszy, namże w tymże zdrowiu dobrym przybyć, radą swą niebezpieczeństwom zachodzącym wstręt uczynić raczeł. A to w niebytności wm. n. m. p. przestrzeżeni będąc, nie ustawamy myślić o tym,
Skrót tekstu: AktaPozn_I_1
Strona: 382
Tytuł:
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego tom I
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
akta sejmikowe
Tematyka:
polityka, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1616
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1616
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Włodzimierz Dworzaczek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Poznań
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1957
Księgi Trzecie.
Munsztuk prosty z Czanką wypiłowaną sowito esowatą/ a przedsię prostą Usarską/ z dwiema oliwkami gładkiemi/ po kołeczku na każdym boku mającemi/ z łancuszkiem na wierzchu kolczastym pospolitym/ zejdzie się w każdą gębę wolnego i pieszczonego konia dla przejazdzki lekkiej. Księgi Trzecie.
To wędzidło wargi otwiera/ dziąsła karze/ jazyk zadzierżywa wewnątrz i wywieszać nie dopuszcza/ głowę wznosi/ i lekkie dzierżenie czyni.
Wędzidło otworzyste/ z gęsią szyją pełną kolec na wierzchu/ ze dwiema gałkami/ wolność językowi daje/ załamuje/ dziąsła karze/ i wolne dzierżenie czyni/ należy właśnie koniom które abo kły wysokie mają/ abo na kieł biorą.
To wędzidło właśnie
Kśięgi Trzećie.
Munsztuk prosty z Czánką wypiłowáną sowito esowátą/ á przedsię prostą Vsárską/ z dwiemá oliwkámi głádkiemi/ po kołeczku ná kożdym boku máiącemi/ z łáncuszkiem ná wierzchu kolczástym pospolitym/ zeydzie się w każdą gębę wolnego y pieszczonego koniá dla przeiazdzki lekkiey. Kśięgi Trzećie.
To wędzidło wárgi otwiera/ dziąsłá karze/ iázyk zádzierżywa wewnątrz y wywieszáć nie dopuszcza/ głowę wznośi/ y lekkie dzierżenie czyni.
Wędzidło otworzyste/ z gęśią szyią pełną kolec ná wierzchu/ ze dwiemá gałkámi/ wolność ięzykowi dáie/ záłámuie/ dziąsłá karze/ y wolne dzierżenie czyni/ należy własnie koniom ktore ábo kły wysokie máią/ ábo ná kieł biorą.
To wędźidło własnie
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Iiij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
dzierżenie czyni/ nic nie jest pożyteczne do ćwiczenia/ tylko do przejazdzki lekkiej. Księgi Trzecie.
Tęż władzą ma jako i przed nim będące w zadzierżywaniu języka/ ale iż koniowi gębę rozdziera/ szpetne pojźrzenie czyni.
Wędzidło otworzyste z opaczną podkowką drążkowatą/ a ze dwiema gałkami/ załamuje kark/ dziąsła karze/ i język zadzierżywa/ należy koniowi twardoustemu.
Wędzidło otwarte/ z gęsią szyją/ z gruszkami opacznemi/ wolność daje językowi/ kark załamuje/ karze dziąsła/ i lekkie dzierżenie czyni. Księgi Trzecie.
Wędzidło całe z drążkami zakrzywionemi wszytko/ z więtszemi i mniejszemi kołkami/ daje wolność językowi śrzednią/ wargi miąższe otwiera/ głowę podnosi/ i
dzierżenie czyni/ nic nie iest pożyteczne do ćwiczenia/ tylko do przeiazdzki lekkiey. Kśięgi Trzećie.
Tęż władzą ma iáko y przed nim będące w zádzierżywániu ięzyká/ ále iż koniowi gębę rozdziera/ szpetne poyźrzenie czyni.
Wędzidło otworzyste z opáczną podkowką drążkowátą/ á ze dwiemá gałkámi/ záłámuie kárk/ dziąsłá karze/ y ięzyk zádzierżywa/ należy koniowi twárdoustemu.
Wędzidło otwárte/ z gęśią szyią/ z gruszkámi opácznemi/ wolność dáie ięzykowi/ kárk záłámuie/ karze dziąsłá/ y lekkie dzierżenie czyni. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło cáłe z drążkámi zákrzywionemi wszytko/ z więtszemi y mnieyszemi kołkámi/ dáie wolność ięzykowi śrzednią/ wárgi miąższe otwiera/ głowę podnośi/ y
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Iiv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
gęby.
Wędzidło proste z gałek napiłowanych na kształt paciorków pochodzistych ku śrzodkowi/ z łancuszkiem paciorkowatym nasiekanym na wierzchu/ zatrzymywa język/ pianę mnoży i lekkie dzierżenie czyni/ koniowi dobrej gęby należy.
Wędzidło całe ze dwóch prętów przehybających się/ w pośrzodku samym nitem z obu stron ostróżnie utwierdzone/ z łancuszkiem na wierzchu kolczastym/ zadzierżywa język wewnątrz/ załamuje/ i lekkie dzierżenie czyni. Księgi Trzecie.
Wędzidło proste ze czterech sowitych gładkich oliwek/ po jednemu kołeczku na każdym końcu oliwki mające/ czasem wznosi/ a czasem załamuje głowę. Pieszczonej i nader wolnej gęby koniom należy.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiema knaflami i z jednym kołkiem z
gęby.
Wędzidło proste z gałek nápiłowánych ná kształt paćiorkow pochodzistych ku śrzodkowi/ z łáncuszkiem paćiorkowátym náśiekánym ná wierzchu/ zátrzymywa ięzyk/ piánę mnoży y lekkie dzierżenie czyni/ koniowi dobrey gęby należy.
Wędzidło cáłe ze dwuch prętow przehybáiących się/ w pośrzodku sámym nitem z obu stron ostrożnie vtwierdzone/ z łáncuszkiem ná wierzchu kolczástym/ zádzierżywa ięzyk wewnątrz/ záłámuie/ y lekkie dzierżenie czyni. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło proste ze czterech sowitych głádkich oliwek/ po iednemu kołeczku ná káżdym końcu oliwki máiące/ czásem wznośi/ á czásem záłámuie głowę. Pieszczoney y náder wolney gęby koniom należy.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiemá knáflámi y z iednym kołkiem z
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Lij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
długo zabawiać się szkoda/ bo i bez tego często się trafia koniom na których pracują/ i swoich zwykłych godzin nie miewać obroków/ i całe dni nie jadać/ jednak że koniom które na miejscu stojąc długo/ przejezdżane nie bywają/ nie tylko rzecz dla zdrowia potrzebna niegdy ujmować im karmi/ abo cały dzień od jedła zadzierżywać/ ale też i wielce pożyteczna dla nałogu/ czasu wojny i potrzeby takiej/ gdzie abo nie dostanie/ abo dać obroku nie może/ tak w straży/ w następowaniu wojsk nieprzyjacielskich/ jako też i w uchodzeniu gwałtownym dla inszych przyczyn przypadających. Lecz jako i kiedy krwią poratowanie potrzebne/ abo jakie wnętrzne wszelakim koniom przynależące
długo zábáwiáć się szkodá/ bo y bez tego często się tráfia koniom ná ktorych prácuią/ y swoich zwykłych godźin nie miewáć obrokow/ y cáłe dni nie iadáć/ iednák że koniom ktore ná mieyscu stoiąc długo/ przeiezdżáne nie bywáią/ nie tylko rzecz dla zdrowia potrzebna niegdy vymowáć im karmi/ ábo cáły dźień od iedłá zádźierżywáć/ ále też y wielce pożyteczna dla nałogu/ czásu woyny y potrzeby tákiey/ gdźie ábo nie dostánie/ ábo dáć obroku nie może/ ták w straży/ w nástępowániu woysk nieprzyiaćielskich/ iáko też y w vchodzeniu gwałtownym dla inszych przyczyn przypadáiących. Lecz iáko y kiedy krwią porátowánie potrzebne/ ábo iákie wnętrzne wszelákim koniom przynależące
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Livv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
umie/ Ni Echo szczebietliwa/ rzecz zacząć rozumie. A jeszcze Echo ciałem/ nie odgłosem była; Lub toż gębą świergotną/ co i dziś robiła: Z wielu same poślednie wracać słowa mogła. Juno jej to zrobiła/ bo gdy zejść więc mogła/ W górach z Jowiszem Nimfy/ na tajnej rozmowie: Sztucznie zadzierżywała boginia nasłowie; Aż Nimfy zuciekały. w czym gdy ją zrozumiała Juno/ rzekła/ ten język coś mię nim zdradzała/ Takci zwężę/ że potym będziesz ciższą/ słowy. Rzeczą groźbę stwierdziła. w końcu przecię mowy Przedrzeźnia/ i odnosi słówko uchwyciwszy. A ta polującego Narcysa zoczywszy/ A płomienia zarwawszy/
vmie/ Ni Echo szczebietliwa/ rzecz zácząć rozumie. A ieszcze Echo ćiáłem/ nie odgłosem byłá; Lub toż gębą świergotną/ co y dźiś robiłá: Z wielu same poślednie wrácáć słowá mogłá. Iuno iey to zrobiłá/ bo gdy zeyść więc mogłá/ W gorách z Iowiszem Nymphy/ ná táyney rozmowie: Stucznie zádźierżywáłá boginia násłowie; Aż Nymphy zućiekáły. w czym gdy ią zrozumiáłá Iuno/ rzekłá/ ten iężyk coś mię nim zdradzałá/ Takći zwężę/ że potym będźiesz ćiższą/ słowy. Rzeczą groźbę ztwierdźiłá. w końcu przećię mowy Przedrzeźnia/ y odnośi słowko vchwyćiwszy. A tá poluiącego Nárcysá zoczywszy/ A płomienia zárwawszy/
Skrót tekstu: OvŻebrMet
Strona: 66
Tytuł:
Metamorphoseon
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Jakub Żebrowski
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1636
Data wydania (nie wcześniej niż):
1636
Data wydania (nie później niż):
1636
nie ostrą na to przygotowaną w ręce/ i bić okrom oka wszędzie pozwalał. Ktemu tenże na pospolitych triumfach które się rocznie w Neapolim zachowywają/ w pewne dni święte/ do trąb/ do kurzaw/ huków działnych i ruszniczych tak się z ochotą sam ściągał i wyrywał/ że na nim siedzący dosyć co z sobą zadzierżywając czynić miał/ czegom sam świadom częściuchno nanim siadając. Ale to nie tak dalece z ćwiczenia jako z natury miał w sobie/ że ile razów do niego kto bez kule gołym prochem strzelił/ tyle razów nie ustał z wielką popędliwością ku temu się skłaniać/ i gonić/ który nań strzelił: zaprawdę w
nie ostrą ná to przygotowáną w ręce/ y bić okrom oká wszędźie pozwalał. Ktemu tenże ná pospolitych tryumphách ktore się rocznie w Neápolim záchowywáią/ w pewne dni święte/ do trąb/ do kurzaw/ hukow dźiałnych y ruszniczych ták sie z ochotą sam śćiągał y wyrywał/ że ná nim śiedzący dosyć co z sobą zádźierżywáiąc czynić miał/ czegom sam świádom częśćiuchno nánim śiadáiąc. Ale to nie ták dálece z ćwiczenia iáko z nátury miał w sobie/ że ile rázow do niego kto bez kule gołym prochem strzelił/ tyle rázow nie vstał z wielką popędliwośćią ku temu się skłániáć/ y gonić/ ktory náń strzelił: záprawdę w
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Bij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
przemieszkiwanie i zabawy częściej w stajni a niż gdzie indziej bywały: zaczym nie tylko im dalej tym więcej w umiejętności być doskonalszym/ ale łaski pańskiej i więtszych stopniów stąd dostąpić może. A Panowie też na Kawalkatory słusznie wzgląd więtszy/ a niżli na pospolite owe łuszczy bochenki mieć mają/ płace onym i umowy nie tylko nie zadzierżywając/ ale datkiem i łaską swoją do tak pracowitych zdrowie targających posług pobudzając/ i wzywając. Abowiem jeśli Bakałarze szkolni rozumnego człowieka śłabizować uczący poważeni bywają/ niemniej zaiste jeśli nie więcej/ ci którzy z niemym bydlęciem/ do boju/ do prace i do wszelakich krotochwil nader potrzebnym/ kłopotliwe w ćwiczeniu swe zabawy trawią/ i
przemieszkiwánie y zabáwy częśćiey w stáyni á niż gdźie indźiey bywáły: záczym nie tylko im dáley tym więcey w vmieiętnośći być doskonálszym/ ále łáski páńskiey y więtszych stopniow stąd dostąpić może. A Pánowie też ná Káwálkatory słusznie wzgląd więtszy/ á niżli ná pospolite owe łuszczy bochenki mieć máią/ płace onym y vmowy nie tylko nie zádźierżywáiąc/ ále datkiem y łáską swoią do ták prácowitych zdrowie tárgáiących posług pobudzáiąc/ y wzywáiąc. Abowiem iesli Bákáłarze szkolni rozumnego człowieká śłábizowáć vczący poważeni bywáią/ niemniey záiste iesli nie więcey/ ći ktorzy z niemym bydlęćiem/ do boiu/ do prace y do wszelákich krotochwil náder potrzebnym/ kłopotliwe w ćwiczeniu swe zabáwy trawią/ y
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: G
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
gdyby się potknął/ co się trafia często/ nie przeto się nad nim srożyć/ ale tylo dużo równemi postronkami u kaweczony dzierżąc z oburącz/ folgując nieumiejętności młodości jego/ przedsię wzdłuż kłusać/ zaciąwszy z lekuchna raz/ abo tylko zawichnąwszy palcatem. Dłuższego do kłusania placu nad staje najdalej nie obierać/ do którego końca przyjezdżając zadzierżywać z lekka potrzeba równym kaweczonem/ podawszy nieco ciała swego nazad dla uważenia się i zatrzymania raźniejszego i koniowi lekszego: zatym zarazem zastanowiwszy/ cofnąć zawsze nazad krok dwa/ abo trzy przynależy/ dla zadzierżywania powolniejszego/ a potym znowu ruszywszy wprzód abo stępią/ abo kłusem/ według dawniejszego poczęcia ćwiczenia/ obrócić na prawą zawsze najpierwej
gdyby się potknął/ co się tráfia często/ nie przeto się nád nim srożyć/ ále tylo dużo rownemi postronkámi v káweczony dźierżąc z oburącz/ folguiąc nieumieiętnośći młodośći iego/ przedsię wzdłuż kłusáć/ záćiąwszy z lekuchná raz/ ábo tylko záwichnąwszy pálcatem. Dłuższego do kłusánia plácu nád stáie naydáley nie obieráć/ do ktorego końcá przyiezdżáiąc zádźierżywáć z lekká potrzebá rownym káweczonem/ podawszy nieco ćiáłá swego názad dla vważenia się y zátrzymánia ráźnieyszego y koniowi lekszego: zátym zárázem zástánowiwszy/ cofnąć záwsze názad krok dwá/ ábo trzy przynależy/ dla zádźierżywánia powolnieyszego/ á potym znowu ruszywszy wprzod ábo stępią/ ábo kłusem/ według dawnieyszego poczęćia ćwiczenia/ obroćić ná práwą záwsze naypierwey
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Gij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
a potym znowu ruszywszy wprzód abo stępią/ abo kłusem/ według dawniejszego poczęcia ćwiczenia/ obrócić na prawą zawsze najpierwej rękę w kole barzo przestronym/ równym/ namniej nienakrzywionym ciałem. A takimże sposobem tymże miejscem nazad przekłusawszy na drugim końcu na lewą stronę obrócić/ po kilkanaście kroć i tam i sam tak przejezdżając/ zadzierżywając/ cofając i obracając łagodnie/ a często ręką pogłaskiwając po szyj póki się nieco zapoci/ a temu ćwiczeniu przypatrzy i przyzwyczai. Wprawiwszy go w takowy obyczaj i sposób równego i lekkiego kłusania a powolnego obracania/ przez całe dwa miesiąca: przychodzi zatym zarazem już wprawować go w jako najlekszy może być czwał w dzierżeniu dobrym i
á potym znowu ruszywszy wprzod ábo stępią/ ábo kłusem/ według dawnieyszego poczęćia ćwiczenia/ obroćić ná práwą záwsze naypierwey rękę w kole bárzo przestronym/ rownym/ namniey nienákrzywionym ćiáłem. A tákimże sposobem tymże mieyscem názad przekłusawszy ná drugim końcu ná lewą stronę obroćić/ po kilkánaśćie kroć y tám y sám ták przeiezdżáiąc/ zádźierżywáiąc/ cofáiąc y obrácáiąc łágodnie/ á często ręką pogłáskiwáiąc po szyi poki się nieco zápoći/ á temu ćwiczeniu przypátrzy y przyzwyczái. Wpráwiwszy go w tákowy obyczay y sposob rownego y lekkiego kłusánia á powolnego obracánia/ przez cáłe dwá mieśiącá: przychodźi zátym zárázem iuż wpráwowáć go w iáko naylekszy może być czwał w dźierżeniu dobrym y
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Gijv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
