a cztery grana, to jest ziarna jęczmienne, w poprzek przy sobie ułożone. 2. Dłoń, zawiera w sobie 4. cale. 3. Piędź, rachuje w sobie 3. dłoni, a 12. cali. 4. Stopa, rachuje w sobie 4. dłoni, a 16. cali. 5. Łokieć, rachuje w sobie 2. piędzi, a dłoni 6. a cali 24. 6. Krok, liczy w sobie stop 5. 7. Pręt, liczy łokci pół ośma. 8. Laska, liczy prętów 2. a łokci 15. 9. Sznor, liczy lasek 3. a łokci 45. a
á cztery grana, to iest ziarna ieczmienne, w poprzek przy sobie ułożone. 2. Dłoń, záwiera w sobie 4. cale. 3. Piędź, ráchuie w sobie 3. dłoni, á 12. cali. 4. Stopa, ráchuie w sobie 4. dłoni, á 16. cali. 5. Łokieć, ráchuie w sobie 2. piędzi, á dłoni 6. á cali 24. 6. Krok, liczy w sobie stop 5. 7. Pręt, liczy łokci poł osma. 8. Laska, liczy prętow 2. á łokci 15. 9. Sznor, liczy lasek 3. á łokci 45. á
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Z
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Wiedzieć zaś należy iż miary Geometryczne pomienione trojako się biorą. 1mo. tylko w zdłuż, którymi się tylko wymierzają linie albo długości. 2do. W zdłuż oraz i w szerz, którymi się wymierzają płaszczyzny. 3tio. W zdłuż, w szerz, oraz i w głąb, którymi się wymierzają zupełne figury. Na przykład łokieć jest jeden prosty: Którym się wymierza tylko długość rzeczy. Drugi jest kwadratowy: którym się wymierza razem długość i szerokość rzeczy. Trzeci jest kubiczny: którym się wymierza razem długość szerokość i miąższość rzeczy. Toż rozumieć o innych miarach Geometrycznych. O miarach pospolitych.
XXV. Pospolite w używaniu ludzkim u kupców tak są
Wiedzieć zaś należy iż miary Geometryczne pomienione troiáko się biorą. 1mo. tylko w zdłuz, ktorymi się tylko wymierzaią linie álbo długości. 2do. W zdłuż oraz y w szerz, ktorymi się wymierzaią płaszczyzny. 3tio. W zdłuż, w szerz, oraz y w głąb, ktorymi się wymierzaią zupełne figury. Ná przykład łokieć iest ieden prosty: Ktorym się wymierza tylko długość rzeczy. Drugi iest kwadratowy: ktorym się wymierza rázem długość y szerokość rzeczy. Trzeci iest kubiczny: ktorym się wymierza razem długość szerokość y miąższość rzeczy. Toż rozumieć o innych miarach Geometrycznych. O miarach pospolitych.
XXV. Pospolite w używaniu ludzkim u kupcow ták są
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Zv
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
pół łokcia Krakowskiego przeszła. Jako piędzi tak i stopy wymiar jest także różny, według różności kraju. J tak Hiszpańskich 117. zamyka w sobie tylko stop Antwerpskich 112. Bawarskich i Kolońskich 109. Norymberskich 107. Wiedeńskich 100. Paryskich 97. Weneckich 93. Według komputu X. Schotta in Amussi Ferdinandea.
3. Łokieć zwyczajny w koronie liczy w sobie calów 24.
4. Staje oprócz Geometrycznego, według Statutu jest dwojakie. Pierwsze łanu Frankońskiego, które liczy łokci Krakowskich 217. i pół łokcia. Drugie, które liczy łokci 84.
5. Łan albo włoka jest pięcioraki. Dwa Frankońskie. Jeden Teutoński albo Niemiecki. J dwa Polskie
poł łokcia Krakowskiego przeszła. Jáko piędzi ták y stopy wymiar iest także rożny, według rożności kraiu. J ták Hiszpańskich 117. zamyka w sobie tylko stop Antwerpskich 112. Bawarskich y Kolońskich 109. Norymberskich 107. Wiedeńskich 100. Paryskich 97. Weneckich 93. Według komputu X. Schotta in Amussi Ferdinandea.
3. Łokieć zwyczainy w koronie liczy w sobie calow 24.
4. Staie oprocz Geometrycznego, według Statutu iest dwoiakie. Pierwsze łanu Frankońskiego, ktore liczy łokci Krákowskich 217. y poł łokcia. Drugie, ktore liczy łokci 84.
5. Łan álbo włoka iest pięcioraki. Dwa Frankońskie. Jeden Teutoński álbo Niemiecki. J dwa Polskie
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Zv
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
złocistych, z ekspressją Najśw. Panny siedzącej, P. Jezusa trzymającej.
435 Obrazek ćwierciowy, w rameczkach, z ekspressją Świętej Marii Magdaleny.
436 Relikwiarz kwadrzasty, wielki, za szkłem.
437 Obraz na miedzi, Najśw. Panny Częstochowskiej, w ramach syncyrskich, złocistych, na ćwierci 5.
438 + Obraz łokieć 1, w hebanowych ramkach, różnemi kamieńmi adornowanych, z ekspressją P. Jezusa Ukrzyżowanego, Najś. Panną, ś. Janem.
439 Obrazów w ramkach snycyrskich, złocistych, za szkłem, pastelowych, owalnych 2, jeden Pana Jezusa, drugi Najśw. Panny nadolpa.
440 Agnus Dei wielkie dwoje, Innocenty XI
złocistych, z ekspressją Najśw. Panny siedzącej, P. Jezusa trzymającej.
435 Obrazek ćwierciowy, w rameczkach, z ekspressją Świętej Marii Magdaleny.
436 Relikwiarz kwadrzasty, wielki, za szkłem.
437 Obraz na miedzi, Najśw. Panny Częstochowskiej, w ramach syncyrskich, złocistych, na czwierci 5.
438 + Obraz łokieć 1, w hebanowych ramkach, różnemi kamieńmi adornowanych, z ekspressją P. Jezusa Ukrzyżowanego, Najś. Panną, ś. Janem.
439 Obrazów w ramkach snycyrskich, złocistych, za szkłem, pastelowych, owalnych 2, jeden Pana Jezusa, drugi Najśw. Panny nadolpa.
440 Agnus Dei wielkie dwoje, Innocenty XI
Skrót tekstu: InwObrazŻółkGęb
Strona: 189
Tytuł:
Inwentarze obrazów w zamku Żółkiewskim
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Żółkiew
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1740 a 1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1746
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
Ćwierci, a Ćwierć każda, dzieli się na części sześć, które Calami zowią, tak iż w łokciu jednym, znajduje się Calów, 24. Stolarze i Sznicerze, dzielą jeszcze każdy Cal, na Ziarnek, albo Minut 8. i rachują ich wjednej ćwierci, 48; a w całym łokciu, 192. Łokieć składany na cztery części, jaki pokazuje figura, jest sposobny do noszenia.
A że łokieć w znacznej Długości ujmuje albo przyczynia miary, gdy go z miejsca na miejsce przestawiamy; potrzebna rzecz mieć miarę w pięć łokci na krótkie odległości, z podziałami na łokcie, ćwierci, i na cale, jakich masz sześć, w
Cwierći, á Cwierć káżda, dźieli się ná częśći sześć, ktore Calami zowią, ták iż w łokćiu iednym, znáyduie się Calow, 24. Stolarze y Sznicerze, dżielą ieszcze káżdy Cal, ná Ziarnek, álbo Minut 8. y ráchuią ich wiedney ćwierći, 48; á w cáłym łokćiu, 192. Łokieć składány ná cztery częśći, iáki pokázuie figurá, iest sposobny do noszęnia.
A że łokieć w znáczney Długośći vymuie álbo przyczynia miáry, gdy go z mieyscá ná mieysce przestáwiamy; potrzebna rzecz mieć miárę w pięć łokći ná krotkie odległośći, z podźiałámi ná łokćie, ćwierći, y ná cale, iákich masz sześć, w
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 5
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
będzie części setnych jednego łokcia. Naprzykład. Cząstka na Węgielnicy odcięta linią z Celami trafi się taka, która zupełnie wystarczy na skali wtriangule HCL, linijce między liczbą poboczną 80, i literą V. Tedy takowa cząstka, zamyka w sobie 80 cząstek jednego łokcia, na jakich, cząsteczek 100, byłby podzielony łokieć cały. Które 80 cząsteczek ze 100: czynią Calów 19, i 1. cząstkę jakich Cal zamyka 5. Wymierzania wszelkiej Długości.
Także jeżeli cząstka na Węgielnicy odcięta wystarczy zupełnie poprzecznej linijce TI, w triangule HCL, na skali HCEF. Takowa cząstka, zamyka w sobie cząsteczek 20, jakich jest w jednym łokciu 100
będźie częśći setnych iednego łokćiá. Náprzykład. Cząstka ná Węgielnicy odćięta liniią z Celámi tráfi się táka, ktora zupełnie ẃystárczy ná skáli wtryángule HCL, liniyce między liczbą poboczną 80, y literą V. Tedy tákowa cząstká, zámyka w sobie 80 cząstek iednego łokćiá, ná iákich, cząsteczek 100, byłby podźielony łokieć cáły. Ktore 80 cząsteczek ze 100: czynią Calow 19, y 1. cząstkę iákich Cal zámyka 5. Wymierzánia wszelkiey Długośći.
Tákże ieżeli cząstká ná Węgielnicy odćięta wystárczy zupełnie poprzeczney liniyce TI, ẃ tryángule HCL, ná skáli HCEF. Tákowa cząstká, zámyka w sobie cząsteczek 20, iákich iest w iednym łokćiu 100
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 55
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
przypadnie piąty, na F.) Więc mam być pewien, że cząstka L, po trzydziestym łokciu oddzielona, zawiera w sobie Calów 5. DEMONSTRACJA. Każda cząstka na Linijce Calów TP, zrysowania, zawiera łokieć 1. i jednę część ze dwudziestu czterech, jednego całego łokcia: to jest Cal jeden. Ponieważ jeden łokieć dwudziesty piąty z linii eu, to jest z Węgielnice nmc, jest rozrzucony w podziale między 24. łokcie Linijki Calów TP. Zaczym że między F, i L, na Linijce Calów TP przestawionej na XL, jest 5. łokci, i 5. części ze 24: cząsteczka L, następująca po trzydziestym łokciu na
przypadnie piąty, ná F.) Więc mam bydź pewien, że cząstká L, po trzydziestym łokćiu oddzielona, záwierá w sobie Calow 5. DEMONSTRACYA. Káżda cząstká ná Liniyce Calow TP, zrysowánia, záwiera łokieć 1. y iednę część ze dẃudźiestu czterech, iednego cáłego łokćia: to iest Cal ieden. Ponieważ ieden łokieć dwudźiesty piąty z linii eu, to iest z Węgielnice nmc, iest rozrzucony w podziale między 24. łokćie Liniyki Calow TP. Záczym że między F, y L, ná Liniyce Calow TP przestawioney na XL, iest 5. łokći, y 5. częśći ze 24: cząsteczká L, nástępuiąca po trzydźiestym łokciu ná
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 56
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
figurze Przestrogi 3. na spodzie ma przypisaną liczbę 200: a na wierzchu 100) i między linią HC. A przy której się liczbie pobocznej zmiejści; ta jej cząstki setne opowie. Naprzykład. Jeżeli przypadnie na ST, odrzuciwszy IS całe 100; ostatek IT, będzie zamykał w sobie, cząstek 20. jakich łokieć cały liczy 100, według Demonstracyj w tejże Przestrodze 3. PRZESTROGA 5. Gdy na Węgielnicy nmc, łokieć jeden, poczytasz według Przestrogi 2. za łokci 10. a cząstka jaka (o której nie wiesz wiele Calów, abo setnych cząsteczek zabiera jednego łokcia) pozostanie po zupełnym łokciu w wymierzaniu odległości, wysokości abo
figurze Przestrogi 3. ná spodźie ma przypisáną liczbę 200: á ná wierzchu 100) y między liniią HC. A przy ktorey się liczbie poboczney zmieyśći; tá iey cząstki setne opowie. Náprzykład. Ieżeli przypádnie ná ST, odrzućiwszy IS cáłe 100; ostátek IT, będźie zámykał w sobie, cząstek 20. iákich łokieć cáły liczy 100, według Demonstracyi w teyże Przestrodze 3. PRZESTROGA 5. Gdy ná Węgielnicy nmc, łokieć ieden, poczytasz według Przestrogi 2. zá łokći 10. á cząstka iáka (o ktorey nie wiesz wiele Calow, abo setnych cząsteczek zábiera iednego łokćiá) pozostánie po zupełnym łokciu w wymierzániu odległosći, wysokośći ábo
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 56
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
A przy której się liczbie pobocznej zmiejści; ta jej cząstki setne opowie. Naprzykład. Jeżeli przypadnie na ST, odrzuciwszy IS całe 100; ostatek IT, będzie zamykał w sobie, cząstek 20. jakich łokieć cały liczy 100, według Demonstracyj w tejże Przestrodze 3. PRZESTROGA 5. Gdy na Węgielnicy nmc, łokieć jeden, poczytasz według Przestrogi 2. za łokci 10. a cząstka jaka (o której nie wiesz wiele Calów, abo setnych cząsteczek zabiera jednego łokcia) pozostanie po zupełnym łokciu w wymierzaniu odległości, wysokości abo głębokości; pamiętaj liczbę cząsteczek wyrachowaną na skali, abo Calów na Linijce Calów TP, brać 10. razy większą
A przy ktorey się liczbie poboczney zmieyśći; tá iey cząstki setne opowie. Náprzykład. Ieżeli przypádnie ná ST, odrzućiwszy IS cáłe 100; ostátek IT, będźie zámykał w sobie, cząstek 20. iákich łokieć cáły liczy 100, według Demonstracyi w teyże Przestrodze 3. PRZESTROGA 5. Gdy ná Węgielnicy nmc, łokieć ieden, poczytasz według Przestrogi 2. zá łokći 10. á cząstka iáka (o ktorey nie wiesz wiele Calow, abo setnych cząsteczek zábiera iednego łokćiá) pozostánie po zupełnym łokciu w wymierzániu odległosći, wysokośći ábo głębokośći; pámiętay liczbę cząsteczek wyráchowáną ná skáli, ábo Calow ná Liniyce Calow TP, bráć 10. rázy większą
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 56
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
nie używaj na łańcuchy, abo pręty; ale na łokcie. Gdyż nie tak znaczną omyłka w łokciu, jeżeli go zskali nie dobierzesz, jako w pręcie, abo włańcuchu. Zwłaszcza iż masz podany sposób w Nauce 99. Zabawy 2 robienia takowej skali, którą nie będąc szersza na miąszość palca wielkiego,każdy łokieć pojedynkiem wyda z tysiąca łokci. Dla pomiaru także i wydżyału Łanów, tysiąc razy doskonalszą jest skala na łokcie wydzielona, aniżeli na pręty abo na łańcuchy. Gdyż błąd w jednym pręcie kwadratowym, długim na łokci 15, gubi oraz łokci 225. (ponieważ 15 razy, 15. czynią 225) Włańcuchu zaś długim
nie vżyway ná łańcuchy, abo pręty; ále ná łokćie. Gdyż nie ták znáczną omyłká w łokćiu, ieżeli go zskali nie dobierzesz, iáko w pręćie, ábo włáńcuchu. Zwłaszcza iż masz podány sposob w Náuce 99. Zábáwy 2 robienia tákowey skali, ktorą nie będąc szersza ná miąszość pálcá wielkiego,káżdy łokieć poiedynkiem wyda z tyśiąca łokći. Dla pomiáru tákże y wydżiału Łanow, tyśiąc rázy doskonálszą iest skálá ná łokćie wydźielona, ániżeli ná pręty ábo na łáńcuchy. Gdyż błąd w iednym pręćie kwádratowym, długim ná łokći 15, gubi oraz łokći 225. (poniewasz 15 rázy, 15. czynią 225) Włańcuchu zaś długim
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 98
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
