długo zabawiać się szkoda/ bo i bez tego często się trafia koniom na których pracują/ i swoich zwykłych godzin nie miewać obroków/ i całe dni nie jadać/ jednak że koniom które na miejscu stojąc długo/ przejezdżane nie bywają/ nie tylko rzecz dla zdrowia potrzebna niegdy ujmować im karmi/ abo cały dzień od jedła zadzierżywać/ ale też i wielce pożyteczna dla nałogu/ czasu wojny i potrzeby takiej/ gdzie abo nie dostanie/ abo dać obroku nie może/ tak w straży/ w następowaniu wojsk nieprzyjacielskich/ jako też i w uchodzeniu gwałtownym dla inszych przyczyn przypadających. Lecz jako i kiedy krwią poratowanie potrzebne/ abo jakie wnętrzne wszelakim koniom przynależące
długo zábáwiáć się szkodá/ bo y bez tego często się tráfia koniom ná ktorych prácuią/ y swoich zwykłych godźin nie miewáć obrokow/ y cáłe dni nie iadáć/ iednák że koniom ktore ná mieyscu stoiąc długo/ przeiezdżáne nie bywáią/ nie tylko rzecz dla zdrowia potrzebna niegdy vymowáć im karmi/ ábo cáły dźień od iedłá zádźierżywáć/ ále też y wielce pożyteczna dla nałogu/ czásu woyny y potrzeby tákiey/ gdźie ábo nie dostánie/ ábo dáć obroku nie może/ ták w straży/ w nástępowániu woysk nieprzyiaćielskich/ iáko też y w vchodzeniu gwałtownym dla inszych przyczyn przypadáiących. Lecz iáko y kiedy krwią porátowánie potrzebne/ ábo iákie wnętrzne wszelákim koniom przynależące
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Livv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
gdyby się potknął/ co się trafia często/ nie przeto się nad nim srożyć/ ale tylo dużo równemi postronkami u kaweczony dzierżąc z oburącz/ folgując nieumiejętności młodości jego/ przedsię wzdłuż kłusać/ zaciąwszy z lekuchna raz/ abo tylko zawichnąwszy palcatem. Dłuższego do kłusania placu nad staje najdalej nie obierać/ do którego końca przyjezdżając zadzierżywać z lekka potrzeba równym kaweczonem/ podawszy nieco ciała swego nazad dla uważenia się i zatrzymania raźniejszego i koniowi lekszego: zatym zarazem zastanowiwszy/ cofnąć zawsze nazad krok dwa/ abo trzy przynależy/ dla zadzierżywania powolniejszego/ a potym znowu ruszywszy wprzód abo stępią/ abo kłusem/ według dawniejszego poczęcia ćwiczenia/ obrócić na prawą zawsze najpierwej
gdyby się potknął/ co się tráfia często/ nie przeto się nád nim srożyć/ ále tylo dużo rownemi postronkámi v káweczony dźierżąc z oburącz/ folguiąc nieumieiętnośći młodośći iego/ przedsię wzdłuż kłusáć/ záćiąwszy z lekuchná raz/ ábo tylko záwichnąwszy pálcatem. Dłuższego do kłusánia plácu nád stáie naydáley nie obieráć/ do ktorego końcá przyiezdżáiąc zádźierżywáć z lekká potrzebá rownym káweczonem/ podawszy nieco ćiáłá swego názad dla vważenia się y zátrzymánia ráźnieyszego y koniowi lekszego: zátym zárázem zástánowiwszy/ cofnąć záwsze názad krok dwá/ ábo trzy przynależy/ dla zádźierżywánia powolnieyszego/ á potym znowu ruszywszy wprzod ábo stępią/ ábo kłusem/ według dawnieyszego poczęćia ćwiczenia/ obroćić ná práwą záwsze naypierwey
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Gij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
ż boku po łopatkach a nie po brzuchu/ jako to więc nieumiejętni czynić zwykli/ ucząc swoim głupstwem konia uporzyć/ z koła wyciekać abo zadem wierzgać/ częściej go jednak zawsze głosem abo ruszeniem ciała wszytkiego napominać/ a niżeli srogim biciem: a kończąc w kołach bądź kłusem/ bądź czwałem/ nie w nich masz go zadzierżywać/ ale z nich prostym trybem jakoby na poskok z kopiją wyjechawszy/ tamże go z lekka zadzierżywać/ postępując wprzód abo nazad krokiem i drugim/ póki stanie równym ciałem i wszytkimi nogami prościuchno. Wprawiwszy już tak powoli przez cztery niedziele w ryść równą i sporą/ i w zatrzymawanie pojęte/ potrzebna też drugiego za tym
ż boku po łopátkách á nie po brzuchu/ iáko to więc nieumieiętni czynić zwykli/ vcząc swoim głupstwem koniá vporzyć/ z kołá wyćiekáć ábo zádem wierzgáć/ częśćiey go iednák záwsze głosem ábo ruszeniem ćiáłá wszytkiego nápomináć/ á niżeli srogim bićiem: á kończąc w kołách bądź kłusem/ bądź czwałem/ nie w nich masz go zádźierżywáć/ ále z nich prostym trybem iákoby ná poskok z kopiią wyiechawszy/ támże go z lekká zádźierżywáć/ postępuiąc wprzod ábo názad krokiem y drugim/ poko stánie rownym ćiáłem y wszytkimi nogámi prośćiuchno. Wpráwiwszy iuż ták powoli przez cztery niedźiele w ryść rowną y sporą/ y w zátrzymawánie poięte/ potrzebna też drugieg^o^ zá tym
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Giij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
konia uporzyć/ z koła wyciekać abo zadem wierzgać/ częściej go jednak zawsze głosem abo ruszeniem ciała wszytkiego napominać/ a niżeli srogim biciem: a kończąc w kołach bądź kłusem/ bądź czwałem/ nie w nich masz go zadzierżywać/ ale z nich prostym trybem jakoby na poskok z kopiją wyjechawszy/ tamże go z lekka zadzierżywać/ postępując wprzód abo nazad krokiem i drugim/ póki stanie równym ciałem i wszytkimi nogami prościuchno. Wprawiwszy już tak powoli przez cztery niedziele w ryść równą i sporą/ i w zatrzymawanie pojęte/ potrzebna też drugiego za tym miesiąca przyzwyczajać go i do czwałania w tychże kolech zrazu barzo lekkiego/ a potym prędszego/ w
koniá vporzyć/ z kołá wyćiekáć ábo zádem wierzgáć/ częśćiey go iednák záwsze głosem ábo ruszeniem ćiáłá wszytkiego nápomináć/ á niżeli srogim bićiem: á kończąc w kołách bądź kłusem/ bądź czwałem/ nie w nich masz go zádźierżywáć/ ále z nich prostym trybem iákoby ná poskok z kopiią wyiechawszy/ támże go z lekká zádźierżywáć/ postępuiąc wprzod ábo názad krokiem y drugim/ poko stánie rownym ćiáłem y wszytkimi nogámi prośćiuchno. Wpráwiwszy iuż ták powoli przez cztery niedźiele w ryść rowną y sporą/ y w zátrzymawánie poięte/ potrzebna też drugieg^o^ zá tym mieśiącá przyzwyczáiáć go y do czwałánia w tychże kolech zrázu bárzo lekkieg^o^/ á potym prędsze^o^/ w
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Giij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
to przemieniać koniowi miejsce ćwiczenia/ raz takie drugi raz owakie/ równe i nierówne/ pochodziste/ pagórkowate/ padołkowate/ abo i przemieszywane obierać/ aby przyzwyczawając w stawianiu nóg/ w kłusaniu/ w bieganiu/ mógł napotym zawsze sposobniejszym się stawić/ gdy nieupatrując barzo miejsca jako czas przyniesie zażywany będzie. A zastanawiać abo zadzierżywać ile się razów zdarza na pochodzistym nieco miejscu abo pod gorkę potrzeba. Gdyż nie tylko przeto w krzyżach dłuższym być/ ale i nogami zadniemi szerzej/ bezpieczniej/ i równiej zasadzać się musi/ przód nieco podnosząc/ a wszytkim się niemal ciałem na zadzie kształtnie zawieszając. A tyleć na ten czas kształtów i sposobów w ćwiczeniu
to przemieniáć koniowi mieysce ćwiczenia/ raz tákie drugi raz owákie/ rowne y nierowne/ pochodźiste/ págorkowáte/ pádołkowáte/ ábo y przemieszywáne obieráć/ áby przyzwyczawáiąc w stáwiániu nog/ w kłusániu/ w biegániu/ mogł nápotym záwsze sposobnieyszym się stáwić/ gdy nievpátruiąc bárzo mieyscá iáko czás przynieśie záżywány będźie. A zástánáwiáć ábo zádźierżywáć ile się rázow zdarza ná pochodźistym nieco mieyscu ábo pod gorkę potrzebá. Gdyż nie tylko przeto w krzyżách duższym być/ ále y nogámi zádniemi szerzey/ bespieczniey/ y rowniey zásádzáć się muśi/ przod nieco podnosząc/ á wszytkim się niemal ćiáłem ná zádźie kształtnie záwieszáiąc. A tyleć ná ten czás kształtow y sposobow w ćwiczeniu
Skrót tekstu: DorHip_I
Strona: Iiij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_I
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
