z Piką/ lubo z Muszkietem/ skinienia Kapitanów swoich słuchających. Nocne nawet/ jako dniowe warty/ bez braku osób/ gdy każe kolejna/ przy Armatach/ albo przy Szańcach (gdy się wszytkiemu przypatrują) odprawujących/ będą w szeregu/ i w strażniej izbie (co zwykle kortykardą nazywają) w kondycji prostego/ jakoby żołdata/ a na pokoju/ i ustołu/ odbierając znowu na się/ bez straty powagi/ osobę Książęcia i Pana: z tąd cudza ziemia/ w wielkich wodzów/ którym się żadne oprzeć nie mogą fortece/ i Armaty/ nie jest ubogą: Konna (owe zgoła) wojna/ czatować i nacierać uczy/ a
z Piką/ lubo z Muszkietem/ skinieniá Kápitánow swoich słucháiących. Nocne náwet/ iáko dniowe wárty/ bez bráku osob/ gdy każe koleyna/ przy Armátách/ álbo przy Száńcách (gdy się wszytkiemu przypátruią) odpráwuiących/ będą w szeregu/ y w stráżniey izbie (co zwykle kortykárdą názywáią) w kondytiey prostego/ iakoby żołdátá/ á ná pokoiu/ y vstołu/ odbieráiąc znowu ná się/ bez stráty powági/ osobę Xiążęćiá y Páná: z tąd cudza źiemia/ w wielkich wodzow/ ktorym się żádne oprzeć nie mogą fortece/ y Armaty/ nie iest vbogą: Konna (owe zgołá) woyná/ czátowáć y náćieráć vczy/ á
Skrót tekstu: FredKon
Strona: 38
Tytuł:
Potrzebne konsyderacje około porządku wojennego
Autor:
Andrzej Maksymilian Fredro
Drukarnia:
Franciszek Glinka
Miejsce wydania:
Słuck
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
Oficjer przy obecności starszego, jako to Kapitan przy Pułkowniku, Porucznik przy Kapitanie, albo Chorąży przy Poruczniku, etc. sięść niemoże (i owszem stać przed nim powinien z uszanowaniem) aż za powtórnym rozkzaniem starszego. Żołdat, zaś albo Rajtar prosty, za drzwiami zostaje.
Tak tedy porządek Pułku całego, i każdego Żołdata namieniwszy, samo Ćwiczenie następuje. Piesze Ćwiczenie
Piechotne Ćwiczenie na troje się dzielić może.
1. Ćwiczenie w zażywaniu Oręża, to jest, jako zażyć Muszkieta, jako nabić, jako strzelić, jako spisą władać, i szablą.
2. Ćwiczenie w obrotach, jako się na tę, i na owę stronę obrócić ku
Officyer przy obecnośći stárszego, iako to Kápitan przy Pułkowniku, Porucznik przy Kápitanie, albo Chorąży przy Poruczniku, etc. śięść niemoże (y owszem stać przed nim powinien z vszánowániem) áż zá powtornym roskzániem stárszego. Zołdat, záś albo Ráytar prosty, zá drzwiámi zostáie.
Ták tedy porządek Pułku cáłego, y káżdego Zołdatá námieniwszy, samo Cwiczenie nástępuie. Piesze Cwiczęnie
Piechotne Cwiczenie ná troie się dźielić może.
1. Cwiczenie w záżywániu Oręza, to iest, iako zażyć Muszkietá, iáko nábić, iáko strzelić, iáko spisą władáć, y száblą.
2. Cwiczenie w obrotách, iáko się ná tę, y ná owę stronę obroćić ku
Skrót tekstu: FredPiech
Strona: B2
Tytuł:
Piechotne ćwiczenie
Autor:
Andrzej Maksymilian Fredro
Drukarnia:
Jerzy Forster
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1660
Data wydania (nie wcześniej niż):
1660
Data wydania (nie później niż):
1660
.
W drugim kroku odmuchnij lont. (w Trzecim kroku przykładaj. Otwórz panewkę. Mierzaj. Pal)
Wstrzelaniu tako największym krokiem stawać, lewe klano żgiąwszy, a o ramię prawe Muszkiet jako najlepiej oprzeć, złożywszy się po Muszkiecie, żeby Muszkiet w zad nie trącił. Dla tegoż najlepszy taki Oficjer, który każdego Żołdata pojedynkiem zrazu ćwiczy, pilno postrzegając, jako się który składa do Muszkietu, lubo w inszych okolicznościach, jeżeli co opuści, kupą zaś ćwicząc, trudno postrzeć w czym który błądzi, albo poprawy potrzebuje.
W głowę chłopa mierzać, lubo górą, kiedy się nadół strzela, bo tak aż na przestrzał ledwie w pół
.
W drugim kroku odmuchniy lont. (w Trzećim kroku przykłáday. Otworz panewkę. Mierzay. Pal)
Wstrzelániu táko naywiększym krokiem stawáć, lewe kláno żgiąwszy, á o rámię práwe Muszkiet iáko naylepiey oprzeć, złożywszy się po Muszkiećie, żeby Muszkiet w zad nie trąćił. Dla tegoż naylepszy táki Officyer, ktory káżdego Zołdatá poiedynkiem zrázu ćwiczy, pilno postrzegáiąc, iáko się który skłáda do Muszkietu, lubo w inszych okolicznośćiách, ieżeli co opuśći, kupą záś cwicząc, trudno postrzeć w czym ktory błądźi, álbo popráwy potrzebuie.
W głowę chlopá mierzáć, lubo gorą, kiedy się nádoł strzela, bo ták aż ná przestrzał ledwie w puł
Skrót tekstu: FredPiech
Strona: B4v
Tytuł:
Piechotne ćwiczenie
Autor:
Andrzej Maksymilian Fredro
Drukarnia:
Jerzy Forster
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1660
Data wydania (nie wcześniej niż):
1660
Data wydania (nie później niż):
1660