z powietrzem, i ogniem, grubie pomieszana była: Z tej potym Bóg, mądrością swoją, nieba, żywioły, i insze wszelkie rzeczy stworzył. Tę tedy odchłań, abo gromadę, początków pomieszanych, Pogańscy ludzie nazwali byli Chaos; po Polsku Mieszanina. C Nigdy jeszcze światłością światu nie służyło Słońce. Poeta Słońce w Łacinie nazwał Tytanem, a Miesiąc Foebem; a to stąd, jako Diodorus pisze w Księgach Czwartych starożytności: że Uranus miał synów Czterdziestu i piąci, od wiela żon spłodzonych: z których Siedmnaście od Tyteje urodzonych, pospolitym imieniem od matki zwano Titanas, choća też mieli insze swoje własne imiona. Słońce też i Miesiąc (jako
z powietrzem, y ogniem, grubie pomieszána byłá: Z tey potym Bog, mądrośćią swoią, niebá, żywioły, y insze wszelkie rzeczy stworzył. Tę tedy odchłań, ábo gromádę, początkow pomieszánych, Pogáńscy ludźie názwali byli Chaos; po Polsku Mieszaniná. C Nigdy ieszcze świátłośćią światu nie służyło Słońce. Pòétá Słońce w Láćinie názwał Tytánem, á Mieśiąc Phoebem; á to ztąd, iáko Diodorus pisze w Kśięgách Czwartych stárożytnośći: że Vranus miał synow Czterdźiestu y piąći, od wiela żon spłodzonych: z ktorych Siedmnaśćie od Tyteie vrodzonych, pospolitym imieniem od mátki zwano Titanas, choća też mieli insze swoie własne imioná. Słońce też y Mieśiąc (iáko
Skrót tekstu: OvOtwWPrzem
Strona: 3
Tytuł:
Księgi Metamorphoseon
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Walerian Otwinowski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
pobożności i umiejętności nauk rozmaitych/ i wymowy przytym gładszej/ która za przodków naszych metak polerowna była/ tym snadniej nauczyli. Których torem nienaganionym i ja niegodny idąc/ abym narodom do Korony należącym jakokolwiek zdał się być użytecznym/ te moje Kazania przyrodzonym językiem wydać wolałem/ żeby i ci/ którzy mniej w Łacinie są biegli/ snadniejsze pojęcie rzeczy mieli: i którzy daleko od Kościoła mieszkając/ kazania słuchać we dni święte niemogą/ doma Ewangelią świętą przeczytawszy/ zbawienną jaką nauką z prostego wykładu odnieśli. Zdarzże to Królu nieba i ziemie/ aby to co się napisało/ było schwałą imienia twojego świętego/ i spożytkiem dusznym Czytelników
pobożnośći y vmieiętnośći náuk rozmáitych/ y wymowy przytym głádszey/ ktora zá przodkow nászych meták polerowna byłá/ tym snádniey náuczyli. Ktorych torem nienágánionym y ia niegodny idąc/ ábym narodom do Korony należącym iákokolwiek zdał się bydź vżytecznym/ te moie Kazánia przyrodzonym ięzykiem wydáć wolałem/ żeby y ći/ ktorzy mniey w Láćinie są biegli/ snádnieysze poięcie rzeczy mieli: y ktorzy dáleko od Kośćioła mieszkáiąc/ kazánia słucháć we dni święte niemogą/ domá Ewángelią świętą przeczytawszy/ zbáwienną iáką náuką z prostego wykłádu odnieśli. Zdarzże to Krolu niebá y źiemie/ áby to co się nápisáło/ było zchwałą imienia twoiego świętego/ y zpożytkiem dusznym Czytelnikow
Skrót tekstu: StarKaz
Strona: 6 nlb
Tytuł:
Arka testamentu zamykająca w sobie kazania niedzielne cz. 2 kazania
Autor:
Szymon Starowolski
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1649
, albo cki przydawszy, naprzykład od słówka Koniecpole przyłożywszy ski, będzie Koniecpolski, a tak to co się miało mówić per substantiva: Pan Koniecpola, mówi się per substantiuum et adjectuvum Pan Koniecpolski. Inna SZLACHTA morè Cudzoziemców kładzie Imię swoje, a potym do słówka Dóbr swoich przydaje słowo De, albe In, w Łacinie, w Polszczyznie zaś przydaję Z. naprzykład Dominus de Gorka, albo Pan z Gorki: Dominus in Felsztyn, Pan z Felsztynu: Podobnym sposobem piszą się in Tęczyn, i Ostroróg. Haeredes, albo Comites. o Rzeczypopolitej, której Ornament Szlachta o Rzeczypospolitej, której Ornament Szlachta
Drugi SZLACHTY GRADUS WyższY. alias
, albo cki przydawszy, naprzykład od słowka Koniecpole przyłożywszy ski, będzie Koniecpolski, a tak to co się miało mowić per substantiva: Pan Koniecpola, mowi się per substantiuum et adjectuvum Pan Koniecpolski. Inna SZLACHTA morè Cudzoźiemcow kładzie Imie swoie, a potym do słowka Dobr swoich przydaie słowo De, albe In, w Łacinie, w Polszczyznie zaś przydaię Z. naprzykład Dominus de Gorka, albo Pan z Gorki: Dominus in Felsztyn, Pan z Felsztynu: Podobnym sposobem piszą się in Tęczyn, y Ostrorog. Haeredes, albo Comites. o Rzeczypopolitey, ktorey Ornament Szlachta o Rzeczypospolitey, ktorey Ornament Szlachta
Drugi SZLACHTY GRADUS WYZSZY. alias
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 379
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
albo Kolumny Herkulesowe Non Plus ultra rozkazujące, on swoje granice rozszerzył, do Indyj Zachodniej dobiwszy się
41. FERDyNAND I. naźwiskiem Pius Austriak, Arcy Książę Austryj, Karola V, Brat, Węgierski i Czeski Król obrany w Kolonii, przy zachodzącej Elektora Saskiego Protestacyj, że contra Bullam Auream, Koronowany w Akwisgranie. Włacinie był perfectissimus, wielki Legista, w Historyj biegły, Mądrych Estymator, przyjemny, łagodny, pomiarkowany. Za niego Dekret wyszedł Annó Domini 1555, aby ani Książęciu, ani Komesowi, ani Miastu Wolnemu w Imperium Wojny nie wypowiadać z racyj Religii: Co potym Annô Domini 1559 Sejm Imperyj w Auguście potwierdził, Bratu swemu Karolowi
albo Kolumny Herkulesowe Non Plus ultra roskazuiące, on swoie granice rozszerzył, do Indyi Zachodniey dobiwszy się
41. FERDINAND I. naźwiskiem Pius Austryak, Arcy Xiąże Austryi, Karola V, Brat, Węgierski y Czeski Krol obrany w Kolonii, przy zachodzącey Elektora Saskiego Protestacyi, że contra Bullam Auream, Koronowany w Akwisgranie. Włacinie był perfectissimus, wielki Legista, w Historyi biegły, Mądrych Estymator, przyiemny, łagodny, pomiarkowany. Za niego Dekret wyszedł Annó Domini 1555, aby ani Xiążęciu, ani Komesowi, ani Miastu Wolnemu w Imperium Woyny nie wypowiadać z rácyi Religii: Co potym Annô Domini 1559 Seym Imperii w Auguście potwierdził, Bratu swemu Karolowi
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 523
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
kosztowało, jednak chcąc go sobie zobligować, wziąłem tylko od niego beczkę wina węgierskiego, które, że niedobre było, a powiedział mi, że go czerw, zł 15 kosztowało, wolałem mu oddać wino, a wziąć te pieniądze i ten to wszystek mój był na te sądy suplement. Regent człowiek był w łacinie nie barzo mocny, ale w prawnych wybiegach i politycznych obrotach dostateczny. Zażywał mię też, jako cale nie znającego prawa, tak jak mu się podobało, i nie barzo był mi wdzięcznym.
Nazajutrz po przysiędze mojej rano kazał mi być kanclerz u Grabowskiego, sędziego grodzkiego, z wizytą. Poszedłem tam z bratem moim
kosztowało, jednak chcąc go sobie zobligować, wziąłem tylko od niego beczkę wina węgierskiego, które, że niedobre było, a powiedział mi, że go czerw, zł 15 kosztowało, wolałem mu oddać wino, a wziąć te pieniądze i ten to wszystek mój był na te sądy suplement. Regent człowiek był w łacinie nie barzo mocny, ale w prawnych wybiegach i politycznych obrotach dostateczny. Zażywał mię też, jako cale nie znającego prawa, tak jak mu się podobało, i nie barzo był mi wdzięcznym.
Nazajutrz po przysiędze mojej rano kazał mi być kanclerz u Grabowskiego, sędziego grodzkiego, z wizytą. Poszedłem tam z bratem moim
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 145
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
samych siedmiu Greckich Mędrców, bo ci żyli przed Chrystusa Narodzeniem 200 laty.
Simeon METAPHRASTES, tojest Przekładacz, obszernie mówiący, Grek Konstantynopolitanczyk, nazwiskiem Magister, urzędem Pieczętarz Cesarski, szlachetnie urodzony, i znacznej fortuny, od Leona Filozofa Cesarza evectus, który Żywoty Świętych Greckim napisał językiem według Miesiąców i Świąt koordynacyj, które po Łacinie są u Alojzego Lipomana i Suriusza. Leo jednak Allatius w Diatrybie o Simeona tego pismach pisze, że 122 Żywotów Świętych jest Metaphrasta tego partus prawdziwy, a sto piętnaście Żywotów nie są od niego napisane, tylko jen u podrzucone. Najpierwszy on Żywot napisał Z: Teoktysty Panny Lesbijskiej na prośbę jednego Anachorety. Jak stylem dobrym
samych siedmiu Greckich Mędrcow, bo ci żyli przed Chrystusa Narodzeniem 200 laty.
Simeon METAPHRASTES, toiest Przekładacz, obszernie mowiący, Grek Konstantynopolitanczyk, nazwiskiem Magister, urzędem Pieczętarz Cesarski, szlachetnie urodzony, y znaczney fortuny, od Leona Filozofa Cesarza evectus, ktory Zywoty Swiętych Greckim napisał ięzykiem według Miesiącow y Swiąt koordinacyi, ktore po Łacinie są u Aloyzego Lipomana y Suriusza. Leo iednak Allatius w Diatrybie o Simeona tego pismach pisze, że 122 Zywotow Swiętych iest Metaphrasta tego partus prawdziwy, á sto pietnaście Zywotow nie są od niego napisane, tylko ien u podrzucone. Naypierwszy on Zywot napisał S: Theoktysty Panny Lesbiyskiey na proźbę iednego Anachorety. Iak stylem dobrym
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 662
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
to idzie następowanie. Zdanie, Rozumiem, czasem Dekret. Proporcja, ułożenie, kształt, model Szkolny, nie ładnie: Ksiądź Szkolny Szperacz, nie łądnie: BÓG Szperacz serca Pomocnik w pojedynku, nie ładnie mówi się. Zebranie, zakazanie, zatrzymanie Następowanie. Nieładnie: to idze następowanie. Zwycięstwa znak Plus sonat w łacinie iset ot armatura na słupie złożona. Rozprawa Zwycięstwo. Ito mało znaczy, więcej w Łacińskim; bo Rzymianów Triumfy były wielka Ceremonia dla zwycięzców. Geograsia Generalna i partyhularna
Theatrum, Teatrum Thronus Tron Tribunał Trybunał Tragaedia Trajedia Theologia Teologia Vigilia, Wilia Vesica, Wezyka Violentia Wiolencja Vomitus, Womit Vox activa, passiva.
Widok,
to idzie następowanie. Zdanie, Rozumiem, czasem Dekret. Proporcya, ułożenie, kształt, model Szkolny, nie ładnie: Xiądź Szkolny Szperacz, nie łądnie: BOG Szperacz serca Pomocnik w poiedynku, nie ładnie mowi się. Zebranie, zakazanie, zatrzymanie Następowanie. Nieładnie: to idze następowanie. Zwycięstwa znak Plus sonat w łacinie iset ot armátura na słupie złożona. Rozprawa Zwycięstwo. Jto mało znaczy, więcey w Łacinskim; bo Rzymianow Tryumfy były wielka Ceremonia dla zwycięzcow. Geograsia Generalna y partyhularna
Theatrum, Teatrum Thronus Tron Tribunał Trybunał Tragaedia Traiedia Theologia Teologia Vigilia, Wilia Vesica, Wezyka Violentia Wiolencya Vomitus, Womit Vox activa, passiva.
Widok,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 378
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
szlachectwa początki, Skąd poszły przywilejów i cnych herbów wziątki? Pod Grunwaldem, gdy Niemców wyrżnięto na głowę, Od szlachten niemieckiego poszliśmy w tę mowę, Przedtem będąc ziemianie po polsku nazwani, Od Niemców, z nich wyrżniętych, szlachta zawołani. Teste Luca Paprocki w historii domów Grzymalitów. Herby nasze są arma rzeczone w łacinie, Bo nabyte orężem przy marsowej minie; Stan nasz ordo equestris ma od konia imię, Bo zawsze przy wojennej jeździe bywał w stymie. Stąd i sól Suchedniowa na szlacheckie włości, Byśmy byli do wojny zawsze w gotowości. Chcieć wojować, a nie mieć żadnej w szlachcie szkody, Jest drwa rąbać bez trasek,
szlachectwa początki, Skąd poszły przywilejów i cnych herbów wziątki? Pod Grunwaldem, gdy Niemców wyrżnięto na głowę, Od szlachten niemieckiego poszliśmy w tę mowę, Przedtem będąc ziemianie po polsku nazwani, Od Niemców, z nich wyrżniętych, szlachta zawołani. Teste Luca Paprocki w historyi domów Grzymalitów. Herby nasze są arma rzeczone w łacinie, Bo nabyte orężem przy marsowej minie; Stan nasz ordo equestris ma od konia imię, Bo zawsze przy wojennej jeździe bywał w stymie. Stąd i sól Suchedniowa na szlacheckie włości, Byśmy byli do wojny zawsze w gotowości. Chcieć wojować, a nie mieć żadnej w szlachcie szkody, Jest drwa rąbać bez trasek,
Skrót tekstu: ZarzLudzRzecz
Strona: 175
Tytuł:
Zarzuty niektóre od jakichś małego serca ludzi...
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1734
Data wydania (nie wcześniej niż):
1734
Data wydania (nie później niż):
1734
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Rzeczpospolita w dobie upadku 1700-1740. Wybór źródeł
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Józef Gierowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
, gdy Maciejowice, rezydencja Anny, leżały już w diecezji krakowskiej.
(Strofa 349). Widocznie pozwolenie na ślub wystawione było „z okienkiem” dla wypełnienia nazwiska proboszcza i parafii.
(Strofa 351). Wenikreator. Ten sposób pisania świadczy, że Stanisławska, mimo latynizmów w jej języku, nie odebrała wykształcenia w łacinie.
(Strofa 365). Krzyże w herbie Pilawa Stanisławskich i Dębno Oleśnickiego.
(Strofa 368). Hańbiące traktaty buczackie 1672. ŻYCIA JEDNEJ SIEROTY
(Strofa 377). Konfederacja gołąbska w obronie króla Michała w październiku 1672.
(Strofa 381). Ochynąć - ponurzyć.
(Strofa 382). Cześnikiem koronnym był
, gdy Maciejowice, rezydencja Anny, leżały już w diecezji krakowskiej.
(Strofa 349). Widocznie pozwolenie na ślub wystawione było „z okienkiem” dla wypełnienia nazwiska proboszcza i parafji.
(Strofa 351). Wenikreator. Ten sposób pisania świadczy, że Stanisławska, mimo latynizmów w jej języku, nie odebrała wykształcenia w łacinie.
(Strofa 365). Krzyże w herbie Pilawa Stanisławskich i Dębno Oleśnickiego.
(Strofa 368). Hańbiące traktaty buczackie 1672. ŻYCIA JEDNEJ SIEROTY
(Strofa 377). Konfederacja gołąbska w obronie króla Michała w październiku 1672.
(Strofa 381). Ochynąć - ponurzyć.
(Strofa 382). Cześnikiem koronnym był
Skrót tekstu: StanTrans
Strona: 220
Tytuł:
Transakcja albo opisanie całego życia jednej sieroty
Autor:
Anna Stanisławska
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1685
Data wydania (nie wcześniej niż):
1685
Data wydania (nie później niż):
1685
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ida Kotowa
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Polska Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1935
posłać/ bo by mi tego co w doma mam/ nie stało. Mężnej Królowy Szwedzkiej Margarety postępek/ która na moniecie miasto Herbów/ albo twarzy Królowej prasować Pudenda Muliebria kazała; jeśli ganisz postępek/ to wprzód wasz zwyczaj zganić trzeba/ gdyż od Mężczyn to swój wzięło początek. O czym słuchaj Autorów jeśli połacinie rozumiesz/ boć tego tłumaczyć nie będę. ODPOWIEDZ DAMY na ZŁOTE JARZMO. ODPOWIEDZ DAMY. na ZŁOTE JARZMO.
Więc żebyście z tego nie triumfowali/ że w tym macie coś nad nas/ dlategoż położę wam/ że takiż Honor/ ba jeszcze większy i nam wyrządzano. O czym słuchaj poważnych Autorów
posłáć/ bo by mi tego co w domá mam/ nie stáło. Mężney Krolowy Szwedzkiey Margárethy postępek/ ktora ná moniećie miasto Herbow/ albo twarzy Krolowey prásowáć Pudenda Muliebria kazáłá; ieśli gánisz postępek/ to wprzod wász zwyczay zgánić trzebá/ gdyż od Męszczyn to swoy wźięło początek. O czym słuchay Autorow ieśli połáćinie rozumiesz/ boć tego tłumaczyć nie będę. ODPOWIEDZ DAMY ná ZŁOTE IARZMO. ODPOWIEDZ DAMY. ná ZŁOTE IARZMO.
Więc żebyśćie z tego nie tryumfowáli/ że w tym máćie coś nád nas/ dlategoż położę wam/ że tákisz Honor/ bá ieszcze większy y nam wyrządzáno. O czym słuchay poważnych Autorow
Skrót tekstu: GorzWol
Strona: 36
Tytuł:
Gorzka wolność młodzieńska
Autor:
Andrzej Żydowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1670 a 1700
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1700
