zmiękczyć/ a ból wyciągnąć: co jako sprawić/ niżej znajdziesz w rozdziale około schnienia kopyta. Jednakże zarazem i do tych śrzodków uciec się trzeba. Czwarte.
Na samej rozpadlinie jeśli jest w pośrzodku abo z dołu/ rozbierz mu róg jako najszerzej z boku obydwóch aż do żywego/ a zmieszawszy siarkę z kozłowym łojem zaskwarz/ i daj go podkować/ bo lepiej róg na podkowie odrasta/ a pod podkowę nabij uwiercianego nasienia konopnego zmieszanego z białkiem jajowym. Jeśli też rozpadlina od kleju zwierzchu będzie/ przypalże onę żelazem rozżarzonym/ żeby się rozszerzyła/ a chocia i do krwie/ nic nie wadzi/ zalewajże ten raz olejkiem siarczanym
zmiękczyć/ á bol wyćiągnąć: co iáko spráwić/ niżey znaydźiesz w rozdźiale około schnienia kopytá. Iednákże zárázem y do tych śrzodkow vćiec się trzebá. Czwarte.
Ná sámey rospádlinie iesli iest w pośrzodku ábo z dołu/ rozbierz mu rog iáko nayszerzey z boku obudwuch áż do żywego/ á zmieszawszy śiárkę z kozłowym łoiem záskwarz/ y day go podkowáć/ bo lepiey rog ná podkowie odrasta/ á pod podkowę nábiy vwierćiánego naśienia konopnego zmieszánego z białkiem iáiowym. Iesli też rospádliná od kleiu zwierzchu będźie/ przypalże onę żelázem rozżarzonym/ żeby się rozszerzyłá/ á choćia y do krwie/ nic nie wádźi/ zálewayże ten raz oleykiem śiárczánym
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Piij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
bo lepiej róg na podkowie odrasta/ a pod podkowę nabij uwiercianego nasienia konopnego zmieszanego z białkiem jajowym. Jeśli też rozpadlina od kleju zwierzchu będzie/ przypalże onę żelazem rozżarzonym/ żeby się rozszerzyła/ a chocia i do krwie/ nic nie wadzi/ zalewajże ten raz olejkiem siarczanym/ a w niedostatku samą siarką zaskwarz/ a łojem zamazuj: dobrej też i olejek z Terpentyny abo z żywice prostej domowej. To uczyniwszy używajże tych rzeczy. Maść po paleniu abo otworzeniu rany.
Grynszpanu tłuczonego zmieszaj z miodem przaśnym/ i z białkiem jajowym/ a przykładaj tylko póki się wyczyści miejsce ode krwie/ i zbieleje. Insze.
Weźmi korzenia
bo lepiey rog ná podkowie odrasta/ á pod podkowę nábiy vwierćiánego naśienia konopnego zmieszánego z białkiem iáiowym. Iesli też rospádliná od kleiu zwierzchu będźie/ przypalże onę żelázem rozżarzonym/ żeby się rozszerzyłá/ á choćia y do krwie/ nic nie wádźi/ zálewayże ten raz oleykiem śiárczánym/ á w niedostátku sámą śiárką záskwarz/ á łoiem zámázuy: dobrey też y oleiek z Terpentyny ábo z żywice prostey domowey. To vczyniwszy vżywayże tych rzeczy. Máść po paleniu ábo otworzeniu rány.
Grynszpanu tłuczonego zmieszay z miodem przasnym/ y z białkiem iáiowym/ á przykłáday tylko poki się wyczyśći mieysce ode krwie/ y zbieleie. Insze.
Weźmi korzenia
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Piij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
z piecha wyjętego/ a zmieszawszy z solą/ przywiń co dzień świeżego/ aż się zgoi. Inszy też tylko błotem okładają co raz ponawiając gdy oschnie. Insze.
Pod raną wykarbowawszy nożem kowalskim/ żeby ropa schodziła na dół/ wymyj ranę octem ciepłym osolonym: a zbiwszy białku z hałunem/ przyłóż przez noc/ nazajutrz zaskwarz łojem kozłowym/ a musiszli w drogę jachać/ smołą czarną po wierzchu zasmol ciepło/ by woda nie doszła. Insze.
Jeśliby też rana się zaplugawiła abo zaropiła z niepostrzeżenia/ abo z zastarzenia/ otworzywszy róg pierwej około niej/ po przemyciu octem/ Grynszpanem zasypuj/ a słoniną przetapianą na wodę zimną zamazuj. O
z piechá wyiętego/ á zmieszawszy z solą/ przywiń co dźień świeżego/ áż się zgoi. Inszy też tylko błotem okłádáią co raz ponawiáiąc gdy oschnie. Insze.
Pod ráną wykárbowawszy nożem kowálskim/ żeby ropá schodźiłá ná doł/ wymyi ránę octem ćiepłym osolonym: á zbiwszy białku z háłunem/ przyłoż przez noc/ názáiutrz záskwarz łoiem kozłowym/ á muśiszli w drogę iácháć/ smołą czarną po wierzchu zásmol ćiepło/ by wodá nie doszłá. Insze.
Iesliby też ráná się záplugáwiłá ábo záropiłá z niepostrzeżenia/ ábo z zástárzenia/ otworzywszy rog pierwey około niey/ po przemyćiu octem/ Grynszpanem zásypuy/ á słoniną przetapiáną ná wodę źimną zámázuy. O
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Qij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
otworzyć/ żeby ropa miedzy żywym a rogiem nie zakradała się. Potym przemyj octem z solą/ a zalej olejem z woskiem rozpuszczonym i zasmol zwierzchu/ jeśli w drogę jechać musisz/ smołę z siarką zmieszawszy/ przybiwszy podkowę na suknie. Insze na świeże zagwodzdżenie.
Po wybraniu do żywego/ siarką z smołą a łojem zaskwarz/ i jedź w drogę. Drudzy też zasypują ranę pieprzem długim/ a żywicą zaskwarzają z łojem kozłowym. Insze.
Olejkiem z żywice upalonym abo z Terpentyny/ abo z dzwonkowym olejkiem/ napuść gorąco w rankę: także obmoczywszy trochę bawełny/ wetkaj w nią/ a zaskwarz z wierzchu czymkolwiek. Insze.
W otworzoną rankę
otworzyć/ żeby ropá miedzy żywym á rogiem nie zákradáłá się. Potym przemyi octem z solą/ á záley oleiem z woskiem rospuszczonym y zásmol zwierzchu/ iesli w drogę iecháć muśisz/ smołę z śiárką zmieszawszy/ przybiwszy podkowę ná suknie. Insze ná świeże zágwodzdżenie.
Po wybrániu do żywego/ śiárką z smołą á łoiem záskwarz/ y iedź w drogę. Drudzy też zásypuią ránę pieprzem długim/ á żywicą záskwarzáią z łoiem kozłowym. Insze.
Oleykiem z żywice vpalonym ábo z Terpentyny/ ábo z dzwonkowym oleykiem/ nápuść gorąco w ránkę: tákże obmoczywszy trochę báwełny/ wetkay w nię/ á záskwarz z wierzchu czymkolwiek. Insze.
W otworzoną ránkę
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Qij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
wybraniu do żywego/ siarką z smołą a łojem zaskwarz/ i jedź w drogę. Drudzy też zasypują ranę pieprzem długim/ a żywicą zaskwarzają z łojem kozłowym. Insze.
Olejkiem z żywice upalonym abo z Terpentyny/ abo z dzwonkowym olejkiem/ napuść gorąco w rankę: także obmoczywszy trochę bawełny/ wetkaj w nią/ a zaskwarz z wierzchu czymkolwiek. Insze.
W otworzoną rankę przemywszy octem/ jako pierwej z solą/ natłucz żagawić/ to jest pokrzywek z solą/ abo ziela/ co je zową Dziewanna/ a napchaj w nią i odnawiaj co raz. Księgi
Jeśliby też zapalenie było w rogu i w rance/ białkiem jajowym z halunem na zgrzebiach
wybrániu do żywego/ śiárką z smołą á łoiem záskwarz/ y iedź w drogę. Drudzy też zásypuią ránę pieprzem długim/ á żywicą záskwarzáią z łoiem kozłowym. Insze.
Oleykiem z żywice vpalonym ábo z Terpentyny/ ábo z dzwonkowym oleykiem/ nápuść gorąco w ránkę: tákże obmoczywszy trochę báwełny/ wetkay w nię/ á záskwarz z wierzchu czymkolwiek. Insze.
W otworzoną ránkę przemywszy octem/ iáko pierwey z solą/ nátłucz żágáwić/ to iest pokrzywek z solą/ ábo źiela/ co ie zową Dźiewánná/ á nápchay w nię y odnawiay co raz. Kśięgi
Iesliby też zápalenie było w rogu y w ránce/ białkiem iáiowym z hálunem ná zgrzebiách
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Qij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
, a uwarzywszy w wodzie, często tym przemywac. Item. Wezmiej korzenia ślażu Jeśnego i łopionowego, potym w brzęczce piwnej dobrze uwarzywszy, tym do wyrastania włosów smarować miejsce. Na Zagwozdzenie. OLejkiem z żywice upalonym, albo z terpentyny, albo dzwonkowym olejkiem napuść gorącą rankę, obmoczywszy trochę bawełnej włożyć w nią, a zaskwarz z wierzchu masłem albo kozłowym łojem, byłe masło przez foli było. Item. Po wybraniu do żywego rogu, siarką, smołą, łojem zaskwarz, może w tym i wdrogę jechać. Na Zatratowanie. WEzmiej ciepłego chleba z pieca świeżo wyjętego, a z mięszawszy z solą, co dzień odnawiając aż się z goi
, á vwárzywszy w wodżie, często tym przemywác. Item. Wezmiey korzenia ślażu Ieśnego y łopionowego, potym w brzęczce piwney dobrze vwárzywszy, tym do wyrastánia włosow smárowác mieysce. Ná Zágwozdzenie. OLeykiem z zywice vpalonym, álbo ź terpentyny, álbo dzwonkowym oleykiem nápuśc gorącą ránkę, obmoczyẃszy trochę báwełney włożyc w nię, á záskwarz z wierzchu másłem álbo kozłowym łoiem, byłe másło przez foli było. Item. Po wybrániu do żywego rogu, śiárką, smołą, łoiem záskwarz, może w tym y wdrogę iechác. Ná Zátrátowánie. WEzmiey ćiepłego chlebá z piecá świeżo wyiętego, á z mięszawszy z solą, co dźień odnawiáiąc aż się z goi
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 54
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
do wyrastania włosów smarować miejsce. Na Zagwozdzenie. OLejkiem z żywice upalonym, albo z terpentyny, albo dzwonkowym olejkiem napuść gorącą rankę, obmoczywszy trochę bawełnej włożyć w nią, a zaskwarz z wierzchu masłem albo kozłowym łojem, byłe masło przez foli było. Item. Po wybraniu do żywego rogu, siarką, smołą, łojem zaskwarz, może w tym i wdrogę jechać. Na Zatratowanie. WEzmiej ciepłego chleba z pieca świeżo wyjętego, a z mięszawszy z solą, co dzień odnawiając aż się z goi przywijaj. Item. Jeśliby się zropiła rana z zaniedbania abo z zastarzenia, otworziwszy, koło tego miejsca róg przemyć octtem, potym gryszpanem zasypuj
do wyrastánia włosow smárowác mieysce. Ná Zágwozdzenie. OLeykiem z zywice vpalonym, álbo ź terpentyny, álbo dzwonkowym oleykiem nápuśc gorącą ránkę, obmoczyẃszy trochę báwełney włożyc w nię, á záskwarz z wierzchu másłem álbo kozłowym łoiem, byłe másło przez foli było. Item. Po wybrániu do żywego rogu, śiárką, smołą, łoiem záskwarz, może w tym y wdrogę iechác. Ná Zátrátowánie. WEzmiey ćiepłego chlebá z piecá świeżo wyiętego, á z mięszawszy z solą, co dźień odnawiáiąc aż się z goi przywiiay. Item. Ieśliby się zropiłá ráná z zániedbánia ábo z zástárzenia, otworźywszy, koło tego mieyscá rog przemyć octtẽ, potym gryszpanem zásypuy
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 54
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
